Γιουροβίζιον: Το «καλλιτεχνικό ξέπλυμα» απέτυχε

Από την άλλη, η δια­φη­μι­στι­κή κα­μπά­νια της Ισ­ραη­λι­νής δη­μό­σιας ρα­διο­τη­λε­ό­ρα­σης για τον δια­γω­νι­σμό είπε την «αλή­θεια» της ηθε­λη­μέ­να, για όποιον ήθελε να συ­νε­χί­σει να εθε­λο­τυ­φλεί ότι «δεν είναι πο­λι­τι­κό το ζή­τη­μα». Το σποτ ξε­κι­νά με τη φράση «Ξέ­ρου­με ότι έχετε ακού­σει ότι εί­μα­στε μια χώρα πο­λέ­μου και κα­το­χής, αλλά έχου­με πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρα να προ­σφέ­ρου­με από αυτό…», πριν αρ­χί­σει με κυ­νι­σμό να δια­φη­μί­ζει το Ισ­ρα­ήλ σε του­ρί­στες (με «την Ιε­ρου­σα­λήμ, την αγα­πη­μέ­νη μας πρω­τεύ­ου­σα» ανά­με­σα στους προ­ο­ρι­σμούς). Κάτι ήξερε κι ο Νε­τα­νιά­χου, όταν πέρσι επαι­νού­σε την Ισ­ραη­λι­νή νι­κή­τρια του περ­σι­νού δια­γω­νι­σμού για «εξαι­ρε­τι­κή δου­λειά στις διε­θνείς δη­μό­σιες σχέ­σεις».

Στη Γάζα, που στις 15 Μάη με­τρού­σε και πάλι νε­κρούς δια­δη­λω­τές στο φρά­χτη, ορ­γα­νώ­θη­κε η GazaVision, ένας «δια­γω­νι­σμός» τρα­γου­δι­στών από τη Γάζα. Τη μέρα του τε­λι­κού, με­τα­δό­θη­κε ιντερ­νε­τι­κά η Globalvision, με σχε­τι­κά πάρ­τι-συ­ναυ­λί­ες σε Λον­δί­νο, Δου­βλί­νο, Ρα­μά­λα και Χάιφα. Κατά την έναρ­ξη της Γιου­ρο­βί­ζιον, στο ίδιο το Τελ Αβίβ, Ισ­ραη­λι­νοί δια­μαρ­τυ­ρή­θη­καν ενά­ντια στο μου­σι­κό δια­γω­νι­σμό με πανό «τα τρα­γού­δια και το γκλί­τερ δεν μπο­ρούν να κρύ­ψουν την κα­το­χή».

Παρά τις διε­θνείς εκ­κλή­σεις από τους Πα­λαι­στί­νιους καλ­λι­τέ­χνες, από Ισ­ραη­λι­νούς συ­να­δέλ­φους τους κι από το διε­θνές κί­νη­μα BDS, καμία δη­μό­σια ρα­διο­τη­λε­ό­ρα­ση και κα­νέ­νας καλ­λι­τέ­χνης δεν δέ­χτη­κε να «μην πε­ρά­σει την απερ­για­κή φρου­ρά» και να απο­σύ­ρει τη συμ­με­το­χή του από το καλ­λι­τε­χνι­κό ξέ­πλυ­μα του απαρτ­χάιντ και της κα­το­χής. Στην Ελ­λά­δα, η Κα­τε­ρί­να Ντού­σκα απά­ντη­σε στον Ρό­τζερ Γουό­τερς κάτι κλα­σι­κά για «τη μου­σι­κή που ενώ­νει», ενώ η ΕΡΤ μας χά­ρι­σε απί­θα­νες στιγ­μές στην ιστο­σε­λί­δα της, όπου μπο­ρού­σε κα­νείς να βρει κε­ντρι­κό θέμα «Η Γάζα πνί­γε­ται στο αίμα» πλαι­σιω­μέ­νο από τα δια­φη­μι­στι­κά του ημι­τε­λι­κού της Γιου­ρο­βί­ζιον. Με αυτή την έν­νοια, θα έλεγε κα­νείς ότι οι εκ­κλή­σεις έπε­σαν στο κενό.

