Του Μάριου Αυγουστάτου
Στις 20 Ιανουαρίου 2025, ο Ντόναλντ Τραμπ ανέλαβε εκ νέου τα καθήκοντα του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, εγκαινιάζοντας μια δεύτερη θητεία που ήδη χαρακτηρίζεται από σαρωτικές αλλαγές και πολιτικές αποφάσεις με σημαντικές επιπτώσεις τόσο στο εσωτερικό όσο και στο διεθνές πεδίο, με έναν καταιγισμό από ενέργειες που κυρίως αφορούσαν σε απελάσεις μεταναστών, άρσεις “θεσμικών” κεκτημένων της αμερικανικής πολιτικής ζωής και στοχευμένες απειλές.
Οι πρώτες αυτές ημέρες αποκαλύπτουν μια εντατικοποίηση των νεοφιλελεύθερων επιθέσεων, την ενίσχυση του κρατικού αυταρχισμού και την προώθηση πολιτικών που ευνοούν τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα εις βάρος των εργαζομένων και των μειονοτήτων.
Επιθετική Εμπορική Πολιτική και Προστατευτισμός
Μία από τις πρώτες ενέργειες της νέας διοίκησης ήταν η επιβολή υψηλών δασμών σε χώρες όπως ο Καναδάς, το Μεξικό και η Κίνα. Αν και αυτή η κίνηση παρουσιάστηκε ως μέτρο προστασίας της αμερικανικής βιομηχανίας και μείωσης του εμπορικού ελλείμματος, στην πραγματικότητα εξυπηρετεί τα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρήσεων, επιβαρύνοντας τους καταναλωτές με υψηλότερες τιμές και προκαλώντας εντάσεις στις διεθνείς εμπορικές σχέσεις.
Η αποχώρηση από μεγάλες διεθνείς εμπορικές συμφωνίες και η ενίσχυση της “Make America Great Again” ρητορικής δημιουργεί μεγαλύτερη οικονομική αβεβαιότητα, πλήττοντας πρώτα από όλους τους εργαζόμενους αλλά και τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που εξαρτώνται από το διεθνές εμπόριο.
Φυσικά, η στρατηγική του νέου προστατευτισμού δεν περιλαμβάνει κανένα σχέδιο ανακατανομής του πλούτου ή ενίσχυσης των εργαζομένων. Οι μεγάλες πολυεθνικές συνεχίζουν να συσσωρεύουν απίστευτα κέρδη, ενώ οι συνθήκες εργασίας, με εντατικοποίηση της εργασίας, με χαμηλούς “κατώτατους” μισθούς και επισφάλεια, επιδεινώνονται. Οι εταιρείες που υποστηρίζουν τον Τραμπ θα επωφεληθούν από κρατικές επιχορηγήσεις, ενώ οι μικρές επιχειρήσεις και αυτοαπασχολούμενοι, ιδιαίτερα όσοι που εξαρτώνται από εισαγόμενα προϊόντα, θα πληγούν σημαντικά.
Ιμπεριαλιστικές Επιθετικές Κινήσεις
Η κυβέρνηση Τραμπ προχωρά σε επιθετικές κινήσεις κατά κρατών που θεωρεί στρατηγικά σημεία για την οικονομική και στρατιωτική κυριαρχία των ΗΠΑ. Ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται έτοιμος να προσαρτήσει στις ΗΠΑ τη Γροιλανδία, τον Καναδά και τη Διώρυγα του Παναμά. Ποια είναι η ουσία των επεκτατικών του βλέψεων, όμως;
Καναδάς: Ο Τραμπ επαναφέρει την ατζέντα οικονομικών πιέσεων στον Καναδά, απειλώντας με δασμούς σε προϊόντα ξυλείας και αγροτικής παραγωγής, ενώ ενισχύει τις αμερικανικές διεκδικήσεις σε ενεργειακά αποθέματα του βόρειου Ατλαντικού. Ο Καναδάς φιλοξενεί ορυκτά που θεωρούνται κρίσιμα για χρήση σε διάφορες βιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένων των μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων, ηλιακών συλλεκτών και ημιαγωγών. Από αυτά, ο Καναδάς δίνει προτεραιότητα σε στοιχεία λιθίου, γραφίτη και σπάνιων γαιών ως μέρος μιας στρατηγικής για να τοποθετηθεί ως ηγέτης στην παγκόσμια μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα.
