Του Χρήστου Βαγενά*

Μετά από πολλά χρόνια οι απεργίες είναι στο προσκήνιο στις Ηνωµένες Πολιτείες, µε τις πολυήµερες κινητοποιήσεις των εργαζοµένων στις αυτοκινητοβιοµηχανίες, τους σεναριογράφους και τους ηθοποιούς να δίνουν τον τόνο. Οι απεργίες στις ΗΠΑ το 2023 είναι οι µεγαλύτερες σε συµµετοχή και διάρκεια τουλάχιστον από το 2000. 

Μετά από τέσσερις µήνες απεργίας, οι ηθοποιοί ήρθαν σε συµφωνία στις αρχές Νοέµβρη µε τις µεγάλες εταιρείες και τα στούντιο του Χόλιγουντ. Η νέα τριετής σύµβαση περιλαµβάνει αυξήσεις στους κατώτατους µισθούς και προστασία των ηθοποιών από τη χρήση της τεχνητής νοηµοσύνης (ΑΙ). Επίσης, η συµφωνία θα ενισχύσει τις εισφορές στα προγράµµατα υγείας και συνταξιοδότησης του συνδικάτου. Μπορεί η SAG-AFTRA (οµοσπονδία εργαζοµένων) να µην πέτυχε όλες τις διεκδικήσεις της, ωστόσο πέτυχε το µεγαλύτερο µέρος τους.

Η Απεργία της Ένωσης Αµερικανών Σεναριογράφων σταµάτησε την Τρίτη 26 Σεπτεµβρίου 2023, µετά από 146 ηµέρες, αφού συµφώνησαν σε αυξήσεις για τα τρία χρόνια της συλλογικής σύµβασης, αυξηµένες (εργοδοτικές) ασφαλιστικές εισφορές για υγεία και σύνταξη, καθώς και εγγυήσεις για την τεχνητή νοηµοσύνη. Οι ελάχιστες αµοιβές θα αυξηθούν περισσότερο από 12% σε διάστηµα τριών ετών. Για την έναρξη της απεργίας ψήφισε το 90% περίπου των µελών της Ένωσης Σεναριογράφων και από αυτούς υπέρ της απεργίας είχε ψηφίσει το 98%! 

Με αντίστοιχα σχεδόν ποσοστά είχαν συµφωνήσει σε κήρυξη απεργία διαρκείας οι εργαζόµενοι σε εργοστάσια των αυτοκινητοβιοµηχανιών Ford, General Motors και Stellantis, µε αιτήµατα για αυξήσεις ύψους 45%! 

Μετά από 41 ηµέρες απεργίας οι τρεις µεγάλες εταιρείες αυτοκινήτων παραχώρησαν αυξήσεις 25%. Παράλληλα, προβλέπονται επιπλέον αυξήσεις ανάλογα µε την άνοδο του κόστους ζωής, κάτι που µπορεί να µεταφραστεί σε συνολική αύξηση λίγο πάνω από 30% µέχρι τη λήξη της συλλογικής σύµβασης.

Στην απεργία της συνδικαλιστικής οµοσπονδίας UAW (United Auto Workers – Ενωµένοι Εργάτες Αυτοκινητοβιοµηχανίας) συµµετείχαν, σύµφωνα µε την ηγεσία της, περίπου 50.000 µέλη της (σε σύνολο 150.000). Ταυτόχρονα, υπάρχουν πάνω από ένα εκατοµµύριο εργαζόµενοι στην κατασκευαστική πτέρυγα της αυτοκινητοβιοµηχανίας που θα µπορούσαν να γίνουν µέλη της συνδικαλιστικής οργάνωσης ώστε να αυξηθεί η αποτελεσµατικότητα και να µπορέσουν να οργανώσουν ακόµα πιο µεγάλες κινητοποιήσεις.

Στήριξη στους απεργούς και νίκες

Η πλειονότητα των Αµερικανών στήριξε τους εργαζόµενους στο Χόλιγουντ και στις αυτοκινητοβιοµηχανίες κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεών τους. Σύµφωνα µε δηµοσκόπηση του Reuters/ Ipsos, το 55% των Αµερικανών στηρίζει τους απεργούς της United Auto Workers µε αίτηµα καλύτερους µισθούς και συνθήκες εργασίας, ενώ το 32% ήταν κατά των κινητοποιήσεων. 

Παράλληλα, δηµοσκόπηση της Gallup στο τέλος Αυγούστου έδειξε ότι οι Αµερικανοί είναι υπέρ των απεργών και όχι µε τα στούντιο παραγωγής του Χόλιγουντ, µε το 72% να στηρίζει τους συγγραφείς και το 67% τους ηθοποιούς. 

Το 2023 έχουν γίνει 312 απεργίες στις ΗΠΑ στις οποίες συµµετείχαν περίπου 453.000 εργαζόµενοι. ∆ιάφοροι κλάδοι όπως οδηγοί της UPS, πιλότοι αεροπορικών εταιρειών και υπάλληλοι της αεροδιαστηµικής κατασκευής, που πίεσαν και µε την απειλή προκήρυξης πολυήµερων κινητοποιήσεων, κέρδισαν υψηλότερους µισθούς. 

Οι πιλότοι διεκδίκησαν και πέτυχαν σωρευτικές αυξήσεις αµοιβών που κυµαίνονται από 34,5% έως 40,2% ανάλογα µε τον τύπο του αεροσκάφους και την εταιρία αεροµεταφορών, ενώ αύξηση 30% στους µισθούς πέτυχαν οι εργαζόµενοι στα δηµόσια σχολεία του Λος Άντζελες. 

Το σωµατείο Teamsters χρησιµοποίησε την απειλή µιας απεργίας-ρεκόρ από 340.000 µέλη της UPS για να επιτύχει τους περισσότερους από τους στόχους του, συµπεριλαµβανοµένης της σηµαντικής βελτίωσης των µισθών για τους εργαζόµενους µερικής απασχόλησης, που αποτελούν το µεγαλύτερο µέρος των µελών της Teamster στην εταιρεία. Επίσης επιβλήθηκε η ισότητα στις αµοιβές µε την εξίσωση προς τα πάνω στους µισθούς των νεοπροσλαµβανοµένων.

Τον Ιούνιο επιτεύχθηκε επίσης συµφωνία για 22.000 µέλη της International Longshore and Warehouse Union που εργάζονται σε 29 λιµάνια της ∆υτικής Ακτής. Κέρδισαν αύξηση των αποδοχών κατά 32% και εξαετή συλλογική σύµβαση εργασίας.

Το σωµατείο εργαζοµένων σε καζίνο στο Λας Βέγκας κέρδισε αύξηση µισθών 32% για τα µέλη του σε διάστηµα πέντε ετών, µε τους εργαζοµένους να λαµβάνουν αύξηση 10% στους µισθούς κατά τον πρώτο χρόνο της νέας τους σύµβασης. Οι συµβάσεις καλύπτουν περισσότερους από 35.000 υπαλλήλους και επιτεύχθηκαν αφού το σωµατείο είχε απειλήσει µε µαζική απεργία σε 18 ξενοδοχεία-καζίνο.

∆εκάδες χιλιάδες εργαζόµενοι ακόµη βρίσκονται σήµερα σε κινητοποιήσεις, όπως στον κλάδο της ιδιωτικής Υγείας, οι εργαζόµενοι στα Starbucks που πραγµατοποίησαν απεργία µε το νεοσύστατο συνδικάτο τους, οι δάσκαλοι του Πόρτλαντ απεργούν από την 1η Νοεµβρίου, επιστηµονικό και διδακτικό προσωπικό σε πανεπιστήµια, νοσηλευτικό προσωπικό νοσοκοµείων κ.ά. 

Ευκαιρίες για κατακτήσεις και πολιτικοποίηση

Παρά τον αυξανόµενο αριθµό απεργιών το 2022 και κυρίως το 2023, οι απεργιακές κινητοποιήσεις είναι πολύ µικρότερες από τη δεκαετία του 1970. Όπως και η πολιτικοποίηση. 

Στις ΗΠΑ εκτιµάται ότι το 2020 14,3 εκατοµµύρια εργαζόµενοι (ή λίγο λιγότερο από το 11% του εργατικού δυναµικού) ήταν µέλη εργατικών συνδικάτων. Η συρρίκνωση στη συνδικαλιστική εκπροσώπηση στην ισχυρότερη οικονοµία του κόσµου ξεκίνησε µετά το 1981. Τότε ο πρόεδρος Ρόναλντ Ρίγκαν έδωσε εντολή για την απόλυση σχεδόν 13.000 ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας, καθώς η απεργία τους είχε οδηγήσει στη µαταίωση περίπου 7.000 πτήσεων στις ΗΠΑ.

Το εργατικό κίνηµα δεν κατάφερε να απαντήσει σε αυτή την επίθεση και τη νεοφιλελεύθερη επιδροµή που ξεκίνησε τότε στις ΗΠΑ και ακολούθως στη Βρετανία, µε την Θάτσερ να επιβάλλει τη θέλησή της κατά της πολύµηνης απεργίας των ανθρακωρύχων.

Κυριάρχησαν δεκαετίες στάσιµων µισθών για τους εργαζόµενους χαµηλού και µεσαίου εισοδήµατος, ενώ οι πλουσιότεροι Αµερικανοί επέκτειναν τον πλούτο τους σε πρωτοφανή επίπεδα. Τα εταιρικά κέρδη έχουν εκτοξευθεί πάλι στα ύψη µετά την πανδηµία και οι εργαζόµενοι θέλουν µεγαλύτερο ποσοστό του πλούτου που παράγουν.

Οι ανισότητες, οι χαµηλοί µισθοί, ο υψηλός πληθωρισµός, η επισφάλεια και οι κακές συνθήκες εργασίας οδήγησαν µεγάλα κοµµάτια της εργατικής τάξης στη ριζοσπαστικοποίηση και στον µαχητικό συνδικαλισµό. 

Βέβαια, τα συνδικάτα εξακολουθούν να ταλαιπωρούνται από τη συνδικαλιστική γραφειοκρατία, αλλά χτίζονται από τα κάτω νέα και µαχητικά συνδικάτα, όπως στην Amazon, στη Google και την Starbucks. Ταυτόχρονα µεγάλες κινητοποιήσεις γίνονται για το Παλαιστινιακό, ειδικά στα πανεπιστήµια, δείχνοντας το κλίµα της εποχής. 

Μια τέτοια περίοδος µπορεί να ωθήσει σε πολιτικά ερωτήµατα και πολιτικές αναζητήσεις τα εργατικά στρώµατα, και είναι πολύ σηµαντικό να υπάρξουν απαντήσεις από την πλευρά της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς. Η συγκρότησή της σε ορατή πολιτική παρέµβαση και πρόταση είναι ζωτικής σηµασίας για την εµβάθυνση του ριζοσπαστισµού και την πολιτικοποίηση των εργατικών µαζών. 

Το σίγουρα πάντως είναι ότι οι κατακτήσεις των εργατικών συνδικάτων στις ΗΠΑ είναι από τις µεγαλύτερες επιτυχίες του εργατικού κινήµατος τα τελευταία χρόνια και δείχνουν τον δρόµο που πρέπει να ακολουθήσουµε! 

*Μέλος στο ∆Σ της ΠΟΣΕ-ΕΦΚΑ

Του Αλέξη Λιοσάτου

Με την παγκόσµια καπιταλιστική οικονοµία να ασθµαίνει, τις πολιτικές λιτότητας να πολλαπλασιάζονται σε διεθνή κλίµακα και τον ρωσο-ουκρανικό πόλεµο να µαίνεται ασταµάτητα, το προηγούµενο διάστηµα πληθώρα αστών αναλυτών έσεισε τον κώδωνα του κινδύνου: ένας νέος παγκόσµιος πόλεµος είναι πιθανός, και µάλιστα σύντοµα. Αυτές τις δυσοίωνες προβλέψεις µοιράστηκε στις 10 Ιανουαρίου και το Παγκόσµιο Οικονοµικό Φόρουµ του Νταβός. Ο πόλεµος όµως δεν χρειάζεται µόνο αιτίες (που υπάρχουν σε υπερεπάρκεια), αλλά και όπλα. Έτσι, το απαισιόδοξο και τροµακτικό συµπέρασµα ότι ερχόµαστε όλο και πιο κοντά σε έναν νέο «Μεγάλο πόλεµο» υποστηρίζεται και από το γεγονός ότι το 2022 ήταν έτος που κλιµακώθηκε η διεθνής «κούρσα» εξοπλισµών, σπάζοντας όλα τα ρεκόρ για την περίοδο µετά το τέλος του Ψυχρού Πολέµου.

Ιστορικό ρεκόρ µετά τον Ψυχρό Πόλεµο

Η γενική εικόνα αποδίδεται από το γράφηµα που δηµοσιεύουµε και τα βασικά συµπεράσµατα είναι:

• Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέµου και τη νίκη του δυτικού ιµπεριαλιστικού στρατοπέδου επί του µπλοκ των χωρών του «υπαρκτού σοσιαλισµού», υπήρξε µια περίοδος αποκλιµάκωσης των στρατιωτικών δαπανών διεθνώς. Μέχρι και το 2002 περίπου, οι στρατιωτικές δαπάνες διεθνώς µειώθηκαν έως και 500 δισ. δολάρια.

• Η κατάληψη του Κουβέιτ από το Ιράκ το 2002 και ο ιµπεριαλιστικός πόλεµος κατά του Ιράκ το 2003 δροµολόγησαν µια νέα φάση αύξησης των στρατιωτικών δαπανών διεθνώς, που κορυφώθηκε το 2010-2011. Στο πλαίσιο αυτό, ήδη από το 2008 οι στρατιωτικές δαπάνες ξεπέρασαν τα επίπεδα του 1998.

• Στη συνέχεια και µέχρι το 2014 υπήρξε µικρή αποκλιµάκωση. Από το 2015 όµως άρχισε µια νέα περίοδος αύξησης, που κορυφώθηκε το 2022. Το έναυσµα γι’ αυτή τη νέα αυξητική τάση δεν ήταν άλλο από τα γεγονότα του 2014 στην Ουκρανία (Euromaidan, ανατροπή του φιλορώσου εκλεγµένου προέδρου Γιανουκόβιτς), που είχαν αποτέλεσµα το πέρασµα της Ουκρανίας στη σφαίρα επιρροής του δυτικού ιµπεριαλισµού. Το ξέσπασµα του πολέµου του 2022 στην Ουκρανία προετοιµάστηκε, µεταξύ άλλων, και µε µια «κούρσα» εξοπλισµών.

• Έτσι, το 2022 καταρρίφθηκε ένα ιστορικό ρεκόρ για τις στρατιωτικές δαπάνες διεθνώς µετά το 1988 και την κατάρρευση της ΕΣΣ∆: για πρώτη φορά σε αυτά τα 34 χρόνια ξεπέρασαν σε αξία τα 2 τρισεκατοµµύρια δολάρια, αυξηµένες πάνω από 80% σε σχέση µε το κατώτερο σηµείο τους σε όλη αυτή την περίοδο (το 1995)!     

Συµπέρασµα; Οι στρατιωτικές δαπάνες διεθνώς αυξάνονται όταν οξύνονται οι ιµπεριαλιστικοί ανταγωνισµοί και όταν συµβαίνουν γεγονότα που εισάγουν σε νέα περίοδο αντιπαραθέσεων. Αυξάνονται µε τους πολέµους και αυξανόµενες προετοιµάζουν τους νέους πολέµους.

ΗΠΑ, Κίνα και Ευρώπη

Οι ΗΠΑ αύξησαν τις ετήσιες αµυντικές δαπάνες σε 858 δισ. δολ. Πρόκειται για ποσό-ρεκόρ, που είναι κατά 45 δισ. δολάρια υψηλότερο από αυτό που είχε προτείνει ο Αµερικανός πρόεδρος Joe Biden. Ο νέος αµυντικός προϋπολογισµός των ΗΠΑ προβλέπει την αγορά νέων οπλικών συστηµάτων -συµπεριλαµβανοµένων των µαχητικών αεροσκαφών F-35 της Lockheed Martin και πολεµικών πλοίων και περισσότερα κεφάλαια για την ανάπτυξη υπερηχητικών όπλων. Ακόµη, αύξηση µισθών 4,6% για τους στρατιωτικούς και αυξηµένη στρατιωτική υποστήριξη σε Ταϊβάν και Ουκρανία, απέναντι σε Κίνα και Ρωσία αντίστοιχα. Προβλέπεται η παροχή στην Ουκρανία πρόσθετης βοήθειας τουλάχιστον 800 εκατ. δολαρίων το επόµενο έτος. Αξίζει να σηµειωθεί ότι οι ετήσιες δαπάνες του αµερικανικού Πενταγώνου είναι τρεις φορές υψηλότερες από τις αντίστοιχες οποιουδήποτε άλλου υπουργείου Άµυνας στον κόσµο.

Η Κίνα ανακοίονωσε τον Μάρτιο ότι θα αυξήσει τον στρατιωτικό της προϋπολογισµό κατά 7,1% το 2022. Το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο από τον ρυθµό αύξησης των στρατιωτικών δαπανών της περασµένης χρονιάς (+6,8%). Η Κίνα θα αποκτήσει µε αυτές τις δαπάνες των 1,45 τρισ. γιούαν (230 δισ. δολαρίων) τον δεύτερο µεγαλύτερο στρατιωτικό προϋπολογισµό στον κόσµο, πίσω µόνο από τις ΗΠΑ (740 δισ. δολάρια το 2022). Η αύξηση των στρατιωτικών δαπανών είναι καθαρά υψηλότερη από τον προβλεπόµενο ρυθµό αύξησης του ΑΕΠ της. Οι στρατιωτικές δαπάνες της Κίνας αυξάνονται διαρκώς τα τελευταία 27 συναπτά έτη.

Στην Ευρώπη, οι αµυντικές δαπάνες αυξήθηκαν το 2021 κατά 6% σε σχέση µε το 2020, φτάνοντας στα 214 δισ. ευρώ, σύµφωνα µε τον Ευρωπαϊκό Οργανισµό Άµυνας (EDA). Κι αυτό, πριν τον πόλεµο στην Ουκρανία και πριν η Γερµανία µπει στην κούρσα των εξοπλιστικών προγραµµάτων.

Πρόκειται για αύξηση 6% σε σύγκριση µε τις δαπάνες που καταγράφηκαν το 2020. Η Φινλανδία, η Ελλάδα και η Σλοβενία είναι οι τρεις χώρες που αύξησαν περισσότερο τις αµυντικές τους δαπάνες, κατά 42%, 33% και 27% αντίστοιχα.

Η Γερµανία ανακοίνωσε διά στόµατος του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς τον επανεξοπλισµό της. Πρόκειται για εξοπλιστικό πρόγραµµα 100 δισ. ευρώ, στο πλαίσιο του οποίου θα αναπτυχθούν µαχητικά νέας γενιάς και πλοία, σε συνεργασία µε τη Γαλλία. Σύµφωνα µε τους υπολογισµούς, η Γερµανία θα επενδύσει πάνω από το 2% του ΑΕΠ της στην Άµυνα.

Σε αµυντικές δαπάνες-µαµούθ, ύψους 400 δισ. ευρώ για την περίοδο 2024 -2030 προχωρεί η Γαλλία. Πρόκειται για αύξηση 35,5% από τα 295 δισεκατοµµύρια ευρώ της περιόδου 2019-2025. Ο Μακρόν αναφέρθηκε σε ένα πρόγραµµα «µετασχηµατισµού» για την προσαρµογή των ικανοτήτων των γαλλικών ενόπλων δυνάµεων στις υψηλής έντασης συρράξεις, µετασχηµατισµού που έγινε περισσότερο επείγων µετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

«Η Γαλλία διαθέτει και θα διαθέτει ένοπλες δυνάµεις κατάλληλες για τις προκλήσεις του αιώνα», δήλωσε.

Για το 2022, η Ελλάδα δαπάνησε το 3,76% του ΑΕΠ της για στρατιωτικές δαπάνες, καταλαµβάνοντας την πρώτη θέση µεταξύ των χωρών του ΝΑΤΟ, µε δεύτερη τις ΗΠΑ στο 3,47%. Η κυβέρνηση της Ν∆ αυξάνει συστηµατικά τις στρατιωτικές δαπάνες την τελευταία τριετία, προχωρώντας συνολικά σε εξοπλιστικά προγράµµατα που κόστισαν πάνω από 10 δισ. ευρώ.

Η Βρετανία ανακοίνωσε ότι ο στρατιωτικός της προϋπολογισµός θα πρέπει να αυξηθεί για την περίοδο 2024/25 στα 50,1 δισεκατοµµύρια λίρες (60,39 δισεκατοµµύρια δολάρια) από το σηµερινό επίπεδο δαπανών των 48,6 δισεκατοµµυρίων λιρών (58,58 δισεκατοµµυρίων δολαρίων).

Τον Ιούλιο του 2022 ο Πολωνός υπουργός Άµυνας Μάριουζ Μπλάτσακ υποσχέθηκε ότι η χώρα του θα αποκτήσει «τον ισχυρότερο στρατό ξηράς στην Ευρώπη». Η Βαρσοβία αποφάσισε να υπερδιπλασιάσει τις αµυντικές της δαπάνες από 2,4% του ΑΕΠ σε 5%, όπως επισηµαίνει άρθρο της ιστοσελίδας Politico µε τίτλο «Η επόµενη στρατιωτική υπερδύναµη της Ευρώπης».

Η Πολωνία ήδη διαθέτει περισσότερα τεθωρακισµένα και πυροβόλα από τη Γερµανία. Ο στρατός της είναι λίγο µικρότερος (150.000 έναντι 170.000 της Γερµανίας), αλλά ο στόχος είναι να διπλασιαστεί, φθάνοντας τους 300.000 στρατιώτες το 2035.

Στα χνάρια της Γερµανίας, η Ιαπωνία ανακοίνωσε επίσης πρόγραµµα επανεξοπλισµού, στο πλαίσιο του οποίου οι στρατιωτικές της δαπάνες θα γνωρίσουν αύξηση-«µαµούθ» ύψους 320 δισ. δολ. – η µεγαλύτερη στρατιωτική ενίσχυση από τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο.

Στις 16 ∆εκεµβρίου 2022, η κυβέρνηση του πρωθυπουργού της Ιαπωνίας Κισίντα Φουµίο δηµοσίευσε τρία στρατηγικά έγγραφα: Τη Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας (NSS), την Εθνική Στρατηγική Άµυνας (NDS) και το Πρόγραµµα Ανάπτυξης Άµυνας. Το NSS περιέγραφε την Κίνα ως τη «µεγαλύτερη στρατηγική πρόκληση» για την Ιαπωνία και τη διεθνή κοινότητα, ακολουθούµενη από τη Βόρεια Κορέα και τη Ρωσία. Το NDS καλούσε την Ιαπωνία να µη βασίζεται πλέον κυρίως στις εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ σε ενδεχόµενο που δεχτεί επίθεση η χώρα. Η Ιαπωνία έθεσε ως στόχους να ενισχύσει την ικανότητά της στην «αποτροπή» πυραυλικών επιθέσεων, στην εξασφάλιση ικανής ποσότητας καυσίµων και πυροµαχικών για περίπτωση πολέµου, να προωθήσει «αµυντικό» εξοπλισµό και µεταφορά τεχνολογίας σε Ινδικό και Ειρηνικό Ωκεανό (τόσο «αµυντικό» το νέο ιαπωνικό δόγµα), να αξιοποιήσει τις τεχνολογικές της δυνατότητες για στρατιωτικούς σκοπούς, να αξιοποιήσει τα υπάρχοντα αεροδρόµια και θαλάσσια λιµάνια ως επιχειρησιακές βάσεις για εκπαίδευση και ανάπτυξη των στρατιωτικών δυνάµεων κ.ά.

Στο ίδιο άρθρο έγραφε πως «Η Κίνα και η Βόρεια Κορέα ενισχύουν τα αποθέµατα βαλλιστικών πυραύλων µεσαίου έως µεγάλου βεληνεκούς και πυραύλων κρουζ και αναπτύσσουν συστήµατα υπερηχητικών όπλων που θέτουν υπό αµφισβήτηση την υπάρχουσα ιαπωνική άµυνα έναντι βαλλιστικών πυραύλων. Σύµφωνα µε εκτίµηση του υπουργείου Άµυνας των ΗΠΑ, η Κίνα διαθέτει περίπου 2.000 βαλλιστικούς πυραύλους και πυραύλους κρουζ ικανούς να πλήξουν ιαπωνικό έδαφος. Οπότε, ως απάντηση, η Ιαπωνία φέρεται ότι θα προµηθευτεί 1.500 πυραύλους.

Η Ρωσία αύξησε τις στρατιωτικές της δαπάνες κατά 2,9 τοις εκατό το 2021, στα 65,9 δισεκατοµµύρια δολάρια, τη στιγµή που συγκέντρωνε τις δυνάµεις της κατά µήκος των ουκρανικών συνόρων. Αυτή ήταν η τρίτη συνεχόµενη χρονιά αύξησης και οι στρατιωτικές δαπάνες της Ρωσίας έφτασαν το 4,1% του ΑΕΠ το 2021.

Καθώς προετοιµαζόταν για πόλεµο µε τη Ρωσία, οι στρατιωτικές δαπάνες της Ουκρανίας αυξήθηκαν κατά 72 τοις εκατό (!) από την προσάρτηση της Κριµαίας το 2014.

Η Αυστραλία αύξησε επίσης τις στρατιωτικές της δαπάνες  το 2021 κατά 4%.

Το 2021 ο στρατιωτικός προϋπολογισµός του Ιράν αυξήθηκε για πρώτη φορά σε τέσσερα χρόνια, στα 24,6 δισεκατοµµύρια δολάρια. Η Νιγηρία αύξησε τις στρατιωτικές της δαπάνες κατά 56% το 2021. Την ίδια χρονιά, οι στρατιωτικές δαπάνες του Κατάρ ήταν 11,6 δισεκατοµµύρια δολάρια, 434% υψηλότερες από αυτές του 2010, ενώ οι στρατιωτικές δαπάνες της Ινδίας αυξήθηκαν κατά 33% από το 2012.