Όμως –πέρα από τη με­τα­φο­ρά του δια­γω­νι­σμού από την Ιε­ρου­σα­λήμ στο Τελ Αβίβ– η έκτα­ση των διε­θνών αντι­δρά­σε­ων έφερε το φε­τι­νό δια­γω­νι­σμό στο επί­κε­ντρο της πο­λι­τι­κής συ­ζή­τη­σης –και όχι με τους όρους που θα ήθελε η ισ­ραη­λι­νή κυ­βέρ­νη­ση. Είτε φτά­νο­ντας ακόμα και σε μέιν­στριμ ΜΜΕ, είτε (πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρο) στο ίντερ­νετ και τα κοι­νω­νι­κά δί­κτυα, το πλή­θος των εκ­κλή­σε­ων (με εμ­βλη­μα­τι­κή την από­φα­ση 60 ΛΟ­ΑΤ­ΚΙ ορ­γα­νώ­σε­ων από 20 πε­ρί­που χώρες να κα­λέ­σουν σε μποϊ­κο­τάζ ενός θε­σμού που επι­χει­ρεί συ­στη­μα­τι­κά να απευ­θυν­θεί σε αυτές τις κοι­νό­τη­τες) και οι αντι­δρά­σεις (θε­τι­κές ή αρ­νη­τι­κές) σε αυτές άνοι­ξαν πλα­τιά τη συ­ζή­τη­ση για την κα­τά­στα­ση που βιώ­νουν οι Πα­λαι­στί­νιοι, ακόμα και σε αν­θρώ­πους που αγνο­ού­σαν ή αδια­φο­ρού­σαν.

Με αυτή την έν­νοια, μάλ­λον έχει δίκιο ο Άρης Χα­τζη­στε­φά­νου, όταν κα­τα­λή­γει σε πρό­σφα­το άρθρο του:

«Αν δι­δα­χθή­κα­με όμως κάτι από τις με­γά­λες αθλη­τι­κές και καλ­λι­τε­χνι­κές διορ­γα­νώ­σεις που απέ­κτη­σαν γε­ω­πο­λι­τι­κό εν­δια­φέ­ρον, είναι ότι η ομαλή διε­ξα­γω­γή δεν ση­μαί­νει νίκη. Στην πε­ρί­πτω­ση του Ισ­ρα­ήλ ση­μαί­νει μια τε­ρά­στια επι­κοι­νω­νια­κή ήττα».

Πολ­λές φορές αυτό είναι το νόημα των δρά­σε­ων του κι­νή­μα­τος αλ­λη­λεγ­γύ­ης στην Πα­λαι­στί­νη, να «σπά­σει η σιωπή», να συ­νε­χί­σουν να ακού­γο­νται οι φωνές των Πα­λαι­στι­νί­ων, να αμ­φι­σβη­τη­θεί η «κα­νο­νι­κό­τη­τα» των διαρ­κών εγκλη­μά­των και η απο­στέ­ρη­ση δι­καιω­μά­των σε βάρος των Πα­λαι­στι­νί­ων.

Στην Ελ­λά­δα, αυτό επι­χεί­ρη­σαν να κά­νουν, στο μέτρο των δυ­νά­με­ών τους, και κι­νη­το­ποι­ή­σεις διά­φο­ρων συλ­λο­γι­κο­τή­των και πρω­το­βου­λιών που έγι­ναν στην Αθήνα στις 14, 15 και 18 Μάη, και το BDS Greece νω­ρί­τε­ρα (συλ­λο­γή υπο­γρα­φών, δη­μό­σια έκ­κλη­ση, συ­ναυ­λία στο Γκα­γκά­ριν και γλέ­ντι στη Λα­μπη­δό­να), αλλά και απλές πρω­το­βου­λί­ες «εναλ­λα­κτι­κής δια­σκέ­δα­σης» όπως το πάρτι «δεν πάμε Γιου­ρο­βί­ζιον» της πα­ρά­τα­ξης «Ζω­γρά­φου Ανυ­πό­τα­κτη Πόλη» το βράδυ του τε­λι­κού.