Γροιλανδία: Η “άγνωστη” Γροιλανδία, το μεγαλύτερο νησί του κόσμου, βρίσκεται στον Αρκτικό ωκεανό, κατοικείται από 57.000 κατοίκους και καλύπτεται από 81% παγετώνες. Η αιτία που ενδιαφέρεται να προσαρτήσει αυτή την πρώην αποικία της Δανίας και σήμερα αυτόνομο κράτος είναι κατ’αρχήν οικονομική. Βρίσκεται σε μία προνομιακή διαδρομή ναυσιπλοΐας και διακίνησης εμπορευμάτων. Σημείο – κλειδί είναι η κλιματική αλλαγή και ο ρόλος που παίζει στο λιώσιμο των πάγων και στη «διάνοιξη», ακόμα περισσότερων κι συντομότερων διαδρομών. Ήδη το λιώσιμο των πάγων έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον της Κίνας, που έχει δείξει σημαντικό ενδιαφέρον για μια νέα διαδρομή μέσω της Αρκτικής.
Επίσης για έναν λόγο ακόμη, που επίσης σχετίζεται με την υπερθέρμανση του πλανήτη: Το ανεκμετάλλευτο υπέδαφός της. Λόγω της αύξησης των θερμοκρασιών, περίπου 11.000 τετραγωνικά μίλια των πάγων της Γροιλανδίας έχουν λιώσει τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Ο πάγος που υποχωρεί θα μπορούσε να ανοίξει περιοχές για γεωτρήσεις για πετρέλαιο και φυσικό αέριο και μέρη για εξόρυξη κρίσιμων ορυκτών, γεγονός που έχει ήδη προσελκύσει το διεθνές ενδιαφέρον και έχει εγείρει ανησυχίες για περιβαλλοντικές βλάβες.
Παναμάς: Ο Τραμπ ενισχύει την πίεση στον Παναμά, εκβιάζοντας την κυβέρνηση της χώρας για μεγαλύτερο έλεγχο πάνω στη Διώρυγα του Παναμά. Η Διώρυγα του Παναμά κατασκευάστηκε από τις ΗΠΑ, που την εκμεταλλεύονταν οικονομικά από όταν εγκαινιάστηκε το 1914. Το 1977 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Τζίμι Κάρτερ, σύνηψε συμφωνία, η οποία κατέληξε στη μεταβίβαση του ελέγχου της διώρυγας στον Παναμά το 1999. Τώρα ο Τραμπ, θέλει να την «πάρει πίσω» και ο λόγος είναι απλός: Να τη διασχίζουν οικονομικότερα τα αμερικανικά πλοία.
Κίνα: Ο εμπορικός πόλεμος με την Κίνα επιδεινώνεται, ενώ οι εντάσεις στη Νότια Σινική Θάλασσα ενισχύουν τις γεωπολιτικές συγκρούσεις και τον κίνδυνο στρατιωτικής αντιπαράθεσης. Στις 4 Φεβρουαρίου ξεκίνησε ο νέος σινοαμερικανικός εμπορικός πόλεμος. Ηνωμένες Πολιτείες και Κίνα είναι οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες της Γης, με την μια να είναι κορυφαίος εμπορικός εταίρος για την άλλη. Ας δούμε το εμπορικό ισοζύγιο των ΗΠΑ με την Κίνα: το έλλειμμα των διμερών συναλλαγών πλησίασε πέρυσι τα 300 δισ. δολάρια γι’ αυτό βρέθηκαν στο στόχαστρο του Τραμπ. Η επιπλέον φορολόγηση 10% που επέβαλε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στις κινεζικές εισαγωγές τέθηκε σε ισχύ και το Πεκίνο απάντησε ακαριαία με φόρους 15% στις εισαγωγές άνθρακα και υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ. Είναι πολύ πιθανόν ότι οι εντάσεις να κλιμακωθούν και να διαταραχθούν οι καθιερωμένες αλυσίδες εφοδιασμού, από τις οποίες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό οι ευρωπαϊκές εταιρείες.
Το ποια θα είναι η συνέχεια θα εξαρτηθεί αφενός από τον τρόπο με τον οποίο ο Τραμπ θα υλοποιήσει τα σχέδιά του, την αντίδραση του Πεκίνου αλλά και από τις αποφάσεις που θα λάβει και η Ε.Ε.
