1

Κίνημα Black Lives Matter: H κοινωνία των ΗΠΑ απέναντι στο αυταρχικό κράτος και τον συστημικό ρατσισμό

Του Νάσου Παπαστάθη

Με εφαλτήριο τη βάναυση δολοφονία του George Floyd από αστυνομικό, το κίνημα για τα δικαιώματα των μαύρων στην Αμερική αναζωπυρώνεται και προσλαμβάνει ευρύτερες και συνολικότερες διαστάσεις. Νέες εν ψυχρώ δολοφονίες αφροαμερικανών βλέπουν καθημερινά το φως της δημοσιότητας και οδηγούν σε νέες μαζικές κινητοποιήσεις σε πολλές πόλεις των ΗΠΑ. Το σύνθημα «Black Lives Matter» (Οι μαύρες ζωές έχουν αξία) υψώνεται σε όλη την Αμερική, γράφεται στο δρόμο που οδηγεί στο Λευκό Οίκο, κινεί την αλληλεγγύη, γίνεται το σύνθημα ενός από τα μεγαλύτερα κινήματα στις ΗΠΑ, ενός από τα πιο σημαντικά διεθνώς.

Οι διαμαρτυρίες είναι γενικευμένες, αφορούν το σύνολο της κοινωνίας των «από κάτω» στις ΗΠΑ, κερδίζουν τη συμπάθεια, υποστήριξη ή και τη συμμετοχή ακόμα και αθλητών στα πρωταθλήματα NFL, NASCAR και, πρόσφατα, το NBA. Η κοινωνία των ΗΠΑ απαιτεί να δοθεί τέλος στον συστημικό ρατσισμό, στη φυλετική αδικία και την αστυνομική βαρβαρότητα.

Η ιστορία της Αμερικής είναι συνυφασμένη με τις φυλετικές διακρίσεις. Η Αμερική οικοδομήθηκε πάνω στον αποικισμό, τον εκτοπισμό και την εξόντωση των τοπικών ινδιάνικων φυλών, την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου και άλλων δυνατοτήτων της γης από λευκούς Ευρωπαίους. Οι μαύροι ήρθαν ως σκλάβοι στην Αμερική, για να εργαστούν στις δουλειές των λευκών. Το αμερικανικό κράτος δομήθηκε από τις απαρχές του πάνω στον φυλετικό ρατσισμό. Ο ρατσισμός δεν εγκατέλειψε ποτέ την Αμερική. Υφίσταται έως σήμερα που η αστυνομία των ΗΠΑ έχει στο ιστορικό της πολλές δολοφονίες αφροαμερικανών, πολλές φορές για ασήμαντες ή και χωρίς καν αφορμές σαν και αυτήν του George Floyd. Το κίνημα Black Lives Matter, εδώ και κάποια χρόνια παίρνει τη σκυτάλη από τα προηγούμενα κινήματα στις ΗΠΑ για να διεκδικήσει ίσα δικαιώματα για όλους τους ανθρώπους στην Αμερική, με προεξάρχον το δικαίωμα στη ζωή: να διασφαλίσει πως κάποιος μαύρος, στις ΗΠΑ, δε θα κινδυνεύσει να πεθάνει στον δρόμο από την αστυνομία ή τους φασίστες.

Πρόκειται για πρωτοφανές για τις ΗΠΑ κίνημα και, όπως φαίνεται, για όλο τον κόσμο. Είναι εντυπωσιακό το πώς απλοί άνθρωποι συμμετέχουν θαρραλέα και με κίνδυνο της ζωής τους στο κίνημα αυτό, διεκδικώντας ακόμα και το δικαίωμα να αντιστέκονται και να διαδηλώνουν, ορθώνοντας ανάστημα σε μια ανελέητη κρατική και παρακρατική καταστολή. Μπλοκ από διάφορα τμήματα της αμερικανικής κοινωνίας ενώνουν τις δυνάμεις τους απέναντι στο κράτος, την αστυνομία και τις ομάδες των φασιστών. Μπλοκ από δασκάλους, σεφ, εργαζόμενους στην υγιειονομική περίθαλψη, δικηγόρους, βετεράνους των ενόπλων δυνάμεων, κατοίκους της κάθε γειτονιάς συνθέτουν ένα πολύμορφο κίνημα που υπερασπίζεται το δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να ζει, ανεξάρτητα τη φυλή και το χρώμα του δέρματός του. Το «Τείχος των Μαμάδων» προστατεύει τους διαδηλωτές από τις δυνάμεις καταστολής. Το «Τείχος των Μπαμπάδων» χρησιμοποιεί φυσητήρες φύλλων από τους κήπους για να στέλνουν τα δακρυγόνα πίσω στις δυνάμεις καταστολής.