Όπως γρά­φτη­κε σε προ­κή­ρυ­ξη που δια­κι­νή­θη­κε στη δια­δή­λω­ση στις 18 Μάη, «Η αυ­ξη­μέ­νη κι­νη­τι­κό­τη­τα είναι ελ­πι­δο­φό­ρα, αλλά στο άμεσο μέλ­λον είναι ανά­γκη να προ­χω­ρή­σει μια πιο συ­στη­μα­τι­κή επι­δί­ω­ξη συ­νεν­νό­η­σης, συ­ντο­νι­σμού και κοι­νών δρά­σε­ων, για να ορ­γα­νω­θεί πιο απο­τε­λε­σμα­τι­κά και μα­ζι­κά η ανα­γκαία αντι­πα­ρά­θε­ση με τη συ­νερ­γα­σία της Ελ­λά­δας με το ισ­ραη­λι­νό απαρτ­χάιντ». Με δε­δο­μέ­νες τις δια­φο­ρές (σε ανά­λυ­ση, λει­τουρ­γία, θε­μα­το­λο­γία, εμ­φά­σεις, επι­λο­γές δρά­σε­ων) με­τα­ξύ των διά­φο­ρων δυ­νά­με­ων και πρω­το­βου­λιών, και με σε­βα­σμό στις «πα­ράλ­λη­λες» δια­δρο­μές μας, το δυ­να­μι­κό που δεί­χνει διά­θε­ση να «κάνει πράγ­μα­τα» για το πα­λαι­στι­νια­κό αξί­ζει να επι­χει­ρή­σει έναν ελά­χι­στο κοινό βη­μα­τι­σμό με κά­ποια γε­γο­νό­τα, που θα μπο­ρού­σε να λει­τουρ­γή­σει πολ­λα­πλα­σια­στι­κά στην απεύ­θυν­ση που έχει ο κα­θέ­νας από εμάς χω­ρι­στά.

Στην Ελ­λά­δα όπου ο στρα­τη­γι­κός άξο­νας με το Ισ­ρα­ήλ κάνει τη συμ­με­το­χή στη Γιου­ρο­βί­ζιον πα­ρο­νυ­χί­δα, στην Ελ­λά­δα του σφι­χταγ­γα­λί­σμα­τος στρα­τιω­τι­κά-οι­κο­νο­μι­κά-δι­πλω­μα­τι­κά με το κρά­τος-τρο­μο­κρά­τη, δυ­στυ­χώς δεν θα μας λεί­ψουν οι αφορ­μές να συ­νε­χί­σου­με τη δράση υπο­στή­ρι­ξης στον αγώνα του πα­λαι­στι­νια­κού λαού όλο το επό­με­νο διά­στη­μα. Είναι εν­δει­κτι­κή η πο­ρεία του δια­γω­νι­σμού για το δια­βό­η­το τραμ της Ιε­ρου­σα­λήμ, όπου ένα κύμα απο­χω­ρή­σε­ων διε­θνών κοι­νο­πρα­ξιών από τη διεκ­δί­κη­ση του έργου (καθώς διε­θνείς ορ­γα­νι­σμοί το πε­ρι­γρά­φουν ως «ανα­γνώ­ρι­ση και διευ­κό­λυν­ση της κα­το­χής») απει­λεί να αφή­σει… μόνη υπο­ψή­φια την πε­ρή­φα­νη ελ­λη­νι­κή, καθώς στην κυ­βέρ­νη­ση (συμ­με­τέ­χει η ΣΤΑΣΥ) και στη ΓΕΚ-ΤΕΡ­ΝΑ δεν ιδρώ­νει το αυτί τους από τέ­τοιες «υπερ-ευαι­σθη­σί­ες»…