Οι γειτονικές της Ρωσίας χώρες -από τη Νορβηγία µέχρι τη Μογγολία- αύξησαν τις στρατιωτικές τους δαπάνες, η Φινλανδία και η Σουηδία προσανατολίζονται προς ένταξη στο ΝΑΤΟ και η Λετονία επαναφέρει την υποχρεωτική στράτευση.

Η Τουρκία αύξησε επίσης τις δαπάνες για τον στρατό κατά 30% και σχεδιάζει να τις αυξήσει κατά επιπλέον 50% το 2023. Η Τουρκία ενίσχυσε τη στρατιωτική της ισχύ τον περασµένο χρόνο, ανεβαίνοντας δύο θέσεις στην Κατάταξη Στρατιωτικής Ισχύος του 2023 µε βάση την ιστοσελίδα Global Fire Power. Στην 11η θέση της διεθνούς κατάταξης, κατέχει πλέον την υψηλότερη κατάταξη στην περιοχή Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής. Ενδεικτικά να αναφερθεί επίσης ότι η εµπόλεµη Ουκρανία βρίσκεται στην 15η θέση και το Ισραήλ στη 18η.

Εµπόριο όπλων

Με βάση τα περσινά στοιχεία, µεταξύ 2016-2020 Ηνωµένες Πολιτείες, Γαλλία και Γερµανία αύξησαν αισθητά τις εξαγωγές όπλων, σε σύγκριση µε την αµέσως προηγούµενη πενταετία 2011-2015. Συνολικά, το διεθνές εµπόριο οπλικών συστηµάτων σηµείωσε αύξηση κατά 5% (20% σε σύγκριση µε την πρώτη πενταετία του 21ου αιώνα). Οι ΗΠΑ είδαν το µερίδιό τους στην παγκόσµια αγορά να αυξάνεται από 32% σε 37%. Ευνοϊκή ήταν η εξέλιξη και για τις δύο ισχυρότερες ευρωπαϊκές δυνάµεις σε αυτόν τον τοµέα, Γαλλία και Γερµανία, που κατέχουν την τρίτη και την τέταρτη θέση αντίστοιχα στην παγκόσµια κατάταξη. Η Γαλλία όχι µόνον εδραιώθηκε στην τρίτη θέση, αλλά σηµείωσε θεαµατική αύξηση των εξαγωγών της κατά 44%, για να φθάσει να εκπροσωπεί το 8,2% του παγκόσµιου εµπορίου όπλων. Από την πλευρά της, η Γερµανία είδε τις εξαγωγές της να αυξάνονται κατά 21% την ίδια πενταετία, παρά το γεγονός ότι η κυβέρνησή της κάνει λόγο για πολιτική «περιορισµένων» εξαγωγών και «πάγωσε» τις πωλήσεις νέων οπλικών συστηµάτων σε Σαουδική Αραβία και Τουρκία.

Πυρηνικά

Ο αριθµός των πυρηνικών κεφαλών έβαινε µειούµενος µετά το τέλος του Ψυχρού Πολέµου. Έπειτα από τρεις δεκαετίες είχε περιοριστεί στο ένα πέµπτο σε ολόκληρο τον πλανήτη, µέχρι το 2020, οπότε οι µεγάλες πυρηνικές δυνάµεις άρχισαν να επενδύουν στην ανανέωση και τον εκσυγχρονισµό των οπλοστασίων τους. Οι δαπάνες για πυρηνικά όπλα συνέχισαν να αυξάνονται το 2021 και 2022. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στις δαπάνες των ΗΠΑ (αύξηση το 2021 κατά 12,7% συγκριτικά µε το 2020), της Κίνας (+10,4%) και σε µικρότερο βαθµό της Ρωσίας, της Βρετανίας και της Γαλλίας.

Στο πλαίσιο αυτό, η Κίνα εκτιµάται ότι θα υπερδιπλασιάσει τις πυρηνικές της κεφαλές µέχρι το 2030 και θα τις υπετριπλασιάσει µέχρι το 2035!

Εξοπλισµοί, λιτότητα και κίνδυνος αφανισµού

Συνολικά οι παγκόσµιες στρατιωτικές δαπάνες πρώτη φορά ξεπέρασαν το 2021 τα 2 τρισ. (για την ακρίβεια 2,1 τρισ.) δολάρια και µάλιστα αυξήθηκαν για 7η συνεχόµενη χρονιά. Ο στρατιωτικός προϋπολογισµός του NATO εκτιµάται ότι αυξήθηκε το 2023 κατά σχεδόν 26%. Σύµφωνα µε τον επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωµατίας, Ζοζέπ Μπορέλ, τα κράτη-µέλη της ΕΕ σχεδιάζουν να αυξήσουν τις στρατιωτικές τους δαπάνες κατά 70 δισεκατοµµύρια ευρώ έως το 2025.

Ο στρατιωτικός προϋπολογισµός του πλανήτη αναµένεται να φτάσει σε νέο ιστορικό υψηλό το 2023. Σύµφωνα µε το ∆ιεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλµης (SIPRI), ο παγκόσµιος στρατιωτικός προϋπολογισµός έχει αυξηθεί κατά 9% σε πραγµατικές τιµές µόνο τα τελευταία δέκα χρόνια. Τριάντα πέντε από τις 40 χώρες που αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 60% των παγκόσµιων στρατιωτικών δαπανών, αύξησαν τους αµυντικούς προϋπολογισµούς τους το 2022. O προϋπολογισµός του Πενταγώνου θα αυξηθεί κατά 10% το 2023 και οι αµυντικές δαπάνες στην Ευρώπη θα διπλασιαστούν κατά 1,5% µέχρι το 2026.

Εν τω µεταξύ, νέα προγράµµατα λιτότητας (θα) συνοδεύουν κάθε «επένδυση» στους εξοπλισµούς: «Κάθε ευρώ που δαπανάται για την άµυνα είναι ένα ευρώ που δεν επενδύεται στην υγεία, τη στέγαση, τις συντάξεις και την εκπαίδευση», δήλωσε η Αλεξάντρα Μαρκστάινερ, στρατιωτική εµπειρογνώµονας στο Peace Research Institute της Στοκχόλµης.

Ζούµε σε µια περίοδο όπου διεθνώς µια νέα οικονοµική κρίση καραδοκεί, οι εξοπλισµοί αυξάνονται, η Ακροδεξιά ενισχύεται, οι εντάσεις µεταξύ Μεγάλων ∆υνάµεων οξύνονται, η λιτότητα, η ανεργία και η ακρίβεια οδηγούν δισεκατοµµύρια ανθρώπους σε απελπισία. Η προηγούµενη ιστορική περίοδος που συνδύασε παρόµοια εκρηκτικά χαρακτηριστικά οδήγησε σε παγκόσµιο πόλεµο.

Η Ιστορία διδάσκει ότι οι «παγκόσµιοι» πόλεµοι αποτελούν την «ύστατη λύση» για να βγει ο καπιταλισµός από τα αδιέξοδά του, όταν όλες οι άλλες λύσεις αποτυγχάνουν. Η αφορµή µπορεί να είναι µια επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία ή της Κίνας στην Ταϊβάν. Οι αιτίες όµως πρέπει να αναζητηθούν στον τρόπο οργάνωσης της παραγωγής, στην πτωτική τάση του κέρδους που οδηγούν το σύστηµα σε παρακµή και στην αδυσώπητη πάλη µεταξύ των αντίπαλων «εθνικών» αρχουσών τάξεων για την ηγεµονία και τη διασφάλιση των κερδών και της κυριαρχίας τους.

Ο προηγούµενος παγκόσµιος πόλεµος άφησε πίσω του δεκάδες εκατοµµύρια νεκρούς. Ένας ενδεχόµενος πόλεµος σήµερα, πιθανά και µε χρήση πυρηνικών, είναι ικανός να αφανίσει την ανθρωπότητα.

Παλιά συνθήµατα όπως το «ψωµί, γη, ειρήνη» που έγραψε η σηµαία της Ρωσικής επανάστασης, γίνονται τροµακτικά επίκαιρα. Η «ξεπερασµένη» και η «µιας άλλης εποχής» Ρωσική επανάσταση ήταν επίσης η «µέθοδος» που σταµάτησε τον Α’ ΠΠ: µε τον πόλεµο των στρατιωτών απέναντι στους οµόεθνους αξιωµατικούς, µε τη συναδέλφωση Ρώσων και Γερµανών φαντάρων στα µέτωπα, µε το κύµα εξεγέρσεων και επαναστάσεων που ξέσπασε στις άλλες χώρες και µετέτρεψε τον δι-εθνικό πόλεµο (απέναντι σε άλλα «έθνη») σε ταξικό πόλεµο (από τους εργάτες ενάντια στους πλούσιους) σε κάθε χώρα.

Η σηµερινή Αριστερά (εννοούµε την πραγµατική Αριστερά και όχι αυτή που θα σπεύσει να δώσει χείρα βοηθείας στη δική της αστική τάξη σε ενδεχόµενο πολέµου) οφείλει να ανατρέξει και να εµπνευστεί από εκείνες τις παραδόσεις, να ενισχυθεί οργανώνοντας τους κοινωνικούς αγώνες του σήµερα µε κέντρο τις ανάγκες των απλών ανθρώπων, τον µισθό, τη σύνταξη, τη θέρµανση κοκ, ενάντια στο κεφάλαιο, τις κυβερνήσεις, τον εθνικισµό, τον µιλιταρισµό και τις άχρηστες εξοπλιστικές δαπάνες. Γιατί τα πιο δύσκολα είναι µπροστά µας και ίσως πολύ πιο σύντοµα απ’ ό,τι φανταζόµαστε.

 

Ελένη Μήτσου,
Μαχητικές και Ελεύθερες

Τον Ιούνιο το ανώτατο συνταγματικό δικαστήριο των ΗΠΑ, εξετάζοντας την υπόθεση Dobbs, πήρε την απόφαση ότι η άμβλωση δεν είναι ένα δικαίωμα που προστατεύεται από το Σύνταγμα των ΗΠΑ. Ανέτρεψε έτσι την απόφαση που το ίδιο δικαστήριο (με άλλη σύνθεση) είχε πάρει το 1973 (γνωστή ως Roe εναντίον Wade) και κατά συνέπεια την προστασία που είχε το δικαίωμα στην άμβλωση σε ομοσπονδιακό επίπεδο.

Με το νέο νομικό καθεστώς κάθε Πολιτεία των ΗΠΑ μπορεί να περιορίσει δραστικά ή να απαγορεύσει τις αμβλώσεις. Μέσα σε λίγους μήνες από την ανατροπή της Roe εναντίον Wade, η άμβλωση έχει ουσιαστικά απαγορευτεί σε 20 από τις 50 πολιτείες.

 

Το Ανώτατο Δικαστήριο και ο ρόλος του Τραμπ

 

Η απόφαση του Ανώτατου Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου σόκαρε και εξόργισε εκατομμύρια γυναίκες στις ΗΠΑ και το φεμινιστικό κίνημα διεθνώς. Δεν ήταν όμως μια απόφαση που «έπεσε από τον ουρανό».

Η δεξιά και η ακροδεξιά στις ΗΠΑ περνούσαν εδώ και χρόνια νόμους απαγόρευσης ή περιορισμού των αμβλώσεων σε πολιτειακό επίπεδο, στις πολιτείες που είχαν την τοπική κυβέρνηση. Οι νόμοι αυτοί δεν μπορούσαν να τεθούν σε ισχύ όσο το δικαίωμα στην άμβλωση προστατευόταν σε ομοσπονδιακό επίπεδο από την απόφαση που είχε πάρει το ανώτατο ομοσπονδιακό δικαστήριο το 1973. Ψήφιζαν ωστόσο νόμους σε πολιτειακό επίπεδο για να υπάρχουν – και παράλληλα έκαναν αλλεπάλληλες προσφυγές στο Ανώτατο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο με στόχο η απόφαση Roe εναντίον Wade να ανατραπεί, ώστε να μπορούν στη συνέχεια να ενεργοποιηθούν οι πολιτειακοί νόμοι που είχαν ψηφίσει.

Οι προσφυγές αυτές δεν είχαν τύχη, μέχρι που άλλαξε η σύνθεση του Ανώτατου Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου. Ο Τραμπ κατά τη διάρκεια της θητείας του είχε τη δυνατότητα να διορίσει 3 συντηρητικούς δικαστές στο Ανώτατο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο.* Άλλαξε έτσι τα ισοζύγια και την μέχρι τότε πολιτική του δικαστηρίου σε μια σειρά ζητήματα.

Με τη νέα σύνθεση το ανώτατο δικαστήριο των ΗΠΑ ανέτρεψε την απόφαση Roe εναντίον Wade – και όχι μόνο.

Μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα το ανώτατο δικαστήριο των ΗΠΑ πήρε αποφάσεις που όριζαν ως αντισυνταγματικούς

• νόμους που περιορίζουν και ρυθμίζουν την κατοχή όπλων
• νόμους που απαγορεύουν στην Περιβαλλοντική Υπηρεσία των ΗΠΑ να επιβάλλει σε υπάρχουσες βιομηχανίες περιορισμό του CO₂ και άλλων αερίων του θερμοκηπίου
• νόμους που αφορούν τον διαχωρισμό Εκκλησίας και κράτους

Εκατομμύρια γυναίκες μένουν πλέον χωρίς πρόσβαση στην άμβλωση, χωρίς το δικαίωμα στην επιλογή. Είναι κατά κύριο λόγο οι γυναίκες των φτωχών στρωμάτων, των λαϊκών στρωμάτων, που δεν έχουν τα χρήματα να ταξιδέψουν σε μια γειτονική πολιτεία για να κάνουν άμβλωση νόμιμα και με ασφάλεια. Είναι επίσης οι γυναίκες που βρίσκονται σε βίαιες, κακοποιητικές σχέσεις και δεν μπορούν να ξεφύγουν από την επιτήρηση του κακοποιητή τους για το χρονικό διάστημα που απαιτεί ένα ταξίδι σε άλλη πολιτεία.

 

Μπάιντεν και Δημοκρατικοί

 

Ο νυν πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, όπως και όλα τα στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος δήλωσαν σοκαρισμένοι και εξοργισμένοι από την απόφαση του ομοσπονδιακού δικαστηρίου. Ωστόσο, τα τελευταία 50 χρόνια (από το 1973) οι Δημοκρατικοί δεν έκαναν στοιχειώδη πράγματα για να υπερασπιστούν το δικαίωμα στην άμβλωση, όπως για παράδειγμα να ψηφίσουν ένα νόμο με ομοσπονδιακή ισχύ, ώστε το δικαίωμα στην άμβλωση σε ομοσπονδιακό επίπεδο να μην εξαρτάται αποκλειστικά από 9 δικαστές (τους δικαστές του ανώτατου ομοσπονδιακού δικαστηρίου).

Η κυβέρνηση Μπάιντεν έφερε έναν τέτοιο νόμο προς ψήφιση στις αρχές του 2022, όταν διέρρευσε το προσχέδιο της απόφασης του ανώτατου ομοσπονδιακού δικαστηρίου για τις αμβλώσεις. Ήταν μια κίνηση προσχηματική. Η κυβέρνηση Μπάιντεν γνώριζε ότι δεν έχει την πλειοψηφία στη Γερουσία για να περάσει αυτόν το νόμο, ενώ ενάντια σε αυτόν ψήφισαν ακόμα και γερουσιαστές των Δημοκρατικών.

Οι κυβερνήσεις των Δημοκρατικών θα μπορούσαν επίσης να κάνουν εκστρατείες ενημέρωσης για τις αμβλώσεις, όπως και να χρηματοδοτούν και να στηρίζουν τις κλινικές που πραγματοποιούν αμβλώσεις. Κατά τη διάρκεια των κυβερνήσεών τους έκαναν όμως ελάχιστα, την ίδια στιγμή που η δεξιά, η ακροδεξιά και οι φονταμενταλιστές χριστιανοί των ΗΠΑ έκαναν τις αμβλώσεις κεντρικό θέμα των εκστρατειών τους.

Οι πολέμιοι των αμβλώσεων στις ΗΠΑ χρησιμοποιούσαν τα τελευταία 50 χρόνια κάθε μέσο. Θεωρίες συνομωσίας, παραπληροφόρηση για τους κινδύνους των αμβλώσεων, επιθέσεις σε κλινικές αμβλώσεων αλλά και δημιουργία κλινικών με δωρεάν υπερήχους και γυναικολογικές εξετάσεις, με στόχο να ξεδιαλέγουν τις γυναίκες που σκέφτονται ή σχεδιάζουν να κάνουν άμβλωση και με αντιεπιστημονικά επιχειρήματα, συναισθηματικούς εκβιασμούς ή και εκφοβισμό να τις αποτρέπουν.

Το τελευταίο διάστημα, στις πολιτείες που έχουν την εξουσία οι πολέμιοι των αμβλώσεων φτιάχνουν νόμους που απαγορεύουν τη διακίνηση χαπιών άμβλωσης με το ταχυδρομείο, ενώ δημόσια δηλωμένος στόχος πολλών από αυτούς είναι να φτιάξουν νόμους που να απαγορεύουν στις γυναίκες που θέλουν να κάνουν έκτρωση να πηγαίνουν σε άλλη πολιτεία γι’ αυτόν το σκοπό!

Από την άλλη, το Δημοκρατικό Κόμμα το μόνο που κάνει είναι να χρησιμοποιεί το ζήτημα των αμβλώσεων σαν ψηφοθηρικό εργαλείο. Την επομένη της ακύρωσης της Roe εναντίον Wade το Δημοκρατικό Κόμμα έστειλε μαζικά sms με τα οποία ζητούσε από τον κόσμο οικονομική ενίσχυση για την προεκλογική του εκστρατεία και τόνιζε τη σημασία τού να ψηφιστούν οι υποψήφιοί του για να προστατευτεί το δικαίωμα στην άμβλωση – αυτό το δικαίωμα που οι κυβερνήσεις των Δημοκρατικών όχι μόνο άφησαν ανοχύρωτο, αλλά στο οποίο επιτέθηκαν τα προηγούμενα χρόνια και δεκαετίες, με τρόπους που λόγω χώρου δεν μπορούν να αναπτυχθούν σε αυτό το άρθρο.

Αν οι Δημοκρατικοί ήθελαν πραγματικά να υπερασπιστούν το δικαίωμα στην άμβλωση, υπήρχαν τρόποι να το κάνουν άμεσα. Μεταξύ άλλων, θα μπορούσαν να βγάλουν διάταγμα με το οποίο στις πολιτείες που σήμερα απαγορεύονται οι αμβλώσεις, να πραγματοποιούνται σε κλινικές που θα στηθούν σε ομοσπονδιακή γη, σε γη δηλαδή που βρίσκεται μέσα στα σύνορα της πολιτείας αλλά ανήκει στην κεντρική κυβέρνηση. Δεν κάνουν ωστόσο τίποτα. Η υπόσχεση για προστασία των αμβλώσεων έχει, εξάλλου, αποδειχθεί τους τελευταίους μήνες ένα σημαντικό μέσο για να ανακόψουν τη μείωση της εκλογικής τους δύναμης.

 

Διεθνείς οι συνέπειες

Όταν το δικαίωμα στην άμβλωση βάλλεται στις ΗΠΑ, την πιο ισχυρή καπιταλιστική οικονομία παγκόσμια, οι συνέπειες δεν σταματούν στα σύνορα της χώρας. Η Δεξιά και Ακροδεξιά στην Ευρώπη και σε όλο τον πλανήτη παραδειγματίζεται και ενθαρρύνεται να εντείνει τις επιθέσεις της ενάντια στα δικαιώματα των γυναικών.

Στην Ελλάδα έχουμε δει τα τελευταία χρόνια μια σειρά προσπάθειες που έχουν στόχο να αλλάξουν τη συνείδηση της κοινωνίας πάνω στο θέμα και να βάλουν την αμφισβήτηση της άμβλωσης στην ατζέντα. Οι εξελίξεις στις ΗΠΑ δυναμώνουν αυτούς τους κύκλους, και το μόνο που μπορεί να σταματήσει τα σχέδιά τους είναι η διαρκής δράση και παρέμβαση του φεμινιστικού κινήματος και της Αριστεράς. Το ζήτημα της υπεράσπισης του δικαιώματος των αμβλώσεων δεν πρέπει υποτιμηθεί. Δεν υπάρχει κανένα δικαίωμα και καμία ελευθερία που να είναι «εγγυημένα» στο πλαίσιο του συστήματος. Και αξίζει για μια στιγμή να σκεφτούμε πόσο αδιανόητη φαινόταν πριν 10-15 χρόνια η περίπτωση να καταργηθεί το άσυλο ή/και να μπει η αστυνομία στα πανεπιστήμια, να χτυπηθεί ο συνδικαλιστικός νόμος 1264/82, το 8ωρο κ.ο.κ.

Ένα σύστημα που βασίζεται στην πατριαρχία θα προσπαθεί πάντα να παίρνει πίσω τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις των γυναικών. Όπως προσπαθεί να παίρνει πίσω κάθε κατάκτηση των εργαζομένων. Γιατί καπιταλισμός δεν μπορεί να υπάρχει χωρίς τους τεχνητούς διαχωρισμούς των ανθρώπων, την καταπίεση και την εκμετάλλευση των «αδυνάτων». Γι’ αυτό και οι αγώνες για την απελευθέρωση των γυναικών πρέπει να στοχεύουν παράλληλα στην ανατροπή του καπιταλισμού – του συστήματος που γεννά τους διαχωρισμούς, την καταπίεση και την εκμετάλλευση.

*Τα μέλη του δικαστηρίου διορίζονται από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, με τη Γερουσία να επικυρώνει την απόφαση, και είναι ισόβια. Δύο μέλη του ανώτατου δικαστηρίου πέθαναν κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Τραμπ και ένα κατά τη διάρκεια της θητείας του Ομπάμα, χωρίς όμως να αντικατασταθεί από τον Ομπάμα.

 

Του Αλέξη Λιοσάτου

Μια σειρά γεγονότων έρχεται να επιβεβαιώσει την κρίση ηγεμονίας του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, την ενίσχυση του στρατοπέδου Ρωσίας και Κίνας και τον κίνδυνο ενός νέου μεγάλου πολέμου. Ένα από αυτά είναι η εισβολή κι επέλαση της Ρωσίας στην Ουκρανία, που κρατάει μήνες. Το τελευταίο από αυτά ήταν η Σύνοδος Κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης.

Η ενίσχυση της SCO

Στις 15-16/9 πραγματοποιήθηκε στο Ουζμπεκιστάν η Σύνοδος Κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO- μέτωπο πολιτικής, οικονομικής και στρατιωτικής συμμαχίας στο οποίο συμμετέχουν Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Πακιστάν, Καζακστάν, Τατζικιστάν, Ουζμπεκιστάν, Κιργιστάν). Αυτές οι 6 χώρες έχουν το 42% του παγκόσμιου πληθυσμού και το 25-30% του παγκόσμιου ΑΕΠ.^1,2,3

Στη Σύνοδο υπεγράφη μνημόνιο για την ένταξη του Ιράν ως πλήρους μέλους στον Οργανισμό. Στο περιθώριο της υπογραφής του μνημονίου, στη διμερή συνάντηση των προέδρων Ιράν και Ρωσίας, ανακοινώθηκε ότι την επόμενη βδομάδα η Τεχεράνη θα υποδεχτεί εκπροσώπους 80 ρωσικών εταιρειών. Το δικό της βάρος είχε η συμμετοχή της Τουρκίας στη Σύνοδο Κορυφής του Οργανισμού, όπου εκπροσωπήθηκε σε επίπεδο προέδρου για πρώτη φορά από το 2012, με τον Ερντογάν να συναντιέται και κατ’ ιδίαν με τον Σι Τζινπίνγκ, πρόεδρο της Κίνας, όπως και με τον Ρώσο πρόεδρο, Βλάντιμιρ Πούτιν.

Ο Κινέζος πρόεδρος ζήτησε «τα δύο μέρη να ενισχύσουν την αμοιβαία πολιτική εμπιστοσύνη», αλλά και «να επωφεληθούμε πλήρως από τους ρόλους και τα πλεονεκτήματα των διαφόρων μηχανισμών συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών μας». Στη συνάντηση Ερντογάν – Πούτιν ανακοινώθηκε συμφωνία βάσει της οποίας η Άγκυρα θα πληρώνει σε ρούβλια το 25% του φυσικού αερίου που αγοράζει από τη Ρωσία. Συζητήθηκαν ακόμα τα θέματα της κατασκευής του πυρηνικού εργοστασίου στο Ακουγιού στα τουρκικά παράλια, της εφαρμογής των συμφωνιών για την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών (με διαμεσολάβηση της Άγκυρας ), αλλά και την εξαγωγή ρωσικών σιτηρών μέσω Τουρκίας, ενώ αναμενόταν να συζητηθούν επίσης οι εξελίξεις στη Συρία και τον νότιο Καύκασο. Τέλος, ο Ερντογάν έτεινε χείρα φιλίας στον Άσαντ, δικτάτορα της Συρίας, εχθρό μέχρι πρότινος του ίδιου, διαχρονικό σύμμαχο της Ρωσίας και ανεπιθύμητο από τις ΗΠΑ. Στη Σύνοδο συζητήθηκε και το αίτημα που υπέβαλε η Λευκορωσία για να γίνει πλήρες μέλος της SCO. Σήμερα, η Λευκορωσία έχει καθεστώς «παρατηρητή» στον Οργανισμό , όπως και το Αφγανιστάν και η Μογγολία. «Εταίροι σε διάλογο» του SCO, εκτός από την Τουρκία, είναι ακόμα οι Αρμενία, Αζερμπαϊτζάν, Καμπότζη, Νεπάλ, Σρι Λάνκα. Στη Σύνοδο αποφασίστηκε επίσης να δοθεί αντίστοιχο καθεστώς «εταίρου» της SCO στο Μπαχρέιν, τις Μαλδίβες, το Κουβέιτ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Μιανμάρ,³ ενώ υπάρχουν σκέψεις να προταθούν ως εταίροι και η Αίγυπτος, το Κατάρ και η Σαουδική Αραβία. Είναι επίσης σημαντικό να υπογραμμξιστεί ότι η Ινδία θα αναλάβει το 2023 χρέη προεδρεύουσας χώρας στην SCO.¹

Στη σύνοδο, τα μέλη του μπλοκ συμφώνησαν να επεκτείνουν τις εμπορικές συναλλαγές σε εθνικά νομίσματα, κάτι που μειώνει την εξάρτηση από το δολάριο. Ένας άλλος σημαντικός τομέας που εξετάζεται ήταν η ανάπτυξη υποδομών για την επιτάχυνση του εμπορίου στην περιοχή. Η ανάπτυξη των υποδομών θα ωφελούσε τις χώρες διευκολύνοντας την πρόσβαση στις πρώτες ύλες και μειώνοντας το κόστος μεταφοράς. Η κατασκευή δύο σιδηροδρομικών γραμμών θα συμβάλει στην ενίσχυση της οικονομικής συνδεσιμότητας. Η πρώτη θα συνδέσει τα πακιστανικά λιμάνια με το Ουζμπεκιστάν. Το έργο θα δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις εργασίας στο Αφγανιστάν. Η δεύτερη θα συνδέει τα κινεζικά σύνορα με το Κιργιστάν.⁴

Πριν από τη συνάντηση με τον Κινέζο ομόλογό του, ο Βλάντιμιρ Πούτιν συνέδεσε τη Σύνοδο της SCO με «μια πρόσθετη ώθηση στην εμβάθυνση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης Ρωσίας – Κίνας» και αμφισβήτησε την ηγεμονία των ΗΠΑ στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα, αναφέροντας ότι «η εξωτερική πολιτική Μόσχας και Πεκίνου παίζει κρίσιμο ρόλο στη διασφάλιση της παγκόσμιας και περιφερειακής σταθερότητας», με τον Κινέζο πρόεδρο να επαυξάνει, δηλώνοντας ότι η Κίνα θα συνεργαστεί με τη Ρωσία και θα αναλάβει ηγετικό ρόλο στο παγκόσμιο πολιτικό γίγνεσθαι.