Αν και, από τη δεκαετία του 1960, η συμμετοχή των λευκών στο κίνημα για τα δικαιώματα των μαύρων ήταν σημαντική, σήμερα στο Black Lives Matter η συμμετοχή των λευκών στο κίνημα είναι πολύ ευρύτερη. Στο κίνημα συμμετέχουν και λατίνοι μετανάστες, συνδέοντας τη διεκδίκηση των δικών τους δικαιωμάτων με αυτά των αφροαμερικανών. Πολλοί από τους συμμετέχοντες στο κίνημα κατεβαίνουν για πρώτη φορά στον δρόμο. Η δημοσιοποίηση στο διαδίκτυο περιστατικών, η δημοσίευση χιλιάδων κειμένων και η συστηματική καθοδήγηση των νεοεισερχόμενων στο κίνημα από παλιότερες γενιές ακτιβιστών είναι ο τρόπος που αναπτύχθηκε και εξελίχθηκε με τέτοια επιτυχία και δυναμική. Ένα κίνημα που συνάντησε την οργή των ανθρώπων σε μια αυταρχική διακυβέρνηση και αντιστέκεται στην ευρύτατη ανάπτυξη ένοπλων παραστρατιωτικών και φασιστικών ομάδων, που ευδοκιμεί πλέον στη διακυβέρνηση Τραμπ αποτελώντας τον παρακρατικό του «στρατό».

Για τον Ντόναλντ Τράμπ πρόκειται για την πιο σοβαρή πολιτική δοκιμασία της περιόδου (σε συνδυασμό με τις εκατόμβες νεκρών από την πανδημία του Covid-19). Στόχος του είναι να καταστείλει με κάθε μέσο τις διαδηλώσεις, να κλείσει τον κόσμο στο σπίτι του. Ένας πόλεμος, μεταξύ κράτους και κοινωνίας έχει εξελιχθεί από τις πρώτες μέρες των διαμαρτυριών. Το κίνημα, άλλωστε, που ξέσπασε τον Μάιο του 2020 πέτυχε όχι μόνο να φτάσει έξω από το Λευκό Οίκο αλλά να αναπτυχθεί και στις 50 πολιτείες των ΗΠΑ, κάτι που είναι πρωτοφανές. Πέρα από την αστυνομία, επιστρατεύτηκαν ομοσπονδιακοί πράκτορες που ενέτειναν τις τακτικές καταστολής στα μέτωπα του κινήματος. Χημικά που απαγορεύονται στον πόλεμο, πολλές φορές ληγμένα, χρησιμοποιούνται στον πόλεμο ενάντια στους διαδηλωτές.

Όμως το κίνημα αυτό δεν κάνει βήμα πίσω. Μάχεται, σθεναρά, με στόχο την τελική νίκη. Έχει αναγκάσει μετριοπαθείς φιλελεύθερους πολιτικούς της αντιπολίτευσης να καταθέσουν αγωγές εναντίον της πολιτικής καταστολής του Τραμπ στους διαδηλωτές.

Μπροστά στον Τραμπ βρίσκονται οι προεδρικές εκλογές του Νοέμβρη. Ο προεκλογικός του λόγος εστιάζεται στη ρητορική απέναντι στο κίνημα αυτό και στο γιατί πρέπει να κατασταλεί. Είναι υπεύθυνος για τις βίαιες συλλήψεις και τις εξαφανίσεις διαδηλωτών από την Ομοσπονδιακή αστυνομία με μεθόδους μαφίας, τους θανάτους πολιτών, κυρίως μαύρων, την άγρια καταστολή. Οι πράξεις του φαντάζουν σαν εκείνες δικτατορίσκων που προσπαθούν να ανακτήσουν τον έλεγχο στην χώρα τους. Η διακυβέρνηση του Τράμπ προκάλεσε πολλές φορές τον κόσμο να κατέβει στον δρόμο για σοβαρά ζητήματα (όπλα, κλιματική αλλαγή, σεξισμός, μεταναστευτική πολιτική). Το Black Lives Matter είναι τώρα η αιχμή του κινήματος στις ΗΠΑ ενάντια στην πολιτική του.