Ο ακτι­βι­σμός των Ισλαν­δών

Ο δια­γω­νι­σμός στο Ισ­ρα­ήλ μέ­τρη­σε κι ένα γκολ εντός έδρας: την πα­λαι­στι­νια­κή ση­μαία του ισλαν­δι­κού συ­γκρο­τή­μα­τος Hatari που προ­κά­λε­σε αμη­χα­νία στους πα­ρου­σια­στές, γρή­γο­ρη αλ­λα­γή πλά­νου και ακόμα γρη­γο­ρό­τε­ρη επέμ­βα­ση του προ­σω­πι­κού ασφα­λεί­ας (την οποία οι Hatari ανέ­βα­σαν σε βί­ντεο στο ίντερ­νετ).

Για αρ­κε­τούς (και για την πα­λαι­στι­νια­κή επι­τρο­πή του BDS) ήταν λάθος ότι οι Hatari συμ­με­τεί­χαν και δεν άκου­σαν τις πα­λαι­στι­νια­κές εκ­κλή­σεις. Ωστό­σο ήταν μια κί­νη­ση με ση­μα­σία –που απο­δεί­χθη­κε από τον αντί­κτυ­πο που είχε διε­θνώς, σί­γου­ρα όχι «ξε­πλυ­μα­τι­κό».

Το μποϊ­κο­τάζ είναι μια μορφή πάλης. Κατά τη γνώμη μας η πλέον απο­τε­λε­σμα­τι­κή. Αυτή την άποψη δεν τη συμ­με­ρί­ζο­νται πολ­λοί (και μέσα στο κί­νη­μα και την Αρι­στε­ρά, πόσο μάλ­λον σε προ­ο­δευ­τι­κούς καλ­λι­τε­χνι­κούς κύ­κλους). Αυτοί οι άν­θρω­ποι δεν θα κρι­θούν το ίδιο με τους πο­λέ­μιους γε­νι­κά του μποϊ­κο­τάζ, λόγω ταύ­τι­σης με το Ισ­ρα­ήλ ή λόγω αδια­φο­ρί­ας.

Οι Hatari το συ­ζή­τη­σαν σο­βα­ρά αν θα πάνε. Και με την ιδιαι­τε­ρό­τη­τα ότι δεν πρό­κει­ται για δική τους προ­γραμ­μα­τι­σμέ­νη συ­ναυ­λία, αλλά γι’ αυτόν τον διε­θνή δια­γω­νι­σμό που θα έχει ισλαν­δι­κή συμ­με­το­χή έτσι κι αλ­λιώς, απο­φά­σι­σαν τε­λι­κά να πάνε. Δη­λώ­νο­ντας ότι «είναι ξέ­πλυ­μα», αλλά εκτι­μώ­ντας ότι είναι κα­λύ­τε­ρα να αξιο­ποι­ή­σουν οι ίδιοι την πα­ρου­σία τους για να στεί­λουν ένα μή­νυ­μα, παρά να απο­συρ­θούν για να πάει στο πα­νη­γύ­ρι ο πρώ­τος επι­λα­χών.

Μπο­ρεί η πα­ρου­σία τους να πλή­γω­σε κά­ποιους αγω­νι­στές, που ξό­δε­ψαν χρόνο κι ενέρ­γεια για να βρουν «τον ένα» που θα δή­λω­νε ότι αρ­νεί­ται να παί­ξει. Αλλά του­λά­χι­στον οι Hatari ήταν έντι­μοι στην επι­λο­γή να πάνε «για να στεί­λουν μή­νυ­μα». Το πρό­βλη­μα με τους καλ­λι­τέ­χνες που ισχυ­ρί­ζο­νται ότι «είναι πιο εποι­κο­δο­μη­τι­κό να αξιο­ποι­ή­σου­με την εξέ­δρα» είναι ότι συ­νή­θως δεν την αξιο­ποιούν και όταν το κά­νουν, στέλ­νουν κά­ποιο μή­νυ­μα του τύπου «να είστε αγα­πη­μέ­νοι, να μη μα­λώ­νε­τε».

