Σκέψεις και συμπεράσματα για τα εκλογικά αποτελέσματα της 26ης Μαΐου

image_pdfimage_print

Του Αλέξη Λιοσάτου

 

  1. Oι εκλογές απλώς αποτυπώνουν, ΔΕΝ σηματοδοτούν ούτε δρομολογούν, την βαριά ήττα που έχουν υποστεί η εργατική τάξη και η Αριστερά μετά το καλοκαίρι του 2015. Η άνοδος της ρεβανσιστικής Δεξιάς του Μητσοτάκη κατά 5% (σε σχέση με τις βουλευτικές του 2015), με ανοιχτά διατυπωμένη προεκλογικά την πρόθεση κήρυξης πολέμου στους φτωχούς δεν αποτελεί από μόνη της θρίαμβο της ΝΔ.
  2. Ωστόσο έρχεται να προστεθεί στο περίπου 16-16,5% που πετυχαίνει στις Ευρωεκλογές το συνονθύλευμα ακροδεξιών ομαδοποιήσεων. Περίπου 50% δηλαδή του εκλογικού σώματος ψηφίζει Δεξιά και Ακροδεξιά. Πρέπει να ανατρέξουμε πολύ πίσω για να ανακαλύψουμε παρόμοια εκλογική επίδοση στη δεξιά πολυκατοικία (από το 1974). Σε επίπεδο νέων (17-24 ετών) η ΝΔ κέρδισε 30,5% και η ΧΑ 13,3%. Τα αποτελέσματα των Τοπικών και Περιφερειακών Εκλογών συμπληρώνουν την εικόνα μετατόπισης του πολιτικού σκηνικού δεξιά. Περισσότερο πρόκειται για συντριβή του ΣΥΡΙΖΑ, παρά για θρίαμβο της ΝΔ, πολύ περισσότερο δεν πρόκειται για επικρότηση του «προγράμματός» της. Άλλωστε μόνο το 11% του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται ότι μετατοπίστηκε προς τη ΝΔ.
  3. Την εικόνα δεξιάς μετατόπισης και του ποσοστού-ρεκόρ της Δεξιάς επιβαρύνει η δεξιά μετατόπιση, οργανωτική αποδιάρθρωση και εκφυλιστική κρίση της Σοσιαλδημοκρατίας και γενικά των κομμάτων του «κέντρου».
  4. Αυτή η εικόνα συμβαδίζει με τα αποτελέσματα σε όλη την ΕΕ, σε γενικές γραμμές. Δεξιά μετατόπιση και κρίση της Σοσιαλδημοκρατίας και της Δεξιάς, Άνοδος της Ακροδεξιάς, Κρίση της Αριστεράς. Η άνοδος των Πρασίνων δείχνει ότι υπάρχει αναζήτηση στα αριστερά της Σοσιαλδημοκρατίας που όμως δεν καταφέρνει να κερδίσει η Αριστερά, για διάφορους λόγους.
  5. Η νίκη της Δεξιάς διαφέρει από άλλες μεγάλες νίκες της τις τελευταίες δεκαετίες. Το 1974, για παράδειγμα, ο θρίαμβος του Καραμανλή ήταν μια στιγμιαία εικόνα που κατέρρευσε γρήγορα κάτω από το μεγάλο εργατικό και νεολαιίστικο κίνημα της μεταπολίτευσης και οδήγησε στη σαρωτική νίκη του ΠΑΣΟΚ το 1981. Το 1990 και το 2004 η ΝΔ νίκησε με 45+ % , αλλά η κατάσταση του εργατικού κινήματος , των συνδικάτων και της Αριστεράς ήταν πολύ ακμαιότερη και μπόρεσαν γρήγορα να αντεπιτεθούν και να ξεμπερδεύουν σχετικά γρήγορα μαζί της. Επιπλέον σήμερα βρισκόμαστε σε μια πολύ επιθετικότερη εποχή για τον ελληνικό καπιταλισμό, που παραμένει σε κατάσταση ιμπεριαλιστικής επιτροπείας, σε μια εποχή που η διεθνής οικονομία βρίσκεται στα πρόθυρα νέας βουτιάς ( χειρότερης πιθανόν και από το 2008, όταν εκδηλωθεί), ενώ έχουμε μπει για τα καλά πλέον σε μια εποχή κλιμάκωσης των εθνικών και στρατιωτικών ανταγωνισμών και των εθνικισμών, που μπορεί να σημάνουν ακόμα και πολεμικά επεισόδια. Αυτά καθιστούν την ελληνική άρχουσα τάξη πολύ πιο απρόθυμη να παραχωρήσει οτιδήποτε στους από κάτω και αυτή η απροθυμία μεταφέρεται στα κόμματα του «κέντρου» ως δεξιά μετατόπιση, ως αδυναμία να υποσχεθούν «κοινωνικά συμβόλαια» και να γίνουν μαζικοί πόλοι έμπνευσης για την εργατιά, πολύ περισσότερο να την θέσουν σε κίνηση απέναντι στη Δεξιά.