Η Κίνα επέκρινε τη Δύση για «ψυχροπολεμικές λογικές». Ο  Σι Τζινπίνγκ κάλεσε τα μέλη του Οργανισμού να εμποδίσουν τις εξωτερικές δυνάμεις να οργανώσουν «έγχρωμες επαναστάσεις» και να αντιταχθούν από κοινού σε ανάμειξη κάποιων χωρών στο εσωτερικό άλλων χωρών, φωτογραφίζοντας τις ΗΠΑ. Ακόμα, κάλεσε σε συμμετοχή στη λεγόμενη «Πρωτοβουλία Παγκόσμιας Ασφάλειας» που προωθεί η Κίνα, διεκδικώντας ακόμα πιο αναβαθμισμένο ρόλο στη λεγόμενη «παγκόσμια ασφάλεια» και στην ενίσχυση των δικών της ένοπλων δυνάμεων στον πόλεμο «κατά της τρομοκρατίας».^3,5 Η Ρωσία πρότεινε επίσης τη δημιουργία ένωσης αθλητικών οργανώσεων της Συμμαχίας.⁶

 

«Πολυπολικός κόσμος», «ασφάλεια»

και «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας»

 

Παράλληλα, στη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κίνας ο Πούτιν  επέκρινε τις «προσπάθειες δημιουργίας ενός μονοπολικού κόσμου» και πρόσθεσε: «Εκτιμούμε πολύ την ισορροπημένη θέση των Κινέζων φίλων μας όσον αφορά την ουκρανική κρίση». Την ίδια στιγμή, με φόντο την όξυνση της κόντρας Κίνας – Δύσης για την Ταϊβάν, καταδίκασε τις «προκλήσεις των ΗΠΑ» και δήλωσε συμπαραστάτης της Κίνας σε αυτή τη διαμάχη, ενώ στο πλαίσιο της συνάντησης των δυο τους με τον πρόεδρο της Μογγολίας συζητήθηκε και η κατασκευή αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου που θα ξεκινούν από τη Ρωσία και θα καταλήγουν μέσω Μογγολίας στην Κίνα. Άλλωστε, ο ρωσικός όμιλος «Gazprom» εξέφρασε σχετικό ενδιαφέρον.⁷

Κατά τα άλλα, ενδεικτικά της περαιτέρω επιτάχυνσης της ενίσχυσης των κινεζο-ρωσικών σχέσεων είναι τα οικονομικά στοιχεία που ανέφερε ο Πούτιν: Πέρυσι, το διμερές εμπόριο αυξήθηκε κατά 35%, φτάνοντας τα 140 δισ. δολάρια. Μόνο το πρώτο 7μηνο του 2022, το διμερές εμπόριο αυξήθηκε κατά επιπλέον 25%. Ο Ρώσος ηγέτης δήλωσε πεπεισμένος ότι σύντομα αυτό θα φτάσει τα 200 δισ. δολάρια. Τέλος, νέες κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με αληθινά πυρά ξεκίνησαν στην Οχοτσκική Θάλασσα και τον Ειρηνικό.³

Ο Κινέζος Πρόεδρος μάλιστα μια μέρα πριν τη Σύνοδο επισκέφτηκε το Καζακστάν, που έπνιξε έναν χρόνο πριν τη λαϊκή εξέγερση με τη βοήθεια του ρωσικού στρατού και αρθρογράφησε σε εφημερίδα του Καζακστάν, μιλώντας μεταξύ άλλων για τα «εκτενή δίκτυα υποδομών» που έχουν δημιουργηθεί μεταξύ των δύο χωρών και το «πολυδιάστατο δίκτυο μεταφορών», μεταξύ άλλων και για φυσικό αέριο και πετρέλαιο, σημειώνοντας ότι «είμαστε αποφασισμένοι να οικοδομήσουμε ένα ευρασιατικό χερσαίο και θαλάσσιο, πολύπλευρο δίκτυο μεταφορών».^8,9

 

H ενίσχυση των OPEC+ και BRICS +

 

Οι δυτικές κυρώσεις έναντι της Ρωσίας τείνουν προς κατάργηση στην πράξη: ρωσικά, κινεζικά, νορβηγικά και πρωτίστως ελληνικά τάνκερ μεταφέρουν το ρωσικό πετρέλαιο παντού, ακόμη και στις ΗΠΑ! Οι ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου αυξάνονται. Κίνα και Ινδία απορροφούν μεγαλύτερες ποσότητες ρωσικού αργού και πωλούν ακριβά τα προϊόντα επεξεργασίας του παντού στον κόσμο. Η μετοχή του ρωσικού ενεργειακού γίγαντα Gazprom καλπάζει.

Οι δυτικές κυρώσεις στρέφονται κατά βάση μόνο ενάντια στην Ευρώπη! Στη Γερμανία οι πολίτες έχουν αρχίσει να γεμίζουν τις αποθήκες με ξύλα από φόβο μήπως οι Ρώσοι κλείσουν οριστικά τη στρόφιγγα και η Γερμανία μείνει χωρίς φυσικό αέριο τον χειμώνα, ενώ ο δήμαρχος της Χάγης ανακοίνωσε πως η μόνη λύση για να μην παγώσουν οι δημότες του είναι η άρση των δυτικών κυρώσεων ενάντια στη Ρωσία! Οι εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου, ύστερα από μια πρόσκαιρη κάμψη, έχουν ανακάμψει στα προ του πολέμου επίπεδα. Ό,τι έπαψαν να αγοράζουν τα ευρωπαϊκά διυλιστήρια λόγω «αυτοκυρώσεων», κατευθύνθηκε στην Ασία (Κίνα, Ινδία), την Τουρκία, τη Μ. Ανατολή. Η Ρωσία έχει ανακτήσει «την ισχύ της τιμολόγησης» και θησαυρίζει από τις εξαγωγές πετρελαίου! Έχοντας αυξημένα έσοδα από το πετρέλαιο, η έχει την πολυτέλεια να πιέσει μέχρις ενεργειακής ασφυξίας την Ευρώπη, μειώνοντας διαρκώς τις ροές φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Nord Stream Ι και απειλώντας να τις διακόψει εντελώς!

Τα ενεργειακά αποθέματα των ΗΠΑ δεν επαρκούν για να καλύψουν τη διεθνή ζήτηση και αναγκάζονται να ξεφτιλίζονται προτείνοντας ενεργειακή συνεργασία σε κράτη που προσπαθούσαν μέχρι πρότινος να υποτάξουν ή να εξοντώσουν, όπως στο Ιράν ή τη Βενεζουέλα, και μάλιστα «τρώνε πόρτα» και σπρώχνουν παραδοσιακούς συμμάχους των ΗΠΑ ακόμα πιο βαθιά στην αγκαλιά Κίνας-Ρωσίας, όπως στην περίπτωση της Σ. Αραβίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι δυτικές κυρώσεις και οι ΗΠΑ αποτυγχάνουν στο σημαντικότερο «μέτωπο» του ενεργειακού πολέμου: στη συμμαχία με το «βαρύ πυροβολικό» της παραγωγής πετρελαίου, τη συμμαχία πετρελαιοπαραγωγών χωρών OPEC, αλλά και στη συμμαχία με χώρες με την οικονομική συμμαχία των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Ν. Αφρική).

O νέος γ.γ. του OPEC, Χάιθαμ Αλ Γκάις, δήλωσε πρόσφατα ότι εμπιστεύεται τη Ρωσία και η σχέση της συμμαχίας με τη Ρωσία «είναι στέρεη». O ΟPEC απαρτίζεται από 13 χώρες, μεταξύ των οποίων τις Ιράν, Ιράκ, Κουβέιτ, ΗΑΕ, Σ. Αραβία, Λιβύη, και δρα από κοινού με σειρά άλλων χωρών, μεταξύ των οποίων η Ρωσία, σε μια συμμαχία που αποκαλείται OPEC+.

Και η συμμαχία των BRICS (Βραζιλία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική) εμφανίζει τάσεις διεύρυνσης, καθώς προστίθενται μια σειρά ακόμα από υποψήφια μέλη όπως η Αργεντινή και το Ιράν, αλλά και οι Τουρκία, Βενεζουέλα, Συρία, Σ. Αραβία, Πακιστάν, Ινδονησία κ.ά., με τις περισσότερες από αυτές να θεωρούνται μέχρι πρόσφατα τμήμα του δυτικού στρατοπέδου.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ν. Αφρικής δήλωσε κατάμουτρα κι ευθαρσώς στους εκπροσώπους των ΗΠΑ ότι «δεν μπορείτε να λέτε ότι επειδή η Αφρική κάνει αυτό, τότε θα τιμωρηθείτε από τις Ηνωμένες Πολιτείες […] Ένα πράγμα που σίγουρα δεν μου αρέσει είναι να μου λένε ‘‘ή επιλέγεις αυτό ή αλλιώς’’…». Στο ίδιο μήκος κύματος, ο υπουργός Εξωτερικών της Ινδίας, απάντησε σε ερωτήσεις του ακροατηρίου στη διάρκεια συνδιάσκεψης τον περασμένο Ιούνιο: «Είμαι το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πληθυσμού. Είμαι αυτό που σήμερα είναι η 5η ή 6η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο […]Δικαιούμαι να σταθμίζω τα δικά μου συμφέροντα και να κάνω τις δικές μου επιλογές».

Η άρνηση από την Ινδία, τη Σ. Αραβία, τη Ν. Αφρική κ.λπ. να ακολουθήσουν τις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας και οι εξελίξεις ως σήμερα προδιαγράφουν σαφώς την πιθανότητα να δούμε αυτές τις χώρες να γίνονται μέλη της συμμαχίας των BRICS και έτσι δίπλα στον OPEC+ να έχουμε τις BRICS+…

Οι δυτικές ενεργειακές κυρώσεις είχαν στόχο να στερήσουν τη Ρωσία από τον ζωτικό πόρο των ενεργειακών εξαγωγών (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, άνθρακας). 6 μήνες μετά, όλα τα δεδομένα δείχνουν ότι το εγχείρημα αυτό έχει αποτύχει πλήρως:  οι δυτικές κυρώσεις αποδυναμώνουν το… δυτικό στρατόπεδο, αναβαθμίζουν και διευρύνουν την «καχυποψία» απέναντι στις ΗΠΑ και ευνοούν μια ετερόκλητη συμμαχία ανερχόμενων δυνάμεων, από την Κίνα και τη Ρωσία ως τη Νότια Αφρική, τη Σ. Αραβία και την Τουρκία.¹⁰

 

Η αντιπαράθεση με τη Δύση

και ο κίνδυνος νέου «μεγάλου πολέμου»

 

Βεβαίως, Ινδία και λιγότερο η Κίνα εκφράζουν κάποιους «προβληματισμούς», επιθυμώντας να δείχνουν «προς τα έξω» αποστάσεις στο ζήτημα του ρωσο-ουκρανικού πολέμου, ενώ άλλες δυνάμεις δείχνουν μεγαλύτερη «κατανόηση».^2,11

Ωστόσο, οι «προβληματισμοί» μοιάζουν με θεωρητικές ευχές του τύπου «καλό είναι να μη γίνονται πόλεμοι», που στην πράξη ισοδυναμούν με κάλυψη στον Πούτιν για τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενώ οι οικονομικές σχέσεις των κρατών αυτών συσφίγγονται, με τον χρόνο να κυλά υπέρ της Κίνας στον ανταγωνισμό της με τις ΗΠΑ.

Το γεγονός αυτό το ξέρει καλά η κινεζική ηγεσία, εξ ου και μέσα από γεγονότα επιδιώκει να πλασάρει και να επιδιώκει πρωτίστως να ενισχύσει την οικονομική ισχύ της αλλά και την «ήπια» ισχύ της (πρόθεση «ανθρωπιστικής βοήθειας» και τροφίμων σε τρίτες χώρες, ενίσχυσης σε θέματα «ασφάλειας», «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» κ.λπ.,⁵ και λιγότερο να ανεβάζει τους τόνους προκαλώντας σε στρατιωτική αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ, αφού εκεί ακόμα υστερεί.

Αυτό το «ανατολικό μπλοκ» δυνάμεων επίσης δεν είναι συμπαγές. Για παράδειγμα, Ινδία και Κίνα παραμένουν διπλωματικά «ψυχραμένες»⁵ και η Ινδία διατηρεί σχέσεις και με τις ΗΠΑ. Όμως αυτό δεν εμποδίζει συνολικά τη συμμαχία – κόκκινο πανί (ή και φόβητρο) για τις ΗΠΑ να συσφίγγει σχέσεις, να αποκτά αυτοπεποίθηση και να ενισχύεται.

Η σύνοδος ενίσχυσε το αντιαμερικανικό στρατόπεδο και τις θέσεις της Κίνας για την Ταϊβάν. Aλλά όχι μόνο. Το εμπόριο μεταξύ των μελών της SCO είχε αυξηθεί στα 6 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2020, από 667 δισεκατομμύρια δολάρια όταν ιδρύθηκε το μπλοκ το 2001. Αθροιστικά, τα μέλη της SCO αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 20% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου και το 44% του φυσικού αερίου (υπολογισμοί με βάση τα στοιχεία της BP για το 2021 για οκτώ μόνιμα-κράτη μέλη και το Ιράν). Όλα τα κράτη-μέλη είναι επίσης μεγάλοι παραγωγοί τροφίμων και έχουν προχωρήσει σε κοινή δήλωση για την επισιτιστική ασφάλεια καθώς και σε συμφωνία για την ανάπτυξη εναλλακτικής αλυσίδας εφοδιασμού. H SCO εξελίσσεται επίσης όλο και περισσότερο σε οικονομική συμμαχία. Η Τουρκία δήλωσε πρόθεση ένταξης στην SCO,⁴ η οποία δήλωσε ότι το συζητάει, αν βεβαίως η Τουρκία αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ.¹² Ένας συνασπισμός Ιράν-Τουρκίας-Κίνας-Ρωσίας ενισχύει τη δυνατότητα του νέου «ανατολικού μπλοκ» να κοντράρει στα ίσα την ισχύ των ΗΠΑ.⁴

Η αντιπαράθεση με τη Δύση

και ο κίνδυνος νέου «μεγάλου πολέμου»

Οι τάσεις διεύρυνσης τoυ «ανατολικού μπλοκ» δημιουργούν εκνευρισμό και εσωστρέφεια στο δυτικό μπλοκ. Για παράδειγμα, η Γερμανία δήλωσε έξαλλη με την πρόθεση της Τουρκίας, μέλους του ΝΑΤΟ, να ενταχθεί στην OSC και καλεί το ΝΑΤΟ σε δυναμικά μέτρα και κυρώσεις έναντίον της.^13,14

Εν τω μεταξύ, η Ρωσία κάλεσε σε επιστράτευση τον ρωσικό λαό, εντείνει τις ρωσικές επιχειρήσεις στα ουκρανικά εδάφη, οργανώνει δημοψηφίσματα προσάρτησης επαρχιών της Ουκρανίας, απειλεί με πυρηνικά όπλα.

Απέκτησε τόση αυτοπεποίθηση η Ρωσία μέσα από τη μετατόπιση αυτή γεωπολιτικής ισχύος «προς Ανατολάς», που ο Πούτιν μπορεί να εκβιάζει σαδιστικά και σαρκαστικά δηλώνοντας «Εάν χρειάζεστε αέριο μπορείτε να άρετε τις κυρώσεις κατά του Nord Stream 2»¹⁵ και ο Λαβρόφ ότι «Οι ΗΠΑ θέλουν να κάνουν τον κόσμο αυλικούς τους, (αλλά) η ηγεμονία των ΗΠΑ έχει φτάσει στο τέλος της».¹⁶

Από τις αρχές του 21ου αιώνα, οι ΗΠΑ υφίστανται διαδοχικές ήττες. Αρχικά απέτυχαν να υποτάξουν τη Μέση Ανατολή. Η Κίνα και η Ρωσία ενισχύθηκαν και πάτησαν πολύ περισσότερο πόδι στη Μ. Ανατολή, η Ρωσία πέτυχε στρατιωτικές επιτυχίες απέναντι στις ΗΠΑ (Γεωργία, Ουκρανία, Συρία κ.ά.) και εισέβαλε ανεμπόδιστα για να καταστείλει εξεγέρσεις (Καζακστάν). Η Κίνα επέκτεινε την επιρροή της σε όλο τον πλανήτη, έφτασε σχεδόν τις ΗΠΑ οικονομικά και όλο και περισσότερο μειώνει την απόσταση στρατιωτικά. Οι ΗΠΑ αποδυναμώθηκαν, ενώ ενισχύθηκε στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα το αντίπαλο δέος, η πλευρά Κίνας-Ρωσίας.

«Αυτή η εξέλιξη δεν είναι λιγότερο επικίνδυνη: η διαρκής οικονομική, πολιτική και στρατιωτική ενίσχυση της Κίνας κάνει την πιθανότητα στρατιωτικών συγκρούσεων μεταξύ τους μεγαλύτερη […] Ο ‘‘πολυπολικός’’ ιμπεριαλισμός είναι εξίσου αντιδραστικός με τον ‘‘μονοπολικό’’ και οδηγεί αναπόφευκτα σε παγκόσμιο πόλεμο, όχι σε παγκόσμια ισορροπία και ειρήνη […] Ο πόλεμος της Ουκρανίας συντείνει στην αύξηση του πληθωρισμού και στην οικονομική επιβράδυνση. […] Η Ευρωζώνη εκτιμάται ότι θα πέσει σε ύφεση, οι ΗΠΑ φλερτάρουν επίσης με την ύφεση, ενώ οι τιμές αναμένεται να παραμείνουν σε ιστορικά υψηλά μέχρι το τέλος του 2024 […] Όσο μεγαλώνει η ισχύς και η διεθνής επιρροή της Κίνας, τόσο δυσκολεύονται να στρατευτούν ανοιχτά εναντίον της τα κράτη της Ευρώπης, της ΝΑ Ασίας, της Μ. Ανατολής. Όσο εξασθενεί η παντοδυναμία των ΗΠΑ τόσο οι άλλοτε ‘‘παραδοσιακοί’’ σύμμαχοί τους ενθαρρύνονται να κάνουν ‘‘πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική’’. […] Ενώ οι περισσότερες χώρες στα Ηνωμένα Έθνη καταδίκασαν την ρωσική εισβολή, μόνο μια μικρή μειοψηφία ξεκίνησε τον δρόμο των κυρώσεων απέναντι στη Ρωσία».¹⁷

Και οι κυρώσεις αυτές βαίνουν ήδη προς ακύρωσή τους στην πράξη.  

«Ωστόσο, αν δεν ανακόψουν επιθετικά την πορεία της Κίνας τώρα, οι όροι θα είναι ακόμα περισσότερο σε βάρος τους αργότερα. Αυτό είναι που κάνει τον αμε­ρι­κα­νι­κό ιμπε­ρια­λι­σμό επι­κίν­δυ­να απρό­βλε­πτο […] Οι κίνδυνοι διεθνούς σύρραξης από ‘‘ατύχημα’’ πληθαίνουν…»¹⁷

Είναι γι’ αυτό που οι διεθνείς αστικές αναλύσεις αναφέρονται όλο και πιο συχνά στο ότι βρισκόμαστε πιο κοντά παρά ποτέ σε έναν νέο παγκόσμιο πόλεμο,¹⁸ με κάποιους μάλιστα να ισχυρίζονται ότι είναι… ζήτημα μηνών.

Η Ευρώπη βρίσκεται σε κρίση και οπισθοχώρηση, οι ΗΠΑ διανύουν περίοδο κρίσης ηγεμονίας αλλά δεν αποκλείεται να προκαλέσουν πολεμική επιτάχυνση (είτε στην Ουκρανία είτε στην Ταϊβάν) για να ανακτηθεί το χαμένο έδαφος στον ενεργειακό ανταγωνισμό.¹⁰

Η δε όλο και συχνότερη καθημερινή τρομοκράτηση του ελληνικού πληθυσμού από τα ΜΜΕ για τις «τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο», που συνοδεύεται πλέον με «αναλύσεις» για το πιο κοντινό ενδεχόμενο ενός ελληνοτουρκικού πολέμου «μετά το 1974», έχει και αυτή τη διάσταση: η Τουρκία φλερτάρει με το να αλλάξει στρατόπεδο, άρα να γίνεται πιο απρόβλεπτη, πιο «ασυγκράτητη» από τους «συμμάχους του ΝΑΤΟ» και όλα αυτά σε έναν ενδοϊμπεριαλιστικό υπόγειο πόλεμο (ή και…όχι τόσο υπόγειο, όπως στην περίπτωση της Ουκρανίας) που κλιμακώνεται και απειλεί να βγει στην επιφάνεια, ανατροφοδοτώντας τις τοπικές εστίες εντάσεων.

Η εποχή θυμίζει ανησυχητικά έντονα τη δεκαετία του ’30, με την οικονομική κρίση, τη φτώχεια των λαών να εξαπλώνεται και να βαθαίνει, την άνοδο του φασισμού και της ακροδεξιάς (βλ. πρόσφατα και Ιταλία), την κούρσα εξοπλισμών και την κλιμάκωση ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων σε όλα τα επίπεδα.

Κι ό,τι γράφαμε στο κλείσιμο του προηγούμενο άρθρο, εξακολουθεί να ισχύει. «Η μόνη ελπίδα βρίσκεται στην κινητοποίηση των λαών ενάντια στις κυβερνήσεις και τις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες τους, στη διεθνιστική αλληλεγγύη, την αντιπολεμική δράση και στην πάλη για την ανατροπή του καπιταλισμού που οδηγεί στην εξαθλίωση και στον πόλεμο σε Ανατολή και Δύση».¹⁷ Η πάλη ενάντια στον πόλεμο είναι πάλη ενάντια στον καπιταλισμό, αγώνας για να μετατρέψουμε τον πόλεμο απέναντι στους λαούς των άλλων χωρών σε πόλεμο ενάντια στον δικό μας εθνικισμό, μιλιταρισμό, κυβερνήσεις, κράτος κι αφεντικά. Όπως το έλεγαν οι Μπολσεβίκοι, «Ειρήνη στις καλύβες, πόλεμος στα παλάτια»!

Πηγές:

1. https://www.rizospastis.gr/story.do?id=11823811&textCriteriaClause=%2B%CE%9F%CE%A1%CE%93%CE%91%CE%9D%CE%99%CE%A3%CE%9C%CE%9F%CE%A3+%2B%CE%A3%CE%91%CE%93%CE%9A%CE%91%CE%97
2. https://www.eastasiaforum.org/2022/09/20/in-search-of-a-new-identity-for-sco/
3. https://www.rizospastis.gr/story.do?id=11830002&textCriteriaClause=%2B%CE%9F%CE%A1%CE%93%CE%91%CE%9D%CE%99%CE%A3%CE%9C%CE%9F%CE%A3+%2B%CE%A3%CE%91%CE%93%CE%9A%CE%91%CE%97
4. https://odi.org/en/insights/shanghai-cooperation-organisation-summit-2022-key-takeaways/
5. https://www.usip.org/publications/2022/09/modi-putin-and-xi-join-sco-summit-amid-turbulent-times
6. https://www.eastasiaforum.org/2022/09/20/in-search-of-a-new-identity-for-sco/
7. https://www.rizospastis.gr/story.do?id=11828755&textCriteriaClause=%2B%CE%9F%CE%A1%CE%93%CE%91%CE%9D%CE%99%CE%A3%CE%9C%CE%9F%CE%A3+%2B%CE%A3%CE%91%CE%93%CE%9A%CE%91%CE%97
8. https://www.rizospastis.gr/story.do?id=11825336&textCriteriaClause=%2B%CE%9F%CE%A1%CE%93%CE%91%CE%9D%CE%99%CE%A3%CE%9C%CE%9F%CE%A3+%2B%CE%A3%CE%91%CE%93%CE%9A%CE%91%CE%97
9. https://www.rizospastis.gr/story.do?id=11827047&textCriteriaClause=%2B%CE%9F%CE%A1%CE%93%CE%91%CE%9D%CE%99%CE%A3%CE%9C%CE%9F%CE%A3+%2B%CE%A3%CE%91%CE%93%CE%9A%CE%91%CE%97
10. https://www.efsyn.gr/themata/thema-tis-efsyn/357791_o-energeiakos-psyhros-polemos
11. https://tvxs.gr/news/kosmos/piezoyn-ton-poytin-oi-symmaxoi-toy
12. https://tomanifesto.gr/i-moscha-protrepei-tin-toyrkia-na-fygei-apo-to-nato-mporei-an-entachthei-ston-organismo-tis-sagkais/
13. https://www.capital.gr/tag/organismos-sunergasias-tis-sagkais-sco
14. https://www.kathimerini.gr/world/562050760/germania-antidraseis-gia-ti-symmetochi-erntogan-sti-synodo-toy-organismoy-synergasias-tis-sangkais/
15. https://tvxs.gr/news/kosmos/poytin-eplekse-egkomio-ston-erntogan-esteile-minyma-stoys-oykranoys
16. https://www.bankingnews.gr/diethni/articles/643470/lavrov-i-igemonia-ton-ipa-teleiose-mia-nea-polypoliki-pagkosmia-taksi-anatellei-poios-o-rolos-tou-oie
17. https://www.redtopia.gr/antiparathesi-ipa-kinas-gia-tin-taivan-enas-neos-epikindynos-spinthiras-tou-iberialistikou-polemou/

Του Αλέξη Λιοσάτου

Ενώ ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος μαίνεται, οι ΗΠΑ προκάλεσαν την αναζωπύρωση μιας νέας εστίας των ενδοϊμπεριαλιστικών εντάσεων, στην Ταϊβάν. Στις 2/8 η Νάνσι Πελόζι πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στο νησί, παρά τις προειδοποιήσεις της Κίνας ότι αν το κάνουν θα πληρώσουν το τίμημα της «προσβολής της κυριαρχίας και ασφάλειάς της». Η πρόεδρος της αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων και 3ο τη τάξει κυβερνητικό στέλεχος των ΗΠΑ είναι ο υψηλότερος Αμερικανός αξιωματούχος που επισκέπτεται την Ταϊβάν τα τελευταία 25 χρόνια. Το κινεζικό καθεστώς μετέφρασε την επίσκεψη ως ευθεία ενθάρρυνση των αποσχιστικών τάσεων. Κινέζοι αξιωματούχοι προειδοποιούσαν ότι «θα σταματήσουν» το αεροπλάνο που θα μεταφέρει την Πελόσι από το να προσγειωθεί εκεί, με πιο ακραίες καθεστωτικές φωνές μάλιστα να καλούν στην κατάρριψη του αεροσκάφους της. Ο αμερικανικός στρατός εκ των προτέρων δήλωνε ότι αυτό το ταξίδι δεν είναι καλή ιδέα, ενώ εκ των υστέρων και ο Λευκός Οίκος «άδειασε» την Πελόζι.