Οι Hatari ύψω­σαν σκέτη την «απα­γο­ρευ­μέ­νη» ση­μαία με το «απα­γο­ρευ­μέ­νο» όνομα –όχι πε­ρι­στέ­ρια ή καρ­δού­λες με κα­τα­πιε­στή και κα­τα­πιε­σμέ­νο αγκα­λια­σμέ­νους.

Θα προ­τι­μού­σα­με πε­ρισ­σό­τε­ρα πράγ­μα­τα, από τη στιγ­μή που εκτί­μη­σαν ότι η πα­ρου­σία τους εκεί θα είναι πιο «θο­ρυ­βώ­δης» από την από­συρ­σή τους –πχ να αρ­νη­θούν να παί­ξουν τε­λευ­ταία στιγ­μή και να το τι­νά­ξουν στον αέρα, ή να κά­νουν τον ακτι­βι­σμό τους πάνω στη σκηνή όπου θα ήταν πιο δύ­σκο­λο «να αλ­λά­ξει το πλάνο» σε 2 δευ­τε­ρό­λε­πτα και να συ­νε­χι­στεί ομαλά η βρα­διά.

Αλλά έστω κι έτσι, υπήρ­ξαν «θο­ρυ­βώ­δεις». Κι αν οι προ­σπά­θειές μας αφο­ρού­σαν να σπά­σει η απο­λί­τι­κη υπο­κρι­σία και να αξιο­ποι­η­θεί η δη­μο­φι­λία του θε­σμού για να φτά­σει το μή­νυ­μα πα­ρα­έ­ξω, οι Hatari τε­λι­κά βο­ή­θη­σαν σ’ αυτόν το στόχο.

«Η ομαλή διε­ξα­γω­γή δεν ση­μαί­νει πάντα επι­τυ­χία», ανα­φέ­ρε­ται στις δίπλα στή­λες. Ο ακτι­βι­σμός των Hatari ήταν το «κε­ρα­σά­κι στην τούρ­τα» αυτής της πραγ­μα­τι­κό­τη­τας για τη Γιου­ρο­βί­ζιον στο Ισ­ρα­ήλ. Κι αντί­στρο­φα, όλη η προη­γού­με­νη δράση του BDS έκανε αυτή τη στιγ­μή κάτι πε­ρισ­σό­τε­ρο από «2 δευ­τε­ρό­λε­πτα που κά­ποιοι ύψω­σαν μια πα­λαι­στι­νια­κή ση­μαία». Με έναν τρόπο, ο ακτι­βι­σμός αυτός έγινε η φω­το­γρα­φι­κή απο­τύ­πω­ση όλης της προ­σπά­θειας που έκανε το BDS, ακόμα κι αν αφο­ρού­σε μια άλλη μορφή πα­ρέμ­βα­σης.