Η επιστροφή της Δεξιάς λοιπόν αξιολογείται ως πιο επικίνδυνη σήμερα, καθώς σε μεγάλο βαθμό οι εφεδρείες της αντίστασης έχουν επικίνδυνα στερέψει. Η συσσώρευση απανωτών εμπειριών ήττας για τους εργάτ(ρι)ες και τον φτωχό λαό, αλλά και οι απανωτές ήττες της Αριστεράς έχουν απαξιώσει τόσο την Αριστερά και τα υπαρκτά συνδικάτα όσο και την πίστη στη δυνατότητα νικών μέσω της συλλογικής αντίστασης από τα κάτω. Σε κινηματικό επίπεδο ο κόσμος της δουλειάς έκανε «τα πάντα»: το 2010-2012 διαδήλωσε και απέργησε κατά εκατοντάδες χιλιάδες δεκάδες φορές και δεν κατάφερε να ανατρέψει τα μνημόνια, δοκίμασε την «αριστερή κυβέρνηση» και ο ΣΥΡΙΖΑ του έφερε μνημόνια και νεοφιλελευθερισμό. Ένα παράδειγμα για να συνειδητοποιήσουμε τη διαφορά, είναι το 1990, όταν επίσης είχε ανέλθει στην κυβέρνηση η ρεβανσιστική Δεξιά του μπαμπά Μητσοτάκη: απέναντι στη ΝΔ σήμερα δεν βρίσκεται το ΠΑΣΟΚ με τα εκατοντάδες χιλιάδες μέλη και φίλους του που οργανωμένα σε συνδικάτα έμπαιναν σε κίνηση απέναντι στη Δεξιά, δεν βρίσκεται μια σοσιαλδημοκρατία που τάζει κάποια αναδιανομή του πλούτου  ή δημόσιες κοινωνικές υπηρεσίες. Το ΠΑΣΟΚ έχει γίνει απόκομμα της Δεξιάς και στη θέση της παραδοσιακής Σοσιαλδημοκρατίας υπάρχει ένας μικροαστικός σοσιαλφιλελεύθερος ΣΥΡΙΖΑ (που δεν ανιχνεύεται ούτε σε συνδικάτα ούτε στις σχολές ούτε στις γειτονιές και στο ευρύτερο κίνημα), ένα κόμμα που αποδέχεται τις ιδιωτικοποιήσεις και υπόσχεται την αναδιανομή της φτώχειας. Σήμερα, σε αντίθεση με 20 ή 30 χρόνια πριν, υπάρχει μια άμαζη και απολύτως διεφθαρμένη και απεργοσπαστική ΠΑΣΚΕ, το συνδικαλιστικό δίκτυο της εργατικής τάξης έχει αραιώσει πλήρως, οι νέοι εργαζόμενοι δεν έχουν καν συνδικάτα και δυνατότητα απεργίας.

Υπάρχει τέλος ένα πιο αδύναμο και λιγότερο μαχητικό ΚΚΕ και μια επαναστατική Αριστερά όλων των ρευμάτων σε διαλυτική κρίση, υπό το βάρος των συσσωρευμένων αποτυχιών.  Με αυτή την έννοια, σήμερα φαντάζει αρκετά δύσκολη η ανασύνταξη του κινήματος. Δεν αποκλείεται το δεδομένο μέγεθος της επίθεσης που θα δεχτούμε να ενισχύσει το κίνημα αντίστασης, αλλά ξεκινάμε από πολύ χαμηλή αφετηρία και ένα νέο 2010-2012 (που άλλωστε επωάστηκε μέσα από τους μεγάλους αγώνες της δεκαετίας που προηγήθηκε) φαντάζει για την ώρα πολύ αδύναμο σενάριο.