Πριν καν πραγματοποιηθεί η επίσκεψη της Αμερικανίδας προέδρου, η Κίνα αύξησε τη στρατιωτική δραστηριότητα γύρω από την Ταϊβάν και ανακοίνωσε σειρά στρατιωτικών ασκήσεων με πραγματικά πυρά στις θαλάσσιες περιοχές πέριξ της Ταϊβάν.

Με την πραγματοποίηση της επίσκεψης, η Κίνα ανακοίνωσε ότι αναστέλλει τη συνεργασία με τις ΗΠΑ σε σειρά από τομείς, όπως είναι ο διάλογος για στρατιωτικά θέματα, η κλιματική αλλαγή, το μεταναστευτικό και το εμπόριο ναρκωτικών. Ακόμα χειρότερα, λίγες ώρες μετά την αναχώρηση της Πελόζι, η Κίνα ξεκίνησε πρωτοφανούς έκτασης στρατιωτική περικύκλωση της Ταϊβάν, που ισοδυναμούν με πλήρη αεροπορικό και ναυτικό αποκλεισμό. Δεκάδες κινεζικά μαχητικά αεροσκάφη πέρασαν επανειλημμένα το ανεπίσημο σύνορο της λεγόμενης «μέσης γραμμής», ανάμεσα στις κινεζικές ακτές και το νησί. Πολεμικά πλοία άνοιξαν πυρ μέσα στα «χωρικά ύδατα» της Ταϊβάν. Για πρώτη φορά, κινεζικοί βαλλιστικοί πύραυλοι «πέταξαν» πάνω από την πρωτεύουσα του νησιού, την Ταϊπέι, και κάποιοι προσθαλασσώθηκαν στην ΑΟΖ της Ιαπωνίας. Για πρώτη φορά επίσης, το ναυτικό και η αεροπορία της Κίνας εκτέλεσαν τα γυμνάσιά τους και σε περιοχές στα ανοιχτά των ανατολικών ακτών της Ταϊβάν (που μέχρι τώρα θεωρούνταν απροσπέλαστες). Ουσιαστικά επρόκειτο για γενική πρόβα πολέμου με στόχο την κατάληψη του νησιού, κάτι που προφανώς είχαν σχεδιάσει από καιρό τα στρατιωτικά επιτελεία του Πεκίνου.

Το υπουργείο Άμυνας της Ταϊβάν ανακοίνωσε ότι έχει αποστείλει αεροσκάφη και πλοία για να αντιδράσουν «καταλλήλως» στα κινεζικά γυμνάσια γύρω από το νησί. Ο στρατός των Ηνωμένων Πολιτειών απάντησε με νέα και απροειδοποίητη επίσκεψη Αμερικανών αξιωματούχων στην Ταϊβάν στα μέσα Αυγούστου αλλά και με δοκιμή διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου Minuteman III, με την Κίνα να πραγματοποιεί νέες στρατιωτικές ασκήσεις γύρω από το νησί και την ταϊβανέζικη κυβέρνηση να δηλώνει «δεν μπορούμε να μην τολμάμε να επιτρέψουμε να έρχονται επισκέπτες ή φίλοι». Τις μέρες που ακολούθησαν οι ΗΠΑ προσπαθούσαν να παρουσιάσουν τις αντιδράσεις της Κίνας σαν υπερβολικές, κι από την άλλη πλευρά δημοσιεύονταν άρθρα που επεξεργάζονται τρόπους (και) στρατιωτικής επικράτησης εναντίον της, όπως στο επίσημο περιοδικό της CIA. Το κινέζικο καθεστώς από την πλευρά του εξέδωσε έγγραφο με το οποίο ισχυρίζεται άλλη μια φορά ότι η Ταϊβάν είναι μέρος της Κίνας, ότι η Κίνα δεν είναι πλέον ο «φτωχός συγγενής» του παρελθόντος αλλά παγκόσμια υπερδύναμη και ότι θα αποτρέψει την απόσχιση της Ταϊβάν από την Κίνα και όποιες ξένες δυνάμεις στηρίξουν κάτι τέτοιο με οποιοδήποτε μέσο.

Τις ημέρες των κινεζικών ασκήσεων, το εμπόριο σε επίπεδο εισαγωγών και εξαγωγών νεκρώθηκε. Οι βασικές εξαγωγές της Ταϊβάν είναι ηλεκτρονικά και προϊόντα μετάλλου, μηχανήματα και χημικά, με πελάτες την Κίνα αλλά και τις ανεπτυγμένες ψηφιακά χώρες (ΗΠΑ, Ιαπωνία, Σιγκαπούρη, Ν. Κορέα και Γερμανία). Με τον τρόπο αυτόν, η Κίνα υπενθύμισε ότι μπορεί να στραγγαλίσει την οικονομία της Ταϊβάν: η Κίνα ελέγχει την περί Ταϊβάν θάλασσα διότι μεταξύ Ταϊβάν και Κίνας δεν υπάρχει κάποιο διεθνώς αναγνωρισμένο σύνορο, συνεπώς η Κίνα κινείται εντός των συνόρων της στο στενό της Ταϊβάν και εκεί μπορεί να κάνει ό,τι θέλει.

Κλιμάκωση της αντιπαράθεσης ΗΠΑ-Κίνας με αφορμή την Ταϊβάν

Η Ταϊβάν αποτελεί διαχρονικά (μετά τον Β’ ΠΠ) εστία εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Στην πιο πρόσφατη ιστορία, μόνο το 2001 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζορτζ Μπους, είχε δηλώσει πως «οι ΗΠΑ θα κάνουν ό,τι χρειαστεί» για να υπερασπιστούν την Ταϊβάν. Το 2006 δημοσιεύτηκε ένα αμυντικό σχέδιο της Ταϊβάν το οποίο προέβλεπε εναέρια, θαλάσσια, επίγεια, αμφίβια και πυραυλική άμυνα για την υπεράσπιση της Ταϊβάν. Τα σενάρια προέβλεπαν μέχρι και τη χρήση πυρηνικών από τις ΗΠΑ…

Τα τελευταία χρόνια οι εντάσεις αυτές αυξάνονται επικίνδυνα. Οι πωλήσεις όπλων από τις ΗΠΑ στην Ταϊβάν έχουν ξεπεράσει το 1,5 δισ. $ στον 1,5 χρόνο του Μπάιντεν, ενώ στην 4ετία Τραμπ ξεπέρασαν τα 18 δισ. Το Πεκίνο, από την άλλη πλευρά, τα προηγούμενα χρόνια κατασκεύασε ένα πυκνό δίκτυο τεχνητών νησιών σε υφάλους που στεγάζουν στρατιωτικές βάσεις και απέκτησε τον έλεγχο σε ολόκληρη τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.

Η ταϊβανέζικη οικονομία είναι βαθιά συνδεδεμένη με την Κίνα. Η Κίνα είναι η μεγαλύτερη αγορά της Ταϊβάν μετά το 2000, καθώς και ο μεγαλύτερος προορισμός για τις επενδύσεις της εκτός νησιού. Το 2019 πραγματοποιήθηκαν 9 εκατομμύρια επισκέψεις μεταξύ των δύο πλευρών. Λίγο πριν την επίσκεψη της Πελόζι, η Κίνα ανακοίνωνε απαγόρευση εισαγωγών σε 100 είδη τροφίμων της Ταϊβάν, για να πιέσει την κυβέρνηση και τον πληθυσμό της να «συμμορφωθεί», ενώ κατά τον ίδιο εκβιαστικό τρόπο προσπάθησε να περιορίσει και τον τουρισμό στο νησί. Επιπλέον, απαγόρευσαν  την εξαγωγή… άμμου προς την Ταϊβάν (που εισάγει το 90% της άμμου που χρειάζεται, για να χτίσει, από την Κίνα και έτσι σήμερα αδυνατεί να παράγει τσιμέντο).

 Το 2019 ο στρατός της Κίνας παρουσίασε σειρά νέων όπλων, ικανών να αντιμετωπίσουν τις αμερικανικές δυνάμεις στην περιοχή, μεταξύ τους τον πύραυλο-«φονιά αεροπλανοφόρων» (DF-21), ανεμόπτερα με δυνατότητα να μεταφέρουν πυρηνικές κεφαλές και ανεξάρτητα από το παγκόσμιο δορυφορικό κύκλωμα κ.λπ. Το 2020, ο Σι Τζινπίνγκ ζήτησε από τον στρατό «να ετοιμαστεί για πόλεμο». Στην ορκωμοσία του Μπάιντεν (αρχές 2021) παρέστη ο επιτετραμμένος της Ταϊβάν, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά από το 1978. Δεν έχει περάσει ούτε ένας χρόνος από τη σύναψη της αντικινεζικής στρατιωτικής συμμαχίας AUKUS μεταξύ Αυστραλίας-Βρετανίας-ΗΠΑ. Τον επόμενο μήνα η Κίνα έστειλε αριθμό ρεκόρ πολεμικών αεροσκαφών στη ζώνη αναγνώρισης της αεράμυνας της Ταϊβάν.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωνε στις 22/10/2021 ότι η Ουάσινγκτον είναι έτοιμη να υπερασπισθεί στρατιωτικά την Ταϊβάν σε περίπτωση επίθεσης εκ μέρους της Κίνας. Στις 27/10 η Κίνα απέρριπτε αμερικανική πρόταση για «σημαντική συμμετοχή» της Ταϊβάν στον ΟΗΕ. Στις 28/10 η πρόεδρος της Ταϊβάν αναγνώριζε δημόσια για πρώτη φορά αμερικανική στρατιωτική παρουσία στο έδαφός της. Τον Απρίλιο 2022 μέλη του Κογκρέσου πίεζαν για ανακήρυξη της Ταϊβάν σε «μείζονα σύμμαχο εκτός ΝΑΤΟ», με τελικό στόχο την επίσημη αναγνώρισή της.

Στη «Τετραπλή Σύνοδο Κορυφής» τον Μάιο 2022, με την Ιαπωνία, την Αυστραλία και την Ινδία, ο Μπάιντεν παρουσίασε ένα νέο Οικονομικό Πλαίσιο με στόχο τον περιορισμό της Κίνας. Επιπλέον, ο Μπάιντεν έσπασε δεκαετίες «στρατηγικής ασάφειας» σχετικά με την Ταϊβάν, δεσμευόμενος να την υπερασπιστεί στρατιωτικά ενάντια στην Κίνα. Εν τω μεταξύ, αξιωματούχοι των ΗΠΑ ενθάρρυναν την Ταϊβάν να αντλήσει διδάγματα από το «βιβλίο της Ουκρανίας». Άλλωστε, οι στρατηγοί των ΗΠΑ δύσκολα γράφουν μια ερευνητική έκθεση για την Ουκρανία χωρίς να αναφερθούν στην Κίνα. Ένα τυπικό κύριο άρθρο στον Economist εξηγούσε πως «η αποφασιστικότητα της Δύσης να υποχρεώσει τον Πούτιν να πληρώσει για τα εγκλήματά του θα ήταν ο πιο αποτελεσματικός περιορισμός στις κινεζικές φιλοδοξίες».

Η προϊστορία των σχέσεων Κίνας-Ταϊβάν

Η Ταϊβάν είναι νησί με έκταση περίπου το 1/3 της Ελλάδας και 23 εκ. κατοίκους, ενώ απέχει 100 μίλια από τις κινεζικές ακτές. Τυπικά η Ταϊβάν μετά τον Β’ ΠΠ αποτελεί κινεζικό έδαφος, όπως ισχυρίζεται και το Πεκίνο. Η κινεζική κυβέρνηση αναγνωρίζεται ως επίσημη κυβέρνηση της Ταϊβάν με βάση απόφαση του ΟΗΕ το 1971 και την αρχή της «μίας Κίνας», που αποδέχτηκαν 181 χώρες, μεταξύ των οποίων και οι ΗΠΑ.

Η διεθνής κοινότητα δεν την αναγνωρίζει ως ανεξάρτητο κράτος, ωστόσο λειτουργεί ως τέτοιο, με τις ΗΠΑ να αρνούνται μεν ότι τάσσονται υπέρ μιας ανεξάρτητης Ταϊβάν, αλλά «απλώς» δεσμεύονται ότι θα προστατεύσουν το νησί σε περίπτωση κινεζικής εισβολής.

Η Κίνα ισχυρίζεται ότι η Ταϊβάν αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της επικράτειάς της από αμνημονεύτων χρόνων, κάτι που αποτελεί εθνικό μύθο. Ένα μέρος του νησιού μόνο πέρασε στον έλεγχο της κινεζικής αυτοκρατορίας τον 17ο αιώνα, η οποία το 1895 μετά τον σινοϊαπωνικό πόλεμο το παραχώρησε στην Ιαπωνία, υπό τον έλεγχο της οποίας παρέμεινε μέχρι το 1945 και την ήττα της στον Β’ ΠΠ. Έπειτα, με τις ευλογίες των νικητών του Β’ ΠΠ ανέλαβε τη διοίκηση του νησιού η Κίνα και το εθνικιστικό κυβερνών κόμμα Κουο­μι­ντάνγκ. Το 1947 ξέσπασε λαϊκή εξέ­γερ­ση, διεκδικώντας την αυτονομία της Ταϊ­βάν ενά­ντια στο διεφθαρμένο κινεζικό καθεστώς, που πνίγηκε στο αίμα.

Μετά την επικράτηση του Μάο στην Κίνα το 1949, ο επικεφαλής του Κουομιντάνγκ Τσιάνγκ-Κάι Σεκ κατέφυγε στην Ταϊβάν, φέρνοντας μαζί του περίπου 2 εκα­τομ­μύ­ρια στρατιώτες, κομματικά μέλη κι αστικά στρώματα, τα οποία ήταν και αυτά που στελέχωσαν τον κρατικό μηχανισμό. (Η Ταϊβάν είχε τότε 6 εκα­τομ­. πλη­θυ­σμό, δηλ. εγκαταστάθηκε επιπλέον 1/3 του πληθυσμού). Ήταν μια δικτατορία που επιβλήθηκε στους κατοίκους του νησιού. Κατέστειλε τις κινητοποιήσεις, απαγόρευσε τα ταϊβανέζικα να μιλιούνται στα σχολεία και τον στρατό, επέβαλε ως επίσημη γλώσσα τα μανδαρινικά κινέζικα και οι ντόπιοι Ταϊβανέζοι επιτράπηκε να καταλάβουν ηγετικές θέσεις δεκαετίες αργότερα. Οι ΗΠΑ στήριξαν το Κουο­μι­ντάνγκ, ιδιαίτερα μετά το ξέ­σπα­σμα του Πο­λέ­μου της Κο­ρέ­ας (1950) και την όξυν­ση των εντά­σε­ων στην πε­ριο­χή.

Το 1987, κα­ταρ­γή­θη­κε τε­λι­κά ο στρα­τιω­τι­κός νόμος και ακο­λού­θη­σε μια ιδιότυπη με­τά­βα­ση προς την αστι­κή δη­μο­κρα­τία. Το DPP (Democratic Progressive Party, Δη­μο­κρα­τι­κό Προ­ο­δευ­τι­κό Κόμμα), το κόμμα που κυ­βερ­νά σή­με­ρα, δη­μιουρ­γή­θη­κε το 1986 και εκ­προ­σω­πού­σε αυτές τις δυ­νά­μεις που πί­ε­ζαν για εκ­δη­μο­κρα­τι­σμό.

Το DPP επι­σή­μως υπο­στη­ρί­ζει την ανε­ξαρ­τη­σία της Ταϊ­βάν από την Κίνα, αλλά δεν την προ­ω­θεί στην πράξη, γιατί δεν θέλει να προ­κα­λέ­σει το κι­νε­ζι­κό κα­θε­στώς. Από την άλλη, το Κουο­μι­ντάνγκ υπο­στη­ρί­ζει επί­ση­μα την ενο­ποί­η­ση με την Κίνα! Ωστό­σο, κι αυτό μετά τη δε­κα­ε­τία του ’90 έχει απο­σιω­πή­σει το ζή­τη­μα. Οι περισσότερες αριστερές οργανώσεις υποστηρίζουν το αίτημα της ανεξαρτησίας του νησιού.

Σήμερα, στην πλειονότητά τους οι κάτοικοι αυτοπροσδιορίζονται ως Ταϊβανέζοι και είναι αντίθετοι στην ένωση με την Κίνα. Το 67% των κατοίκων του νησιού αυτοχαρακτηρίζονταν αποκλειστικά Ταϊβανέζοι, μόνο το 2,4% ως Κινέζοι (από 25% πριν 30 χρόνια), ενώ το 27,5% αυ­το­προσ­διο­ρίζεται ως Κι­νε­ζι­κό και Ταϊ­βα­νέ­ζι­κο ταυ­τό­χρο­να. Μια έρευ­να του 2020 έδει­ξε ότι το 35% υπο­στη­ρί­ζει την ανε­ξαρ­τη­σία, το 6% υπο­στη­ρί­ζει την ενο­ποί­η­ση με την Κίνα και το 52% υπο­στη­ρί­ζει την ανα­βο­λή της από­φα­σης.

Συνεπώς με βάση τα παραπάνω:

1) ούτε οι ΗΠΑ ούτε η Κίνα ενδιαφέρονται για το «καλό» του ταϊβανέζικου λαού,

2) δεν προκύπτει αυτονόητα ούτε ιστορικά ούτε πολύ περισσότερο με βάση τα τωρινά δεδομένα ότι «Ταϊβάν = Κίνα» και

3) ο «ταϊβανέζικος αποσχιστισμός» προϋπήρχε ιστορικά και δεν δημιουργήθηκε από… «πράκτορες της CIA», κατεστάλη μάλιστα βιαίως από το καθεστώς που υποστήριζαν οι ΗΠΑ.

Τα τελευταία χρόνια μόνο η Ουάσιγκτον υποστηρίζει τα αυτονομιστικά αισθήματα της Ταϊβάν, στην προσπάθειά τους να ανακόψουν την ξέφρενη πορεία της Κίνας προς την κορυφή της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας.

Η παρακμή της «αυτοκρατορίας» των ΗΠΑ

Οι ΗΠΑ μπήκαν στο Αφγανιστάν τον Σεπτέμβρη 2001, ως ένα πρώτο βήμα για την υλοποίηση σχεδίου «αναμόρφωσης» της Μέσης Ανατολής, με την αλλαγή καθεστώτων, το τσάκισμα των όποιων αντιστάσεων, τον έλεγχο των πρώτων υλών. Στο «φόντο» όλων αυτών ήταν ο στόχος να φράξει τον δρόμο στην ανερχόμενη Κίνα.  

Αυτά τα σχέδια κατέρρευσαν στο σύνολό τους. Η Κίνα και η Ρωσία ενισχύθηκαν και πάτησαν πολύ περισσότερο πόδι στη Μ. Ανατολή, η Κίνα επέκτεινε την επιρροή της σε όλο τον πλανήτη, έφτασε σχεδόν τις ΗΠΑ οικονομικά και όλο και περισσότερο μειώνει την απόσταση στρατιωτικά.

Έτσι οι ΗΠΑ αποφάσισαν να αλλάξουν στρατηγική και να προχωρήσουν στο «πίβοτ στον Ει­ρη­νι­κό», δη­λα­δή στην πιο επιθετική αντιμετώπιση της Κίνας για να αποτρέψουν την «μοιραία» προσπέραση. Αυτή την πολιτική ξεκίνησε ο Ομπάμα, κλιμάκωσε ο Τραμπ και σήμερα κλιμακώνει ακόμα περισσότερο ο Μπάιντεν.

Οι απανωτές αποτυχίες του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, έχουν στη βάση τους την σχετική αποδυνάμωση των ΗΠΑ στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα και την ενίσχυση του αντίπαλου ιμπεριαλισμού, την πλευρά Κίνας-Ρωσίας.

Αυτή η εξέλιξη δεν είναι λιγότερο επικίνδυνη: η διαρκής οικονομική, πολιτική και στρατιωτική ενίσχυση της Κίνας κάνει την πιθανότητα στρατιωτικών συγκρούσεων μεταξύ τους μεγαλύτερη, καθώς οι ΗΠΑ -με λογικά και ιστορικά κριτήρια- δεν μπορούν να αφήσουν αναξιοποίητη την σημερινή στρατιωτική υπεροχή τους, για να υπερασπιστούν την πρωτοκαθεδρία τους.

Εξ ορισμού, ο ιμπεριαλισμός είναι ένα δυναμικό σύστημα ανταγωνισμού μεταξύ κρατών με οικονομικές, στρατιωτικές και γεωπολιτικές παραμέτρους. Πάντα ένα κράτος ή μια συμμαχία κρατών είναι πιο ισχυρή, αλλά στην πορεία οι συσχετισμοί αλλάζουν, προκύπτουν ανερχόμενες δυνάμεις, οι παλιές δυνάμεις παρακμάζουν, οι συμμαχίες ρευστοποιούνται και ανατρέπονται κ.ο.κ.

Ο πάλαι ποτέ «πάπας» του μαρξισμού της Β΄Διεθνούς, Κάουτσκι, θάφτηκε στο περιθώριο της Ιστορίας όταν η θεωρία του για «Υπεριμπεριαλισμό», δηλαδή η αναπόφευκτη ανάδειξη (με τρόπο παρόμοιο με τα μονοπώλια κ.λπ.) ενός κυρίαρχου παγκόσμιου ιμπεριαλισμού αποδείχθηκε ουτοπία τόσο μετά τον Α’ ΠΠ, όσο και μετά τον Β’ ΠΠ.

Ο «πολυπολικός» ιμπεριαλισμός είναι εξίσου αντιδραστικός με τον «μονοπολικό» και οδηγεί αναπόφευκτα σε παγκόσμιο πόλεμο, όχι σε παγκόσμια ισορροπία και ειρήνη.

Προς μια νέα ύφεση;

Ο πόλεμος της Ουκρανίας συντείνει στην αύξηση του πληθωρισμού και στην οικονομική επιβράδυνση. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η παγκόσμια οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί κατά 3,6%, Η Ευρωζώνη εκτιμάται ότι θα πέσει σε ύφεση, οι ΗΠΑ φλερτάρουν επίσης με την ύφεση, ενώ οι τιμές αναμένεται να παραμείνουν σε ιστορικά υψηλά μέχρι το τέλος του 2024, με πολλά εμπορεύματα να μην επιστρέφουν ποτέ στις προ-πολεμικές τιμές και με τους διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς να δηλώνουν ότι πρόκειται για το «μεγαλύτερο εμπορευματικό σοκ που έχουμε βιώσει από τη δεκαετία του 1970».

Το ΑΕΠ των ΗΠΑ συρρικνώθηκε για 2ο συνεχόμενο 3μηνο μέσα στο 2022, και έτσι «τεχνικά» βρισκόταν σε ύφεση, αν και κατά 1,6% μεγαλύτερο από το 2ο 3μηνο του 2021. Οι επιχειρηματικές επενδύσεις επιβραδύνονται στην χαμηλότερη αύξηση (3,5%) από το τέλος της ύφεσης του COVID το 2020. Η ανεργία αυξάνεται, η αγορά κατοικιών παραμένει στάσιμη όπως και οι παραγωγικές επενδύσεις, ο μέσος μισθός μειώνεται, η κερδοφορία μειώνεται. Η παραγωγικότητα της εργασίας στις ΗΠΑ βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 40 ετών.

Η οικονομία των ΗΠΑ οδεύει προς μια ύφεση, αν δεν βρίσκεται ήδη από τώρα.