Η κοινωνία η ίδια πλέον, εκδηλώνει τη ρητή της αμφισβήτηση στην ομοσπονδιακή εξουσία των ΗΠΑ που οι μηχανισμοί της, από το καλοκαίρι, έχουν αναλάβει την υπόθεση της καταστολής. Πολλοί δήμαρχοι και τοπικοί πολιτευτές της αντιπολίτευσης έχουν αντιταχθεί στην υποκατάσταση των τοπικών αρχών από τους Ομοσπονδιακούς αστυνομικούς και την εθνοφρουρά. Αυτό που συμβαίνει με την Ομοσπονδιακή αστυνομία είναι μια τακτική δεκαετιών απέναντι σε μεγάλης εμβέλειας κινήματα στις ΗΠΑ, που ενεργοποιήθηκε και τώρα. Επιχειρούν να επιβάλουν τη βούληση του κράτους, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα δικαστικής ή άλλης προσφυγής από τους πολίτες. Αυτό πλήττει ιδιαίτερα τις κοινωνικές ομάδες που βιώνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό. Έτσι η αντίδραση παίρνει και μια άλλη διάσταση. Η κοινωνία στρέφεται εναντίον του ομοσπονδιακού κράτους και των κατασταλτικών μηχανισμών του, ζητώντας τα χαμένα δικαιώματά τους έναντι σε αυτούς και διεκδικώντας μια κοινωνία που δεν θα χωρά η καταστολή, ο αυταρχισμός και ο ρατσισμός. Το ζήτημα, πλέον, κρίνεται με τον εξής όρο: Ή το κίνημα θα κερδίσει τα αιτήματά του ή η αμερικανική κοινωνία θα παραδοθεί στον στρατιωτικό νόμο. Το στοίχημα κερδίζεται από το κίνημα και τα εκατομμύρια των απλών ανθρώπων και δεν μπορεί να ανατεθεί στις Προεδρικές Εκλογές και στους Δημοκρατικούς του Τζον Μπάϊντεν να δώσουν δίκαιη λύση.




#ICantBreathe – Η εξέγερση στις ΗΠΑ. Μέχρι που μπορεί να φτάσει;

του Μάριου Αυγουστάτου

Μετά τη δολοφονία του George Floyd στις 25 του Μάη, ξέσπασε ένα πολύμορφο κίνημα, από άκρη σ’ άκρη στις ΗΠΑ. Μαζικές διαδηλώσεις, πυρπολήσεις αστυνομικών τμημάτων και πολυκαταστημάτων “συμβόλων” του καπιταλισμού. Παρ’ όλους τους ελιγμούς του συστήματος, δυο βδομάδες μετά το κίνημα παραμένει στους δρόμους.

Εξέγερση ή ωμή και ασχημάτιστη οργή; Ποια τα χαρακτηριστικά της;

Κάποιοι ήδη προδικάζουν, ότι “έλα μωρέ, ωμή οργή, δικαιολογημένη μεν, ανοργάνωτη δε, θα ξεφουσκώσει αργά ή γρήγορα. Και μάλιστα ελλείψει μαζικής πολιτικής αριστεράς, τι πολιτική ουσία και αποτέλεσμα μπορεί να έχει;”
Να συμφωνήσουμε κατ’αρχήν ότι πρόκειται για εξέγερση. Μαζική και συμπεριληπτική. Κατά τη γνώμη μου δεν έχει τα χαρακτηριστικά προηγουμένων εξεγέρσεων. Ξεκίνησε με μια φαινομενικά “συνηθισμένη” αφορμή σαν αυτές που έχουμε ξαναδεί στο παρελθόν, την ωμή δολοφονία με αργό σαδιστικό και βασανιστικό τρόπο ενός άοπλου αφροαμερικάνου από λευκούς αστυνομικούς, ωστόσο ήδη έχει πάρει άλλο περιεχόμενο.
Ας δούμε κάποια στοιχεία της.
Ταχύτατη διάδοση της εξέγερσης: επεκτάθηκε ταχύτατα στις περισσότερες πολιτείες των ΗΠΑ, σε όλες κυριολεκτικά τις μεγάλες πόλεις και τις περισσότερες μικρότερες. Κάτι που δεν είχε συμβεί ούτε με το Ferguson το 2016, ούτε στο Los Angeles το 1992, ούτε καν τη δεκαετία του ’60 με το κίνημα για τα Πολιτικά Δικαιώματα, δεν συνέβαιναν ταυτόχρονα μαζικά γεγονότα την ίδια στιγμή.
Διευρυμένη συμμετοχή: Ήδη έχουμε μαζική συμμετοχή των λατίνων, των γηγενών (ινδιάνων, όπως έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε) και κυρίως των λευκών κατώτερων στρωμάτων και αποκλεισμένων, όπως και της LGBTQI κοινότητας. Και μάλιστα, όχι περιορισμένα στην ίδια την Μινεάπολη που έχει ξεσηκωθεί συνολικά -και που ο αριθμός των αφροαμερικανών είναι κάτω από 20% του πληθυσμού) αλλά παντού. Υπάρχουν ενδείξεις ότι πλέον όλοι οι καταπιεσμένοι και όχι μόνο οι αφροαμερικάνοι, κάνουν μέρα με τη μέρα “δική τους υπόθεση” την εξέγερση.
Το Looting και η καθεστωτική προπαγάνδα: Πολύς λόγος γίνεται από τα mainstream ΜΜΕ (και στις ΗΠΑ και παντού) για το looting (πλιάτσικο). Ήταν κάτι που κυριαρχούσε στις προηγούμενες εξεγέρσεις και το είχαν έτοιμο στην εργαλειοθήκη τους για να αντικρούσουν την εξέγερση: “δεν είναι διαδηλωτές, είναι απλά κλεφτρόνια και πλιατσικολόγοι”.
Το θεωρούμε φυσιολογικό επακόλουθο οι καταπιεσμένες και φτωχοποιημένες μάζες, σε μια χώρα που οι ταξικές αντιθέσεις μεγαλώνουν, ειδικά με την πανδημία να κάνουν κάτι τέτοιο, όμως πλέον αυτό δεν είναι καν το κυρίαρχο. Αυτό που κυριαρχεί είναι η στόχευση στα κτήρια που συμβολίζουν την απεχθή εξουσία. Και όχι μόνο τα αστυνομικά τμήματα και την εθνοφυλακή, αλλά το Καπιτώλιο, το Κεντρικό Θησαυροφυλάκιο, τον Λευκό Οίκο.