  1. Η άνοδος της Δεξιάς δεν έχει να κάνει παρά σε μικρό βαθμό με το Μακεδονικό, παρά την φλύαρη σχετική αστική και συριζαίικη παραφιλολογία (η πρώτη έχει στόχο την ευθυγράμμιση με τις πιο επιθετικές αιχμές της ελληνικής άρχουσας τάξης και την τρομοκρατία πάνω στο κέντρο και την Αριστερά για δεξιά προσαρμογή. Η δεύτερη έχει στόχο να βγάλει «λάδι» τη μνημονιακή οικονομική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ και να χρεώσει την ήττα στη «θαρραλέα» δόση …διεθνισμού του Τσίπρα). Το Μακεδονικό ίσως συσπείρωσε περισσότερους ακροδεξιούς στη ΝΔ  για να φύγουν οι (στα μάτια τους) …κομμουνιστές. Η βάση για την ήττα του ΣΥΡΙΖΑ είναι η οικονομία. Το “there is no alternative”, η κωλοτούμπα, η ενίσχυση της άποψης «όλοι ίδιοι είναι», ο συμβιβασμός με την αστική τάξη και τα μνημόνια, η διαχείριση του καπιταλισμού αφήνοντας αλώβητο το κεφάλαιο και τους φτωχούς στη φτώχεια τους, όλα αυτά συνέτειναν να τιμωρήσει ο κόσμος τον ΣΥΡΙΖΑ επιλέγοντας τον «πρωτότυπο εκφραστή τους», τη ΝΔ. Όλα τα άλλα είναι φτηνές δικαιολογίες για το κυβερνών κόμμα: ακόμα και στον περιορισμένο βαθμό που επηρέασε το Μακεδονικό το εκλογικό αποτέλεσμα, το έκανε ακριβώς γιατί η ακυρώθηκε η Αριστερά ως συστημική δύναμη. Όταν η «Αριστερά» ταυτίζεται στο πεδίο που υπερτερεί (αυτό της αναδιανομής υπέρ των πιο αδύναμων, κατά του κεφαλαίου) με τους ταξικούς αντιπάλους και στρέφεται ενάντια στον κόσμο της εργασίας,  τότε (ελλείψει και πραγματικής Αριστεράς) είναι πολύ λογικό σενάριο  να στραφεί ο κόσμος σε αντιδραστικότερη κατεύθυνση, ταυτίζοντας τις πιο «αριστερές ιδέες» με τη λιτότητα, την ανεργία, τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, τον νεοφιλελευθερισμό, τα μνημόνια κ.ο.κ. Γι αυτόν τον λόγο είναι που λέγαμε πριν το 2015 κιόλας  ότι η ένταξη της Αριστεράς στο «κάδρο» του συστήματος οδηγεί αμεσομεσοπρόθεσμα στην ενίσχυση της Ακροδεξιάς ως μόνης «αντισυστημικής δύναμης». Σήμερα τελικά είδαμε την ενίσχυση της Ακροδεξιάς και μιας σε μεγάλο βαθμό «ακροδεξιοποιημένης» και ρεβανσιστικής Νέας Δημοκρατίας.
  2. Όπως είναι δικαιολογία και ότι τα ιδιωτικά ΜΜΕ στήριξαν τον Κούλη. Τη Δεξιά στήριξαν με ακόμα μεγαλύτερο πάθος τα ΜΜΕ και το καλοκαίρι του 2015, όμως ο κόσμος ψήφιζε μαζικά ΟΧΙ πανικόβαλλοντας την αστική τάξη. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015 προχωρούσε σε ρήξη με την αστική τάξη θα είχε θέσει τις βάσεις για να πιάσει «ποσοστά Τσάβες» στις επόμενες εκλογές (η διατύπωση αυτή είναι συμβολική. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ προχωρούσε σε ρήξη θα άνοιγε μια σειρά εξελίξεων εντός κι εκτός Ελλάδας αλλά δεν είναι της παρούσης να το αναλύσουμε-άλλωστε ο ΣΥΡΙΖΑ δεν υπήρχε περίπτωση να έρθει σε ρήξη, είχε δρομολογήσει τον συμβιβασμό πολύ νωρίτερα). Το ότι ψήφισε μαζί με τη ΝΔ το 3ο μνημόνιο κι εφάρμοσε πολιτική ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, τον οδήγησε σε αντίστοιχα ποσοστά κατάρρευσης της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, οδηγώντας στην αναγέννηση των παλιών αστικών κομμάτων.
  3. Ακριβώς γι αυτόν τον λόγο είναι άγνωστο το μέλλον του κυβερνώντος κόμματος. Ο ΣΥΡΙΖΑ επιτέλεσε τον ρόλο που του ανέθεσε η αστική τάξη: συντριβή του κινήματος και της Αριστεράς, εμπέδωση των μνημονίων, σταθεροποίηση του ελληνικού καπιταλισμού που είχε φτάσει στο χείλος του γκρεμού. Ταυτόχρονα απέτυχε στον ρόλο που του ανέθεσε η εργατική τάξη: την φιλολαϊκή διαχείριση του μνημονιακού καπιταλισμού. Με αυτή την έννοια το μέλλον του κυβερνώντος κόμματος κρίνεται ως αβέβαιο-ίσως γι αυτό η γραφική «κωλοπιλάλα» των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ να πανηγυρίσουν ως «δεύτεροι μεν-βασική συνιστώσα του νέου διπολισμού δε» (πριν ο Τσίπρας εξαγγείλει εκλογές και τους κάνει δημόσια ρόμπα, βεβαίως-βεβαίως). Δεν γνωρίζουμε αν πρόκειται για την αρχή του τέλους, πάντως δεν αποκλείεται ο Τσίπρας και το «άστρο» του να έχουν το μέλλον άλλων «πρωθυπουργών 10ετίας» όπως ο Καραμανλής για παράδειγμα, που έφυγε νύχτα και εξαφανίστηκε από την πολιτική ζωή αρκετά πιο σύντομα απ’ ότι υπολογίζανε τα αφεντικά του. Κι όλα αυτά παρόλο που ο Τσίπρας παίζει χωρίς αντίπαλο στα αριστερά του. Αν συνυπολογίσουμε τη ραγδαία κατάρρευση του πολύ πιο ριζωμένου ΠΑΣΟΚ (σε διαφορετικές φυσικά συνθήκες, με κίνημα και ύπαρξη μαζικής αριστερής αντιπολίτευσης), την απαξίωση της Αριστεράς ως έννοια, το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πλέον δεν μπορεί να ασκεί πειστική αντιπολίτευση σε μέτρα τα οποία και ο ίδιος εφάρμοσε,  το γεγονός ότι η ψήφος του κόσμου έχει αποκτήσει πιο έντονα «τιμωρητικό» και λιγότερο «ιδεολογικό» χαρακτήρα και δένεται όλο και πιο χαλαρά με τα καθεστωτικά κόμματα, όλα αυτά δεν αποκλείουν σχετικά γρήγορα εξελίξεις στον χώρο εντός κι εκτός ΣΥΡΙΖΑ, την περαιτέρω αποκαθήλωση του ΣΥΡΙΖΑ, την περαιτέρω ανάκαμψη του ΠΑΣΟΚ, την ανασύνθεση του ΣΥΡΙΖΑ με το ΠΑΣΟΚ και ούτω καθεξής.
  4. Το ότι το Μακεδονικό έπαιξε μικρό ρόλο φαίνεται από τα στοιχεία που δείχνουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχασε περισσότερο στη Βόρεια Ελλάδα από ότι στην υπόλοιπη Ελλάδα. Φαίνεται από επιμέρους αποτελέσματα στις δημοτικές εκλογές των πιο δεξιών και «μακεδονομάχων» περιοχών στη Β.Ελλάδα, όπως στην Πτολεμαΐδα που οι τρεις δεξιοί υποψήφιοι δήμαρχοι το 2014 είχαν αθροιστικά 84% και σήμερα οι 3 μακεδονομάχοι δεξιοί υποψήφιοι πιάσανε 69%. Στην Πτολεμαΐδα μάλιστα ο ΣΥΡΙΖΑ είχε άνοδο 50% σε επίπεδο δημοτικών εκλογών. Ή όπως στην Κοζάνη, που στον δεύτερο γύρο περάσανε ο υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ κι αυτός του ΣΥΡΙΖΑ-Οικολόγων, με αυτόν της ΝΔ να συντρίβεται και πάλι. Στη δε περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας, την πιο δεξιά και «μακεδονομάχο»  περιοχή που μάλιστα γειτονεύει με τη Δημοκρατία της (Βόρειας) Μακεδονίας το 52% του Κασαπίδη παραπλανεί ως προς το πόσο διαφέρει με τα αποτελέσματα του 2014. Τότε η Δεξιά είχε βγει πάλι πρώτη δύναμη στον α’ γύρο (Δακής με 35% έναντι  29% του Καρυπίδη). Ο Καρυπίδης τότε είχε απορροφήσει ένα ποσοστό από τη Δεξιά, ενώ συνεργαζόταν με τους ΑΝΕΛ (που μάλιστα είχαν ένα από τα μεγαλύτερα πανελλαδικά ποσοστά τους στον νομό Κοζάνης, στη δε Πτολεμαΐδα πλησιάζαν το 10%).  Σήμερα η «αντιμνημονιακή Δεξιά» μας τελείωσε κι επέστρεψε στο μαντρί, περί αυτού πρόκειται βασικά. Συν το γεγονός ότι η ΝΔ συσπείρωσε σε αυτοδιοικητικό επίπεδο το μεγαλύτερο τμήμα της Ακροδεξιάς (το επεδίωξε γενικευμένα άλλωστε βάζοντας ακροδεξιούς και φασίστες στα ψηφοδέλτιά της), και τμήμα της εκλογικής πελατείας της ΧΑ σε περιφερειακό επίπεδο που σημείωσε πτώση. Κι αναφέραμε ήδη ότι η Ακροδεξιά αθροιστικά στις Ευρωεκλογές αναδείχθηκε ενισχυμένη.
  5. Τελικά η ΝΔ, πρωταγωνίστρια στα αντιλαϊκά μέτρα και τα μνημόνια, βασική συνιστώσα του «παλιού» πολιτικού σκηνικού επιστρέφει στην κυβέρνηση. Ότι ο Τσίπρας προετοιμάζει την επιστροφή του «παλιού» στην εξουσία καταργώντας τη διαχωριστική μνημόνιο-αντιμνημόνιο και εμπεδώνοντας το “There is no alternative” είναι κάτι που η Αριστερά το λέει από το 2015 και σήμερα απλά επιβεβαιώνεται. Η ΝΔ πάσχισε να κάνει «πρωθυπουργίσιμο» τον πιο ανίκανο ιστορικά αρχηγό της, κάτι που κάνει ακόμα πιο εντυπωσιακό το «κατόρθωμα» Τσίπρα. Χωρίς πίεση από τα αριστερά και από τα κάτω συντρίφτηκε και ξεφτιλίστηκε από έναν γελωτοποιό, μια γλάστρα της αστικής τάξης. Και το επόμενο επεισόδιο έρχεται σε έναν μήνα, με μια συντριβή πιθανά ακόμα μεγαλύτερη.
  6. Ακροδεξιά