Σε τέτοιες συνθήκες διεθνούς ανταγωνισμού, οικονομικής επιβράδυνσης και υψηλού πληθωρισμού, έχει σημασία να σημειώσουμε ότι το στενό της Ταϊβάν είναι ένας από τους κυριότερους διαύλους της διεθνούς ναυσιπλοΐας ενώ η ίδια η Ταϊβάν είναι πολύ σημαντική από οικονο0μική άποψη. Στο μικρό αυτό νησί στεγάζεται το 92% της παγκόσμιας παραγωγής ημιαγωγών, απαραίτητων σε σχεδόν κάθε σύγχρονο τεχνολογικό προϊόν, από τα κινητά τηλέφωνα και ηλεκτρικές συσκευές μέχρι αυτοκίνητα και αεροπλάνα. Η Ταϊ­βάν είναι μια ση­μα­ντι­κή βιο­μη­χα­νι­κή οι­κο­νο­μία, η 19η με­γα­λύ­τε­ρη διε­θνώς. Η Εται­ρεία Κα­τα­σκευ­ής Ημι-Αγω­γών της Ταϊ­βάν (Taiwan Semi-Conductor Manufacturing Company, TSMC) κα­τα­γρά­φη­κε πρό­σφα­τα ως η εται­ρεία με την 10η με­γα­λύ­τε­ρη αξία στον πλα­νή­τη.

Ήδη αυτή η κλιμάκωση της έντασης στην Ταϊβάν οδήγησε τραπεζικούς και επενδυτικούς κύκλους να αναμένουν μακροχρόνιες αρνητικές επιπτώσεις, επιδείνωση των προβλημάτων στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα κ.λπ. Ένας πόλεμος των δυο υπερδυνάμεων στην Ταϊβάν, θα ήταν καταστροφικός τόσο για την κινεζική όσο και για την αμερικανική οικονομία. Θα σήμαινε μια κρίση ανυπολόγιστων διαστάσεων…

ΗΠΑ απέναντι σε Κίνα: μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα…

Ήδη από το 2014, το κινεζικό ΑΕΠ είχε ξεπεράσει το αμερικάνικο σε «μονάδες αγοραστικής δύναμης» (PPP) και θα ξεπεράσει το ονομαστικό (σε δολάρια, όπως καθορίζεται από τις δυτικές «αγορές») μέχρι το 2030. Η Κίνα προπορεύεται πλέον στη διεθνή κατάταξη των κρατών, στις top-500 επιχειρήσεις-μονοπώλια, ενώ το ίδιο ισχύει και για τους top-500 δισεκατομμυριούχους. Το καθεστώς μειώνει τη στρατιωτική απόσταση με τις ΗΠΑ και φέρεται να προηγείται αυτών σε κάποιους τομείς, όπως τα υπερηχητικά οπλικά συστήματα. Οι στρατιωτικές δαπάνες της είναι οι δεύτερες υψηλότερες στον κόσμο μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες. Διαθέτει το μεγαλύτερο πολεμικό ναυτικό στον κόσμο. Σε με­γά­λα (ίσως τα με­γα­λύ­τε­ρα) τμή­μα­τα της Αφρι­κής και της Λα­τι­νι­κής Αμε­ρι­κής, είναι πλέον η πρώτη δύναμη επενδυτικά και δανειοδοτικά.

«Ένας μόνο σπινθήρας μπορεί να μετατρέψει αυτή την εύφλεκτη κατάσταση σε στρατιωτική σύγκρουση, και η επίσκεψη της Νάνσι Πελόζι θα μπορούσε να είναι αυτός ο σπινθήρας», έγραψαν την ίδια ημέρα δύο αναλυτές από σοβαρά ινστιτούτα του αμερικανικού κατεστημένου, το American Enterprise Institute και το German Marshall Fund.

Όσο μεγαλώνει η ισχύς και η διεθνής επιρροή της Κίνας, τόσο δυσκολεύονται να στρατευτούν ανοιχτά εναντίον της τα κράτη της Ευρώπης, της ΝΑ Ασίας, της Μ. Ανατολής. Όσο εξασθενεί η παντοδυναμία των ΗΠΑ τόσο οι άλλοτε «παραδοσιακοί» σύμμαχοί τους ενθαρρύνονται να κάνουν «πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική». Βλέπε π.χ., την Σ. Αραβία, παραδοσιακό σύμμαχο των ΗΠΑ, που προχώρησε σε μεγάλες επενδύσεις στη Ρωσία και ως εκ τούτου δεν καταδίκασε τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ή την Ινδία, που ο Μπάιντεν κάλεσε σε κοινό μέτωπο κατά της Κίνας, χωρίς πολλές πιθανότητες, καθώς περίπου το 60-70% των στρατιωτικών αναγκών της καλύπτονται από τη Ρωσία. Ενώ οι περισσότερες χώρες στα Ηνωμένα Έθνη καταδίκασαν την ρωσική εισβολή, μόνο μια μικρή μειοψηφία ξεκίνησε τον δρόμο των κυρώσεων απέναντι στη Ρωσία.

Η ίδια η «παγκοσμιοποίηση», της οποίας τον χορό έσυραν οι ΗΠΑ, τώρα θέτει εμπόδια στην επιθετικότητα των ΗΠΑ: για παράδειγμα, ο αμερικανικός κολοσσός που παράγει μεταξύ άλλων τις σοκολάτες Mars και Snickers ζήτησε δημόσια συγγνώμη από την Κίνα γιατί αποκάλεσε την Ταϊβάν… χώρα.

Πολλοί δυ­τι­κοί στρα­τιω­τι­κοί ανα­λυ­τές πι­στεύ­ουν ότι η Κίνα είναι πλέον σε θέση να διε­ξά­γει έναν νι­κη­φό­ρο πό­λε­μο απέ­να­ντι στις ΗΠΑ για την Ταϊ­βάν, αν αυτός γίνει με συμ­βα­τι­κά – μη πυ­ρη­νι­κά όπλα, ενώ η απόφαση για πυρηνική αναμέτρηση είναι κομμάτι δύσκολη…

Ωστόσο, αν δεν ανακόψουν επιθετικά την πορεία της Κίνας τώρα, οι όροι θα είναι ακόμα περισσότερο σε βάρος τους αργότερα. Αυτό είναι που κάνει τον αμε­ρι­κα­νι­κό ιμπε­ρια­λι­σμό επι­κίν­δυ­να απρό­βλε­πτο… 

Πολλοί αναλυτές ερμύνευσαν την επίσκεψη της Πελόζι στην Ταϊβάν σαν «αναγνωριστική» για τις προθέσεις και την στρατιωτική ετοιμότητα της Κίνας, αλλά στη συνέχεια για αποκλιμάκωση την «αδειάσανε» δημοσίως.

Η επίσκεψη Πελόζι δημιούργησε πρόβλημα και στους «συμμάχους» των ΗΠΑ στην περιοχή, με τον πρόεδρο της Ν. Κορέας να μην παραβρίσκεται στην υποδοχή της, για να μην έρθει σε ανοιχτή αντιπαράθεση με το Πεκίνο. Η στάση της Ν. Κορέας δεν αποτελεί εξαίρεση: Οι χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας που μετέχουν στον συνασπισμό ASEAN εξέφρασαν επίσης την ανησυχία τους. Σε περίπτωση νέων κυρώσεων σε βάρος του Πεκίνου, οι σύμμαχοι των ΗΠΑ θα βρεθούν απέναντι στην Ουάσιγκτον, γιατί από την Κίνα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό και η δική τους ανάπτυξη. Το ίδιο ισχύει και με τους δυτικούς συμμάχους: Η Ε.Ε. πήρε αποστάσεις από τις ΗΠΑ, αφού, ύστερα από το βαρύ τίμημα που πλήρωσε για τη συστράτευσή της στο Ουκρανικό, δεν εννοεί να γυρίσει την πλάτη στις κινεζικές επενδύσεις. Ακόμη και ο… Ζελένσκι έπλεξε το εγκώμιο της Κίνας για την ουδετερότητά της στον πόλεμο.

Αυτές οι αντιφάσεις αντανακλούν τα διλήμματα και το κενό στρατηγικής του παρακμάζοντος αμερικανικού ιμπεριαλισμού.

Ο κινεζικός ιμπεριαλισμός δεν βιάζεται

Στο Πε­κί­νο επι­κρα­τεί από καιρό η αυ­το­πε­ποί­θη­ση ότι ο χρό­νος δου­λεύ­ει με το μέρος τους. Αντίθετα, στις ΗΠΑ επικρατεί υπαρ­ξια­κή αγω­νία. Την παραμονή της εισβολής στην Ουκρανία, ο Σι Τζινπίνγκ και ο Πούτιν ανακοίνωσαν με φανφάρες μια συμφωνία για απεριόριστη στρατηγική συνεργασία. Ωστόσο, η Κίνα δεν έβαλε βέτο στον ΟΗΕ στην πρώτη καταδίκη της εισβολής…

Ούτε η Κίνα αισθάνεται άνετα με μια στρατιωτική αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ ενώ ο χρόνος κυλάει υπέρ της, άρα για την Κίνα ισχύει το «αργότερα = καλύτερα».

Επιπλέον, μια επι­θε­τι­κή κί­νη­ση από την Κίνα στην Ταϊβάν, δια­κιν­δυ­νεύ­ει να εξω­θή­σει τις γει­το­νι­κές χώρες (Ινδία, Ια­πω­νία, Ν. Κορέα, Βιετ­νάμ, Φι­λιπ­πί­νες) πιο βαθιά στο αμε­ρι­κα­νι­κό στρα­τό­πε­δο. Δια­κιν­δυ­νεύ­ει επί­σης την πι­θα­νό­τη­τα να απο­φα­σί­σουν η Αυ­στρα­λία, η Ια­πω­νία και η Ν. Κορέα να ανα­πτύ­ξουν δικά τους πυ­ρη­νι­κά όπλα. Κάποιοι αναλυτές μάλιστα ισχυρίστηκαν ότι οι ΗΠΑ προσπαθούν να εξωθήσουν την Κίνα σε στρατιωτική επέμβαση στην Ταϊβάν.

Οι κίνδυνοι διεθνούς σύρραξης από «ατύχημα» πληθαίνουν

Ζούμε σε μια περίοδο που η Ρωσία έχει εισβάλει στην Ουκρανία, σε έναν πόλεμο στην ουσία Δύσης-Ρωσίας με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς. Η Φινλανδία και η Σουηδία έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, διπλασιάζοντας έτσι το μήκος των συνόρων του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία και η Ρωσία έχει δηλώσει ότι αυτό αποτελεί casus belli. Οι στρατιωτικοί εξοπλισμοί εντείνονται και θα ενταθούν κι άλλο, οι οικονομικές προβλέψεις είναι δυσοίωνες, τα λαϊκά στρώματα στενάζουν από την ακρίβεια και τη φτώχεια. Σε αυτό το σκηνικό κινδυνεύει να προστεθεί ανά πάσα στιγμή ένα ακόμα «χειρότερο»: μια σύγκρουση ΗΠΑ-Κίνας στη ΝΑ Ασία. Όσο αυξάνονται οι ιμπεριαλιστικές εντάσεις τόσο αυξάνεται και ο κίνδυνος για «ατυχήματα».

Ένας νέος μεγάλος ιμπεριαλιστικός πόλεμος είναι σχεδόν προδιαγεγραμμένος και νέες μεγάλες λαϊκές συμφορές επωάζονται στο όχι μακρινό μέλλον.

Η μόνη ελπίδα βρίσκεται στην κινητοποίηση των λαών ενάντια στις κυβερνήσεις και τις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες τους, στη διεθνιστική αλληλεγγύη, την αντιπολεμική δράση και στην πάλη για την ανατροπή του καπιταλισμού που οδηγεί στην εξαθλίωση και στον πόλεμο σε Ανατολή και Δύση.

 

Πηγές

https://tvxs.gr/news/kosmos/nea-episkepsi-amerikanon-aksiomatoyxon-stin-taiban-nees-stratiotikes-prokliseis-i-kina

https://tvxs.gr/news/kosmos/taiban-den-tha-fobithoyme-oyte-tha-ypoxorisoymetha-yperaspistoyme-me-sthenos-tin-kyriarx

https://tvxs.gr/news/kosmos/klimakonetai-i-diplomatiki-entasi-ipa-kinas-gia-tin-taiban

https://tvxs.gr/news/kosmos/leykos-oikos-proklitikes-kai-aneythynes-oi-energeies-tis-kinas-entos-kai-gyro-apo-steno-

https://tvxs.gr/news/ellada/kke-oi-entaseis-stis-sxeseis-ipa-%E2%80%93-kinas-ayksanoyn-toys-kindynoys-genikeymenon-polemikon

https://tvxs.gr/news/kosmos/i-nansi-pelozi-stin-taiban-ypo-tis-seirines-synagermoy-tis-kinas-binteo

https://tvxs.gr/news/kosmos/ta-snickers-zitoyn-syggnomi-apo-tin-kina-epeidi-apokalesan-tin-taiban-xora

https://tvxs.gr/news/kosmos/27-kinezika-aeroskafi-eisilthan-sti-zoni-aeramynas-tis-taiban

https://tvxs.gr/news/kosmos/i-taiban-stelnei-aeroskafi-kai-ploia-os-apantisi-sta-stratiotika-gymnasia-tis-kinas

https://tvxs.gr/news/kosmos/kina-ektokseytikan-ballistikoi-pyrayloi-stis-stratiotikes-askiseis-gyro-apo-tin-taiban

https://thepressproject.gr/dimosievma-sto-periodiko-tis-cia-proteinei-yvridiko-polemo-enantia-se-rosia-iran-kai-kina/

https://thepressproject.gr/i-kina-apanta-me-stratiotikes-askiseis-stis-nees-amerikanikes-episkepseis-stin-taivan/

https://thepressproject.gr/ipa-antiprosopeia-tou-kogkresou-metavainei-stin-taivan/

https://thepressproject.gr/ipa-tha-synechisoun-na-pragmatopoioun-aeroporikes-kai-thalassies-dielefseis-sto-steno-tis-taivan/

https://thepressproject.gr/i-nea-lefki-vivlos-tou-pekinou-gia-to-zitima-tis-taivan-xenes-dynameis-echoun-prospathisei-na-ekmetalleftoun-tin-taivan-gia-na-periorisoun-tin-pliri-epanenosi-tou-kinezikou-ethnous/

https://www.naftemporiki.gr/story/1893115/pekino-kuroseis-kata-tis-pelozi-gia-tin-episkepsi-stin-taiban

https://www.naftemporiki.gr/story/1892708/rikste-to-aeroplano-tis-pelozi-pos-antedrasan-oi-kinezoi-stin-episkepsi-stin-taiban

https://www.kathimerini.gr/world/561987004/nato-ypervoliki-i-antidrasi-tis-kinas-kata-tis-taivan-gia-tin-episkepsi-pelozi/

https://www.dw.com/el/%CF%83%CE%B5-%CF%84%CE%B9-%CF%89%CF%86%CE%AD%CE%BB%CE%B7%CF%83%CE%B5-%CE%B7-%CE%B5%CF%80%CE%AF%CF%83%CE%BA%CE%B5%CF%88%CE%B7-%CF%80%CE%B5%CE%BB%CF%8C%CE%B6%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%84%CE%B1%CF%8A%CE%B2%CE%AC%CE%BD/a-62705840

https://info–war.gr/i–taivan–kai–emeis/?fbclid=IwAR3y–SbUT8tauRruENOCQFvV2FQLXCoT2GIkM7EJ1DhoEMlRwcmt8mua6u8

https://www.kommon.gr/diethni/item/5881-taivan-apo-ta-nyxia-tou-ramsfelnt-sta-nyxakia-tis-pelozi-tis-lamprinis-thoma?fbclid=IwAR1t8z1jMdKdjDEQfr5TiLDiTx1JQvrxRjkE1eFq1Eaien7njXh3ibIJZNQ

https://info-war.gr/proetoimazoyn-oi-ipa-ena-thermo-epeis/?fbclid=IwAR1vD08LnEzH2syRQbnpCEtzy-LACLafEcLeNHaOLPRk6Tf3w36P7ro6yn8

https://www.in.gr/2022/08/03/world/ipa-kina-apo-40-kymata-exoun-perasei-oi-sxeseis-logo-taivan/

https://www.naftemporiki.gr/story/1888163/se-epikoinonia-kina-kai-ipa-gia-tin-pithani-episkepsi-tis-pelozi-stin-taiban

https://ergatiki.gr/article.php?id=26337&issue=1534

https://www.capital.gr/diethni/3651977/ki-omos-kina-kai-taiban-xreiazontai-i-mia-tin-alli

https://alfeiospotamos.gr/2022/08/06/%CE%B7-%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B1-%CF%83%CF%86%CE%AF%CE%B3%CE%B3%CE%B5%CE%B9-%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CE%B8%CE%B7%CE%BB%CE%B9%CE%AC-%CE%AC%CE%BC%CE%BC%CE%BF%CF%85-%CE%B3%CF%8D%CF%81%CF%89-%CE%B1%CF%80%CF%8C/

https://www.elaliberta.gr/%CE%B4%CE%B9%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%AE/%CE%BC%CE%AD%CF%83%CE%B7-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%AE-%CE%B2%CF%8C%CF%81%CE%B5%CE%B9%CE%B1-%CE%B1%CF%86%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE/8372-%CE%B7-%CF%8C%CE%BE%CF%85%CE%BD%CF%83%CE%B7-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CF%86%CE%AC%CF%83%CE%B5%CF%89%CE%BD

https://www.elaliberta.gr/%CE%B4%CE%B9%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%AE/%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1-%CF%89%CE%BA%CE%B5%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1/8367-%CE%B7-%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BF%CE%B9-%CE%B7%CF%80%CE%B1-%CE%AD%CF%81%CF%87%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BC%CE%AD%CF%84%CF%89%CF%80%CE%B5%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%84%CE%B1%CF%8A%CE%B2%CE%AC%CE%BD-%CE%B5%CE%AF%CE%BC%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B5-%CF%80%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CF%85%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%BF%CE%B9-%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CE%BC%CE%B5%CF%83%CE%AC-%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF%CE%BD-hioe-brian

http://isj.org.uk/eurasian-faultline/?fbclid=IwAR2MTujnrVcJMncq75dJ4tWOvJvwClTF6jJH_BF8cruElqY_4hFpj-CpmuU

https://internationalviewpoint.org/spip.php?article7746&fbclid=IwAR1jB50lMBCw_8p15QsJ3miGkJHg-8HHzF57DL6Vbk6uLzoEoz0SwD8MwhE

https://internationalsocialism.net/calling–a–recession–and–blaming–it–on–interest–rates/?fbclid=IwAR3CaJjz8–3zfCqFKhzks–h35Mp8fp4C43h–EuDQo2raHTV3ZQ1Z85RemM

https://www.thecommunists.net/theory/china–imperialist–power–or–not–yet

https://www.mynews.gr/ipa-dokimi-diipeirotikoy-pyrayloy-ferei-pyriniki-kefali-vid/

https://www.newmoney.gr/roh/bloomberg/analites–pos–tha–epireasi–tis–agores–i–episkepsi–tis–pelozi–stin–taivan/

https://rproject.gr/article/i-aukus-kai-amerikaniko-pivot-ston-eiriniko

https://rproject.gr/article/i-anexartisia-tis-taivan-kai-o-neos-psyhros-polemos

https://www.kommon.gr/diethni/item/5877-taivan-oi-18-ores-pou-ekanan-pio-epikindyno-ton-kosmo-tou-petrou-papakonstantinou?fbclid=IwAR3baGA_A-nj-3n58Puc6ZVs4NOO1DyGi5HjgnVWLzI0p3HBe6-9kllt2Yo

https://iskra.gr/aparadekti-anakoinosi-kke-exisonei-efthynes-kinas-kai-ipa-gia-krisi-stin-taivan/?fbclid=IwAR2MWjruBYhkzj9BhP62jd6F1wD3CpPxk17vPXFBFkkVzsrkeTkcDL1cSks

Aφγανιστάν: η στρατιωτική επέμβαση και η κατοχή οδήγησε στην …επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία

Δασμοί Τραμπ, εμπορικοί πόλεμοι και μάχη για την κυριαρχία

https://www.capital.gr/diethni/3622571/i-exartisi-tis-indias-apo-ta-rosika-opla-sundeei-ton-monti-me-ton-poutin

https://tvxs.gr/news/kosmos/solts-tha-oloklirothei-grigora-i-entaksi-soyidias-finlandias-sto-nato

 

 

 

 

Του Αλέξη Λιοσάτου

Η Εισβολή στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ

Με «σοκαριστικές εικόνες από το Καπιτώλιο στην Ουάσιγκτον των ΗΠΑ» μας βομβάρδισαν επί δύο μέρες τα ελληνικά ΜΜΕ, καθώς χιλιάδες ακροδεξιών και φασιστών «κατέλαβαν» στις 6/1 το αντίστοιχο αμερικανικό Κοινοβούλιο. Πρωτοφανές για χώρα της Δύσης μεταπολεμικά, πρωτοφανές για τις ΗΠΑ εδώ και… 200 χρόνια, απόπειρα πραξικοπήματος στην υπερδύναμη του πλανήτη. Αν και… «σοκαρισμένα», τα ΜΜΕ μιλούσαν για «διαδηλωτές», ενώ επρόκειτο για ακροδεξιό και φασιστικό όχλο εγκληματιών χειρότερο από αυτόν της Χρυσής Αυγής – αυτής που καταδικάστηκε ως εγκληματική συμμορία 3 μήνες πριν στην Ελλάδα. Τα ίδια ΜΜΕ αντιμετωπίζουν τους αναρχικούς σαν κουκουλοφόρους-μπαχαλάκηδες-τρομοκράτες-εγκληματικά στοιχεία, τις ειρηνικές διαδηλώσεις σαν πρόβλημα και την κατάληψη κάποιας… σχολής ή σχολείου από τη νεολαία σαν ποινικό αδίκημα – φανταστείτε λοιπόν τι θα έλεγαν -και θα έκαναν- αν επρόκειτο για… κατάληψη ένοπλων αναρχικών/κομμουνιστών στο Κοινοβούλιο…

Δύο μέρες μετά, τα ίδια ΜΜΕ έθαψαν το θέμα κι επέστρεψαν έτσι απλά στην «κανονικότητα». Κάπως έτσι κινήθηκε και το διεθνές «ρεπορτάζ». Άλλωστε, διεθνώς τα ΜΜΕ αντιμετώπιζαν τον Τραμπ σαν ιδιόρρυθμο πλανητάρχη και όχι ως στυγνό εξουσιαστή και φασίστα, περνούσαν στα ψιλά τα φασιστικά του παραληρήματα, οπότε υπάρχει μια συνέχεια με τη σημερινή τους στάση. Κάτι που μπορεί να διαβαστεί και ως εξής: τέτοιες στιγμές «ανωμαλίας» και «απειλής της δημοκρατίας» πρέπει να τις συνηθίσουμε στη Δύση. Αν η μητρόπολη του δυτικού ιμπεριαλισμού (που ισχυρίζεται πως διαθέτει το μονοπώλιο του «πολιτισμού» και της «δημοκρατίας») δεν έχει ανοσία σε απόπειρες πραξικοπημάτων, τότε δεν μιλάμε γενικώς για επιστροφή στην κανονικότητα, αλλά για πολιτική τομή, για αφετηρία μιας νέας «κανονικότητας» που θα περιλαμβάνει τέτοιες εικόνες εφεξής και μιας κανονικοποίησης κάθε είδους «εκτροπών» και πραξικοπημάτων, κυριολεκτικών και μεταφορικών.

Τα γεγονότα

Στις προεδρικές εκλογές της 3/11/2020 ο Τραμπ ηττήθηκε καθαρά, αν και με μικρή ποσοστιαία διαφορά, από τον Μπάιντεν. Ο Τραμπ μίλησε για νοθεία και διακήρυξε ότι δεν αναγνωρίζει το αποτέλεσμα και κινητοποίησε τον ακροδεξιό και φασιστικό όχλο που ελέγχει, με αποτέλεσμα (όχι μαζικές) διαδηλώσεις φασιστών με όπλα στα χέρια και κάποιες -ήπιες- συγκρούσεις από την αστυνομία τις πρώτες μέρες μετά τις εκλογές.
Ακολούθησε η απόρριψη της προσφυγής των Ρεπουμπλικανών της Πενσυλβανίας περί «νοθείας» από το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ στις 8/12 καθώς και περίπου 60 τοπικές δικαστικές προσφυγές, αποτυχημένες εν τέλει, που κίνησαν οι δικηγόροι του Τραμπ.
Κάποιες μέρες πριν από τα γεγονότα της 6/1 οι Νιου Γιορκς αποκάλυψαν συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου, από τον Τραμπ και τους συμβούλους του, όπου συζητήθηκε να κηρύξει… στρατιωτικό νόμο. Αυτή η συγκλονιστική είδηση καλύφθηκε με κάποιο μικρό αρθράκι στα ψιλά της εφημερίδας.
Τελικά στις 6/1 μερικές χιλιάδες ακροδεξιοί και φασίστες «διαδηλωτές» εισέβαλαν στο Καπιτώλιο, με την ανοχή των ελάχιστων αστυνομικών δυνάμεων φύλαξης ενός από τα κορυφαία κτήρια της χώρας, παρόλο που τα σχέδια και οι διαθέσεις του φασιστικού όχλου ήταν από αρκετές μέρες πριν γνωστά.
Τελικά το Κογκρέσο συνεδρίασε και επικύρωσε τη νίκη Μπάιντεν (με ψήφους 306 έναντι 232), τα αποτελέσματα των εκλογών για τη Γερουσία στη Τζόρτζια «κλείδωσαν» ότι οι Δημοκρατικοί θα ελέγχουν και την Γερουσία, ενώ η δήμαρχος της Ουάσιγκτον κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης μέχρι τις 20/1, μέρα ορκωμοσίας του Μπάιντεν ως Προέδρου, για να αποτρέψει παρόμοιες ακροδεξιές «διαδηλώσεις».
Ο Τραμπ με μια υποκριτική αναδίπλωση βεβαίωσε ότι η μετάβαση της εξουσίας στις 20 Ιανουαρίου θα γίνει ομαλά, υπογράμμισε ωστόσο στη δήλωσή του ότι διαφωνεί με το αποτέλεσμα των εκλογών.