Γάζα: Ο Τραμπ, πρότεινε την “ανάληψη του ελέγχου της Λωρίδας της Γάζας από τις ΗΠΑ με στόχο τη μετατροπή της σε μια «Ριβιέρα» της Μέσης Ανατολής”. Δήλωσε ότι “η Γάζα θα παραδοθεί στις ΗΠΑ από το Ισραήλ μετά το τέλος των συγκρούσεων, χωρίς την ανάγκη αποστολής Αμερικανών στρατιωτών”. Η πρόταση αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, με τη Χαμάς να την χαρακτηρίζει ως «δήλωση πρόθεσης κατοχής» του παλαιστινιακού εδάφους. Ο Τραμπ επιμένει στο σχέδιό του, υποστηρίζοντας ότι θα ωφελήσει την περιοχή, υπολογίζει όμως χωρίς τον “ξενοδόχο”. Οι Παλαιστίνιοι έχουν αντέξει τα πάνδεινα, δεν πρόκειται να πτοηθούν από αυτό…
Υπουργικό συμβούλιο δισεκατομμυριούχων και όχι μόνο
Η νέα κυβέρνηση Τραμπ στελεχώθηκε (κυρίως) από μια σειρά σκληροπυρηνικών συντηρητικών και επιχειρηματικών παραγόντων, οι οποίοι αντικατοπτρίζουν τη στροφή προς μια ακόμα πιο ακραία δεξιά αντιεργατική πολιτική. Ο Ντόναλντ Τραμπ προχωρά στο διορισμό αριθμού – ρεκόρ δισεκατομμυριούχων, που θα υπηρετήσουν ως υπουργοί στην κυβέρνησή του. Το ρεκόρ που σπάει είναι… δικό του, από την πρώτη θητεία του, το 2016. Ας ξεκινήσουμε με τους υπερ-πλούσιους:
Ελον Μασκ: ιδρυτής της Tesla και της SpaceX έχει γίνει ένας από τους στενότερους συνεργάτες του Ντόναλντ Τραμπ και έχει επιλεγεί για να ηγηθεί του νεοσύστατου Υπουργείου Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας. Η περιουσία του εκτιμάται σε 337,3 δισ. Δολάρια. Γουόρεν Στίβενς: Βασικός υποστηρικτής του Τραμπ, επικεφαλής της επενδυτικής τράπεζας Stephens Inc. με έδρα το Αρκανσο, η οποία ιδρύθηκε από τον θείο του πριν από σχεδόν έναν αιώνα και είναι γνωστή για τον ρόλο της στην εισαγωγή της Walmart στο χρηματιστήριο το 1970. Η περιουσία του εκτιμάται σε 3,4 δισ. Δολάρια. Λίντα ΜακΜάχον: Ένα επιχειρηματικό στέλεχος, με μηδαμινή εμπερία στην εκπαίδευση, πρώην διευθύνουσα σύμβουλος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Wrestling (WWE). Επελέγη για τη θέση της υπουργού Παιδείας (αν δεν το καταργήσει ο Τραμπ, βλ. παρακάτω). Ηταν επίσης συμπρόεδρος της ομάδας μετάβασης του Ντόναλντ Τραμπ. Στην πρώτη θητεία Τραμπ είχε υπηρετήσει ως επικεφαλής της Υπηρεσίας Διοίκησης Μικρών Επιχειρήσεων, προτού εκλεγεί πρόεδρος του Ινστιτούτου Πολιτικής America First, μιας δεξαμενής σκέψης που… συγκέντρωσε εκατομμύρια για την εκλογή του Τραμπ. Η περιουσία της εκτιμάται σε 3 δισ. Δολάρια. Τζάρεντ Αϊζακμαν: ο τελευταίος δισεκατομμυριούχος που επιλέχθηκε από τον Τραμπ, ως επικεφαλής της NASA. Εναι… προσωπικός φίλος και συνεργάτης του Ελον Μασκ (τυχαίο;) είναι ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας επεξεργασίας πληρωμών Shift4 Payments με έδρα την Πενσιλβάνια. Το 2011 ίδρυσε και την αμυντική εταιρεία Draken International, την οποία πούλησε στην Blackstone το 2019 έναντι εννιαψήφιου ποσού. Εκτιμώμενη