ΗΠΑ – Covid-19 – κρίση

 Οι ΗΠΑ διανύουν μια βαθιά και διαρκή ύφεση της οικονομίας, την οποία η πανδημία επιτάχυνε. Μέσα σε λίγες βδομάδες οι άνεργοι έφτασαν πάνω από 40 εκατομμύρια συνολικά, σε εθνικά ποσοστά που αγγίζουν το 20%. Αυτό σηματοδοτεί το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας από τότε που το Γραφείο Στατιστικής Εργασίας των ΗΠΑ (BLS) άρχισε να παρακολουθεί τα μηνιαία στοιχεία το 1948 και είναι ισοδύναμο με τα επίπεδα ανεργίας που έχουν να παρατηρηθούν από τη Μεγάλη Ύφεση τη δεκαετία του 1930. Κι όλα αυτά με 111 χιλιάδες νεκρούς από Covid-19, σχεδόν το 1/3 του συνόλου παγκοσμίως…
Ας δούμε το υπόβαθρο των παλιότερων εξεγέρσεων και κινηματικών εξάρσεων στις ΗΠΑ που πυροδοτήθηκαν από το θεσμικό ρατσισμό:
 Δεκαετία 60 (κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα): Ο αμερικάνικος -και όχι μόνο- μεταπολεμικός καπιταλισμός τις δεκαετίες 50 και 60 ήταν σε ανάπτυξη και μπορούσε να κάνει “σημαντικές” παραχωρήσεις σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Σε συνδυασμό με το φόβο των “κόκκινων”, τον κίνδυνο ανάπτυξης κομμουνιστικών ιδεών.
 Το 1992 (εξέγερση του Los Angeles): υπήρχε η πιστωτική φούσκα που προκαλούσε το παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον και η αυταπάτη της αέναης ανάπτυξης που υποτίθεται θα γίνονταν στον μετα-διπολικό κόσμο του “τέλους της ιστορίας” (κάτι που ακόμα και ο Φουκουγιάμα έχει αναθεωρήσει). Μετά την κατάρρευση των καθεστώτων του “υπαρκτού”, ο φόβος του συστήματος για πολιτικές απαντήσεις εξ αριστερών είχε σχεδόν εκμηδενιστεί.
 2014 (Ferguson): O Obama είχε καταφέρει κάποια ανάκαμψη από την κρίση του 2008, με πακτωλό κρατικού χρήματος προς το μεγάλο κεφάλαιο, τις τράπεζες κλπ.
 Έτσι φτάνουμε στο σήμερα.
 Ιούνιος 2020: κυριαρχεί ένας εκρηκτικός συνδυασμός πανδημίας και οικονομικής κρίσης που δείχνει ανεξέλεγκτος. Δεν μπορούμε να διαχωρίσουμε αυτό που γίνεται τώρα από τις μεγάλες απεργιακές κινητοποιήσεις (προ Covid-19) αλλά και κατά την διάρκεια του lockdown, το οποίο άρθηκε εσπευσμένα (βλέποντας την κατάρρευση της οικονομίας και φυσικά τη χασούρα των κερδών του μεγάλου κεφαλαίου) προκαλώντας νέες απεργίες για αυτό.