Ερ­γα­λειο­ποί­η­ση του αντι­ση­μι­τι­σμού στη Γερ­μα­νία

Από την επι­τυ­χία να ανοί­ξει τόσο πλα­τιά και με τέ­τοιους όρους το ζή­τη­μα της Γιου­ρο­βί­ζιον ίσως να εξη­γεί­ται και η σπου­δή που έδει­ξε το γερ­μα­νι­κό κοι­νο­βού­λιο να κα­ταγ­γεί­λει με ψή­φι­σμά του το BDS ως «αντι­ση­μι­τι­κό» αυτές ακρι­βώς τις μέρες. Χρι­στα­νο­δη­μο­κρά­τες, Σο­σιαλ­δη­μο­κρά­τες, Πρά­σι­νοι και Φι­λε­λεύ­θε­ροι συμ­φώ­νη­σαν σε αυτόν τον ανι­στό­ρη­το χα­ρα­κτη­ρι­σμό, φρο­ντί­ζο­ντας μά­λι­στα να πε­ρι­λά­βουν στο ψή­φι­σμα φρά­σεις όπως «αντι­ση­μι­τι­κές δη­λώ­σεις κι επι­θέ­σεις που με­ταμ­φιέ­ζο­νται ως κρι­τι­κές στις πο­λι­τι­κές του Κρά­τους του Ισ­ρα­ήλ, αλλά στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα εκ­φρά­ζουν μίσος…» ή «το Κρά­τος του Ισ­ρα­ήλ μπο­ρεί επί­σης να γίνει κα­τα­νοη­τό ως μια εβραϊ­κή συλ­λο­γι­κό­τη­τα». Τέ­τοιες δια­τυ­πώ­σεις ταυ­τί­ζουν πιο εύ­κο­λα με αντι­ση­μι­τι­σμό την κρι­τι­κή στις πο­λι­τι­κές του Ισ­ραη­λι­νού Κρά­τους. Άλ­λω­στε η προ­σπά­θεια κά­ποιων βου­λευ­τών του SPD και των Πρα­σί­νων να προ­στε­θεί μια πρό­τα­ση που να δη­λώ­νει έστω ότι «η κρι­τι­κή των πο­λι­τι­κών της ισ­ραη­λι­νής κυ­βέρ­νη­σης» προ­στα­τεύ­ε­ται από την ελευ­θε­ρία του λόγου και πρέ­πει να επι­τρέ­πε­ται, απορ­ρί­φθη­κε ως «αυ­το­νό­η­το που δεν χρειά­ζε­ται να ανα­φερ­θεί». Αξί­ζει εδώ να ανα­φερ­θεί το ψή­φι­σμα του ακρο­δε­ξιού AfD, που έχει δε­σμούς με πραγ­μα­τι­κούς κι επι­κίν­δυ­νους αντι­ση­μί­τες, διά­φο­ρους πα­λιούς νε­ο­να­ζί: Το AfD ζη­τού­σε «πλήρη απα­γό­ρευ­ση του BDS» και κα­τέ­κρι­νε τη διά­κρι­ση που κά­νουν θε­σμοί της διε­θνούς κοι­νό­τη­τας με­τα­ξύ του Ισ­ρα­ήλ (των συ­νό­ρων του 1967) και των εποι­κι­σμών ως «μορφή μποϊ­κο­τάζ» που… θίγει τους εποί­κους.

Ενώ οι ακρο­δε­ξιοί (που οι οπα­δοί τους ευ­θύ­νο­νται για το 90% των αντι­ση­μι­τι­κών επι­θέ­σε­ων στη Γερ­μα­νία) πλειο­δο­τούν ενά­ντια στο BDS, ένα κεί­με­νο που έχουν υπο­γρά­ψει πάνω από 60 Εβραί­οι ακα­δη­μαϊ­κοί ισχυ­ρί­ζε­ται ότι η «ταύ­τι­ση» των εκ­κλή­σε­ων για μποϊ­κο­τάζ με τον αντι­ση­μι­τι­σμό «είναι λάθος, απα­ρά­δε­κτη και απει­λή στα θε­μέ­λια της δη­μο­κρα­τί­ας στη Γερ­μα­νία». Κά­ποιοι από αυ­τούς δια­φω­νούν με το BDS, αλλά συ­νυ­πο­γρά­φουν ότι «απορ­ρί­πτου­με τον ψευδή ισχυ­ρι­σμό ότι το κί­νη­μα BDS ως τέ­τοιο είναι αντι­ση­μι­τι­κό και υπε­ρα­σπι­ζό­μα­στε το δι­καί­ω­μα κάθε αν­θρώ­που και κάθε ορ­γά­νω­σης να το υπο­στη­ρί­ζει».

https://rproject.gr/article/gioyrovizion-kallitehniko-xeplyma-apetyhe?fbclid=IwAR0xfWfKekUnMX3aYjnc8-7OfH7-EYR9pFPVJWd26Gt4Xs7EyvNhbSyQi_U