Του Αλέξη Λιοσάτου*
Μετά από είκοσι συναπτά έτη κυβερνητικής θητείας, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κέρδισε ξανά στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στις 28 Μαΐου 2023, µε 52,16%, έναντι του Κεµάλ Κιλιτσντάρογλου («Εθνική Συµµαχία», µε βασική συνιστώσα το κεµαλικό «Ρεπουµπλικανικό Λαϊκό Κόµµα» – CHP), ο οποίος κέρδισε το 47,84%. Είχε προηγηθεί ο α’ γύρος των εκλογών στις 14 Μαΐου, όπου ο Ερντογάν έλαβε το 49,52%, ο Κιλιτσντάρογλου 44,88% και ο Σινάν Ογκάν έλαβε 5,17%.
Οι συσχετισµοί
Στις βουλευτικές εκλογές (έγιναν επίσης στις 14/5) το µπλοκ του Ερντογάν συγκέντρωσε 49,4% των ψήφων κι εξέλεξε 323 βουλευτές (σε σύνολο 600). Αν και οι βουλευτές του µειώθηκαν ελαφρώς σε σύγκριση µε τις εκλογές του 2018 (344 βουλευτές), ο Ερντογάν διατηρεί τη δυνατότητα να εγκρίνει ή να απορρίπτει κατά βούληση νοµοσχέδια. Τo ΑΚP έπεσε εκλογικά κατά 6-7%, ωστόσο ο συνδυασµός του υπερίσχυσε σε όλες σχεδόν τις σεισµόπληκτες περιοχές που µετρούσαν δεκάδες χιλιάδες νεκρούς µόλις 4 µήνες πριν. Tο µπλοκ Κιλιτσντάρογλου εξέλεξε 212 βουλευτές: 23 περισσότερες έδρες από τις προηγούµενες εκλογές. Το Κεµαλικό CHP κατέγραψε µια σχετική αύξηση (περίπου 2,5 εκατοµµύρια ψήφοι περισσότεροι και ποσοστό 25,33% από 22,65%).
Το εκλογικό µέτωπο του Ερντογάν («Λαϊκή Συµµαχία»), πέρα από το κόµµα του Ερντογάν, το AKP, περιελάµβανε επίσης κι άλλες αντιδραστικές συνιστώσες όπως το ακροδεξιό Κόµµα Εθνικιστικής ∆ράσης (MHP), το ισλαµιστικό κόµµα Yeniden Refah, το ακροδεξιό ισλαµιστικό Κόµµα Μεγάλης Ενότητας (BBP) και το νόµιµο κόµµα της Χεζµπολάχ στην Τουρκία, το HüDa Par (τη δεκαετία του 1990 είχε αξιοποιηθεί από τον τουρκικό στρατό διαπράττοντας µαζικές δολοφονίες Κούρδων). Το µπλοκ του Κιλιτσντάρογλου από την άλλη περιελάµβανε το «Καλό Κόµµα» (IYIP), µια διάσπαση του ακροδεξιού ΜΗΡ, τα ισλαµιστικά κόµµατα δυο πρώην ηγετών του AKP (του Νταβούτογλου και Μπαµπατζάν) και άλλα δεξιά και ισλαµιστικά κόµµατα. Ο τρίτος υποψήφιος, ο Σινάν Ογκάν είναι ένας υπερεθνικιστής που προέρχεται από το MHP, µε αντικουρδικές και αντιµεταναστευτικές θέσεις. Ο Ογκάν αρνήθηκε να υποστηρίξει τον Κιλιτσντάρογλου στον β’ γύρο, ιδίως επειδή ο τελευταίος υποστηρίχθηκε και από το φιλοκουρδικό HDP, και τελικά στήριξε τον Ερντογάν. Ωστόσο το µεγαλύτερο και πιο αντιµεταναστευτικό κόµµα της συµµαχίας που τον στήριξε διαφοροποιήθηκε και στήριξε τον Κιλιτσντάρογλου. Η πιο σηµαντική άνοδος σηµειώθηκε από το ακροδεξιό (συµµαχικό του Ερντογάν κόµµα) MHP. Εκτιµώταν ότι θα λάβει το 5-7% των ψήφων, αλλά τελικά έλαβε 10%. Συνολικά από το 2015 κι έπειτα έχει σηµειωθεί σηµαντική ενίσχυση της Ακροδεξιάς. ∆υστυχώς σε αυτές τις εκλογές αποτυπώθηκε εκ νέου αυτή η τάση. Oι πολιτικές δυνάµεις που κατατάσσονται στην Ακροδεξιά, είτε φιλοερντογανικές είτε αντιερντογανικές, κέρδισαν αθροιστικά περίπου 22% των ψήφων, το µεγαλύτερο στην ιστορία τους.