Η αντίδραση του κεντρικού κράτους

Δεν βλέπουμε, ακόμα τουλάχιστον, αντιδράσεις που θα χάιδευαν ουσιαστικά τα αυτιά των εξεγερμένων. Τουλάχιστον όχι στον ίδιο βαθμό που τις βλέπαμε παλιότερα, είτε με Ρεπουμπλικάνους, είτε -κυρίως- με Δημοκρατικούς.
Ο ίδιος ο πρόεδρος Τραμπ πυροδοτεί το κλίμα, ούτε την Εκκλησία δεν έπεισε όταν πόζαρε με μια Βίβλο στο χέρι παριστάνοντας τον… καλό Σαμαρείτη. Είναι ίσως και η πρώτη φορά που οι πολιτικοί αντίπαλοι ενός εν ενεργεία προέδρου χαρακτηρίζουν ως «λόγια δικτάτορα» όσα είπε ο Τραμπ έξω από τον Λευκό Οίκο για τις διαδηλώσεις που συγκλονίζουν αυτές τις μέρες στις ΗΠΑ, κάνοντας λόγο για «εγχώρια τρομοκρατία», προαναγγέλλοντας την ανάπτυξη χιλιάδων ένοπλων στρατιωτών. Ενώ ταυτόχρονα πυροδότησε ενδοκυβερνητικούς τριγμούς: αντίθετος με την ιδέα για ανάπτυξη του στρατού στις διαδηλώσεις εμφανίστηκε ο υπουργός Άμυνας (και επικεφαλής του Πενταγώνου) των ΗΠΑ, Μαρκ Έσπερ.
Ο Τραμπ που για πολλές μέρες έριχνε λάδι στην φωτιά σε μια προσπάθεια να χαϊδέψει και να κινητοποιήσει το ακροδεξιό ακροατήριό του (για να πάρει τον νόμο στα χέρια του; ), κάτι πρωτόγνωρο, ακόμα και για τους Ρεπουμπλικάνους.
 Προσπαθεί, μάταια τις τελευταίες μέρες να αλλάξει το κλίμα, με κεντρικό σύνθημα “Jobs not Mobs” (δουλειές όχι όχλοκρατία, σε ελεύθερη μετάφραση), κάνοντας δημόσιες εμφανίσεις με πολύ καλά σκηνοθετημένες υποδοχές από πλήθη κόσμου να κραδαίνουν αμερικάνικες σημαίες…  ((https://twitter.com/DanScavino/status/1268999195295469570))

Υπάρχει πολιτική απάντηση;