περιουσία: 3 δισ. Δολάρια. Χάουαρντ Λούτνικ: Συμπρόεδρος της μεταβατικής ομάδας του Τραμπ. Διευθύνων σύμβουλος της Cantor Fitzgerald. Ο Ντόναλντ Τραμπ τον επέλεξε για τη θέση του υπουργού Εμπορίου και είναι γνωστός για την ανασύσταση της εταιρείας χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στην οποία έχει εργαστεί καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας του, αφότου η εταιρεία έχασε 658 υπαλλήλους στην τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου. Η περιουσία του εκτιμάται σε 1,5 δισ. Δολάρια. Βίβεκ Ραμασουάμι: Επιχειρηματίας στον τομέα της βιοτεχνολογίας και από τους νεότερους δισεκατομμυριούχους. Ο Ραμασουάμι απέκτησε τον πλούτο του μέσω της Roivant Sciences, εταιρείας που ίδρυσε πριν από σχεδόν μια δεκαετία, η οποία εισήχθη στο χρηματιστήριο το 2021, παράγοντας διάφορα φάρμακα που βγήκαν στην αγορά. Εκτιμώμενη περιουσία: 1 δισεκατομμύριο δολάρια. Κέλι Λέφλερ: Πρώην γερουσιαστής του Δημοκρατικού Κόμματος της Τζόρτζια, την οποία επέλεξε ο Τραμπ για να ηγηθεί της Υπηρεσίας Διοίκησης Μικρών Επιχειρήσεων. Είναι παντρεμένη με τον δισεκατομμυριούχο ιδρυτή του Intercontinental Exchange Τζεφ Σρέτσερ. Εκτιμώμενη περιουσία: 1,1 δισ. δολάρια.
Η λίστα συμπληρώνεται από ακόμα αρκετούς πλούσιους για να υπηρετήσουν στην κυβέρνησή του. Πρόκειται για τους: Μασάντ Μπούλος, πεθερό της κόρης του, Τίφανι Τραμπ, και διευθύνοντα σύμβουλο νιγηριανής εταιρείας αυτοκινήτων. Θα αναλάβει τη θέση του ανώτερου συμβούλου για τις αραβικές και μεσανατολικές υποθέσεις. Τζον Φέλαν, χρηματοδότη της εκστρατείας του και ιδρυτής ιδρυτή της MSD Capital. Προορίζεται για το υπουργείο Ναυτιλίας. Τσαρλς Κούσνερ, πεθερό της Ιβάνκα Τραμπ και ιδρυτή της εταιρείας ακινήτων Kushner Companies. Θα διοριστεί πρέσβης των ΗΠΑ στη Γαλλία.
Η συνολική καθαρή περιουσία των μελών της κυβέρνησης Τραμπ ήταν την 1η Δεκεμβρίου 340 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με το περιοδικό New York, λίγο πριν ανακοινώσει τους διορισμούς των Στίβενς και Αϊζακμαν.
Ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εκτιμώμενη καθαρή περιουσία 6,2 δισ. δολαρίων. Η λίστα με τα ονόματα στα κομβικά υπουργεία συνεχίζεται:
Υπουργός Οικονομικών: ;Oπως και στην πρώτη του θητεία, ο Τραμπ επέλεξε έναν γνώστη της Wall Street, έναν επικεφαλής hedge fund Scott Bessent. Σε συνέντευξή του, ο Bessent είπε ότι το σχέδιο του Τραμπ να επιβάλει υψηλότερους δασμούς στις εισαγωγές ήταν ένα «μαξιμαλιστικό» διαπραγματευτικό εργαλείο στις εμπορικές διαπραγματεύσεις. Είναι κλιμάκωση για αποκλιμάκωση». Άλλωστε, «κλιμάκωση για αποκλιμάκωση» είναι το σύνθημα του ισραηλινού στρατού καθώς καταστρέφει τη Γάζα και τον Λίβανο. Φυσικά σηματοδοτεί την πλήρη υποταγή της οικονομικής πολιτικής στις μεγάλες τράπεζες και το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο.