Γιατί ο κόσµος (ξανα)στήριξε Ερντογάν;
Ο Κιλιτσντάρογλου κέρδισε τη συντριπτική πλειοψηφία των κουρδικών επαρχιών (14 από τις 17) και ήρθε πρώτος στις πιο πυκνοκατοικηµένες επαρχίες της Τουρκίας, όπως η Κωνσταντινούπολη (16 εκατοµµύρια – περίπου το 20% του συνολικού πληθυσµού), η Άγκυρα (5 εκατοµµύρια), η Σµύρνη (4,5 εκατοµµύρια) και η Αττάλεια (2,5 εκατοµµύρια). Πιθανά σε αυτό να έπαιξε ρόλο η εκτίναξη της ακρίβειας, που κάνει τη ζωή δυσβάσταχτη για µεγάλα τµήµατα της εργατικής τάξης στις µεγάλες πόλεις, αφού για παράδειγµα οι τιµές των ενοικίων ξεπερνούν πλέον στην Ισταµπούλ τον βασικό µισθό. Έτσι µπορεί να εξηγείται σε αυτές τις πόλεις µια πιο µαζική «αντι-ερντογανική» ψήφος. Παρ’ όλα αυτά η παντοκρατορία του Ερντογάν δεν έσπασε και η εξήγηση πρέπει να αποδοθεί κατά βάση στο γεγονός ότι, όπως και στην Ελλάδα, δεν υπήρχε µαζική εναλλακτική που να συγκινήσει την εργατική τάξη. Οι 3 βασικοί υποψήφιοι Πρόεδροι υποστηρίζονταν από αστικές, αντιδραστικές και ακροδεξιές πολιτικές δυνάµεις και τα προγράµµατά τους βασίζονταν στον νεοφιλελευθερισµό.
Ο Ερντογάν βασίζεται στον εθνικισµό και τον φονταµενταλισµό, τον αυταρχισµό και την καταστολή, στις υπερεξουσίες του Προέδρου (µέσω της Προεδρικής ∆ηµοκρατίας που ο ίδιος προώθησε το 2017 µε δηµοψήφισµα και εφαρµόστηκε το 2018), τον έλεγχο των ΜΜΕ και φυσικά τη στήριξη σοβαρού τµήµατος της άρχουσας τάξης. Ο Κιλιτσντάρογλου υπερασπίστηκε την επιστροφή στην προεδρευόµενη κοινοβουλευτική δηµοκρατία, τη νεοφιλελεύθερη ορθοδοξία κι έναν κάποιο εκδηµοκρατισµό του καθεστώτος, και κατά τα άλλα επιστράτευσε τον εθνικισµό (προσπαθώντας να κάνει κριτική από τα δεξιά στον Ερντογάν), τον ακραίο αντιµεταναστευτικό ρατσιστικό λόγο («θα στείλω όλους τους πρόσφυγες στα σπίτια τους» κ.ά.), ισλαµιστές και ακροδεξιούς συµµάχους.Παρά το γεγονός ότι αυτοπροσδιορίζεται ως «σοσιαλδηµοκρατικό», το CHP είναι είναι ένα βαθιά συστηµικό κόµµα, µε στενές σχέσεις µε τον τουρκικό στρατό, φανατικός υποστηρικτής (αποκλειστικά) του ΝΑΤΟ και αντικουρδική παράδοση.