Αιφνιδιασμός;

Η λέξη των ΜΜΕ για τις δυνάμεις περιφρούρησης του Καπιτωλίου ήταν «αιφνιδιασμός», όπως συμβαίνει διεθνώς συνήθως με τους μπάτσους όταν έχουν να αντιμετωπίσουν ένοπλους ακροδεξιούς και ναζί, ενώ «όλως τυχαίως» δεν «αιφνιδιάζονται» όταν αντιμετωπίζουν κινητοποιήσεις αριστερών ή συνδικαλιστικών οργανώσεων. Συμπτώσεις… Σε αντίστοιχες περιπτώσεις καλεσμάτων (άοπλων) διαδηλώσεων μαύρων, συνδικάτων ή αριστερών οργανώσεων παρατάσσονται χιλιάδες ένοπλοι πραίτορες, σταματούν τους διαδηλωτές χιλιόμετρα πριν από τα κυβερνητικά κτήρια και συνήθως ακολουθεί όργιο καταστολής. Εννοείται ότι σε περίπτωση που τέτοιες διαδηλώσεις ήταν ένοπλες, δεν θα επιστρατεύονταν απλώς σφαίρες, αλλά πιθανά και… βόμβες. Αντίθετα, η «πολιορκία» του Καπιτωλίου που ενορχήστρωσε ο Τραμπ έληξε με 52 συλλήψεις την πρώτη μέρα (σαν μια συνηθισμένη ειρηνική διαδήλωση ή μια εξόρμηση των μπάτσων το βράδυ στα Εξάρχεια στην Ελλάδα του Μητσοτάκη), μία νεκρή από πυροβολισμό, έναν νεκρό αστυνομικό και άλλους τρεις νεκρούς αγνώστων λοιπών στοιχείων… Πλέον οι συλλήψεις είναι τουλάχιστον 100 και υπάρχει η δήλωση εκπροσώπου του FBI ότι ταυτοποιήθηκαν και «αναζητούνται» άλλοι 100 περίπου (από τους 15.000 που πλαισίωσαν ή και πρωταγωνίστησαν στην εισβολή).

Τι πραγματικά εκπροσωπεί ο -κάθε- Τραμπ;

Ο Τραμπ εκπροσωπεί το διεθνές φαινόμενο ακροδεξιοποίησης της Δεξιάς, που επιστρατεύει πλέον και τάγματα εφόδου στους δρόμους ή συνεργάζεται ανοιχτά με ναζί. Τέτοιο φαινόμενο είναι και στην Ελλάδα ο Μητσοτάκης, που διαδήλωνε χέρι-χέρι με τους χρυσαυγίτες για το Μακεδονικό για να ρίξει τον Τσίπρα και σήμερα δίνει τα ρέστα του στην καταστολή και την τρομοκράτηση αγωνιστών και διαδηλωτών. Αυτό, γενικώς μιλώντας, έχει να κάνει με τις ανάγκες των αρχουσών τάξεων να επιβάλουν σκληρότερα μέτρα απέναντι στους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα, να εξαλείψουν ή να αποτρέψουν κινήματα αντίστασης, αλλά και με την ανάγκη επιθετικότερης -δηλαδή πιο φιλοπόλεμης- εξωτερικής πολιτικής. Ο ρατσισμός είναι απαραίτητος για τη διαίρεση της εργατικής τάξης, για να στρέφεται ο φτωχός λευκός εργάτης ενάντια στον μαύρο εργάτη αντί να στραφεί ενάντια στον λευκό εργοδότη. Ο φασισμός είναι απαραίτητος για να απορροφά ένα τμήμα της λαϊκής οργής και να χρησιμοποιείται σαν πολιορκητικός κριός απέναντι σε επικίνδυνα για το σύστημα κινήματα και οργανώσεις. Ο αυταρχισμός είναι απαραίτητος για να συρρικνωθούν ελευθερίες και δικαιώματα, για να μπει η κοινωνία στον γύψο και να μην μπορεί να αντιδράσει στη βαρβαρότητα. Ο εθνικισμός είναι απαραίτητος για να πειστεί ο εργάτης να πολεμήσει εργάτες άλλων χωρών αντί να πολεμήσει το αφεντικό στη δική του χώρα. Ο σεξισμός για να κλείσει τη γυναίκα στο σπίτι και να υποκαταστήσει το κοινωνικό κράτος που καταρρέει. Και πάει λέγοντας.
Ο Τραμπ ήταν ο εκλεκτός του Tea Party, της ακροδεξιάς τάσης των Ρεπουμπλικανών, που ανέλαβε «ακτιβιστική» δράση μετά την εκλογή του Ομπάμα το 2008. Το Tea Party ήταν εν μέρει τουλάχιστον η αναγκαία απάντηση του συστήματος στην αριστερόστροφη ριζοσπαστικοποίηση σημαντικής μερίδας των εργαζομένων στις ΗΠΑ, των μαύρων και των λατινογενών πληθυσμών και της νεολαίας. Ο Τραμπ εκλέχτηκε το 2016, συγκροτώντας κυβέρνηση με υπουργούς εκπροσώπους πετρελαϊκών εταιρειών, στρατηγούς, τραπεζίτες, οργανωτές πραξικοπημάτων στη Λ.Αμερική κ.ά. Ο Τραμπ εκπροσωπούσε τις στρατηγικές αναζητήσεις και «ανησυχίες» συγκεκριμένης μερίδας του κεφαλαίου των ΗΠΑ: προστατευτικοί δασμοί απέναντι στα προϊόντα άλλων χωρών (ακόμα και της ΕΕ), φοροαπαλλαγές ντόπιων καπιταλιστών και αντεργατικά μέτρα για να ενισχυθεί το κεφάλαιο, αύξηση εγχώριων στρατιωτικών δαπανών αλλά μείωση των αμερικανικών δαπανών για το ΝΑΤΟ, επιθετικότερη εξωτερική πολιτική με το Ιράν (βλέπε δολοφονία Σουλεϊμανί) αλλά λιγότερο με Βόρεια Κορέα, στροφή στην αντιμετώπιση περισσότερο της Κίνας ως βασικού εχθρού (συνεχιστής εδώ του «πίβοτ στην Ασία» που ξεκίνησε επί Ομπάμα) και λιγότερο της Ρωσίας.
Αυτές οι πολιτικές εφαρμόστηκαν με μπρος-πίσω, καθώς ο Τραμπ έπρεπε να ταυτόχρονα να λαμβάνει υπόψη του τη συνισταμένη δυνάμεων του αμερικανικού κεφαλαίου, αλλά συστηματικά.
Η ρίζα αυτής της αναζήτησης «εναλλακτικής» στρατηγικής από αστικές μερίδες των ΗΠΑ βρίσκεται στην διαρκή ενίσχυση της Κίνας, που αναπτύσσεται πολύ ταχύτερα από τις δυτικές χώρες και σύντομα θα αποτελεί την ισχυρότερη οικονομία του πλανήτη, και στην συνεχή αποδυνάμωση των ΗΠΑ. Ο «τραμπισμός» λοιπόν είναι η προσπάθεια συγκρότησης άμυνας με τον εθνικό προστατευτισμό, που εγκαταλείπει την «ηγεμονική πολιτική» της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης· η προσπάθεια του πληγωμένου θηρίου να βγάλει νύχια για να επιτεθεί απέναντι στον θανάσιμο εχθρό.
Ωστόσο, με «αμιγώς οικονομικούς όρους» το πεπρωμένο φυγείν αδύνατο: η Κίνα μέσα στην επόμεν η πενταετία θα γίνει η οικονομικά ισχυρότερη χώρα του πλανήτη. Αυτή την τάση δεν μπόρεσε να την αντιμετωπίσει ούτε ο «τραμπισμός», γι αυτό κι ο Τραμπ -στο πλαίσιο αναζητήσεων, ταλαντεύσεων, πειραματισμών κι επαναπροσδιορισμών στόχων- έπαψε να είναι ο εκλεκτός του κεφαλαίου των ΗΠΑ. Η αμερικανική αστική τάξη είναι καταδικασμένη να ταλαντεύεται μεταξύ Δημοκρατικών, Ρεπουμπλικανών και «τραμπισμού» στην προσπάθειά της να αποτρέψει το «μοιραίο».
Ωστόσο, οι ΗΠΑ παραμένουν η μακράν πιο ισχυρή στρατιωτική υπερδύναμη. Ιστορικά δεν υπάρχει προηγούμενο «ειρηνικής επίλυσης» μαχών για την ηγεμονία στην παγκόσμια οικονομία – κανείς δεν εγκαταλείπει «ειρηνικά τον θρόνο του», πόσο μάλλον οι ΗΠΑ που επί 70 χρόνια έχουν οργανώσει δεκάδες πραξικοπήματα και στρατιωτικές επεμβάσεις. Μακροπρόθεσμα λοιπόν, η πιθανότητα ενός γενικευμένου πολέμου θα ενισχύεται – καταρχάς από μεριάς ΗΠΑ. Επιπλέον, όσο ενισχύεται η Κίνα, το αμερικανικό κεφάλαιο θα στρέφεται περισσότερο προς τον «οικονομικό εθνικισμό». Θα γίνεται όλο και εντονότερη η ανάγκη να αντιμετωπιστούν επιθετικά «εστίες» που αποτρέπουν το «πίβοτ στην Ασία». Οι οικονομικές δυσκολίες θα κάνουν ακόμα πιο επιτακτικό να αποτρέψουν άνοδο της Αριστεράς και των κοινωνικών αντιστάσεων. Οι συνέπειες της κρίσης της πανδημίας θα οξύνουν ακόμα περισσότερο αυτές τις τάσεις. Αυτοί είναι οι λόγοι που το μέλλον της αμερικανικής άρχουσας τάξης (αλλά και γενικότερα των δυτικών αρχουσών τάξεων) θα σπρώχνει όλο και περισσότερο στην ακροδεξιά και τον «τραμπισμό».
Μέχρι τότε, ο «τραμπισμός» θα σπρώχνει δεξιότερα το πολιτικό σκηνικό, είτε κυβερνούν οι «Τραμπ» είτε οι «Μπάιντεν». Δεν υπάρχει ούτε θα υπάρξει κανένας πραγματικός εμφύλιος μεταξύ των μερίδων της αστικής τάξης στις ΗΠΑ, παρά μόνο συνεννόηση μεταξύ τους για τις δόσεις «τραμπισμού» ή κλασικής αστικής πολιτικής στο κυβερνητικό μείγμα. Με τον αυταρχισμό, τον φασισμό και τις πιθανότητες μεγάλων πολέμων να ενισχύονται όλο και περισσότερο.
Γι’ αυτόν τον λόγο τα ΜΜΕ αντιμετώπισαν τον Τραμπ γενικώς αλλά και το αποτυχημένο πραξικόπημα ειδικώς, «χαλαρά»: αναγνωρίζουν αυτή τη νέα «κανονικότητα» – με τις μόνιμες από δω και πέρα ανωμαλίες της. Γι’ αυτόν τον λόγο δεν υπήρξε μαζική καταστολή απέναντι στους φασίστες, αντίθετα όλη η υφήλιος είδε τα… παρακάλια του Μπάιντεν στον Τραμπ να «συνετίσει» τους οπαδούς του. Γι’ αυτόν τον λόγο ο Μπάιντεν θα συνεχίσει ελαφρώς διαφοροποιημένη την αντιδραστική πολιτική του Τραμπ, άλλωστε ήδη πριν τις εκλογές ήταν ανοιχτός σε συγκυβέρνηση με ρεπουμπλικανούς υπουργούς (ιδιαίτερα αν ο Τραμπ συνέχιζε να ελέγχει τη Γερουσία – κάποιες αναλύσεις μάλιστα λένε ότι εκεί αποσκοπούσε η «στρατηγική της έντασης» που ακολούθησε). Η μικρής έκτασης νίκη και τα τωρινά γεγονότα δεν αποκλείεται να σπρώξουν ακόμα περισσότερο προς την κατεύθυνση κάποιου είδους «συγκυβέρνησης», με επιχειρήματα του τύπου «να κατευναστεί το τραμπικό στρατόπεδο, να διασφαλιστεί ένα ποσοστό συναίνεσης από τους Ρεπουμπλικανούς, να προχωρήσει το έθνος ενωμένο, να επιστρέψει η ομαλότητα».

Φασιστικός κίνδυνος

Τα γεγονότα στο Καπιτώλιο δεν αποκάλυψαν ούτε ανέδειξαν ένα πανίσχυρο φασιστικό κίνημα. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ο «τραμπισμός» είναι ακίνδυνος – κάθε άλλο.
Μπορεί εκ των υστέρων το πολιτικο-δικαστικό πραξικόπημα να αποδείχτηκε οπερέτα αλλά το γεγονός ότι ο Τραμπ και οι οπαδοί του διακατέχονταν από την αυτοπεποίθηση ότι μπορούν να το επιχειρήσουν, με τη στήριξη ή ανοχή σοβαρών τμημάτων των κατασταλτικών δυνάμεων αλλά και του στρατού, είναι από μόνο του σοβαρό ζήτημα.
Τα γεγονότα όπως είπαμε αποτελούν κλιμάκωση στη γενική εικόνα διεθνούς ανόδου της ακροδεξιάς. Δείχνουν μια ακροδεξιά που όχι μόνο ενισχύεται εκτός ή εντός των δεξιών κομμάτων, αλλά κι ενισχύεται και στους δρόμους, εξοπλίζεται και απειλεί την Αριστερά και το κίνημα, φλερτάρει ανοιχτά με την πολιτική τρομοκρατία απ’ τα κάτω και με τον πολιτικό πραξικοπηματισμό, με τη στήριξη σοβαρού τμήματος της αστικής τάξης και των κρατικών μηχανισμών. Ενώ η νέα δεξιά τείνει προς την ακροδεξιά, η ακροδεξιά σε ορισμένες χώρες, όπως στις ΗΠΑ, κινείται στο να ξεπεράσει τη νοητή κόκκινη γραμμή που τη διακρίνει από τον φασισμό.
Το ότι δεν τα κατάφερε ο Τραμπ σε αυτή τη φάση, δεν σημαίνει ότι ήταν δεδομένο – την επόμενη φορά μπορεί η σημερινή «φάρσα» να μετατραπεί σε τραγωδία. Ο πραξικοπηματισμός του Τραμπ και η εισβολή στο Καπιτώλιο μπορούν να αναγνωσθούν ως μέτρημα δυνάμεων, ως απέλπιδα προσπάθεια εκβιασμού καταστάσεων, ως ένοπλη διαπραγμάτευση, ως προειδοποίηση ή ως «γενική δοκιμή». Όπως και να έχει, και μόνο η απόπειρα αρκεί για να λειτουργήσει σαν παρακαταθήκη που θα συσπειρώσει τον σκληρό, λουμπενοποιημένο πυρήνα του «τραμπισμού» και θα αξιοποιηθεί σαν κεφάλαιο για ακόμα πιο δυσοίωνες εξελίξεις και παρόμοιες -πιθανόν υπό ευνοϊκότερες προϋποθέσεις- απόπειρες στο μέλλον.
Στην Ελλάδα η -πιο ήπια- απόπειρα της ΧΑ να διεκδικήσει το φθινόπωρο του 2013 την ηγεμονία στη «δεξιά πολυκατοικία» δεν είχε τύχη, αφού οι αστοί εκείνη την περίοδο τη χρειάζονταν μόνο σαν όπλο απέναντι στην Αριστερά κι όχι σαν λύση εξουσίας. Η αμερικανική περίπτωση όμως είναι διαφορετική. Όσο οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να πιέζονται οικονομικά από την Κίνα, ο τραμπισμός και ο φασισμός θα αποτελούν προοπτικά σοβαρό χαρτί. Σε κάθε περίπτωση, στη «Δύση» εγκαινιάζεται με τον πιο επίσημο τρόπο, δηλαδή με μια απόπειρα πραξικοπήματος μέσα στην «καρδιά του κτήνους», μια περίοδος μαζικής εξοικείωσης με φαινόμενα ακροδεξιών και φασιστών που κυβερνούν, αποπειρώνται πραξικοπήματα, εφαρμόζουν ένοπλη φασιστική τρομοκρατία.
Η ήδη υπάρχουσα αποδοχή τους είναι ανησυχητική: ο Τραμπ όχι μόνο δεν αποδυναμώθηκε στις εκλογές αλλά αύξησε τις ψήφους του κατά 8 εκατομμύρια. Η αποδοχή του μέσα στους Ρεπουμπλικανούς φτάνει το 87%. Οι ακροδεξιές ιδέες του Τραμπ κυριαρχούν σε αξιόλογα τμήματα της μικροαστικής και μεσαίας αστικής τάξης, αλλά και της λευκής εργατικής τάξης και φτωχών, που δημιουργούν μια δεξαμενή στρατολογιών για τις ένοπλες ακροδεξιές συμμορίες στους δρόμους. Μετά τις εκλογές, το 72% των ψηφοφόρων του Τραμπ πίστευαν ότι οι εκλογές της 3ης Νοεμβρίου ήταν στημένες, και οι περισσότεροι από αυτούς δήλωναν «έτοιμοι να δώσουν τη ζωή τους» για να τον δουν να συνεχίζει να βρίσκεται στο Λευκό Οίκο.
Την εισβολή στο Καπιτώλιο δήλωσε πως στηρίζει το 45% των Ρεπουμπλικάνων, μόλις ένας στους πέντε ρεπουμπλικάνους ψηφοφόρους (27%) δήλωσε ότι η εισβολή αποτελεί απειλή για τη δημοκρατία. Μόνο το 12% των ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων θεωρεί ότι οι βίαιες διαδηλώσεις ήταν αντιδημοκρατικές.
Βέβαια το 45% των Ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων που εγκρίνει την εισβολή απέχει αρκετά από το 87% που τον αποδέχεται ως Πρόεδρο. Αλλά δεν παύει να είναι τεράστιο για προκλητικό φασιστικό κάθαρμα.
Όποιες κι αν είναι οι βραχυμεσοπρόθεσμες εξελίξεις, είναι βέβαιο ότι «ο τραμπισμός» ως πολιτική της άρχουσας τάξης και η μαζικοποίηση του ακροδεξιού και φασιστικού κινήματος στις ΗΠΑ, για τους λόγους που εξηγήσαμε, έχουν το μέλλον μπροστά τους, όχι πίσω τους.
Οι πολιτικές απαντήσεις, η εργατική αντίσταση και η αντιφασιστική κινητοποίηση εξακολουθούν να αποτελούν επείγοντα καθήκοντα για την Αριστερά, παράλληλα με την αντίσταση απέναντι στις πολιτικές του Μπάιντεν.

Πηγές:

https://rproject.gr/article/gia-ta-gegonota-stin-oyasingkton
https://www.bloomberg.com/features/2020-trump-faces-lawsuits-and-legal-threats/?fbclid=IwAR3nxc30Cv3QeCyR5Tx04HUYyHKjhxNFGquzyUhH2qxAgzFtJiaro0IR9A8
https://www.bbc.com/news/world-us-canada-54716550?fbclid=IwAR0DIKHvHskJ8GT8X9uieHXCu_7MfWfzDKxf9dk6peQ0nyqZdcvQb7-UMvc
https://www.sfchronicle.com/nation/article/Could-Trump-and-his-allies-face-criminal-charges-15851511.php?fbclid=IwAR1FNlHZn0dSyis3eu8x4xMi-h2RFmo0U0nc0MEdi6Rtn3egrHOn4qjw0MQ
https://socialistresistance.org/why-the-democrats-have-won-one-battle-against-trump-but-cant-win-the-war/21118
http://www.contra-xreos.gr/
https://rproject.gr/article/ipa-kyvernisi-polemikoy-kapitalismoy
https://rproject.gr/article/adysopitoi-oikonomikoi-antagonismoi-adiexoda-kai-polemikes-proetoimasies
https://rproject.gr/article/o-emporikos-polemos-toy-tramp-enantia-se-olo-ton-kosmo
https://www.redtopia.gr/%CE%B4%CE%B1%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%AF-%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%BC%CF%80-%CE%B5%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%AF-%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%BF%CE%B9-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BC%CE%AC/
https://www.902.gr/eidisi/kosmos/247072/tesseris-nekroi-sta-epeisodia-stin-oyasingkton?fbclid=IwAR32DoM2b4iIIAprawF84hEUpO6zDFU170zHgvt0ZPQKMRZfn5WoUrX4WAw
https://internationalsocialism.net/trumps-election-challenges-disintegrate/
https://rproject.gr/article/telos-toy-proedroy-tramp-en-meso-protofanoys-polosis
 https://tvxs.gr/news/i-apopsi-mas/i-apolyti-itta-tis-dysis-kai-i-theoria-loberdoy
https://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/i-apopeira-praksikopimatos-toy-tramp-kai-o-kindynos-toy-emfylioy
https://www.kathimerini.gr/world/561218881/fovoyntai-oti-oi-13-meres-poy-apomenoyn-einai-polles/
https://www.inquirer.com/politics/live/protests-capitol-dc-trump-electoral-college-pennsylvania-20210106.html
https://sputniknews.gr/apopseis/202101079312829-Ipa-giati-den-itan-praxikopima/
https://thepressproject.gr/i-eisvoli-opadon-tou-trab-sto-kapitolio-piezei-ton-amerikano-proedro-en-meso-paraitiseon-kai-antidraseon/
https://thepressproject.gr/voithisan-astynomikoi-stin-eisvoli-sto-kapitolio-paraitountai-o-enas-meta-ton-allon/
https://thepressproject.gr/i-gerousia-stous-dimokratikous-o-trab-sto-spiti-tou/
https://internationalviewpoint.org/spip.php?article6988
https://internationalviewpoint.org/spip.php?article6987
https://internationalviewpoint.org/spip.php?article6980
https://internationalviewpoint.org/spip.php?article6985
https://www.sfchronicle.com/politics/article/Live-updates-U-S-Capitol-on-lockdown-as-Trump-15850771.php

Του Γιώργου Μητραλιά

Αν πιστέψουμε τα καλά μας διεθνή ΜΜΕ, οι Ηνωμένες Πολιτείες επιστρέφουν στην « ομαλότητα » και, φυσικά, ο Ντόναλντ Τραμπ είναι κιόλας παρελθόν. Με λίγα λόγια, είναι μια απλή παρένθεση ή μάλλον ένα ατύχημα καταδικασμένο να ξεχαστεί και να μην αφήσει ίχνη στην ιστορία της « πιο μεγάλης δημοκρατίας του κόσμου ». Κατά συνέπεια, είναι εντελώς λογικό για τα καλά μας ΜΜΕ να πάψουν να ενδιαφέρονται για αυτό το πρόσωπο που εξάλλου, « ζει τις τελευταίες μέρες του στο Λευκό Οίκο » και οι ενέργειες του οποίου δεν παρουσιάζουν πλέον κανένα ενδιαφέρον και άρα…αποσιωπούνται επιμελώς.

Τίποτα πιο παραπλανητικό και αναληθές από αυτή την σχεδόν ειδυλλιακή εικόνα της παρούσας μεταβίβασης εξουσίας στις ΗΠΑ μια και δεν έχει την παραμικρή σχέση με την καθημερινή πραγματικότητα αυτής της χώρας. Πράγματι, πώς τολμούν τα διεθνή ΜΜΕ να κάνουν λόγο για “επιστροφή στην ομαλότητα” των ΗΠΑ όταν γνωρίζουμε ότι ο Τραμπ πρόσθεσε 11 εκατομμύρια πρόσθετες ψήφους (!) στο εκλογικό του αποτέλεσμα του 2016;

Και επίσης, όταν το 72% των ψηφοφόρων του πιστεύουν ακλόνητα ότι οι εκλογές της 3ης Νοεμβρίου ήταν στημένες και το 62% από αυτούς ενθαρρύνουν τον Τραμπ να μην παραδεχτεί τη νίκη του Μπάϊντεν; Πώς αυτά τα ΜΜΕ θέλουν να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι ο Τραμπ δεν ήταν παρά μια ατυχής “παρένθεση”, όταν οι δημοσκοπήσεις που αυτά τα ίδια ΜΜΕ δημοσιεύουν -χωρίς όμως να τις σχολιάζουν- μας λένε ότι υπάρχουν 52 εκατομμύρια φανατικοί οπαδοί του Τραμπ που τον θεωρούν νικητή των προεδρικών εκλογών και οι περισσότεροι από αυτούς δηλώνουν “έτοιμοι να δώσουν τη ζωή τους” για να τον δουν να συνεχίζει να βρίσκεται στο Λευκό Οίκο;

Και επίσης, πώς τα ίδια ΜΜΕ μπορούν να ισχυρίζονται ότι η τύχη του Τραμπ κρίθηκε οριστικά και ότι οι ενέργειές του είναι άνευ σημασίας (και άρα, δεν αξίζουν να καλύπτονται από τον τύπο), όταν αυτός ο Τραμπ κλιμακώνει καθημερινά τις “νόμιμες” και λιγότερο νόμιμες -πραξικοπηματικές και μη- κινήσεις του για να παραμείνει γατζωμένος στην εξουσία; Και πώς λοιπόν μπορούν να δικαιολογήσουν το γεγονός ότι “δραστηριότητες” του Τραμπ όπως π.χ. η εξέταση, πριν από λίγες μέρες στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου, από τον Τραμπ και τους συμβούλους του, του ενδεχομένου να κηρύξει …στρατιωτικό νόμο (!) παρουσιάστηκε σαν να ήταν μια απλή “ιδιοτροπία| ή ακόμα χειρότερα λογοκρίθηκε και αποσιωπήθηκε, αντί να γίνει τεράστιο πρωτοσέλιδο και να σπείρει τον πανικό στις καγκελαρίες όλου του κόσμου; Συμπερασματικά, πώς μπορεί να δικαιολογηθεί η πολύ επικίνδυνη ακραία υποτίμηση και υποβάθμιση αυτών των συνεχών βίαιων επιθέσεων ενάντια στα θεμέλια της δημοκρατίας όταν τα ΜΜΕ, και κυρίως οι πολιτικές ελίτ της χώρας, δεν τις παίρνουν στα σοβαρά και αρκούνται να τις χαρακτηρίζουν συστηματικά…παραξενιές ή καπρίτσια ενός καραγκιόζη;

Θα μας πουν ότι αυτά που ο Τραμπ σκέφτεται και κάνει δεν έχουν πια μεγάλη σημασία καθώς δεν διαθέτει πια τα μέσα για να υλοποιήσει τα αντιδημοκρατικά του σχέδια. Προφανώς, αυτό το επιχείρημα είναι όντως σοβαρό. Όμως, τι να πούμε για αυτά που σκέφτονται και κάνουν όχι ένα άτομο αλλά οι ηγέτες του Ρεπουμπλικανικού κόμματος και ακόμα περισσότερο, τα δεκάδες εκατομμύρια των αποφασισμένων και φανατισμένων υποστηρικτών του Τραμπ ; Πώς, για παράδειγμα, μπορεί να δικαιολογηθεί το γεγονός ότι τα διεθνή ΜΜΕ επιβάλλουν συστηματικά ένα ολοκληρωτικό μπλακ άουτ σε πληροφορίες τεράστιας σημασίας που αφορούν αυτά που συμβαίνουν στα τρίσβαθα της αμερικανικής κοινωνίας ; Όπως για παράδειγμα, όλες αυτές τις πληροφορίες των τελευταίων ημερών σχετικά με τον διαρκώς αυξανόμενο πειρασμό των Ρεπουπλικάνων και των Πολιτειών που αυτοί κυβερνούν…να αποσχιστούν από τις Ηνωμένες Πολιτείες στην περίπτωση που ο Τζό Μπάϊντεν γίνει πρόεδρος της χώρας ;

Απλές φαντασιόπληκτες φήμες ; Κάθε άλλο, όταν ξέρουμε ότι π.χ. είναι ο πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού κόμματος του Τέξας Allen West που συντάχθηκε με δεκάδες εκλεγμένους αντιπροσώπους του κόμματός του που πρεσβεύουν την απόσχιση από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ρίχνοντας την ιδέα μιας « νέας Ένωσης των Πολιτειών που μοιράζονται τις ίδιες αξίες ». Απλός ευσεβής πόθος κάποιων ονειροπαρμένων ηγετών ; Κάθε άλλο όταν γνωρίζουμε ότι, σύμφωνα με πολύ πρόσφατη δημοσκόπηση, το 53 % των Τεξανών Ρεπουμπλικάνων τάσσεται υπέρ της απόσχισης της (μεγάλης) Πολιτείας τους αν ο Μπάϊντεν γίνει τελικά πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών !…(2)

Για εμάς τα πράγματα είναι ξεκάθαρα : Ούτε η ειβολή στρατιωτικού νόμου ούτε η απόσχιση των Ρεπουμπλικανικών Πολιτειών έχουν πιθανότητες να υλοποιηθούν στις παρούσες συνθήκες. Ωστόσο, θα ήταν όχι μόνο ανεύθυνο αλλά και -κυρίως- εγκληματικό να μην λάβουμε υπόψη και να μην προετοιμαστούμε να αντιμετωπίσουμε αυτούς τους « πειρασμούς » του Τραμπ και του « λαού » του. Γιατί ; Μα, επειδή η μόνη βεβαιότητα που μπορούμε να έχουμε στους καιρούς μας, είναι ότι…δεν υπάρχει πια καμιά βεβαιότητα. Και επίσης, επειδή τα πάντα μπορούν από εδώ και πέρα να συμβούν σε μια χώρα σαν τις σημερινές Ηνωμένες Πολιτείες που συγκλονίζονται από καταστροφικές υγειονομικές, οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές και ηθικές κρίσεις, και η κοινωνία των οποίων είναι διχασμένη, πολωμένη και ριζοσπαστικοποιημένη όσο ποτέ άλλοτε στο παρελθόν.