Η άνοδος της Ακροδεξιάς είναι κακό νέο, παρόλο που δεν πιάνει τις επιδόσεις άλλων χωρών. Πολλοί σ. προσπαθούν να παρηγορηθούν με την πτώση της ΧΑ και συμφωνούμε ότι είναι καλό νέο. Ωστόσο σχετικοποιείται από μια σειρά παράγοντες: α) την τεράστια άνοδο του Βελόπουλου. Παρόλο που προωθήθηκε από τμήμα της αστικής τάξης, ΜΜΕ και δημοσκοπικές εταιρείες, την Εκκλησία, το ρωσικό κεφάλαιο κλπ, η εμφάνισή του σηματοδοτεί την επανεμφάνιση μιας «σοβαρής ΧΑ» στο προσκήνιο. Σαφώς η αστική τάξη επιθυμεί (και πάσχιζε εδώ και χρόνια για να δημιουργήσει) ένα τέτοιο μόρφωμα είτε για συνεργασία με τη ΝΔ είτε για ακόμα δεξιότερη εναλλακτική σε μια μελλοντική υποτροπή οικονομικής και πολιτικής κρίσης του ελληνικού καπιταλισμού. Η ΧΑ άλλωστε παραμένει δικαστικά στριμωγμένη και το αβέβαιο μέλλον της επέβαλλε εναλλακτικές λύσεις στον φασιστικό χώρο. Ακόμα κι ενδεχόμενη αντικατάσταση των Ναζί από τον «φασίστα με γραβάτα» Βελόπουλος δεν επιτρέπει πανηγυρισμούς. Το κόμμα Βελλόπουλου δεν αποκλείεται να μετατραπεί σε κόμμα με τάγματα εφόδου, επιτρέπει την πιο πλατιά διείσδυση των ναζιστικών ιδεών χάρη στο πιο «κυριλέ» προσωπείο και σε κάθε περίπτωση εγκυμονεί αμεσομεσοπρόθεσμα την ακόμα μεγαλύτερη νομιμοποποίηση κι ενίσχυση κάθε είδους «κανονικών» ναζιστικών συμμοριών και χειρότερων τεράτων από τους Ναζί. β) την ενίσχυση των ακροδεξιών ομάδων και την ανασύνθεση δεξιών και ακροδεξιών δυνάμεων μέσα από πρωτοβουλίες για το Μακεδονικό. γ) τον πολλαπλασιασμό ναζιστικών γκρουπών από οργανώσεις τύπου Κρυπτεία μέχρι τις 6 ναζιστικές γκρούπες που εθεάθησαν στο συλλαλητήριο της Αθήνας τον Γενάρη και οργάνωσαν τα επεισόδια γύρω από τη Βουλή, το «κόμμα» της Μπιτάκου ή τις 4 διαφορετικές προκηρύξεις Ναζιστικών ομάδων που κυκλοφόρησαν στην μικρή Πτολεμαΐδα τον περασμένο Μάρτιο στην εκδήλωση της ΧΑ.  δ) την κλιμάκωση των φασιστικών επιθέσεων το τελευταίο τρίμηνο, με την ώθηση που πήρε η Ακροδεξιά από τα μακεδονοφάγα συλλαλητήρια.