Μετά τον α’ εκλογικό γύρο Ερντογάν και Κιλιτσντάρογλου κατηγορούσαν ο ένας τον άλλο ότι …κάνουν παραχωρήσεις ή στηρίζουν τους Κούρδους. Ο Κιλιτσντάρογλου σταµάτησε να υποστηρίζει τα δικαιώµατα των Κούρδων και να …θυµίζει παλιότερες «υποχωρήσεις» του Ερντογάν στο PKK. Έτσι, σύµφωνα και µε Κούρδους αναλυτές, οι Κούρδοι ψηφοφόροι έχασαν σε κίνητρο να στηρίξουν τον Κιλιτζντάρογλου. Η συµµετοχή για παράδειγµα στην Ντιγιαρµπακίρ (η µεγαλύτερη πόλη στο τουρκικό Κουρδιστάν) µειώθηκε από 82% στον πρώτο γύρο σε 76% στον δεύτερο. Με αυτή την αντιδραστική και αντιλαϊκή ατζέντα των αστικών κοµµάτων, είναι δεδοµένο ότι η τουρκική εργατική τάξη δεν θα κατευθυνόταν µε ενθουσιασµό ούτε στη µία ούτε στην άλλη κατεύθυνση, και επίσης ότι θα έπαιζε αποφασιστικό ρόλο η προτίµηση της τουρκικής άρχουσας τάξης- και αυτή κατά πλειοψηφία υποστηρίζει ακόµα τον Ερντογάν.
Κόντρα στην … καθιερωµένη επίρριψη της ευθύνης στον απλό κόσµο που «ψήφισε πάλι τον αντιδραστικό Ερντογάν», υπάρχουν λαϊκά στρώµατα που βλέπουν τον Ερντογάν ως υπερασπιστή των δικαιωµάτων των Μουσουλµάνων απέναντι στον κοσµικό-«αντιισλαµικό» στρατό. Επίσης ο Ερντογάν υποστηρίζει την «πολυδιάστατη» εξωτερική πολιτική και πλασάρεται ως πιο «αντι-ιµπεριαλιστής», ένα χαρτί που έπαιξε άλλωστε και προεκλογικά, παρουσιάζοντας µια πιθανή εκλογική νίκη της αντιπολίτευσης ως «πολιτικό πραξικόπηµα της ∆ύσης µετά την αποτυχία του στρατιωτικού πραξικοπήµατος». Θυµίζουµε εδώ το αποτυχηµένο πραξικόπηµα του 2016 από µερίδα της δυτικόφιλης τουρκικής άρχουσας τάξης, που ανατράπηκε µέσα από την αυθόρµητη κινητοποίηση εκατοντάδων χιλιάδων φτωχών Τούρκων και Κούρδων που µπήκαν µπροστά στα τανκς και έφραξαν τον δρόµο στους ένοπλους επίδοξους πραξικοπηµατίες- αυτή η εξέλιξη ενίσχυσε ακόµα περισσότερο στα µάτια του κόσµου την «αντι-συστηµικότητα» του Ερντογάν και συσπείρωσε ακόµα περισσότερο το κοινωνικό µπλοκ που τον στήριζε γύρω του. Αυτά σε συνδυασµό µε τις ψευτοϋποσχέσεις του Ερντογάν για αυξήσεις σε µισθούς και συντάξεις και ελλείψει πειστικότερης εναλλακτικής στην κοινωνική ατζέντα έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη νίκη του Ερντογάν, όπως έπαιξαν ρόλο τα επιδόµατα-φιλοδωρήµατα και οι ψευτοϋποσχέσεις του Κούλη απέναντι στο απόλυτο ….ξενέρωµα, του Τσίπρα. Επιπλέον η προσπάθεια του Κιλιτσντάρογλου να …µοιάσει στον Ερντογάν (µε τις συγκεκριµένες συµµαχίες, τις εθνικιστικές και ρατσιστικές κορώνες κλπ) και «να πάει δεξιότερα για να κλέψει ψήφους από τον δεξιό υποψήφιο» ήταν αναµενόµενο να λειτουργήσουν υπέρ του πρωτότυπου και όχι υπέρ της κόπιας, µετατοπίζοντας µάλιστα και όλο το σκηνικό δεξιότερα. Το ποσοστό συµµετοχής µειώθηκε κατά 3 ποσοστιαίες µονάδες στον β’ γύρο και η αποχή έπληξε κυρίως την (άθλια) αντιπολίτευση.