Υπουργός Εξωτερικών: O Μάρκο Ρούμπιο είναι ένα σκληροπυρηνικό σκυλί του ιμπεριαλισμού των ΗΠΑ. «Δεν μπορεί να αναμένεται από το Ισραήλ να συνυπάρχει με αυτούς τους άγριους. Πρέπει να εξαλειφθούν», είπε όταν ρωτήθηκε για τις απώλειες Παλαιστινίων αμάχων στη Γάζα. Για τον Ρούμπιο, οι μεγαλύτερες απειλές των ΗΠΑ είναι η Κίνα και το Ιράν. Θέλει να περιορίσει την υποστήριξη των ΗΠΑ στον πόλεμο της Ουκρανίας, ενώ αρχικά ήταν ένθερμος υποστηρικτής του πολέμου αντιπροσώπων μεταξύ του αμερικανικού και του ρωσικού ιμπεριαλισμού. Είχε ισχυρισθεί ότι οι Κουβανοί γονείς του διέφυγαν από το καθεστώς του Φιντέλ Κάστρο για να κερδίσει την εύνοια της βάσης των Ρεπουμπλικανών. Στην πραγματικότητα μετανάστευσαν στις ΗΠΑ το 1956 όταν η Κούβα κυβερνήθηκε από την βάναυση δικτατορία που υποστηριζόταν από τις… ΗΠΑ.
Υπουργός Δικαιοσύνης: ,Η Παμ Μποντάι μέλος της ομάδας δικηγόρων που αμφισβήτησε, μάταια, το αποτέλεσμα των εκλογών του Νοεμβρίου του 2020, στις οποίες ο Τραμπ ηττήθηκε από τον Μπάιντεν. Η επιλογή της για ρόλο στο υπουργικό συμβούλιο ενισχύει τον ρόλο δεξιών think tanks ως δεξαμενών στελεχών για ανώτατες κυβερνητικές θέσεις στη δεύτερη θητεία του Τραμπ. Μεταξύ άλλων ανέλαβε να εκτελέσει ένα εκδικητικό σχέδιο με απολύσεις δικαστικών που ενεπλάκησαν στις νομικές υποθέσεις σε βάρος του Τραμπ. Επίσης, ως γενική εισαγγελέας της Φλόριντα η Μπόντι συμμετείχε, μαζί με άλλους Ρεπουμπλικανούς σε δίκη που είχε στόχο να ανατρέψει τον νόμο για το «Obama Care». Το 2014, υποστήριξε ότι η αναγνώριση των γάμων ομοφύλων πολιτείες θα «επέφερε σημαντική δημόσια βλάβη» στους κατοίκους της Φλόριντα.
H σύνθεση κυβέρνησης αποκαλύπτει ξεκάθαρα την (ακρο)δεξιά στροφή των ΗΠΑ και την ξεκάθαρη πρόθεση του Τραμπ να κυριαρχήσει στους “βαθύ κράτος”, παράλληλα διαλύοντας όποια κοινωνικά κεκτημένα υπάρχουν ακόμα…
Ο Elon Musk και τα μεγάλα αφεντικά τεχνολογίας
Ως Υπουργός “Αποτελεσματικότητας” πλέον ο φασίζων δισεκατομμυριούχος Έλον Μασκ (ήδη) συμβάλλει στην ώθηση της πολιτικής στις Ηνωμένες Πολιτείες -ακόμα- πιο δεξιά. Είναι η ξεκάθαρη προσωποποίηση του ότι η οικονομική δύναμη στον καπιταλισμό μεταφράζεται σε πολιτική εξουσία. Αλλά υπάρχει μια μεγαλύτερη ιστορία γύρω από την αυξανόμενη συμμετοχή των αφεντικών της Silicon Valley και της σύνδεσής τους με την ακροδεξιά.
Ουσιαστικά, ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, αφεντικό των Χ, Tesla, Space X, Neuralink κλπ. κυριολεκτικά αγόρασε τον δρόμο του στην κυβέρνηση: κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ο Μασκ έγινε ο μεγαλύτερος δωρητής του Τραμπ και ο πιο ισχυρός υποστηρικτής του, δωρίζοντας 277 εκατομμύρια στον Τραμπ.
O Νοτιοαφρικανός πατέρας του, ήταν ιδιοκτήτης ενός ορυχείου σμαραγδιού στη Ζάμπια: «Είχαμε τόσα πολλά χρήματα μερικές φορές που δεν μπορούσαμε να κλείσουμε καν το χρηματοκιβώτιο μας». Οι παππούδες του Μασκ ήταν μέλη του Καναδικού Ναζιστικού Κόμματος, που υποστήριζαν τον Χίτλερ και αποφάσισαν να μετακομίσουν στη Νότια Αφρική επειδή ενέκριναν το απαρτχάιντ.