Είναι δύσκολο να μιλήσουμε ακόμα για «κατάρρευση της Χρυσής Αυγής», εφόσον διατηρεί δυνάμεις και τάγματα εφόδου κι ένα αρκετά ανθεκτικό ακόμα ακροατήριο, παραμένει η πρώτη ακροδεξιά δύναμη ενώ είναι άγνωστο το πού θα καταλήξει η δίκη της. Θυμίζουμε την αλλαγή του Ποινικού Κώδικα που προώθησε ο ΣΥΡΙΖΑ, που προετοιμάζει την πτώση της ηγεσίας της ΧΑ στα μαλακά, αν και μένει να δούμε αν και πώς θα προχωρήσει μετά την ερχόμενη απώλεια της κυβέρνησης.

Η ΧΑ δεν έχει απωλέσει κάθε αστική στήριξη. Λίγους μήνες πριν μόλις ήταν που δυνάμεις του κεφαλαίου βλέπανε «τρομακτική ενίσχυση της ΧΑ λόγω της προδοτικής συμφωνίας των Πρεσπών» (πχ συγκρότημα Μαρινάκη) και τον Κασιδιάρη στο 16-20% και στον β’ γύρο των δημοτικών εκλογών της Αθήνας.  Μάλλον περισσότερο ταιριάζει να πούμε ότι οι αστοί τηρούν στάση αναμονής ως προς το «ποια Ακροδεξιά χρειάζονται» κι εξετάζουν διάφορες εναλλακτικές.

Παραμένει άγνωστο αν ο Βελόπουλος θα συσπειρώσει γύρω του την υπόλοιπη ακροδεξιά πολυκατοικία και αν θα αναγνωριστεί ως ηγεμονική φυσιογνωμία στον χώρο των φασιστών με γραβάτα, μένει να δούμε και τα αποτελέσματα των εκλογών για να αποφανθούμε για πιο ασφαλή συμπεράσματα.

  1. Αριστερά.

α)Η μεγαλύτερη τραγωδία αφορά την μείωση των εκλογικών δυνάμεων της Αριστεράς. Αποδεικνύεται ότι το κίνημα είναι ο βασικός τροφοδότης της, και η σοβαρή κάμψη του έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Αποδεικνύεται επίσης αυτό που λέγαμε πολύ πριν το 2012 και την δεξιά στροφή του ΣΥΡΙΖΑ: ότι η προδοσία της ρεφορμιστικής Αριστεράς δεν οδηγεί αυτόματα σε πιο αριστερά σχήματα ή στην επαναστατική Αριστερά, αντίθετα όταν τα μεγάλα κόμματα της Αριστεράς (που αναγνωρίζονται από τον αγωνιζόμενο κόσμο ως πολιτικά σημεία αναφοράς) προδώσουν μπορούν να μεταδώσουν την κρίση στο σύνολο της Αριστεράς, ιδιαίτερα αν η επαναστατική Αριστερά δεν αποδειχθεί αποτελεσματική στην αναχαίτιση της προδοσίας και σοβαρό αντίπαλο δέος στους ρεφορμιστές. Αυτό αποδείχθηκε το 1989 με την δεξιά στροφή των ΚΚΕ-ΕΑΡ και αποδεικνύεται πάλι με τον ΣΥΡΙζΑ σήμερα. Είναι γι αυτόν τον λόγο που είναι ακόμα τραγικότερη η … χαρά που έδειχναν τα στελέχη του ΚΚΕ το βράδυ της Κυριακής στα μεγάλα κανάλια με την ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, ή άλλοι αριστεροί άνθρωποι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η χρεοκοπία αυτής της Αριστεράς θα «κλειδώσει» με μια πιθανά ακόμα μεγαλύτερη πανωλεθρία της στις εκλογές της 7ης Ιουλίου.