Στις παλιότερες εξεγέρσεις και κινηματικές εξάρσεις, οι Δημοκρατικοί απέναντι στην αναλγησία των Ρεπουμπλικάνων, προέτασσαν την “ανθρώπινη” πλευρά του καπιταλισμού, εμφανιζόντουσαν ως η λύση του “λιγότερο κακού” και μάλιστα για πολλές δεκαετίες ενσωμάτωναν ακτιβιστές και πολύ κόσμο στις τάξεις τους.
Πλέον δεν πείθουν ούτε καν γι’αυτό. Ο λόγος τους συμπυκνώνεται στη φράση του Joe Beiden: “Shoot them in the leg not in the heart”. Να πυροβολούμε λοιπόν ναι, αλλά… όχι στην καρδιά, στα πόδια. Είναι ο μοναδικός πλέον υποψήφιος μετά την απόσυρση του Sanders, που είχε δώσει κάποια ελπίδα για μια πιο “προοδευτική” πορεία των Δημοκρατικών, με πολλές ενστάσεις βέβαια.
Στο μεγαλύτερο ποσοστό των πόλεων που έχει ξεσπάσει η εξέγερση, το πολιτικό προσωπικό από πάνω προς τα κάτω κυριαρχείται από Δημοκρατικούς (κυβερνήτες, δήμαρχοι κλπ), οι οποίοι -στη μεγάλη τους πλειοψηφία- αντιμετωπίζουν εχθρικά τις διαμαρτυρίες και κινητοποιούν τις δυνάμεις καταστολής, κάτι που εξοργίζει ακόμα περισσότερο τους διαδηλωτές και έχει διαλύσει τις όποιες αυταπάτες για το ρόλο τους.
Ακόμα και οι πιο “αριστεροί” του Δημοκρατικού Κόμματος, βλ. Bernie Sanders και Alexandria Ocasio-Cortezστην καλύτερη των περιπτώσεων εκδίδουν δηλώσεις υποστήριξης για τις διαδηλώσεις και τους αρκεί αυτό. Μια μειοψηφία των Δημοκρατικών είναι οι DSA (Democratic Socialists of America), κάτι σαν αριστερή συνιστώσα τους, η οποία είναι αρκετά μαζική. Καλούν στις διαδηλώσεις, μέσω του μηχανισμού των μελών που διαθέτουν,  αλλά βεβαίως ειρηνικά κλπ.
Το Δημοκρατικό Κόμμα στο σύνολό του είναι βαθιά συνδεδεμένο με το μεγάλο κεφάλαιο, εταιρικά συμφέροντα, το βαθύ κράτος και την αστυνομία.
Τα εργατικά συνδικάτα αριθμούν 14,5 εκατομύρια μέλη (10,3% του συνόλου των εργαζομένων, 33,6% των δημοσίων υπαλλήλων και 6,2 των ιδιωτικών) μεν, αλλά μετά από δεκαετίες αγώνων (ειδικά προ Β ΠΠ), κυριαρχούνται από μέλη των Δημοκρατικών (με ότι σημαίνει αυτό), με λίγες εξαιρέσεις.
Σαφέστατα και υπάρχει μεγάλο πολιτικό έλλειμμα στις ΗΠΑ. Ένα ριζοσπαστικό, επαναστατικό κόμμα που με ένα πολιτικό πρόγραμμα να οργανώσει την οργή των από κάτω και να προτάξει μια άλλη οργάνωση της κοινωνίας και να οργανώσει τους αγώνες για την ανατροπή του συστήματος, με ένα ορίζοντα σοσιαλιστικό. Σε ένα ιδανικό κόσμο (κατά τη γνώμη μας) κάτι τέτοιο θα ήταν εφικτό με μια διάσπαση εξ αριστερών του DSA από το Δημοκρατικό Κόμμα. Οι δηλώσεις του Beiden και τη στάση των διάφορων κεντρικών και τοπικών στελεχών, είναι η καλύτερη πολιτική πάσα για κάτι τέτοιο και θα είχε αποτέλεσμα, ειδικά αν καλούσαν τον κόσμο σε μαζικούς αγώνες και όχι σε άνευρες “δηλώσεις υποστήριξης”. Όμως δεν είμαστε εμείς αυτοί που θα το προτείνουν και οι αυταπάτες του λιγότερο κακού” (lesser evil) για τον κόσμο που είναι στους δρόμους έχουν, λογικότατα, εξανεμιστεί.
Βεβαίως και υπάρχουν οργανώσεις της αριστεράς και συνδικάτα με μαχητικά στελέχη, πχ η Ένωση Οδηγών Λεωφορείων στη Μινεάπολη, που δείχνουν τον δρόμο πέρα από τις αυταπάτες των Δημοκρατικών (και του “φιλειρηνικού” και συστημικού εν τέλει DSA που δεν τολμάει να τα σπάσει με τους Δημοκρατικούς), που προτάσσουν τον κρίσιμο ρόλο μιας ενωμένης, πολυφυλετικής συμμαχίας της εργατικής τάξης και των καταπιεσμένων στην καταπολέμηση του ρατσισμού και του συστήματος που τον διαιωνίζει. Ο ρόλος των σχετικά μικρών οργανώσεων και εργατικών συνδικάτων θα είναι αρκετά κομβικός για τις εξελίξεις.
 Δεν ξέρουμε και δε μπορούμε να γίνουμε προφήτες των εξελίξεων, τα πολιτικά αποτελέσματα πιθανό να μην τα δούμε άμεσα. Ολοένα περισσότερος κόσμος κατεβαίνει στο δρόμο και πολιτικοποιείται. Δημιουργούνται δεσμοί αλληλεγγύης, νέες συλλογικότητες και οργανώσεις. Μαζικοποιούνται οι υπάρχουσες.
Οι εξεγερμένοι στις ΗΠΑ επέλεξαν τον εχθρό τους και τις μεθόδους πάλης εναντίον του. Η αλληλεγγύη μας στις αδελφές και αδελφούς μας, στους φτωχούς και καταπιεσμένους εξεγερμένους στις ΗΠΑ, που ζουν στην καρδιά του καπιταλισμού είναι δεδομένη. Έχουν πυροδοτήσει ένα κινηματικό ντόμινο διεθνούς αλληλεγγύης και διεκδίκησης -και στη χώρα μας και σε πολλές χώρες του κόσμου με μαζικότατες ως τώρα διαδηλώσεις- και ενδεχομένως να απελευθερώσει δυνάμεις που ακόμα δε μπορούμε καν να φανταστούμε. Μέχρι να αναπνεύσουμε σε έναν πλανήτη απαλλαγμένο από ρατσισμό, καταπίεση και εκμετάλλευση, όλες κι όλοι, θα είμαστε στο δρόμο!



Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ: “ο ιός του ρατσισμού είναι πιο θανατηφόρος από τον κορονοϊό”

Αναδημοσιεύουμε το κείμενο του Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ που έγραψε με αφορμή τη δολοφονία του George Floyd και τα γεγονότα που επακολούθησαν στους LA Times, κάνοντας ευθεία επίθεση στον Ντόναλντ Τραμπ. Το κείμενό του δημοσιεύτηκε το Σάββατο 30 Μαΐου. Ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ, πρώην μπασκετμπολίστας και κορυφαίος σκόρερ όλων των εποχών στο ΝΒΑ, συγγραφέας 16 βιβλίων, αρθρογράφος και πάντα ένας θερμός υποστηρικτής της κοινωνικής δικαιοσύνης και της ισότητας, ο σταρ που έγινε ακτιβιστής μετά την αποχώρησή του από το ΝΒΑ.