Αριστερά
Γι’ αυτό και είναι λάθος της Αριστεράς που στήριξε τον Κιλιτσντάρογλου απέναντι στον Ερντογάν. Το αριστερό και φιλοκουρδικό HDP συµµετείχε στις εκλογές (για να αποφύγει δικαστικές απαγορεύσεις) µε το όνοµα «Πράσινη Αριστερά», που συµµετείχε στη Συµµαχία «Εργασίας κι Ελευθερίας», µαζί µε το TIP (Εργατικό Κόµµα Τουρκίας, όπου δραστηριοποιούνται και σύντροφοι και οργανώσεις του τροτσκιστικού χώρου) κι άλλα τέσσερα σχήµατα της ριζοσπαστικής αριστεράς. Το HDP κέρδισε 8,81% και 61 έδρες, έπιασε το όριο εισόδου στη Βουλή, καταγράφοντας όµως απώλειες σε σχέση µε το 11% που είχε εξασφαλίσει στις εκλογές του 2018. Είναι προφανές ότι στηρίζοντας τον α’ ή τον β΄ υποψήφιο της άρχουσας τάξης η Αριστερά δεν µπορεί ούτε να εµπνεύσει ούτε να ενώσει ούτε να συνδεθεί µε τµήµατα της εργατικής τάξης, αντίθετα µπαίνει στο κάδρο του συστήµατος, απογοητεύει τον κόσµο της και χάνει ψήφους αντί να κερδίζει από τα δεξιά της. Είναι προφανές ότι δηλώσεις του τύπου «Οι στόχοι µας συµπίπτουν (!)…γι’ αυτό αποφασίσαµε να υποστηρίξουµε τον Κιλιτσντάρογλου» στέλνουν κόσµο στον Κιλιτσντάρογλου και αποµακρύνουν τον κόσµο της Αριστεράς.
Είναι κατανοητή η πίεση που µπαίνει σε συντρόφους-σες του κουρδικού κινήµατος απέναντι στη σκληρή καταστολή που δέχεται, µε χιλιάδες αγωνιστές στις φυλακές ή την εξορία, αλλά δεν δικαιολογεί τις αυταπάτες για τις διάφορες επικαιροποιηµένες θεωρίες των σταδίων, όπου «πρώτα θα πέσει η χούντα του Ερντογάν, µετά θα ανοίξει ο δρόµος για τη δηµοκρατία, µετά θα διεκδικήσουµε περισσότερα δικαιώµατα κοκ», πέρα από το γεγονός βέβαια ότι τίποτα δεν εγγυάται τον δηµοκρατικότερο ρόλο του Κιλιτσντάρογλου και τον βαθµό ελευθερίας που θα εξασφάλιζε στο κουρδικό (και όχι µόνο) κίνηµα. ∆εν είναι τυχαίο πως οι Κούρδοι ψήφισαν µεν κατά πλειοψηφία τον Κιλιτσντάρογλου αλλά µε χαµηλά ποσοστά συµµετοχής στον α’ γύρο και ακόµα χαµηλότερα στον β’ γύρο. Το HDP έπρεπε να έχει τον δικό του υπόψηφιο και να χαράξει διαχωριστικές µε τα υπόλοιπα συστηµικά κόµµατα. Αθροιστικά, η Συµµαχία Εργασίας και Ελευθερίας (ΤΙΡ) κέρδισε ποσοστό 10,07% και 65 έδρες. Αξίζει να αναφέρουµε ότι το Εργατικό Κόµµα Τουρκίας τους τελευταίους 4 µήνες τετραπλασίασε τα µέλη του (από 10 χιλ. σε 40 χιλιάδες. -Το TΙP µάλιστα υπερδεκαπλασιάστηκε σε µέγεθος τον τελευταίο χρόνο!), κυρίως µέσα από τις δράσεις αλληλεγγύης στις σεισµόπληκτες περιοχές, έκανε ριζοσπαστική αντιπολίτευση κατά του Ερντογάν και υπέρ των δικαιωµάτων των εργαζοµένων. Εξέλεξε 4 βουλευτές, µεταξύ των οποίων ο Can Atalay, δικηγόρος που συµµετείχε σε όλους τους αγώνες της χώρας και ο οποίος βρίσκεται στη φυλακή επειδή υποστήριξε την εξέγερση του Γκεζί το 2013. Τέλος, η στενότερη «Συµµαχία των Σοσιαλιστικών ∆υνάµεων» (3 οργανώσεις της άκρας Αριστεράς που δεν ανταποκρίθηκαν στο κάλεσµα για κοινό κατέβασµα µε το HDP) πήρε 0,29%.