β)Σε ένα κενό στα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ που βοούσε εκκωφαντικά η αυτοπροσδιοριζόμενη ως «ριζοσπαστική-αντικαπιταλιστική-κομμουνιστική Αριστερά» σημείωσε πτώση και δεν κέρδισε απολύτως τίποτα από τη δεξιά στροφή του ΣΥΡΙΖΑ.

Μια εικόνα μόνο αρκεί για να δείξει πόσο δεξιά έχει μετατοπιστεί το σκηνικό στην Αριστερά αλλά και πόσο ανίκανη ήταν η Αριστερά να συνδεθεί με την αριστερή βάση του ΣΥΡΙΖΑ. Το 2014 ο Θ.Καρυπίδης, επιλογή του Τσίπρα για τη θέση του υποψήφιου περιφερειάρχη, προκάλεσε εξέγερση της κομματικής βάσης του ΣΥΡΙΖΑ και οδήγησε σε μια από τις ελάχιστες (και μάλλον τη σημαντικότερη) νίκη σε βάρος της δεξιάς στροφής Τσίπρα. Επιβλήθηκε από τα κάτω η απόρριψή του ως αντισημίτη, ρατσιστή και συνομιλητή του Κασιδιάρη στο τοπικό κανάλι του. Τελικά τότε κατέβηκε ανεξάρτητος αποσπώντας μεγάλο κομμάτι των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ (πήρε 29%), ο κομματικός ΣΥΡΙΖΑ κατέβασε ως υποψήφιο τον Μουμουλίδη (11%) και το ΚΚΕ πήρε 6,9%. Σήμερα ο Καρυπίδης ήταν ο αποκλειστικός εκπρόσωπος του «όλου ΣΥΡΙΖΑ», θεωρήθηκε από την συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου της Αριστεράς ως η μόνη ελπίδα για … ανάχωμα στη Δεξιά, πήρε λιγότερο από 24,5% χωρίς να υπάρχει αντίστοιχος Μουμουλίδης στα αριστερά του και το ΚΚΕ έπεσε κατά 50% (4,6%)!

γ)Ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε αρκετό κόσμο (πέρα από την κατεύθυνση προς ΝΔ) προς τον Βελόπουλο, τον Βαρουφάκη, τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, προς το ΠΑΣΟΚ, αλλά όχι προς την Αριστερά. Εν μέρει αυτό έχει να κάνει με τη συντριβή της Αριστεράς από τον Τσίπρα που κρίθηκε πριν το 2015 (το 2015 απλά έγινε καθαρή αυτή η νίκη).  Αυτή η «αντικειμενική συνθήκη» έπαιξε ρόλο στο να αντιστραφούν οι αριστερόστροφες τάσεις των ακροατηρίων (που δημιουργήθηκαν κυρίως το 2010-2012) και να φυσήξει δεξιός, αντι-αριστερός αντιδραστικός άνεμος που πήρε παραμάζωμα και την υπόλοιπη  Αριστερά. Οι ευθύνες όμως των επιτελείων της Αριστεράς επεκτείνονται και στην αντιμετώπιση της ήττας τους μετά το 2015, καθώς αντί να ανασυνταχθούν βυθίστηκαν σε ακόμα μεγαλύτερη κρίση και σήμερα τα συμπεράσματα που φαίνεται να βγάζουν μετά τη νέα εκλογική αποτυχία είναι ακόμα χειρότερα.

δ)Το ΚΚΕ σημείωσε πτώση σε ποσοστά και ψήφους στις Ευρωεκλογές αλλά και στις τοπικές εκλογικές αναμετρήσεις. Πτώση σε Θεσσαλονίκη και περιφέρεια Κ.Μακεδονίας, πτώση στην περιφέρεια Αττικής και συντήρηση δυνάμεων στην Αθήνα, πτώση σε Πτολεμαΐδα, Κοζάνη και περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Αλλά δεν υπάρχει ίχνος αυτοκριτικής. «Ο κόσμος είναι δύσκολο να ψηφίσει κομμουνιστές γιατί είναι συκοφαντημένο το κόμμα» ήταν η δικαιολογία από επίσημα χείλη το βράδυ της Κυριακής, ενώ η πραγματικότητα λέει πως ο κόσμος των αγώνων και της Αριστεράς έχει γυρίσει εδώ και καιρό την πλάτη στο ΚΚΕ γιατί η στάση του στο κίνημα και την πολιτική αποτελεί συνταγή ήττας. Κατά τα άλλα… πανηγυρίζει για τη νίκη Πελετίδη.

ε)Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ σημείωσε πτώση στις ψήφους και στα ποσοστά της και η πρώτη ανακοίνωση του ΝΑΡ περίπου πανηγυρίζει για τη συνολική τακτική της και την εκλογή δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων (που οφείλεται αποκλειστικά στην αλλαγή του εκλογικού νόμου και όχι σε άνοδο των ποσοστών της).