Φυσικά, δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι όλοι αυτοί, συμπεριλαμβανομένων και των διεθνών ΜΜΕ, που στα τέσσερα τελευταία χρόνια, έκαναν τα πάντα για να προστατέψουν τον Τραμπ, αρνούμενοι να πληροφορήσουν την κοινή γνώμη για τις αμέτρητες και απίστευτες « ιδιορρυθμίες » και λοιπές αντιδημοκρατικές, ρατσιστικές, αυταρχικές, μισογυνικές και φασιστικές παρεκτροπές του, πρεσβεύουν σήμερα τον κατευνασμό αντί να σημαίνουν γενικό συναγερμό. Ακριβώς όπως οι πρόγονοί τους στο μεσοπόλεμο έκλειναν τα μάτια μπροστά στην καταστροφή που ερχόταν και ασκούσαν τη διαβόητη πολιτική κατευνασμού απέναντι στον Χίτλερ. Καμιά αμφιβολία πως και στις δυο περιπτώσεις, αυτή η εκπληκτική…διακριτικότητα εξυπηρετούσε τον ίδιο σκοπό: Να αποφύγουν πάση θυσία να βγάλουν τα άπλυτα των κατεστημένων ελίτ στη φόρα και να εμποδίσουν τους από κάτω να έλθουν να αναστατώσουν το φαγοπότι των από πάνω.

Λοιπόν, επιστρέψτε στις εργασίες σας καθώς όλα βαίνουν καλώς. Ή όπως το έλεγε ο Βρετανός πρωθυπουργός Τσάμπερλεν κατά την επιστροφή του από το Μόναχο όπου είχε υπογράψει, μαζί με τον Γάλλο ομόλογό του Νταλαντιέ, τη διαβόητη Συμφωνία του Μονάχου που άφηνε ελεύθερο το πεδίο στον Χίτλερ: “Καλοί μου φίλοι,…γυρίστε στα σπίτια σας και πάρτε ένα καλό ήσυχο ύπνο” (Go home and get a nice quiet sleep. »). Και τόσο το χειρότερο για εκείνους που επιμένουν να καλούν σε συναγερμό τις ποικίλες εκφάνσεις της ευρωπαϊκής αριστεράς, προειδοποιώντας τες για τον θανατερό κίνδυνο που εξακολουθεί και θα εξακολουθήσει να αντιπροσωπεύει ο Ντόναλντ Τραμπ. Τον ίδιο Τραμπ που ένας γηραιός έκδηλα ελευθεριακός αριστεριστής που ακούει στο όνομα Νοάμ Τσόμσκι δεν διστάζει -πολύ δίκαια- να χαρακτηρίσει “πιο επικίνδυνο εγκληματία της ανθρώπινης ιστορίας”!

Σημειώσεις

1. Ιδιαίτερα αποκαλυπτική της « διακριτικότητας » με την οποία τα ΜΜΕ μεταχειρίζονται τις χειρότερες αντιδημοκρατικές και πραξικοπηματικές προκλήσεις του Τραμπ, είναι ο το λιγότερο « περίεργος » και ατυπικός τρόπος, που επέλεξαν οι Τάιμς της Νέας Υόρκης για να παρουσιάσουν την είδηση αυτής της -κατά τα φαινόμενα, θυελλώδους- συνάντησης στο Οβάλ Γραφείο. Η μεγάλη αμερικανική εφημερίδα προτίμησε να θάψει αυτό που ήταν μάλιστα ένα μεγάλο δικό της δημοσιογραφικό σκουπ : Το σχετικό άρθρο της ήταν πολύ μικρό και ο τίτλος του δεν πρόδιδε διόλου ότι ο Τραμπ και οι σύμβουλοί του είχαν συζητήσει την σκοπιμότητα να επιβάλλει… « Στρατιωτικό Νόμο » !

2. Είναι αξιοσημείωτο ότι η παρούσα αναζωπύρωση των αποσχιστικών πειρασμών από μέρους των Ρεπουμπλικάνων διαδέχεται εκείνους ορισμένων Δημοκρατικών στο αποκορύφωμα της προεδρίας του Τραμπ. Έτσι, τον Απρίλη του 2020, είχαμε αναφερθεί στη ειδική περίπτωση της Καλιφόρνιας σε μια στιγμή που ενισχύονταν εκεί οι αποσχιστικές τάσεις (βλέπε το άρθρο μας Ο πυρομανής Τραμπ πιάνει δουλειά πυρπολώντας ό,τι απομένει από την αμερικάνικη δημοκρατία ! : https://www.contra-xreos.gr/arthra/1453-o-pyromanis-tramp-epiase-doyleia.html).Ένα πρόσφατο άρθρο των Λος Άντζελες Ταΐμς, που αναφερόταν στις αποσχιστικές τοποθετήσεις των Τεξανών Ρεπουμπλικάνων, μας πληροφορεί εξάλλου, ότι οι αποσχιστικοί πειρασμοί συνεχίζουν να κερδίζουν έδαφος στους Καλιφορνέζους Δημοκράτες…

 

 

Πηγή: contra-xreos.gr

του Μάριου Αυγουστάτου

Καθώς οι ψηφοφόροι στις ΗΠΑ προετοιμάζονται για το τελευταίο επεισόδιο των εκλογών, υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες να χάσει ο Τραμπ. Είναι όμως εναλλακτική λύση για την εργατική τάξη ο Joe Biden, οι Δημοκρατικοί και το νεοφιλελεύθερο κέντρο;

Ο απερχόμενος(;) Ντόναλντ Τραμπ

Μετά από τέσσερα χρόνια τρόμου για τους από κάτω στις ΗΠΑ και τον υπόλοιπο πλανήτη, ο Ντόναλντ Τραμπ αντιμετωπίζει μια τεράστια κρίση ενόψει των εκλογών στις ΗΠΑ την Τρίτη 3 Νοέμβρη. Οι κλυδωνισμοί από την πανδημία, οι κατακόρυφα αυξανόμενες ουρές στα γραφεία ανεργίας και τις τράπεζες τροφίμων αλλά και το Black Lives Matter έχουν δημιουργήσει τεράστια προβλήματα για τον Trump.
Ο καταστροφικός του χειρισμός της πανδημίας προκάλεσε περισσότερους από 220.000 θανάτους και έκανε χειρότερες τις ήδη βαθιές ανισότητες στην κοινωνία των ΗΠΑ. Το βάρος έπεσε στις πλάτες των φτωχών και των Αφροαμερικανών. Οι Αφροαμερικανοί μετράνε θανάτους τρεις φορές πάνω από το ποσοστό των λευκών.
Ταυτόχρονα -και μιλάμε για την ισχυρότερη οικονομική και στρατιωτική δύναμη στον κόσμο- η ανεργία αυξάνεται, έχοντας φτάσει μέχρι το 16% (επίσημα και με διάφορα στατιστικά τερτίπια το κρατάνε πλέον σε μονοψήφιο αριθμό) εν μέσω πανδημίας. Αριθμοί που είναι πλασματικοί αφού στην πραγματικότητα η ανεργία κι η φτώχεια είναι πολύ χειρότερες.
Ο Τραμπ που μάχεται για να επανεκλεγεί, ενέπνευσε και συνεχίζει να εμπνέει την ακροδεξιά και τους απανταχού ρατσιστές. Πρόσφατα, είπε απευθυνόμενος στη ναζιστική συμμορία γνωστή ως Proud Boys «stand back and stand by» εν όψει των εκλογών. Και είναι μία από τις διάφορες φασιστικές ομάδες που έχει ενισχύσει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
Σε μια πρόσφατη τηλεοπτική συνέντευξη, έδωσε σιωπηρή υποστήριξη στη θεωρία συνωμοσίας QAnon, ένα εργαλείο αντισημιτών και ρατσιστών. ((https://www.theguardian.com/commentisfree/2020/oct/17/donald-trump-is-the-qanon-president-and-hes-proud-of-it))
Όταν φασίστας δολοφόνησε τη διαδηλώτρια Heather Heyer στο Charlottesville το 2017, ο Trump είπε ότι υπήρχαν «πολύ καλοί άνθρωποι και στις δύο πλευρές»… ((https://www.washingtonpost.com/dc-md-va/2018/12/12/heather-heyers-mother-has-message-trump-please-think-before-you-speak/))
Οι ακροδεξιοί οπαδοί του υποστηρίζουν το καθεστώς των απελάσεων, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και οι μόνιμοι αποδιοπομπαίοι τράγοι είναι φυσικά οι μετανάστες.
Μια πρόσφατη έκθεση της ομάδας πολιτικών δικαιωμάτων της ACLU (American Civil Liberties Union, www.aclu.org) αποκάλυψε ότι οι δικηγόροι ακόμα αγωνίζονται να βρουν τους γονείς 545 μεταναστών παιδιών που χωρίστηκαν λόγω της ρατσιστικής πολιτικής αναγκαστικού χωρισμού. ((https://twitter.com/ACLU/status/1318706837106155520))
Στην πραγματικότητα η εκλογική του νίκη το 2016 ήταν ένα σύμπτωμα μιας αμερικανικής κοινωνίας σε βαθιά κρίση, κοινωνική και πολιτική. Το «αμερικανικό όνειρο» του καπιταλισμού που φέρνει την «ελευθερία και την επιδίωξη της ευτυχίας» ήταν πάντα μια ψευδαίσθηση και ένα ψέμα για δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους της εργατικής τάξης, φτωχούς και μαύρους. Αλλά αυτό το όνειρο μετατράπηκε σε εφιάλτη τις τελευταίες δεκαετίες.
Όταν ο Τραμπ μπήκε στον Λευκό Οίκο, το κατώτερο πραγματικό ωρομίσθιο ήταν στα επίπεδα του 1972. ((https://www.cbpp.org/research/economy/policy-basics-the-minimum-wage))
Μετά την απελπισία και την απογοήτευση του κόσμου από την αποτυχημένη (νεο)φιλελεύθερη “κεντροδεξιά” του Ομπάμα, ο δισεκατομμυριούχος Τραμπ φάνταζε επιτυχώς ως «αντισυστημικός» και «outsider» που «θα τσάκιζε τις ελίτ».
Η (ακρο)δεξιά του Τραμπ ενσωμάτωσε το ρατσισμό απέναντι σε μετανάστες και μειονότητες, και χρησιμοποίησε κυνικά ζητήματα “πολέμου των πολιτισμών”. ((https://www.politico.eu/article/president-donald-trump-team-message-clash-of-civilizations-back/))
Παρόλο που η Κλίντον έλαβε 2,87εκατομ. ψήφους παραπάνω (ελέω εκλογικού συστήματος) η αναμέτρηση ήταν πολύ πιο εύκολη απ’ότι θα φανταζόταν ποτέ ο ίδιος, απέναντι στην πολεμοκάπηλη Χίλαρι Κλίντον, τσιράκι της Wall Street και των μεγάλων επιχειρήσεων.
Ο Τραμπ έχει αρνηθεί επανειλημμένα να πει ξεκάθαρα ότι θα αποδεχτεί το αποτέλεσμα των εκλογών εάν χάσει. ((https://edition.cnn.com/2020/09/24/politics/trump-election-warnings-leaving-office/index.html))
Έχει αμελήσει κατηγορίες ότι ακροδεξιές ομάδες είχαν σχέδιο να απαγάγουν και να δολοφονήσουν δύο κυβερνήτες στο Μίσιγκαν και τη Βιρτζίνια. Τον Απρίλιο ξεκάθαρα υποκίνησε τις ομάδες ένοπλων πολιτοφυλακών τον Απρίλιο που εισέβαλαν στο τοπικό κοινοβούλιο όταν έγραψε στο Twitter «LIBERATE MICHIGAN!», γιατί… η κυβερνήτης ζητούσε κοινωνικές πολιτικές εν μέσω πανδημίας. ((https://www.theguardian.com/us-news/2020/oct/13/virginia-governor-ralph-northam-kidnap-plot-fbi))
((https://www.motherjones.com/politics/2020/10/men-who-allegedly-plotted-to-kidnap-michigan-governor-celebrated-violent-far-right-extremism/))
Τα στελέχη των Δημοκρατικών στο σύνολό τους παρουσιάζουν τον Τραμπ ως «εκτροπή» ή ακόμη και «υπαρξιακή απειλή» για τις ΗΠΑ, αλλά απέχουν μακράν από τα πολιτικά καθήκοντα που θα έβαζε μια τέτοια συνθήκη. Στο συνέδριο των Δημοκρατικών από τον Μπαράκ Ομπάμα ως την Αλεξάντρα Οκάσιο-Κορτέζ, όλες οι τοποθετήσεις ισχυρίστηκαν ότι στην κάλπη του Νοέμβρη παίζεται «η τελευταία ευκαιρία να σώσουμε τη δημοκρατία».
Μας θυμίζουν κατά πολύ τις κραυγές «Να φύγει ο Μπους».
Σαφώς και οι νεοναζιστικές, ρατσιστικές, ακροδεξιές ομάδες έχουν ενισχυθεί από τις πολιτικές και τις δηλώσεις του Τραμπ και έχουν διαπράξει εγκλήματα. Αλλά όσο κι αν είναι εν δυνάμει επικίνδυνο, δεν υπάρχει κάποιο φασιστικό σχέδιο εν εξελίξει στις ΗΠΑ. Η διακυβέρνηση είναι η καλύτερη δυνατή για την άρχουσα τάξη, όσον αφορά την προάσπιση των συμφερόντων της. Το «παιχνιδάκι» του Τραμπ με τις ομάδες των φασιστών είναι ανησυχητικό, αλλά δε μπορούμε να μιλήσουμε συνολικά για ένα φασιστικό κίνημα, με οργανωμένο κόμμα αλλά και με μια ελίτ πρόθυμη να το στηρίξει ή έστω να το ανεχτεί, με στόχο τη συντριβή των εργατικών συνδικάτων και την εξολόθρευση της αντιπολίτευσης και των αντιστάσεων. Η σχέση Τραμπ-φασιστών, θυμίζει περισσότερο το πως ανελίχθηκε ο Νίξον παράλληλα με την μαζική επανενεργοποίηση της ΚΚΚ.

Δημοκρατικοί και Τζο Μπάιντεν

Για τις φετινές εκλογές, άλλη μια φορά φέτος ο μηχανισμός των Δημοκρατικών έχει φροντίσει να επιλέξει «μια απ’τα ίδια» απέναντι τον Τραμπ.
Ο Μπάιντεν λέει ελάχιστα για πολιτικές που θα βοηθήσουν ουσιαστικά την εργατική τάξη. Οι περισσότερες συζητήσεις περιστρέφονται γύρω από το ότι ο Μπάιντεν είναι «επιστροφή στην… ευγένεια» και ότι «έχει μεγαλώσει στον Λευκό Οίκο και ξέρει τη δουλίτσα». Μια μεθοδολογία που επιμελώς βάζει τα ταξικά θέματα στην άκρη. ((https://www.forbes.com/sites/andrewsolender/2020/10/27/at-close-of-a-brutal-campaign-biden-campaign-urges-a-return-to-civility/#341c27c02a72))
Ο Τζο Μπάιντεν έχει μια υποτιθέμενη «προοδευτική» αύρα σε σύγκριση με την Κλίντον επειδή ήταν αντιπρόεδρος του Μπαράκ Ομπάμα. Όμως ο Μπάιντεν είναι ο υποψήφιος των μεγάλων επιχειρήσεων, των γερακιών Πεντάγωνου και του ΝΑΤΟ, της CIA. Είναι βγαλμένος από την καρδιά του καπιταλισμού και του αμερικανικού κράτους.
Σίγουρα, για εκατομμύρια απλούς ανθρώπους εκπροσωπεί την ελπίδα απέναντι στο «τέρας» Τραμπ. Nα θυμηθούμε ότι η νεοφιλελεύθερη διοίκηση του «προοδευτικού» Ομπάμα (που ψηφίστηκε μετά το «τέρας» Μπους) συνέχισε τις ιμπεριαλιστικές σφαγές στο εξωτερικό και τις απελάσεις στο εσωτερικό και κατά τη διάρκεια της θητείας του έλαβαν μέρος οι περισσότερες δολοφονίες Αφροαμερικανών από αστυνομικούς.
Ο Μπάιντεν ακόμη και εν μέσω τής πανδημίας, αρνείται να υποστηρίξει την καθολική υγειονομική περίθαλψη και λαμβάνει δωρεές από την ιδιωτική βιομηχανία υγείας και τις φαρμακευτικές. ((https://apnews.com/article/6245d9ac166d4dd9a66dd017306a048b))
Η οικονομική εκστρατεία του Μπάιντεν συγκέντρωσε σχεδόν 200 εκατομμύρια δολάρια μόνο από δωρητές που έδωσαν τουλάχιστον 100.000$. Διπλάσια από το ποσό που μάζεψε ο Τραμπ και μιλάμε για το ποσό που προέρχεται από τους πλούσιους και τις μεγάλες εταιρείες.
Ο Μπάιντεν υποτίθεται έκλεισε το μάτι στο κίνημα BLM επιλέγοντας την Καμάλα Χάρις ως συνυποψήφια του. ((https://www.redtopia.gr/fuck-cop-mala-harris-ena-proto-scholio-gia-tin-ypopsifiotita-kamala-charis/))
Όμως η ρητορική του νόμου και της τάξης υπήρξε ανέκαθεν χαρακτηριστικό της πολιτικής του. Ο Μπάιντεν το 1994 συνέγραψε το νόμο Violent Crime Control and Law Enforcement Act (περί βίαιου ελέγχου εγκλήματος και επιβολής του νόμου) σε αγαστή συνεργασία με το NAPO (National Association of Police Organizations) που έβγαλε 100.000 αστυνομικούς στους δρόμους, με χιλιάδες συλλήψεις (κυρίως μαύρους και λατίνους), 60 νέες θανατικές ποινές, και 125.000 νέα κελιά, ουσιαστικά διοχέτευσε δημόσιο χρήμα στις ιδιωτικές φυλακές.
Και όταν ξέσπασε το BLM φέτος, συνέστησε στους αστυνομικούς να εκπαιδεύονται για να πυροβολούν ανθρώπους στα… πόδια. ((https://www.kar.org.gr/2020/06/03/tzo-mpainten-gia-astynomiki-via-na-toys-pyrovoloyn-sta-podia-ki-ochi-stin-kardia/))
Εκατομμύρια κόσμος της εργατικής τάξης θα ψηφίσουν τους Δημοκρατικούς παρά το γεγονός ότι είναι το κόμμα των αφεντικών και το ξέρουν. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι το 56% των ψηφοφόρων του τον υποστηρίζει απλά επειδή δεν είναι “Τραμπ”. ((https://www.forbes.com/sites/jackbrewster/2020/08/13/poll-56-of-biden-voters-say-theyre-voting-for-him-because-hes-not-trump/?sh=63fbffdb6132))

Οι παγίδα για τους από κάτω του «Settle for Biden»

Υπάρχει ένας τεράστιος κίνδυνος ότι τα κινήματα και οι εργατικές αντιστάσεις που ξεπήδησαν στη διάρκεια της διακυβέρνησης Τραμπ θα στοιχηθούν πίσω από την ανάθεση στον Μπάιντεν και θα ξεφουσκώσουν.
Το σύνθημα «settle for Biden» είναι μαζικά δημοφιλές στα social media και έχει πλέον γίνει κεντρικό στην καμπάνια του.
Ο Μάικλ Μπράουν συνδικαλιστής στο LA λέει: «Τα συνδικάτα επικεντρώνουν τις προσπάθειές τους στην προπαγάνδα υπέρ του Δημοκρατικού κόμματος σε μια εποχή που η ταξική πάλη είναι ζωτικής σημασίας. Η Εργατική Συνομοσπονδία της Πολιτείας του Λος Άντζελες, κάθε τέσσερα χρόνια, βάζει στην άκρη σχεδόν όλη την δραστηριότητα της και σχεδόν όλα τα μέλη της κάνουν κομματική δουλειά για τους Δημοκρατικούς. Ως αποτέλεσμα, δεν υπάρχει πολύς χώρος για ταξική πάλη εκτός της στενής εκλογικής πολιτικής.»
Το Γενάρη του 1967 ο επαναστάτης μαρξιστής Hal Draper ρωτούσε: «Ποιος θα είναι ο λιγότερο κακός το 1968;». ((https://www.marxists.org/archive/draper/1967/01/lesser.htm))
Στο άρθρο του, που γράφτηκε εν όψει εκλογών και αναφερόταν στις προηγούμενες προεδρικές εκλογές του 1964, όπου αντιμέτωποι ήταν ο ρατσιστής Ρεπουμπλικανός Barry Goldwater και ο τον Δημοκρατικό Λίντον Τζόνσον.
Ο Τζόνσον, ο οποίος είχε αναλάβει τον τελευταίο χρόνο την προεδρία (μετά τη δολοφονία του Κένεντι) συνέχισε μεν την πολιτική του υποστηρίζοντας το κίνημα των Πολιτικών Δικαιωμάτων (οι Δημοκρατικοί ήθελαν να ενσωματώσουν τους μαύρους, λειαίνοντας βεβαίως τον ριζοσπαστισμό του κινήματος).
Ο ρατσιστής Goldwater υποστήριξε μια πλατφόρμα ενάντια στα Πολιτικά Δικαιώματα. ((https://www.newyorker.com/magazine/1964/10/03/the-campaign-goldwater))
Ο Τζόνσον όμως συνέχισε και μια άλλη πολιτική του Κένεντι – στέλνοντας ολοένα και περισσότερα στρατεύματα στο Βιετνάμ για να συντρίψει τους Βιετκόνγκ. ((https://www.history.com/this-day-in-history/johnson-announces-more-troops-to-vietnam))
Πολλοί στην αριστερά και το αντιπολεμικό κίνημα τότε υποστήριξαν ότι η ψήφος για τον Τζόνσον ήταν η σωστή επιλογή απέναντι στον Goldwater. Μόλις ο Τζόνσον έγινε πρόεδρος, έστειλε ακόμα περισσότερες χιλιάδες στρατεύματα στο Βιετνάμ.
Κι έτσι ο Draper καταλήγει: «Λοιπόν ποιο ήταν τελικά το Μικρότερο Κακό το 1964; Με τις φιλελεύθερες εργατικές ψήφους στην τσέπη η πολιτική σε αυτήν τη χώρα κινείται σταθερά ολοένα πιο δεξιά-δεξιά-δεξιά μέχρι που ένας Lyndon Johnson θα μπορούσε να μοιάζει με ένα μικρότερο κακό. Αυτός είναι ουσιαστικά ο λόγος – ακόμα και όταν υπάρχει πράγματι ένα μικρότερο κακό – η επιλογή του μικρότερου κακού υπονομεύει κάθε πιθανότητα να πολεμήσουμε πραγματικά για το σωστό. 
Σε περιπτώσεις που η επιλογή είναι μεταξύ δύο καπιταλιστών πολιτικών, η ήττα έρχεται απλά και μόνο με την αποδοχή του περιορισμού σε αυτήν την επιλογή».
Το επιχείρημα κατά της στοίχισης πίσω από ένα «μικρότερο κακό» δεν είναι ότι δεν υπάρχουν διαφορές μεταξύ των Δημοκρατών και των Ρεπουμπλικανών. Σαφώς και υπάρχουν αλλά δεν είναι εκεί το θέμα.
Επίσης, σαφέστατα και δεν μπορούμε να κάνουμε ευθεία αντιστοίχιση των συνθηκών της δεκαετίας ‘60 με το τώρα. Ο καπιταλισμός ήταν σε ξέφρενη ανάπτυξη και ακόμα μπορούσε να «δώσει» στα χαμηλότερα στρώματα. Παρόλα αυτά, παρόλο το «χάιδεμα» στα κινήματα (πχ για τα Πολιτικά Δικαιώματα) η καταστολή και η βία του κράτους ήταν αμείλικτη.
Πλέον, εν έτει 2020, με μια υγειονομική και οικονομική μακροχρόνια κρίση, με τους φτωχούς να γίνονται ολοένα και φτωχότεροι και τους πλούσιους ολοένα και πλουσιότεροι, η αντίθεση είναι κυρίως ταξική. Οι εξεγέρσεις του σήμερα έχουν πιο κλασικό υπόβαθρο μεν, επανέρχεται δε ο πολιτικός αυταρχισμός. Η εξέγερση του 2020 έχει και πανεθνικό αλλά και εργατικό χαρακτήρα, η ανάκαμψη των ταξικών αγώνων είναι πρωτοφανής. Σ’αυτή την πρωτοπορία υποχωρεί ραγδαία η ηγεμονική κουλτούρα των πολλαπλών ταυτοτήτων, στο οποίο στηριζόταν η ατράνταχτη πολιτική ηγεμονία των Δημοκρατικών. Πλέον αναζητούν τον κοινό παρονομαστή. Υπάρχουν ποιοτικές μεταβολές στο κίνημα και ένα σημαντικό στοιχείο είναι το χαρακτηριστικό της επιμονής για μεγάλα διαστήματα.
Η αριστερά και τα κινήματα όταν στοιχίζονται πίσω από το Δημοκρατικό κόμμα, στην πραγματικότητα ενισχύουν δεξιές πολιτικές. Το συμπέρασμα είναι ότι σε κάθε ιστορική συγκυρία «δεν μπορείς να πολεμήσεις τη νίκη των πιο δεξιών δυνάμεων θυσιάζοντας τη δική σου ανεξάρτητη δύναμη».