Η Αριστερά δεν πρέπει να στηρίζει κριτικά τους «κοσµικούς αστούς εθνικιστές» απέναντι στους «φονταµενταλιστές αστούς εθνικιστές». ∆εν αρκεί εν προκειµένω να παλεύει απλώς ενάντια στον αυταρχισµό και την καταστολή του Ερντογάν, αλλά χρειάζεται να υπερβεί αυτές τις πλαστές διαχωριστικές γραµµές που διαιρούν βαθιά την τουρκική εργατική τάξη (και συµβάλλουν στη διαιώνιση της σκλαβιάς της), να προτάξει την ταξική-κοινωνική ατζέντα και να προσπαθήσει να συγκροτήσει ένα τρίτο µαζικό, το εργατικό στρατόπεδο, τραβώντας κόσµο και από τα δυο αστικά µπλοκ. Αυτή η δυναµική είναι υπαρκτή κι εν µέρει φάνηκε µε την ραγδαία ανάπτυξη του TIP µέσα από την αλληλεγγύη του στους σεισµόπληκτους.
Αλλαγή πολιτικής;
Πολλά αστικά ρεπορτάζ επιδίδονται σε προβλέψεις περί αλλαγής πολιτικής από τον Ερντογάν. Αυτό το σενάριο αφενός είναι αµφίβολο από την πλευρά των από πάνω, αφετέρου είναι αδιάφορο από τη σκοπιά των από κάτω. Η τουρκική οικονοµία παραπαίει, µε την τουρκική λίρα να κυµαίνεται σε ιστορικά χαµηλά επίπεδα και τον πληθωρισµό να καλπάζει, ενώ παρατηρείται εκροή επενδύσεων δισεκατοµµυρίων από τις τουρκικές αγορές.
Υποτίθεται ότι η πρόβλεψη «αλλαγής» βασίζεται στον διορισµό της Χαφιζέ Γκαγέ Ερκάν, στελέχους του τραπεζικού τοµέα των ΗΠΑ, ως διοικήτριας της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας και του Μεχµέτ Σιµσέκ, «εκλεκτού» των διεθνών αγορών στο τιµόνι του τουρκικού Υπουργείου Οικονοµικών. Η Ερκάν υπήρξε συνδιευθύνουσα σύµβουλος της First Republic Bank και διευθυντικό στέλεχος της Goldman Sachs. Στη First Republic εργάστηκε από το 2014 έως το 2021. Η τράπεζα αυτή έγινε φέτος η µεγαλύτερη που χρεοκόπησε στις ΗΠΑ µετά το 2008. Ο Σιµσέκ είναι οικονοµολόγος µε καριέρα στις τράπεζες UBS και Merrill Lynch των ΗΠΑ. Αυτοί οι δυο υποτίθεται ότι θα αποτελέσουν εγγύηση για πιο φιλοδυτική και «ορθολογική» νεοφιλελεύθερη πολιτική, επιφορτισµένοι µε το καθήκον να σταθεροποιήσουν την τουρκική οικονοµία αλλά και την ισοτιµία της τουρκικής λίρας και να οδηγήσουν (υποτίθεται) σε πολιτικές αύξησης των επιτοκίων, µείωσης του αχαλίνωτου πληθωρισµού και προσέλκυση (πάλι υποτίθεται) επενδυτικών κεφαλαίων.