στ)Η ΛΑΕ πήρε 40 βουλευτές (αλλά και υπουργούς) και ξεκινούσε από καθημερινή προβολή της στα ΜΜΕ κι ένα δημοσκοπικό 10%. Τον Σεπτέμβρη του ’15 πήρε 2,9% και σήμερα εξαφανίστηκε λαμβάνοντας 0,58%, κάτω από την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, χάνοντας 125 χιλιάδες ψηφοφόρους (δηλαδή το 80%). Επί 3 χρόνια ο Λαφαζάνης έκανε λόγο για στημένα γκάλοπ που εξαφανίζουν σκόπιμα τη ΛΑΕ, η οποία στην πραγματικότητα βρίσκεται πολύ πάνω από το 3%. Τη μέρα των εκλογών αναπαρήγαγε κείμενο που καλούσε τον κόσμο «να ψηφίσει ΛΑΕ γιατί βρισκόμαστε στο όριο του 3%». Σήμερα τα μέλη και στελέχη της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης απλώς πανηγυρίζουν για τη … γενναία δήλωση αυτοκριτικής και ανάληψης της ευθύνης του αρχηγού της. Για ξήλωμα της ηγεσίας «χθες» (για να μην πούμε για γκρέμισμα και ξαναχτίσιμο) ούτε κουβέντα.

ζ)Τελικά η διαμαρτυρία στα «αριστερά» του ΣΥΡΙΖΑ περιορίστηκε στο να εκφραστεί στο προσωποπαγές κόμμα Βαρουφάκη και στο αντίστοιχο κόμμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου. Ο πρώτος εξέφρασε την επιθυμία ενός κόσμου για επιστροφή στον «παλιό καλό ΣΥΡΙΖΑ», όμως ποιον ΣΥΡΙΖΑ; Αυτόν του 2014-2015 προφανώς, τότε έκανε την εμφάνισή του ο «Βαρούφ» στον ΣΥΡΙΖΑ. Τότε δρομολόγησε μαζί με τον Τσίπρα την άμεση ακύρωση του προγράμματος Θεσσαλονίκης (ήδη νερωμένο και σοσιαλφιλεύθερο) και  τον συμβιβασμό με τους δανειστές και υπεράσπισε το «πάση θυσία ευρώ» και το «70% μνημόνιο». Έμεινε υπουργός της κυβέρνησης μέχρι το δημοψήφισμα, ακύρωσε κάθε «κόκκινη γραμμή», αποδέχτηκε ακόμα περισσότερες υποχωρήσεις προς τους δανειστές, δέχτηκε ακόμα και το μνημόνιο  των 47 σελίδων που πρότεινε η κυβέρνηση πριν το δημοψήφισμα (το λίγο ηπιότερο από αυτό που τελικά ψηφίστηκε). Σήμερα εκφράζει έναν σοσιαλφιλελευθερισμό λίγο ηπιότερο του Τσίπρα. Η δε Ζωή εξέφρασε μια γραμμή «ούτε δεξιά ούτε αριστερά», καλώντας σε εθνικό αγώνα, καλώντας και μιλώντας στα μακεδονομάχα συλλαλητήρια, σε ακροατήρια δεξιών και χρυσαυγιτών. Πρόκειται για «μετα-αριστερά» εγχειρήματα, με σοβαρές αμφιβολίες στο κατά πόσο ευσταθεί ο προσδιορισμός «αριστερά», παρόλο που είναι βέβαιο ότι ψηφίστηκαν κυρίως από ψηφοφόρους της Αριστεράς.

η)Τα παραπάνω αποτυπώνουν απλώς την δύσκολη θέση στην οποία έχει περιέλθει η Αριστερά, σε συνθήκες απουσίας κινήματος. Οι εκλογές, όπως είπαμε, είναι μια στιγμιαία αποτύπωση του επιπέδου συνείδησης της εργατικής τάξης, παρόλο που καθιστούν το περιβάλλον πάνω στο οποίο καλούμαστε να δράσουμε δυσκολότερο. Η ήττα για την Αριστερά είχε έρθει πολύ νωρίτερα, ωστόσο τα αποτελέσματα μπορούν να βοηθήσουν στη συνειδητοποίηση αυτής της ήττας και στα βήματα ανασύνταξης.

  1. Υπάρχουν στοιχεία που σχετικοποιούν μια εικόνα μαύρης απελπισίας, που δείχνουν ότι υπό προϋποθέσεις η ανασύνταξη είναι εφικτό να αρχίσει να χτίζεται. Στον δρόμο, υπήρξαν δείγματα μιας ενωτικής, αντικαπιταλιστικής, κινηματικής μεθόδου. Όπως στην Πτολεμαΐδα για παράδειγμα, που οι αυτοπροβαλλόμενοι ως πανίσχυρη και μαζική πρωτοβουλία «Πτολεμαίοι Μακεδόνες», οι οποίοι προσπάθησαν να επιβάλουν ατζέντα τρομοκρατίας,αποδείχθηκαν μια γκρούπα φασιστών και ναζί, όταν συγκροτήθηκε μια ολιγομελής ενωτική αντιφασιστική πρωτοβουλία και λειτούργησε εξωστρεφώς και συστηματικά. Είναι κάτι που ισχύει και γενικότερα: Ακριβώς επειδή ο κόσμος δεν δένεται τόσο στενά με κόμματα και ιδεολογίες όπως παλιότερα, μπορεί να μετακινηθεί πιο εύκολα προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση.