 

Οι αντιστάσεις πέρα από το δίπολο Δημοκρατικοί-Ρεπουμπλικάνοι

Ενώ στην Ευρώπη η πολιτική κλίνει ολοένα και πιο δεξιά, στις ΗΠΑ κλιμακώνεται η πόλωση. Προς τα αριστερά σε κινηματικό επίπεδο (εξέγερση BLM και όχι μόνο) αλλά και συσπείρωση της δεξιάς και των ρατσιστών υπέρμαχων της “λευκής ανωτερότητας” και υπέρ του νόμου και της τάξης. Το έργο το έχουμε ξαναδεί τουλάχιστον από τη δεκ 60: κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα, αντιπολεμικό, εξεγέρσεις των μαύρων, μέχρι και το κίνημα Occupy. Και, σχεδόν κάθε φορά, έρχονται οι (νεο)φιλελεύθεροι Δημοκρατικοί, λειαίνοντας τις γωνίες, ενσωματώνουν κάποια στελέχη αποστεώνοντας το κίνημα.
Στις ΗΠΑ, η πιο μαζική σοσιαλιστική οργάνωση είναι οι DSA, με 75.000 μέλη. Υποστήριξαν την υποψηφιότητα Σάντερς, αλλά αφότου έχασε το χρίσμα, δεν υποστήριξαν τον Μπάιντεν (δεν τέθηκε ποτέ ζήτημα υποστήριξης του).
Τα κεντρικά και εκλεγμένα στελέχη με τους Δημοκρατικούς (Alexandria Ocasio Cortez, Ilhan Omar, Rashida Tlaib και Ayanna Pressley) απολαμβάνουν δημοσιότητα στα ΜΜΕ και θεωρητικά στηρίζουν κινηματικές απόψεις, οργάνωσαν (ιντερνετικές) εκδηλώσεις-συζητήσεις κατά του ρατσισμού και της αστυνομικής βίας και καμπάνιες τύπου poll, αλλά ουσιαστικά έχουν πάρει αποστάσεις από κινήματα όπως το BLM κλπ. Kαι ειδικά στις κρίσιμες πολιτικές στιγμές (βλ. υποψ. Ταμάλα Χάρις) σιώπησαν ή ακόμα χειρότερα δήλωσαν υπέρ των επιλογών των Δημοκρατικών.
Οι διαδηλώσεις ήταν στην ημερήσια διάταξη στις ΗΠΑ του Τραμπ από την πρώτη μέρα. Η προεδρία του ξεκίνησε με τα εκατομμύρια που συμμετείχαν στις γυναικείες πορείες και εκείνους που διαδήλωσαν κατά της απαγόρευσης της εισόδου των μουσουλμάνων στη χώρα.
Μετέπειτα ήρθε ένα κύμα απεργιών των εκπαιδευτικών. Σε συνέντευξη του 2018 μία απεργός στη Δυτική Βιρτζίνια, έλεγε πώς ένιωσε ότι «ξεκίνησαν μια επανάσταση, που θα επεκταθεί παντού». ((«Red State Revolt, The Teachers’ Strike Wave and Working-Class Politics», Eric Blanc, 2019 Verso)) Υπερβολική εκτίμηση σίγουρα, αλλά ενδεικτική του κλίματος.
Φέτος, σημειώθηκαν επίσης χιλιάδες απεργίες. Πολλές από αυτές ήταν δράσεις απ’τα κάτω, από πρωτοβάθμια σωματεία, ως απάντηση σε μη ασφαλείς χώρους εργασίας λόγω του Covid-19. Συνολικά 1.100 απεργίες έχουν πραγματοποιηθεί από τον Μάρτιο σύμφωνα με το Payday Report ((https://paydayreport.com/covid-19-strike-wave-interactive-map/)) – το οποίο παρακολουθεί τους αγώνες των εργαζομένων στις ΗΠΑ. Έγιναν προσπάθειες να συνδεθεί ο αγώνας των εργαζομένων με το κίνημα BLM, με την απεργία BLM τον Ιούνιο. Σε όλες τις μεγάλες και στις περισσότερες μικρότερες πόλεις, πολλοί και πολλές συμμετείχαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, σε κάποιο είδος δράσης για το BLM.
Η έξαρση των αγώνων έχει ήδη ανοίξει πολλές συζητήσεις για το σύστημα.
Ο Albert Lee, συνδικαλιστής από το Πόρτλαντ λέει ενδεικτικά: «Όταν εγώ και άλλοι σοσιαλιστές μιλούσαμε πριν από ένα χρόνο για την κατάργηση της αστυνομίας ή την κατάργηση των φυλακών, μας έλεγαν ότι αυτές οι ιδέες ήταν πολύ ριζοσπαστικές, αλλά τώρα δεν συμβαίνει αυτό, αυτές οι ιδέες θεωρούνται κοινή λογική στο κίνημα και όχι μόνο. Ο Trump πρέπει να φύγει ούτως ή άλλως. Αλλά οι καταστάσεις μας δείχνουν ότι όσοι αγωνίζονται δεν θα κάνουν πίσω πια. Δεν πρόκειται να ενσωματωθούν στον Μπάιντεν, απλώς θα συνεχίσουν.»

 

Ο Μπάιντεν δεν προσφέρει καμία λύση απέναντι στον Τραμπ

Η ριζοσπαστικοποίηση της εργατικής τάξης, η εξέγερση του Black Lives Matter, όλες οι κοινωνικές διεργασίες που συμβαίνουν σήμερα είναι κοσμογονικών διαστάσεων. Η σύνδεση των αντιστάσεων, των κινημάτων με πολιτικοποίηση είναι μια πολύ σημαντικές παρακαταθήκες για το αύριο, πρωτοφανείς για τις ΗΠΑ.
Η ελπίδα βρίσκεται στους αγώνες έξω από τους Δημοκρατικούς, πέρα από τα δύο κόμματα που αντιπροσωπεύουν το σύστημα και αγωνίζονται για πραγματική αλλαγή. Ούτε οι Δημοκρατικοί ούτε οι Ρεπουμπλικάνοι θα μπορούσαν να είναι «φίλοι» μας. Ο ρόλος των επαναστατών είναι η ενίσχυση και πολιτικοποίηση των υφιστάμενων κοινωνικών κινημάτων στους δρόμους και στα συνδικάτα με κέντρο την ταξική πολιτική.
Εδώ και κάποια χρόνια δεν είναι πλέον «ταμπού» στις ΗΠΑ, στην καρδιά του καπιταλισμού, το να αναφέρεται κανείς στο σοσιαλισμό. Περισσότερο από ποτέ οι από κάτω στις ΗΠΑ έχουν την ανάγκη για το δικό τους ανεξάρτητο εργατικό κόμμα. Και αυτό είναι το μεγαλύτερο καθήκον: η δουλειά στην κατεύθυνση του χτισίματος ανεξάρτητου, εργατικού, μαζικού και ορατού αριστερού πολιτικού πόλου. Το θέμα δεν είναι τόσο οι εκλογές, το θέμα είναι η πραγματική ενίσχυση και μαζικοποίηση των κινημάτων που θα οδηγήσουν και σε πολιτικές λύσεις.

Στις 14 Σεπτεµβρίου, η Dawn Wooten -νοσοκόµα που εργάζεται σε ένα κέντρο κράτησης µεταναστ(ρι)ών της Τζόρτζια- κατήγγειλε τις συνθήκες εντός των ιδιωτικής διαχείρισης εγκαταστάσεων της κοµητείας του Irwin. Πολλοί από τους µετανάστες που κρατούνται  στο κέντρο βιώνουν απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης, έλλειψη προστασίας από το COVID-19 και ακραία ιατρική παραµέληση. Το ιατρικό προσωπικό, καθώς και οι κρατούµενες γυναίκες, ισχυρίζονται ότι είναι εξαιρετικά ανησυχητικό το υψηλό ποσοστό υστερεκτοµών που εκτελείται από τον -ιδιωτικής σύµβασης- γιατρό.

Aυτή δεν είναι η πρώτη φορά που παραβιάζονται στοιχειώδη δικαιώµατα αναπαραγωγής σε κέντρα  κράτησης µεταναστών. Στο παρελθόν είχε υπάρξει απόπειρα του Γραφείου Επανεγκατάστασης Προσφύγων να απαγορεύσει σε ανήλικες µετανάστριες την πρόσβαση σε άµβλωση, γεγονός που προκάλεσε αγωγή κατά του γραφείου. Εξάλλου, η -µηδενικής ανοχής – πολιτική διαχωρισµού των οικογενειών που εφάρµοσε ο Τραµπ πρέπει επίσης να θεωρηθεί ως µια προσπάθεια να αρνηθεί στους µετανάστες/ριες που κρατούνται στα νότια σύνορα των ΗΠΑ το θεµελιώδες αναπαραγωγικό δικαίωµα να µεγαλώνουν µε ασφάλεια τις οικογένειές τους, χωρίς φόβο διώξεων.

Αν θέλουµε να διασφαλίσουµε ότι αυτές οι συγκλονιστικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωµάτων δεν θα ξανασυµβούν, τότε πρέπει να ιδωθούν όχι µόνο µέσα στο πλαίσιο της διαχείρισης του µεταναστευτικού, αλλά και ως τροµακτικές επεκτάσεις της επιθυµίας αυτής της χώρας να ελέγχει και να εκµεταλλεύεται περιθωριοποιηµένους πληθυσµούς. Η αποκάλυψη αυτής της υπόθεσης αναγκαστικής στείρωσης κρύβει όχι µόνο κρίσιµα µαθήµατα αλλά και µια ευκαιρία για συλλογική αντίσταση στην παραβίαση δικαιωµάτων αναπαραγωγής.

 

Αποικιοκρατία, ρατσισµός και σεξισµός

Η αναγκαστική στείρωση, που θεωρείται µορφή βασανιστηρίων από τα Ηνωµένα Έθνη, είναι ένας µόνο τρόπος τον οποίο οι κυβερνήσεις έχουν χρησιµοποιήσει ως µέσο για να υποτάξουν µειονότητες που θεωρούνται ανεπιθύµητες και «δαπανηρές» για ένα έθνος. Κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας, χρησιµοποιήθηκε ως τρόπος γενοκτονίας και ελέγχου του πληθυσµού, για να καταπνίξει εξεγέρσεις και να υπογραµµίσει την λευκή υπεροχή, την υποταγή των µαύρων, των αυτόχθονων και των µελαµψών ανθρώπων. Στις Ηνωµένες Πολιτείες, αυτό που σήµερα αναγνωρίζουµε ως αναγκαστική στείρωση, έφτασε στο αποκορύφωµά του µε το κίνηµα της ευγονικής, που κέρδισε τεράστια δηµοτικότητα στις αρχές του 1900. Από το 1907 έως τα τέλη της δεκαετίας του 1970, οι κυβερνήσεις υιοθετούσαν σκόπιµα µια πρακτική στείρωσης για να «αποτρέψουν την αναπαραγωγή ατόµων µε ανεπιθύµητα χαρακτηριστικά – αναπηρίες, φτώχεια, ποινικό µητρώο ή συγκεκριµένο φυλετικό υπόβαθρο».

Αποτέλεσµα των κρατικών προγραµµάτων στείρωσης ήταν ότι τουλάχιστον 60.000 άτοµα (σύµφωνα µε κάποιες εκτιµήσεις, έως και 70.000) στειρώθηκαν σε περισσότερες από 32 πολιτείες στις ΗΠΑ τον 20ό αιώνα. Τα κίνητρα των διαφόρων προγραµµάτων στείρωσης σε όλη τη χώρα ήταν βαθιά φυλετικά, αποικιακά και σεξιστικά. Μόνο στην Καλιφόρνια, πάνω από 20.000 άτοµα σε κρατικά ιδρύµατα στειρώθηκαν µεταξύ των αρχών της δεκαετίας του 1920 και της δεκαετίας του 1950, και υπάρχουν ενδείξεις ότι η Καλιφόρνια στόχευε συγκεκριµένα σε Λατίνες γυναίκες. Σε ένα σηµείο της δεκαετίας του 1970, τουλάχιστον ένα στα τέσσερα άτοµα του πληθυσµού των αυτοχθόνων σε ηλικίες αναπαραγωγής, µεταξύ των 15 και 44 ετών, στειρώθηκαν. Πάνω από το ένα τρίτο των γυναικών στο κατεχόµενο από τις ΗΠΑ νησί του Πουέρτο Ρίκο, ως επί το πλείστον εργατική τάξη, στειρώθηκαν µεταξύ της δεκαετίας του 1930 και του 1970. Αν και οι Μαύρες γυναίκες ήταν µόνο το 25% του πληθυσµού της Βόρειας Καρολίνας στη δεκαετία του 1960, σε αυτές αντιστοιχεί σχεδόν το 65% όλων των στειρώσεων των γυναικών κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Για να υπογραµµίσει πόσο κοινή ήταν αυτή η µορφή κακοποίησης, η Fannie Lou Hamer, επιζήσασα µιας µη συναινετικής υστερεκτοµής, µιλώντας σε δηµόσια ακρόαση του 1964 στην Ουάσιγκτον, DC, αποκάλεσε τις ακούσιες στειρώσεις φτωχών µαύρων γυναικών στο Νότο ως «εγχειρίσεις σκωληκοειδίτιδας του Μισισιπή».

 

Ποινικό σύστηµα…

Στο πλαίσιο του ποινικού νοµικού συστήµατος, η εξαναγκαστική στείρωση µε αντάλλαγµα τη µείωση των ποινών παραµένει ενεργή. Τον Νοέµβριο του 2017, η Summer Thyme Creel από την Οκλαχόµα ενθαρρύνθηκε από έναν δικαστή να στειρωθεί. Η Summer κατηγορήθηκε για χρήση πλαστής επιταγής και η στείρωση της προτάθηκε από τον δικαστή Stephen Friot, ο οποίος είπε ότι θα το εκλάµβανε ως ελαφρυντικό παράγοντα στην απόφασή του. Επίσης, το 2017 ένας δικαστής του Τενεσί επιχείρησε να υλοποιήσει µια πολιτική αναγκαστικής στείρωσης για φυλακισµένους ανθρώπους και πρόσφερε µείωση των ποινών 30 ηµερών εάν δέχονταν το εµφύτευµα ελέγχου των γεννήσεων Nexplanon (ή βασεκτοµή). Επιπλέον, υπάρχουν βάσιµες ενδείξεις ότι οι φυλακισµένοι υφίστανται παράνοµες διαδικασίες στείρωσης στη φυλακή κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Έκθεση του Κέντρου Ερευνητικών Αναφορών το 2013 αποκάλυψε ότι σχεδόν 150 γυναίκες που φυλακίστηκαν στις κρατικές φυλακές της Καλιφόρνιας στειρώθηκαν χωρίς συγκατάθεση και κατά παράβαση των σχετικών κρατικών εγκρίσεων µεταξύ 2006 και 2010.

 

…και άτοµα µε ειδικές ανάγκες

Τα άτοµα µε ειδικές ανάγκες είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στον αναπαραγωγικό έλεγχο στις Ηνωµένες Πολιτείες. Αν και είναι παράνοµο από το 1942 να τιµωρούν φυλακισµένους µε στείρωση, η απόφαση του Ανώτατου ∆ικαστηρίου του 1927 στην υπόθεση Buck εναντίον Bell εξακολουθεί να επιτρέπει την αναγκαστική στείρωση ατόµων σε κρατικά ιδρύµατα.

Η εξουσία λήψης αποφάσεων που εκχωρείται στους κηδεµόνες πολλές φορές έχει λειτουργήσει καταχρηστικά και σε περιπτώσεις αναγκαστικών στειρώσεων ως µέσου επιβολής κυρώσεων σε άτοµα µε ειδικές ανάγκες. Η στοχοποίηση ατόµων µε ειδικές ανάγκες οδηγούµενη από την αντίληψη ότι οι άνθρωποι µε αναπηρία δεν πρέπει να γεννήσουν ή να ασκούν τη σεξουαλική τους δραστηριότητα, δεν είναι φαινόµενο µόνο του περασµένου αιώνα, υπάρχει ακόµα. Το 2008, η 29χρονη Kirsten Johnson κέρδισε µια υπόθεση στο Ιλινόις για να αποτρέψει την στείρωσή της – ο κηδεµόνας της, εν αγνοία της, είχε συναινέσει στη διαδικασία εκ µέρους της. Εκείνη την εποχή, ήταν ακόµη νόµιµο στην πολιτεία να στειρώνουν βίαια άτοµα µε αναπηρία (απαγορεύτηκε το 2010).

Το συστηµικό µοτίβο αναπαραγωγικού ελέγχου που επιβάλλεται  από το κράτος επεκτείνεται και σε άτοµα των «περιθωριοποιηµένων φύλων». Πολλά τρανς και «µη δυαδικά» άτοµα στις Ηνωµένες Πολιτείες αντιµετωπίζουν µορφές εξαναγκαστικής στείρωσης κατά τη διαδικασία αλλαγής εγγράφων αναγνώρισης για να επιβεβαιώσουν την ταυτότητα του φύλου τους. Αν και δεν απαιτείται οµοσπονδιακά στις ΗΠΑ για τρανς και «µη δυαδικά» άτοµα να υποβληθούν σε διαδικασίες χειρουργικών επεµβάσεων για να αλλάξουν το φύλο τους σε έγγραφα όπως πιστοποιητικά γέννησης, ορισµένες πολιτείες απαιτούν κάποιο είδος «χειρουργικής επέµβασης αλλαγής φύλου» που µπορεί να επηρεάσει την ικανότητα ενός τρανς ατόµου για αναπαραγωγή.

Είναι σηµαντικό να κατανοήσουµε ότι όλα τα σύγχρονα περιστατικά αναπαραγωγικού ελέγχου που λαµβάνουν χώρα, είναι πρακτικές στις οποίες συναντιούνται η ξενοφοβία, η αποικιοκρατία, ο ρατσισµός, η ετεροπατριαρχία και η ταξική καταπίεση στις Ηνωµένες Πολιτείες. Η φρικτή κακοποίηση που συµβαίνει στο Κέντρο κράτησης της κοµητείας Irwin στη Γεωργία, µια πράξη βιολογικού πολέµου ενάντια στους µετανάστες/τριες, οφείλεται σε αυτή τη θλιβερή κληρονοµιά. Αυτή η πραγµατικότητα µας καλεί να αγωνιστούµε για την κατάργηση της κέντρων κράτησης µεταναστών και όλων των άλλων τέτοιου τύπου κρατικών ιδρυµάτων, τόσο δηµόσιων όσο και ιδιωτικών, που λειτουργούν για να διαιωνίσουν τη βίαιη πράξη περιορισµού της αναπαραγωγικής ελευθερίας των περιθωριοποιηµένων ανθρώπων. Η κατανόηση των ριζών της αδικίας καθιστά ξεκάθαρη την πορεία του αγώνα, πρέπει να δεσµευτούµε να επιβεβαιώσουµε το δικαίωµα στη σωµατική αυτονοµία, το δικαίωµα στην άµβλωση και το δικαίωµα αναπαραγωγής χωρίς φόβο εξαναγκασµού ή ποινικοποίησης.

Η αμερικανική αυτή ταινία σε σκηνοθεσία Άαρον Σόρκιν περιγράφει τα γεγονότα της στημένης δίκης οχτώ ακτιβιστών (που στη συνέχεια η δίκη του ενός διαχωρίστηκε από τους υπόλοιπους), μετά από τα αιματηρά επεισόδια που προκάλεσαν οι αστυνομικές δυνάμεις στη διάρκεια του Συνεδρίου του Δημοκρατικού Κόμματος το 1968 στο Σικάγο.

Το 1968 το Κίνημα στις ΗΠΑ συνεχίζει να εξεγείρεται ενάντια στο πόλεμο του Βιετνάμ και όσα καταπιέζουν την εργατική τάξη, τη νεολαία και τις μειονότητες. Η δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ τον Απρίλη συγκλονίζει τη χώρα και η εξέγερση που ξεσπάει είχε σαν αποτέλεσμα δεκάδες έγχρωμους νεκρούς και χιλιάδες τραυματίες.

Το Συνέδριο του Δημοκρατικού Κόμματος ήταν το επόμενο ραντεβού του Κινήματος με οργάνωση αντιπολεμικών διαδηλώσεων κατά τη διάρκεια του. Όμως οι Πολιτειακές και Τοπικές αρχές σε συνεργασία με τον πρόεδρο Λίντον Τζόνσον προαναγγέλλουν την πλήρη καταστολή των διαμαρτυριών.

Για πέντε εικοσιτετράωρα η αστυνομική βία κυριάρχησε εναντίον των διαδηλωτών με την τηλεόραση να μεταδίδει τις σκηνές βίας σοκάροντας την αμερικανική κοινή γνώμη.

Οχτώ ακτιβιστές επιλέγονται κυριολεκτικά από τις αρχές ασφαλείας και του Υπ. Δικαιοσύνης και κατηγορούνται για υποκίνηση εξέγερσης και οδηγούνται σε μια δίκη ελεγχόμενη και καθοδηγούμενη από την πολιτική και δικαστική εξουσία με μοναδικό σκοπό εξοντωτικές τιμωρίες από πέντε έως δέκα έτη.

Οι κατηγορούμενοι ήταν οι Άμπι Χόφμαν και Τζέρι Ρούμπιν (ηγετικά μέλη των Yippies), ο Τομ Χέιντεν και ο Ρένι Ντέηβις από την φοιτητική οργάνωση SDS, ο Μπόμπι Σηλ ιδρυτικό μέλος των Μαύρων Πανθήρων, ο πασιφιστής Ντέιβ Ντέλιντζερ και οι Τζον Φρόιντς και Λι Γουίνερ.

Η δίκη ήταν στημένη, όπως και ο δικαστής, που κατάφωρα παραβίαζε τα δικαιώματα των κατηγορουμένων. Ειδικά στον έγχρωμο Μπόμπι Σιλ στερούσε την δικηγορική υποστήριξη και έφτασε στο σημείο να διατάξει την βίαιη ακινητοποίηση και φίμωση του στο δικαστήριο, επειδή αντιδρούσε στον αυταρχισμό της εξουσίας!

Τελικά η δίκη του αρχηγού των Μαύρων Πανθήρων διαχωρίστηκε από τους υπόλοιπους και συνεχίστηκε με τους υπόλοιπους και για αυτό έμεινε στην ιστορία σαν η Δίκη των Επτά του Σικάγο.

Η δίκη προκάλεσε αναταράξεις και κινητοποιήσεις κατά τη διάρκεια της, ενώ και οι κατηγορούμενοι πρωταγωνίστησαν σε αυτές εντός του δικαστηρίου. Τελικά το δικαστήριο τους επέβαλλε ποινή 5 ετών φυλάκισης που κατέπεσε στο Εφετείο. Αποτελεί μνημείο κακοδικίας στις ΗΠΑ με ενορχηστρωτές την κυβέρνηση Νίξον, το Υπ. Δικαιοσύνης, τις δικαστικές και αστυνομικές αρχές.

Ο σκηνοθέτης είναι φίλα προσκείμενος στο Δημοκρατικό Κόμμα και ανήκει στους καλλιτέχνες εκείνους που αντιδρούν (συστημικά βέβαια) στις ακραία νεοφιλελεύθερες και ρατσιστικές πολιτικές του Τραμπ.

Από την ταινία λείπει η έντονη πολιτικοποίηση ή κάποια γεγονότα άλλαξαν για χάρη της μυθοπλασίας, που μπορεί να ήταν πιο έντονα και τραγικά, όμως αξίζει να την παρακολουθήσουμε και να θυμηθούμε μερικά από τα μέσα που χρησιμοποιεί η πολιτική εξουσία και η άρχουσα τάξη προκειμένου να καταστείλουν τους αγώνες του εργατικού κινήματος και της νεολαίας. Είναι επίκαιρη όσο ποτέ παρακολουθώντας τις εξελίξεις στις ΗΠΑ και το κίνημα Black Lives Matter.

Τελειώνοντας πρέπει να σημειώσουμε ότι οι κινητοποιήσεις των δεκαετιών ΄60 – ΄70 καθόρισαν τα διακαιώματα και το επίπεδο διαβίωσης των εργατικών στρωμάτων στη Δύση. Και δεν πρόκειται να ξεχαστούν.

Χρήστος Βαγενάς