Ωστόσο, σύµφωνα µε τον Εµρέ Ερντογάν, δηµοσκόπο-αναλυτή, «Η Τουρκία χρειάζεται την υποστήριξη της Ρωσίας και του Κατάρ. Εποµένως, δεν µπορούµε να δούµε ριζική στροφή προς τις φιλοδυτικές πολιτικές. Παρόλο που αναµένεται να διαπραγµατευτεί αριστοτεχνικά µε τις ΗΠΑ και την ΕΕ, επιστροφή σε µια ορθόδοξη οικονοµική πολιτική, θα σήµαινε αυτοκτονία για τη νέα κυβέρνηση». Αυτός είναι ο λόγος που και οι δυτικές «αγορές» βλέπουν µεν κάποια θετικά βήµατα στις κινήσεις Ερντογάν αλλά κρατούν µικρό καλάθι και περιµένουν να δουν «πράξεις και όχι λόγια». Επιπλέον είναι επιφυλακτικές µε το κατά πόσο (και πόσο γρήγορα) είναι αναστρέψιµη η κατάσταση, ειδικά όταν το πλοίο είναι τόσο κοντά στα βράχια». Είτε έτσι είτε αλλιώς, συµφωνούµε µε τους συντρόφους της επαναστατικής οργάνωσης Dsip, όταν δήλωνε λίγες µέρες πριν τις δεύτερες εκλογές: «Όποιος έρθει στην εξουσία, θα ξεκινήσει µια βαριά οικονοµική επίθεση στην εργατική τάξη και στους καταπιεσµένους». Όλα τα αστικά ρεπορτάζ προµηνύουν πολιτικές δηµοσιονοµικής πειθαρχίας και σκληρής λιτότητας, ως προϋπόθεση για την επίτευξη των προαναφερθέντων στόχων. Αυτό προανήγγειλε ήδη και ο νέος Υπουργός Οικονοµικών, για να αποφευχθεί µια µεγάλη κρίση της οικονοµίας που θα οδηγούσε τη χώρα στην προσφυγή στο ∆ΝΤ. Όλα τα παραπάνω «επιχειρήµατα» είναι γνωστά εδώ και δεκαετίες στις δυτικές κοινωνίες: πρόκειται για τη νεοφιλελεύθερη σαβούρα που ξέρουµε πολύ καλά και από την ελληνική εµπειρία πως εξασφαλίζει (πέρα από εξαπάτηση των απλών ανθρώπων) και τις περικοπές του βιοτικού επιπέδου και το ∆ΝΤ, τα µνηµόνια, τις ακόµα σκληρότερες περικοπές. Κατά τα άλλα ο Ερντογάν προανήγγειλε την αναθεώρηση του συντάγµατος και πιο «φιλελεύθερο σύνταγµα», ενώ υπάρχουν εκτιµήσεις για λιγότερο «σκληρή στάση» στον ελληνοτουρκικό ανταγωνισµό. ∆ιαπραγµατεύεται την αγορά F-16 από τις ΗΠΑ µε αντάλλαγµα την άρση του βέτο στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και θέτει ως προτεραιότητα τη διατήρηση σταθερών σχέσεων µε την ΕΕ και την τήρηση της συµφωνίας ΕΕ-Τουρκίας-Ελλάδας που αποσκοπεί στην «αποτροπή» των προσφύγων να φτάσουν στην Ευρώπη και συνεχίζει να δολοφονεί µαζικά πρόσφυγες στη Μεσόγειο και όχι µόνο.