Επίσης υπάρχουν σχήματα στην αυτοδιοίκηση όπου είδαμε τη μέγιστη δυνατή και αρμονική συνεργασία δυνάμεων, από σύσσωμες τις ΛΑΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ μέχρι αρκετές οργανώσεις της ακόμα της λοιπής άκρας αριστεράς και ανένταχτους-ες (πχ στην περιφέρεια Δ.Μακεδονίας ή στον Δήμο Θεσσαλονίκης), όπου είχαμε και κάποια από τα πιο θετικά αποτελέσματα. Είναι μια παρακαταθήκη κι ένα υπόδειγμα που οφείλει να γενικευτεί στις πολιτικές και κινηματικές πρωτοβουλίες του επόμενου διαστήματος από την Αριστερά.  Ο  απλός κόσμος που φαίνεται να παρασύρθηκε από τη  Δεξιά και την Ακροδεξιά είναι κατά βάση απολιτίκ και αποϊδεολογικοποιημένος, είναι μη ομογενοποιημένος και η πλειοψηφία δεν στοιχίζεται απαραίτητα πίσω τους σε όλη την αντιδραστική ατζέντα τους. Θα έρθει αντιμέτωπος το επόμενο διάστημα με το τι ακριβώς σημαίνει «πατρίς-θρησκεία-οικογένεια-ρατσισμός-νόμος και τάξη»:  αντεργατικές πολιτικές, τσεκούρι στο βιοτικό επίπεδο και το κοινωνικό κράτος, καταστολή. Η Δεξιά είναι πράγματι αρκετά ισχυρή σήμερα και ως Αριστερά ξεκινάμε από πολύ χαμηλό σημείο αφετηρίας. Ωστόσο είναι εφικτό μικρές πρωτοπορίες, λειτουργώντας σωστά να παίξουν ρόλο συσπείρωσης μιας κρίσιμης μάζας και να συμβάλουν στην αντιστροφή του κλίματος, αποδεικνύοντας πως αυτή η δεξιά στροφή αποτελείται κυρίως «ανθρώπινη σκόνη», ότι η Δεξιά είναι πολύ πιο αδύναμη απ’ ότι φαίνεται.

Ο στόχος της Αριστεράς στον δρόμο το επόμενο διάστημα είναι να καταφέρει να παίξει πόλο συσπείρωσης και αύξησης της ηγεμονίας της μέσα στην κοινωνία.  Οι πολυάριθμες αντιφασιστικές πρωτοβουλίες και κάποιες μεγάλες αντίστοιχες διαδηλώσεις, οι μικρές αλλά υπαρκτές επιμέρους εργατικές αντιστάσεις και κινήματα, ένα μη αμελητέο μέγεθος κινητοποίησης των υπαρκτών οργανώσεων του κινήματος και της Αριστεράς είναι αναγκαία αλλά όχι επαρκής «μαγιά». Πάνω σε αυτή πρέπει να χτίσουμε τη δυνατότητα αντεπίθεσης, με τρόπο σχεδιασμένο και αποφασιστικό, προσηλωμένοι στην οργάνωση της τάξης μας. Η επιμονή στο κίνημα ως αναγκαία προϋπόθεση για αντεπίθεση από τα αριστερά (ακόμα κι εκλογικά),  η μέγιστη δυνατή και ισότιμη συνεργασία δυνάμεων σε κάθε ζήτημα που ανοίγει δυνατότητες κινητοποίησης απέναντι στο σύστημα, η μάξιμουμ διάθεση συνεργασίας έστω σε μίνιμουμ πλατφόρμες είναι καποιες απαραίτητες κινηματικές προϋποθέσεις. Στις πολιτικές προϋποθέσεις συμπεριλαμβάνεται ο προσανατολισμός στην πάλη με μια γραμμή ρήξης με τον καπιταλισμό ξεκινώντας από μια γραμμή αντίστασης-κινηματικής αντιπολίτευσης απέναντι στους διαχειριστές του  (αντί για την διεκδίκηση αλλαγής διαχειριστή), μια γραμμή ενάντια στον  εθνικισμό, τον ελληνικό και διεθνή ιμπεριαλισμό, τον φασισμό και τον ρατσισμό και κάθε είδους καταπίεση. Μαζί με την αναγνώριση των αδυναμιών της κάθε συλλογικότητας από την ίδια τη συλλογικότητα, διάθεση για ανανέωση και ριζικές αλλαγές κι η αποφυγή στρουθοκαμηλισμών, αυταρέσκειας και αλαζονείας, διάθεση αποτίναξης φαινομένων προστασίας «ιερών τοτέμ» και «ιστορικών ηγεσιών», φαινόμενα περιθωριοποιημένων ομάδων που χάνουν πλήρως την επαφή με την πραγματικότητα. Η υπαρκτή Αριστερά στα μάτια του απλού κόσμου έχει χρεοκοπήσει για πολλούς και διαφορετικούς λόγους . Αν θέλει να δώσει έμπρακτα δείγματα αναγνώρισης των λαθών της  πρέπει να προχωρήσει σε δραματικές αλλαγές, ώστε να μπορέσει και πάλι να εμπνεύσει.

Κάντε το πρώτο σχόλιο

Υποβολή απάντησης

Η ηλ. διεύθυνσή σας δεν δημοσιεύεται.


*


Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.