του Χρήστου Κατόπη
Από την έναρξη της επιβολής του περιορισμού κυκλοφορίας και την εξάπλωση του μέτρου σε ολοένα και περισσότερες χώρες, έχει ξεκινήσει μια μεγάλη συζήτηση σε σχέση με το κατά πόσο ο αναγκαστικός περιορισμός κυκλοφορίας (με την επιβολή προστίμου σε περίπτωση μη – συμμόρφωσης) είναι «υποχρεωτικός» για την καταπολέμηση της επιδημίας του νέου κορωνοϊού ή όχι.
Από την ακροδεξιά συνομοσιωλογική άποψη που ισχυρίζεται ότι ο νέος ιός είναι «fake news» που χρησιμοποιούνται για την εφαρμογή κάποιου «μεγάλου σχεδίου», μέχρι την άποψη που ισχυρίζεται ότι αυτός είναι μονόδρομος για την καταπολέμηση της πανδημίας και φτάνει να υπονοεί στο ότι οι κυβερνήσεις εφαρμόζουν Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου με βάση το «κοινό καλό», υπάρχει μια ολόκληρη βεντάλια απόψεων, κάποιες από τις οποίες αξίζει να συζητηθούν.
Καταρχήν, είναι προφανές, ότι ο νέος ιός είναι υπαρκτός και υπολογίσιμος κίνδυνος: ιδιαίτερα σε χώρες με υποβαθμισμένο δημόσιο σύστημα υγείας και σύστημα ασφάλισης, έχει ως αποτέλεσμα εκατοντάδες ή χιλιάδες νεκρούς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι ΗΠΑ.
Εξίσου προφανές, είναι ότι οι κυβερνήσεις δε λειτουργούν με γνώμονα το «κοινό καλό» και την υγεία της πλειοψηφίας του πληθυσμού: η καθυστέρηση μιας σειράς χωρών με ισχυρή παραγωγική βάση και «βαριά» βιομηχανία (Γερμανία, Ολλανδία) να πάρουν μέτρα είναι ενδεικτική,χώρες όπως η Σουηδία δεν έχουν πάρει ακόμη και σήμερα,ενώ σε περιοχές όπως τη Βόρεια Ιταλία που είχαν χτυπηθεί αισθητά από τον ιό,η άρνηση μεγάλων εργοστασίων να κλείσουν οδήγησαν σε διαμαρτυρίες και απεργίες εργαζομένων. Στην Ελλάδα, υπήρχαν και υπάρχουν πολλές καταγγελίες για μαζικούς χώρους εργασίας που συνεχίζουν να λειτουργούν ενώ δεν ανήκουν στην αλυσίδα τροφοδοσίας (call center όπως μέχρι πρόσφατα η Teleperfomance ή εργοστάσια όπως αυτό στη Σίνδο με το κρούσμα κορωνοϊού) και δεν τηρούν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας. Σε καμία από τις προαναφερθείσες περιπτώσεις, δεν υπάρχει κάποια κίνηση από την πλευρά των κυβερνήσεων που να υποχρεώνει τους εργοδότες να πράξουν το αυτονόητο.Ταυτόχρονα,η ΕΕ δε συμφωνεί σε καμία κοινή στρατηγική ή οικονομική βοήθεια για τις πιο βαριά πληττόμενες χώρες, όπως έδειξε το πρόσφατο Eurogroup.
Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει οι πολιτικές ηγεσίες έχουν την «πολυτέλεια» να μένουν άπραγες: οι ολοένα αυξανόμενοι νεκροί, λόγω των συστημάτων υγείας που και οι ίδιες υποβάθμισαν, και ο φόβος για τις ενδεχόμενες αντιδράσεις του κόσμου, τις αναγκάζουν να αποδείξουν ότι κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν.
Έτσι, σε μια σειρά από χώρες, οι κυβερνήσεις, ζυγίζοντας την ενδεχόμενη ζημιά στο μεγάλο κεφάλαιο από την μία, και το πολιτικό κόστος από την άλλη, εφαρμόζουν με μεγαλύτερη ή μικρότερη ταχύτητα όσο το δυνατόν πιο «ανέξοδα» αλλά «ισχυρά» (σε επικοινωνιακό επίπεδο) μέτρα. Έτσι, για παράδειγμα, στην Ελλάδα εφαρμόζεται το μέτρο περιορισμού κυκλοφορίας, ενώ οι ιδιωτικές κλίνες ΜΕΘ που χρειάζεται το ΕΣΥ, μισθώνονται από το δημόσιο σε τιμή διπλάσιας της κανονικής, αντί να επιταχθούν. Τα δωρεάν μαζικά τεστ (που ήταν βασικός πυλώνας της στρατηγικής χωρών της Ασίας που δίνουν πιο επιτυχημένα την μάχη ενάντια στον κορωνοϊό) παραμένουν ανύπαρκτα, ενώ σε ιδιωτικές κλινικές ξεκινούν από την τιμή «ευκαιρίας» των 120 ευρώ.
Για να μιλήσει κανείς για την αποτελεσματικότητα και την αναγκαιότητα των εφαρμοσθέντων μέτρων, πρέπει να λάβει και έναν ακόμη παράγοντα υπόψη του: την κατάσταση της διεθνούς οικονομίας. Με τις εκτιμήσεις του Τόμσεν σχετικά με το ότι κάθε μήνα που βασικοί παραγωγικής τομείς μιας εθνικής οικονομίας παραμένουν κλειστοί, χάνεται το 3% του ΑΕΠ, η επιτάχυνση της επερχόμενης ύφεσης είναι αναπόφευκτη, με τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις να μιλούν για κρίσης της τάξης του ½ από αυτήν του 2008 σε μια ήδη τσακισμένη οικονομία με αποδιαρθωμένα εργατικά δικαιώματα, μισθούς και συντάξεις.