Εν κατακλείδι, η Τουρκία πρόκειται να συνεχίσει µε λιτότητα και καταστολή στο εσωτερικό της, µε µια οικονοµία-αδύναµο κρίκο, µε µπόλικο ρατσισµό, εθνικισµό και µιλιταρισµό που θα ενισχύουν την «πολυδιάστατη» εξωτερική πολιτική της για να ενισχυθεί στην ευρύτερη περιοχή ως περιφερειακή δύναµη. Η όποια «αλλαγή» πολιτικής έρθει από τον Ερντογάν (ή και οποιονδήποτε άλλο τον διαδεχόταν) θα είναι µόνο για να επιβαρύνει κι άλλο τα δικαιώµατα των εργαζοµένων, της νεολαίας, των φτωχών. Για να έρθει η οποιαδήποτε αλλαγή υπέρ της κοινωνικής πλειοψηφίας, πρέπει η τελευταία να οργανωθεί και να κινητοποιηθεί απέναντι στα µέτρα της ντόπιας άρχουσας τάξης, του κράτους και των διεθνών συµµαχιών της. Η τουρκική Αριστερά, µέσα σε αντίξοες συνθήκες, οφείλει να επενδύσει τις προσπάθειές της στην ενότητα, την οργάνωση και τον κοινό αγώνα των Τούρκων και Κούρδων εργαζοµένων και φτωχών, των µεταναστών, των γυναικών και όλων των καταπιεσµένων, να προσπαθήσει να συνδεθεί µε τους «από κάτω» µέσα από τις υπαρκτές αντιστάσεις προσπαθώντας να τους οδηγήσει στη νίκη, µε σοσιαλιστικό όραµα και στρατηγική. Ώστε να γίνει η «µεγάλη αναταραχή» που έρχεται «υπέροχη κατάσταση» και όχι προάγγελος ακόµα πιο αντιδραστικών εξελίξεων.
ΠΗΓΕΣ
1. https://rproject.gr/article/meta-tis-ekloges-stin-toyrkia
2. https://eksegersi.gr/diethni/tha-stenaxei-apo-ti-skliri-litotita-o-toyrkikos-laos/
3. https://internationalviewpoint.org/spip.php?article8105
4. https://internationalviewpoint.org/spip.php?article8107
5. https://xekinima.org/i-toyrkia-meta-ti-niki-toy-erntogan-kai-ta-kathikonta-tis-aristeras/
6. https://internationalviewpoint.org/spip.php?article8116
7. https://www.in.gr/2023/06/04/world/tagip-erntogan-polles-ekplikseis-epefylasse-neo-ypourgiko-symvoulio/
8. https://www.google.com/amp/s/www.in.gr/2023/06/09/world/tourkia-oi-dyo-somatofylakes-tou-erntogan/amp/
9. https://www.ethnos.gr/World/article/266043/toyrkia18mhneslitothtasmetathnepaneklogherntoganoidyskolesapostolesthskybernhshskaihanazhthshependyton
10. https://www.ethnos.gr/World/article/264194/oi3oroitoysimsekstonerntogangianagineiypoyrgosoikonomikonhmpalastoghpedotoytoyrkoyproedroy
11. https://www.google.com/amp/s/www.in.gr/2023/06/10/economy/diethnis-oikonomia/tourkia-den-peithontai-oi-agores-tin-oikonomiki-strofi-erntogan/amp/
12. https://www.kathimerini.gr/economy/562471579/o-erntogan-allaxe-ta-prosopa-ochi-tin-politiki/
13. https://www.huffingtonpost.gr/entry/toerkia-o-erntoyan-kerdise-tis-ekloyes-alla-ochi-tis-ayores-apoleies-dichos-telos-yia-te-lira_gr_6482fd4fe4b048eb910e7d90
14. https://www.ot.gr/2023/06/14/diethni/tourkia-o-erntogan-apokiryssei-ta-erdoganomics/
15. https://www.kathimerini.gr/world/562455202/toyrkia-to-minyma-tis-epilogis-simsek-sto-ypoyrgeio-oikonomikon/
16. https://socialistworker.co.uk/international/how-did-erdogan-win-the-turkish-presidential-election/
17. https://www.thecommunists.net/worldwide/africa-and-middle-east/lit-ci-and-the-presidential-election-in-tuerkiye/
18. https://www.google.com/amp/s/www.tovima.gr/2023/06/11/world/allazei-o-erntogan-oikonomiki-kai-eksoteriki-politiki-tourkos-akadimaikos-mila-sto-vima/amp/19. https://www.kathimerini.gr/economy/international/562461400/toyrkia-o-erntogan-diorizei-os-kentriki-trapezitria-stelechos-trapezon-ton-ipa/
20. https://www.newmoney.gr/roh/bloomberg/afti-ine-i-dio-pilones-tis-ikonomikis-stratigikis-tou-erntogan-pinakes/21. https://rproject.gr/article/toyrkikes-ekloges-ta-apotelesmata-kai-prota-sholia
22. https://internationalviewpoint.org/spip.php?article8107
Υποβολή απάντησης