Η -δημόσια- στροφή του Μασκ προς την άκρα δεξιά έγινε εμφανής την περίοδο της πανδημίας Covid, όταν χαρακτήρισε τους περιορισμούς που ίσχυαν στην Καλιφόρνια «φασιστικούς» και μετέφερε τα εργοστάσιά του εκτός πολιτείας. Το 2021 ο Μασκ έμεινε εσκεμμένα έξω από μια σύνοδο κορυφής ηλεκτρικών οχημάτων που πραγματοποιήθηκε από τον Τζο Μπάιντεν, η οποία άφησε τον Μασκ να παίξει τον αγαπημένο του ρόλο – του θύματος. Μέχρι το 2022 είχε εμμονή με τη μετανάστευση και αυτό που αποκαλεί τον «ιό του woke», τον οποίο ισχυρίζεται ότι… «σκότωσε» την κόρη του. Όταν η κόρη του έκανε coming out και φυλομετάβαση, ορκίστηκε να «καταστρέψει» τo “woke κίνημα”. Αλλά ο Elon Musk δεν είναι μοναδικός – συχνά υπήρξαν αφεντικά τεχνολογίας που στράφηκαν στην πολιτική για να εξασφαλίσουν την οικονομική τους θέση.
Ο Peter Thiel, συνιδρυτής του PayPal μαζί με τον Musk, ήταν ένας από τους μεγαλύτερους χορηγούς στην εκστρατεία του Trump. Το 1995 ο Thiel, μαζί με τον πρώην ηγέτη προϊόντων της PayPal, David Sacks, δημοσίευσαν το βιβλίο “The Diversity Myth”, που διερευνά «την εξουθενωτική επίδραση που έχει η πολιτική ορθότητα στην ελευθερία στις Ηνωμένες Πολιτείες». Σε αυτό το βιβλίο ισχυρίστηκε ότι «η εστίαση της κοινωνίας στον (αντι)ρατσισμό έχει προκαλέσει μόνο περισσότερες εντάσεις». Το 2009 ισχυρίστηκε ότι «η ελευθερία και η δημοκρατία δεν είναι πλέον συμβατά». Τα τελευταία 15 χρόνια έχει χρηματοδοτήσει Ρεπουμπλικανούς υποψηφίους πολύ πιο ακραίους από τους παραδοσιακούς συντηρητικούς. Αυτό περιλαμβάνει τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ JD Vance, με τον οποίο γνωρίστηκε όταν ο Thiel έδωσε μια διάλεξη ενώ ο Vance παρακολουθούσε τη Νομική Σχολή του Yale το 2011. Ο Vance αργότερα αποκάλεσε αυτή την «πιο σημαντική στιγμή» των πρώτων του χρόνων. Έκτοτε, ο Thiel συμβούλευε και χρηματοδοτούσε τον Vance, βοηθώντας τον να ανέβει στην ιεραρχία του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Αλλά ο ρόλος του Βανς (υποτίθεται) είναι αντιφατικός. Ενώ αναφερόταν δημόσια στα παιδικά του χρόνια στην εργατική τάξη του Rust Belt και θρηνούσε για τις χαμένες παραδόσεις της αμερικανικής ζωής, ο Vance ήταν πάντα με την τσέπη αυτών των τεχνολογικών κολοσσών.
Ο Μασκ και ο Βανς συνοψίζουν δύο (υποτίθεται) αντιφατικά στοιχεία στην πολιτική του Τραμπ. Ο Μασκ είναι ένας δισεκατομμυριούχος που θέλει να αυξήσει τα κέρδη του και να μειώσει τις κρατικές υπηρεσίες στο νέο του ρόλο ως Διαχειριστής του “υπουργείου” Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας. Ενώ ο Βανς ισχυρίζεται ότι φέρνει πίσω τις “παραδόσεις” των ΗΠΑ, ισχυριζόμενος ότι αγωνίζεται για τους… “κατατρεγμένους”.
Ο Έλον Μασκ αναμένεται να προωθήσει τις δικές του εταιρείες μέσω κρατικών συμβολαίων, ενώ οι πολιτικές του δείχνουν σαφή σύνδεση με αυταρχικές και αντιδημοκρατικές τάσεις. Έχει προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις λόγω της ανοιχτής υποστήριξής του σε ακροδεξιά-φασιστικά στοιχεία όπως το AfD στη Γερμανία, των επιθέσεών του σε εργατικά δικαιώματα, αλλά και συμβολικά και της συμπεριφοράς του, όπως η χρήση ναζιστικού χαιρετισμού σε δημόσιες εμφανίσεις του.