Kareem Abdul-Jabbar: Δεν καταλαβαίνετε τις διαδηλώσεις;

Ποια ήταν η πρώτη αντίδρασή σας όταν είδατε το video, όπου ένας λευκός άνδρας πατάει στον λαιμό με το γόνατο τον Τζορτζ Φλόιντ, ενώ αυτός φώναζε “δεν μπορώ να αναπνεύσω”;

Αν είσαι λευκός, πιθανότατα μουρμούρισες ένα τρομαγμένο “Ω θεέ μου” ενώ κουνούσες το κεφάλι σου για αυτή την σκληρή αδικία. Αν είσαι μαύρος, πιθανότατα σηκώθηκες στα πόδια σου, έβρισες και ίσως είπες κάτι (σίγουρα ήθελες να πετάξεις κιόλας κάτι) ενώ φώναζες “όχι άλλες μαλ***”. Τότε θυμήθηκες τους δύο λευκούς φύλακες που κατηγορούνται για τη δολοφονία του Ahmaud Arbery ενώ περπατούσε στη γειτονιά του, τον Φεβρουάριο κι αν δεν έβγαινε στη δημοσιότητα το video πριν από μερικές εβδομάδες, θα την γλίτωναν.

Και πώς αυτοί οι αστυνομικοί στη Μινεάπολις υποστηρίζουν ότι ο Τζορτζ Φλόιντ αντιστεκόταν στη σύλληψη, ενώ το video δείχνει το αντίθετο. Πώς ο αστυνομικός που πατούσε τον Τζορτζ Φλόιντ στον λαιμό δεν είναι το στερεότυπο του αντιδραστικού εκνευρισμένου τύπου, αλλά ένας ορκισμένος αστυνομικός που φαινόταν πολύ ήρεμος και χωρίς οίκτο: η ενσάρκωση της κοινοτοπίας του κακού (στμ: αναφορά στο αντίστοιχο έργο της Χάννα Αρεντ).

Ίσως σκέφτεσαι την Karen στο Central Park, που κάλεσε την Άμεση Δράση υποστηρίζοντας ότι ο μαύρος άνδρας που της ζήτησε να βάλει λουρί στον σκύλο της, την απειλούσε. Ή την μαύρη φοιτητήτρια του Yale που ενώ κοιμόταν στο κοινό δωμάτιό της και καταγγέλθηκε από έναν λευκό φοιτητή. Γιατί συνειδητοποιείς πως δεν είναι απλά ένας υποτιθέμενος “μαύρος εγκληματίας” αυτός που στοχοποιείται, αλλά όλοι οι μαύροι από τη Νέα Υόρκη μέχρι το Yale.

Αρχίζεις να αναρωτιέσαι μήπως θα ‘πρεπε όλοι οι μαύροι πολίτες να φέρουν κάμερες, κι όχι οι αστυνομικοί.

Τι βλέπεις όταν αντικρίζεις εξαγριωμένους μαύρους διαδηλωτές να μαζεύονται έξω από τα αστυνομικά τμήματα με σηκωμένες γροθιές; Αν είσαι λευκός μπορεί να σκέφτεσαι “αυτοί δεν τηρούν το social distancing”. Μετά παρατηρείς ότι τα μαύρα πρόσωπα λεηλατούν τον “στόχο” και σκέφτεσαι “αυτό απλά πληγώνει τον αγώνα τους”. Μετά βλέπει το αστυνομικό τμήμα να φλέγεται και κουνάς το δάχτυλό σου, λέγοντας “αυτό πηγαίνει πίσω όλο τον αγώνα”.

Δεν είσαι λάθος, αλλά δεν είσαι ούτε και σωστός. Η μαύρη κοινότητα είναι συνηθισμένη στον θεσμικό ρατσισμό που είναι σύμφυτη στην εκπαίδευση, στο σύστημα δικαιοσύνης και στους εργασιακούς χώρους. Κι ενώ όλοι κάνουμε όλα τα συμβατικά πράγματα για να κινητοποιήσουμε την κοινή γνώμη αλλά και να δοθεί πολιτική προσοχή -γράψε όμορφα και διορατικά κείμενα στο “Atlantic”, γράφουμε έντεχνα και εμπνευσμένα κείμενα, εξηγούμε τη συνεχιζόμενη καταστροφή στο CNN, υποστηρίζουμε υποψήφιους που υπόσχονται την αλλαγή- η κοινή γνώμη επηρρεάζεται ελάχιστα.

Αλλά ο COVID-19 έχει επιφέρει δυσμενείς συνθήκες σε όλους μας, καθώς πεθαίνουμε σε μεγαλύτερο ποσοστό από τους λευκούς, είμαστε οι πρώτοι που χάνουμε τις δουλειές μας, και παρατηρούμε ανήμποροι/ες τους ρεπουμπλικάνους να προσπαθούν να μας αποτρέψουν από το να ψηφίσουμε. Ακριβώς όπως αποκαλύπτεται το γλοιώδες υπογάστριο του θεσμικού ρατσισμού, φαίνεται πως έχει ανοίξει η… κυνηγετική περίοδος για τους μαύρους. Για να χαθεί και η τελευταία αμφιβολία, τα τελευταία tweets του Προέδρου Trump επιβεβαιώνουν την εθνική τάση καθώς αποκάλεσε τους διαδηλωτές ως κακούργους πλιατσικολόγους, που πρέπει να πυροβοληθούν.

