Το Σάββατο 17 Ιουνίου 2023 στο Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών προβλήθηκε η ταινία “18”, σε σενάριο και σκηνοθεσία του Βασίλη Δούβλη. Κατ’ αρχήν να ευχαριστήσουμε όλον τον κόσμο που γέμισε ασφυκτικά το χώρο του Κυριακάτικου Σχολείου Μεταναστών, την παραγωγή για την παραχώρηση της ταινίας και τον σκηνοθέτη που ήταν παρών.
Μετά την προβολή ακολούθησε συζήτηση. Ο Βασίλης Δούβλης μας μίλησε για την ταινία, απάντησε στις ερωτήσεις μας και όχι μόνο. Θα παραθέσουμε κάποια σημεία της συζήτησης.
Η ταινία γυρίστηκε με ελάχιστους πόρους, ουσιαστικά ήταν low budget. Γυρισμένη σε μεγάλο βαθμό στην περιοχή του Περάματος, μια περιοχή ιδιαίτερη, στην οποία η άνοδος του νεοναζισμού ήταν πολύ χαρακτηριστική και επηρεάστηκε από διάφορους παράγοντες. Μας μίλησε για τις επιλογές του, για παράδειγμα ότι όλοι/ες οι πρωταγωνιστές/ίστριες που έπαιξαν ρόλους νέων παιδιών, επιλέχθηκαν σε μεγάλο βαθμό λόγω της ηλικίας τους, είτε παντελώς ερασιτέχνες, είτε νέοι/ες σπουδαστ(ρι)ες δραματικών σχολών. Επίσης, το σενάριο εμπλουτίστηκε με ιδέες των ίδιων των παιδιών στη διάρκεια των προβών και των γυρισμάτων.
Η ταινία γυρίστηκε κατά τη διάρκεια του πρώτου κύματος της πανδημίας Covid-19, κάτι που ο σκηνοθέτης αξιοποίησε στην ταινία, πέρα από την καταγραφή της ιστορικής στιγμής: η φασιστική συμμορία για παράδειγμα δεν φοράει μάσκες full face αλλά χειρουργικές. Μια κραυγαλέα αντίφαση: οι μάσκες που σώζουν ζωές γίνονται όπλο απόκρυψης για τη συμμορία.
Η ταινία αποφεύγει τις “εύκολες” λύσεις, δεν υπάρχουν δίπολα “καλού” – “κακού”. Τα παιδιά που φτάνουν να υιοθετούν ρατσιστικές και (εν τέλει) φασιστικές απόψεις, είναι αποτέλεσμα κοινωνικών διεργασιών, σε μια περίοδο παρατεταμένης κρίσης, οικονομικής και κοινωνικής. Οι γονείς είτε ασκούν κακές επιρροές (χουντικός πατέρας), είτε -χειρότερα ίσως- είναι απόντες. Τα παιδιά έχουν συσσωρευμένο μίσος που, μη έχοντας διεξόδους να το διοχετεύσουν, επηρεαζόμενα και από ρατσιστικές τηλεπερσόνες, φτάνουν στη σχολική βία, στις ρατσιστικές και ομοφοβικές επιθέσεις, στο φασισμό. Τραγικές φιγούρες όλοι, θύτες και θύματα, χωρίς να ξεπλένονται σε καμία περίπτωση οι φασιστικές πρακτικές.
Ενώ είναι μια δραματοποιημένη ταινία, ο ρεαλισμός στο μεγαλύτερο της μέρος μάς δίνει την εντύπωση ότι παρακολουθούμε ντοκιμαντέρ. Ο σκοπός του δημιουργού δεν είναι να μας δώσει έτοιμες λύσεις, αλλά να μας κάνει να σκεφτούμε και να δώσουμε τις δικές μας. Και αυτό το καταφέρνει εξαιρετικά, καταγράφοντας μια περίοδο, που κάποιοι θεώρησαν ότι πέρασε ανεπιστρεπτί με την δίκη και καταδίκη (πρωτόδικα τουλάχιστον) των στελεχών της Χρυσής Αυγής. Αλλά τα γεγονότα του φθινόπωρου του 2021 (που όπως χαρακτηριστικά μας είπε ο σκηνοθέτης έγιναν -τι ειρωνία- περίπου την ίδια περίοδο που παιζόταν η ταινία στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης) στη Σταυρούπολη και αρκετά μετά, δείχνουν ότι δεν έχουμε ξεμπερδέψει με το τέρας του φασισμού οριστικά και αμετάκλητα, συν ότι – κατά τη γνώμη μας – το δηλητήριο που έχει σκορπίσει είναι παρών σε αρκετό βαθμό, σε ρατσιστικές, ομοφοβικές, εθνικιστικές ρητορείες και πρακτικές, στην καθημερινότητα.
Έχουμε μπροστά μας τη δίκη σε δεύτερο βαθμό της ΧΑ, τους καθημερινούς αγώνες ενάντια στη φτώχεια, το ρατσισμό, την ομοφοβία, τον εθνικισμό που όλα αυτά εκφράζονται στην πράξη (και) με κυβερνητικές πολιτικές στις οποίες μετράμε εκατοντάδες νεκρούς/ές, με το ναυάγιο της Πύλου να είναι το πιο χαρακτηριστικό και πρόσφατο παράδειγμα. Ντόπιοι/ες, μεταναστ(ρι)ες, έχουμε κοινούς αγώνες μπροστά μας, καθήκον μας είναι να αντισταθούμε για να οικοδομήσουμε έναν καλύτερο κόσμο.
Υποβολή απάντησης