Το ποιον θα αγγίξει, και τελικά, «ποιος θα κληθεί να πληρώσει» την κρίση έχει ήδη φανεί: τα μεγάλα ελληνικά κανάλια παίρνουν 11 εκατομμύρια για να διαφημίσουν την καμπάνια «Μένουμε Σπίτι» και οι μεγάλες επιχειρήσεις στις ΗΠΑ δέχονται πακέτο διάσωσης ύψους 500 δισεκατομμυρίων. Η ελληνική κυβέρνηση δίνει σε ιδιωτικές κλινικές 30 εκατομμύρια, ενώ οι προσλήψεις στο ΕΣΥ είναι ισχνές και ορισμένου χρόνου, και το ιατρικό προσωπικό διαμαρτύρεται ότι δεν έχει τον απαραίτητο εξοπλισμό προστασίας. Στα μέσα Μαρτίου, το ισοζύγιο προσλήψεων – απολύσεων στην Ελλάδα ήταν αρνητικό κατά 40 χιλιάδες. Οι καταγγελίες για υποχρεωτικές άδειες, απολύσεις, «εθελοντικές» περικοπές μισθών σε μία σειρά από επιχειρήσεις αυξάνονται μέρα με την μέρα.
Αυτό είναι το φόντο στο οποίο τίθενται οι πρόσφατες απαγορεύσεις.
Σε αυτό το φόντο, η ανησυχία για ειδήσεις όπως ότι ο ακροδεξιός Ορμπάν γίνεται τυπικά ο πρώτος «δικτάτορας» εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης –δηλαδή ο πρώτος πρωθυπουργός που αποκτά υπερεξουσίες με το δικαίωμα να ρυθμίζει τα πάντα με διατάγματα- είναι απολύτως βάσιμη, ειδικά όταν αυτό το μέτρο εφαρμόζεται επ’αόριστον.
Γεγονότα όπως το παραπάνω, η «αναστολή της απαγόρευσης πολιτικής επιστράτευσης και κάθε μορφής επίταξης κατά τη διάρκεια απεργίας μέχρι τις 30 Απριλίου», που πήγε πακέτο με την θεσμοθέτηση της εργασίας για 2 βδομάδες το μήνα με την αντίστοιχη μείωση του μισθού και την αναστολή του «ΕΡΓΑΝΗ» για διάστημα έξι μηνών, η παρουσία της αστυνομίας στις 7 Μάη στην διαμαρτυρία των υγιειονομικών στον Ευαγγελισμό και τα πρόστιμα σε μια σειρά από διαμαρτυρίες αλληλέγγυων,καθώς και περιστατικά αυταρχισμού και ρατσιστικών επιθέσεων της αστυνομίας με «άλλοθι» την απαγόρευση της κυκλοφορίας, δείχνουν το εξής: οι αστικές τάξεις και οι κυβερνήσεις προσπαθούν να κάνουν την «κρίση, ευκαιρία».
Σε μια σειρά από χώρες, οι αστικές τάξεις και οι κυβερνήσεις «προετοιμάζονται» για την επερχόμενη ύφεση. Η «συνταγή» φαίνεται να είναι η γνωστή: ξελάσπωμα, έως και κέρδη, του μεγάλου κεφάλαιου μέσω της επίθεσης στα εργατικά δικαιώματα.
Στην Ελλάδα, με το δημόσιο σύστημα υγείας διαλυμμένο, αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση επιλέγει να χρησιμοποιήσει ευκαιριακά το ,κατά τα άλλα λογικό, μέτρο του περιορισμού της κυκλοφορίας, προκειμένου να τρομοκρατήσει και να καταστείλει κάθε διεκδίκηση για ενίσχυση της δημόσιας και δωρεάν υγείας. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το ίδιο ευκαιριακά το χρησιμοποιεί προκειμένου να περάσει αντεργατικές νομοθεσίες και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το ίδιο συμβαίνει ή πρόκειται να συμβεί σε μια σειρά από χώρες σε όλον τον κόσμο.
Όταν ,λοιπόν, άνθρωποι συνεχίζουν να χάνονται λόγω της έλλειψης διάθεσης της κυβέρνησης για την βελτίωση του ΕΣΥ, όταν εργαζόμενοι/ες απολύονται τώρα, όταν άνεργοι/ες ή επισφαλώς εργαζόμενοι/ες δεν προβλέπεται να έχουν κάποιο οικονομικό βοήθημα από την κυβέρνηση, όταν μετανάστες/τριες συνεχίζουν να βρίσκονται εγκλωβισμένοι/ες σε κέντρα κράτησης,η απάντηση δεν μπορεί να «αναβάλλεται» λόγω της αναγκαιότητας της τήρησης της απαγόρευσης κυκλοφορίας.
Φυσικά με την τήρηση των απαραίτητων μέτρων προφύλαξης, και χρησιμοποιώντας εμπειρίες από παραδείγματα όπως αυτό της Beat (στάση εργασίας κατά τη διάρκεια απομακρυσμένης εργασίας) ή δράσεων όπως το μοίρασμα ειδών πρώτης ανάγκης σε ευπαθείς ομάδες και εξοπλισμού προστασίας σε υγειονομικό προσωπικό,όλες οι οργανώσεις της αριστεράς,τα σωματεία και τα συνδικάτα, οι εργαζόμενοι/ες, άνεργοι/ες πρέπει να αντιδράσουν τώρα.
Η αλληλεγγύη και ο αγώνας των «από κάτω» είναι ο «μονόδρομος» για να βγούμε από την πανδημία.
Υποβολή απάντησης