Ναι, οι διαδηλώσεις χρησιμοποιούνται συχνά ως δικαιολογία για να εκμεταλλευτεί κάποιος το γεγονός, όπως όταν οι φίλαθλοι πανηγυρίζουν την κατάκτηση ενός πρωταθλήματος από την ομάδα της πόλης τους, καίγοντας αυτοκίνητα και καταστρέφοντας τις βιτρίνες καταστημάτων. Δεν θέλω να δω καταστήματα να λεηλατούνται και κτήρια να καίγονται. Αλλά οι Αφροαμερικανοί ζουν σε φλεγόμενα κτήρια εδώ και πολλά χρόνια, πνίγονται στους καπνούς ενόσω οι φλόγες τούς πλησιάζουν ολοένα και περισσότερο. Ο ρατσισμός στις ΗΠΑ είναι σαν τη σκόνη στον αέρα: μοιάζει αόρατος -ακόμη κι όταν πνίγεσαι από αυτόν- μέχρι να αφήσεις το φως να μπει μέσα. Τότε, τον βλέπεις παντού. Όσο αφήνουμε αυτό το φως να λάμπει, έχουμε μια ελπίδα να καθαρίσουμε απ’αυτόν και όπου αυτό φτάνει. Αλλά πρέπει να παραμείνουμε σε επαγρύπνηση, γιατί παραμένει πάντα στον αέρα.

Οπότε, ίσως η βασική ανησυχία της μαύρης κοινότητας αυτή την στιγμή δεν είναι αν οι διαδηλωτές διατηρούν τις αποστάσεις ασφαλείας των δύο μέτρων ή αν κάποιοι απεγνωσμένοι έκλεψαν μερικά t-shirt ή ακόμη αν ένα αστυνομικό τμήμα φλέγεται, αλλά στο αν τα παιδιά τους, οι σύντροφοί τους, τα αδέλφια και οι πατεράδες τους θα δολοφονούνται από αστυνομικούς ή αυτούς που θέλουν να γίνουν αστυνομικοί ενώ έχουν πάει απλά μια βόλτα για περπάτημα ή με το αυτοκίνητο.

Ή ότι το να είσαι μαύρος σημαίνει ότι θα πρέπει να βρίσκεις καταφύγιο στο σπίτι σου για το υπόλοιπο της ζωής σου, επειδή ο ρατσιστικός ιός που προσβάλλει τη χώρα είναι πιο θανατηφόρος από τον COVID-19.

Αυτό που πρέπει να δεις, όταν αντικρίζεις μαύρους διαδηλωτές την εποχή του Ντόναλντ Τραμπ και του κορονοϊού είναι άνθρωποι που ωθήθηκαν στα άκρα, όχι επειδή θέλουν ανοιχτά τα μπαρ και τα κέντρα αισθητικής, αλλά επειδή θέλουν να ζήσουν. Να αναπνεύσουν.

Το χειρότερο όλων είναι πως περιμένουν να δικαιολογήσουν την οργισμένη συμπεριφορά μας κάθε φορά που το καζάνι κοχλάζει. Σχεδόν πριν από εβδομήντα χρόνια, ο Langston Hughes ρωτούσε στο ποίημά του “Harlem”: “τι συμβαίνει σε ένα όνειρο που αναβλήθηκε; / Ίσως κρεμά / σαν ένα βαρύ φορτίο. / Ή μήπως εκρήγνυται;”.

Πριν από πενήντα χρόνια, ο Marvin Gaye τραγούδησε στο “Inner City Blues”: “Κάνε με να θέλω να ουρλιάξω, έτσι όπως κάνουν τη ζωή μου”.

Και σήμερα, παρά τις παθιασμένες ομιλίες ηγετών που είχαν καλές προθέσεις, λευκών και μαύρων, θέλουν να σιγήσουν τις φωνές μας, να κλέψουν την αναπνοή μας.

Οπότε, το τι βλέπεις όταν αντικρίζεις έναν μαύρο διαδηλωτή εξαρτάται από το αν μένεις σε αυτό το φλεγόμενο κτήριο ή βλέπεις τηλεόραση με ένα μπολ γεμάτο ποπ κορν στα πόδια σου, ενώ περιμένεις το “NCIS” να ξεκινήσει.

Αυτό που θέλω εγώ να δω είναι όχι η βιασύνη στην κρίση, αλλά η βιασύνη στη δικαιοσύνη.

 

Πηγή: www.latimes.com