Η επιρροή των αφεντικών της τεχνολογίας στην κυβέρνηση του Τραμπ έχει ήδη τεράστιες επιπτώσεις στην ελευθερία του λόγου και τη μεταναστευτική πολιτική: Η φιλοδοξία των αφεντικών της τεχνολογίας είναι να δημιουργήσουν τους κανόνες σύμφωνα με τα δικά τους συμφέροντα. Θέλουν την ασυδοσία της τεχνητής νοημοσύνης (ενώ δημόσια μιλάνε για “ρύθμιση”) και των κρυπτονομισμάτων και την πλήρη ιδιωτικοποίηση όλων των κυβερνητικών τομέων. Από την εκλογική νίκη του Τραμπ, πολλές εταιρείες τεχνολογίας έριξαν την υποστήριξή τους στον εκλεγμένο πρόεδρο – μια σημαντική απόκλιση από την πρώτη θητεία του, όταν η βιομηχανία γενικά διατηρούσε τεταμένη σχέση με τον Τραμπ. H Amazon, η Meta και o “mr OpenAI” Sam Altman ανακοίνωσαν δωρεές 1 εκατομμυρίου δολαρίων η καθεμία στην τελετή ορκωμοσίας του Τραμπ. Και τις τελευταίες εβδομάδες, πάμπολλα στελέχη της Silicon Valley έσπευσαν να δηλώσουν “υποταγή” με προσωπικά ραντεβού στην κατοικία του Τραμπ, Mar-a-Lago, στο Παλμ Μπιτς της Φλόριντα.
Απομόνωση V.2: αποχώρηση και ρήξη με Διεθνείς Οργανισμούς
Αποχώρηση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO): Ο Τραμπ επικαλέστηκε «κακοδιαχείριση» και «αντι-αμερικανική στάση» του WHO, σταματώντας τη χρηματοδότηση και αποσύροντας επίσημα τις ΗΠΑ, αφήνοντας διεθνή προγράμματα υγείας εκτεθειμένα.
Απόσυρση από τη Συνθήκη του Παρισιού για το κλίμα: Ο Ντόναλντ Τραμπ, οπαδός της χρήσης υδρογονανθράκων, απορρίπτει την κλιματική αλλαγή ως «φάρσα» και την πρώτη ημέρα της θητείας του απέσυρε τις ΗΠΑ από τη Συνθήκη του Παρισιού για το Κλίμα, κάτι που αναπόφευκτα θα επιταχύνει την περιβαλλοντική καταστροφή.
Ρήξη με τον ΟΗΕ και τις Επιτροπές Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων: Οι ΗΠΑ αποσύρθηκαν από τον ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και άλλες επιτροπές, υποβαθμίζοντας τις διεθνείς προσπάθειες προστασίας προσφύγων, μειονοτήτων και εργατικών δικαιωμάτων.
Επιβολή κυρώσεων στο Διεθνές Δικαστήριο: ο Τραμπ υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο επιβάλλονται κυρώσεις στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, κατηγορώντας το για “παράνομες και αβάσιμες ενέργειες εναντίον της Αμερικής και στενού συμμάχου μας, του Ισραήλ” και για “κατάχρηση εξουσίας”. Το κείμενο, απαγορεύει την είσοδο στις ΗΠΑ σε ηγετικά στελέχη, υπαλλήλους και άλλους εργαζόμενους στο ΔΠΔ, καθώς και σε στενούς συγγενείς τους. Το διάταγμα προβλέπει επίσης το πάγωμα τυχόν περιουσιακών στοιχείων των προσώπων αυτών στην αμερικανική δικαιοδοσία.
Κατάργηση του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Παιδείας
Το Υπουργείο Παιδείας ιδρύθηκε το 1979 και εποπτεύει τη χρηματοδότηση των δημόσιων σχολείων, διαχειρίζεται τα φοιτητικά δάνεια και υλοποιεί προγράμματα πρόνοιας για φοιτητές από οικογένειες με χαμηλό εισόδημα. Ο Τραμπ έχει κατηγορήσει το υπουργείο Παιδείας ότι κάνει «πλύση εγκεφάλου» στους νέους προωθώντας «ακατάλληλο φυλετικό, σεξουαλικό και πολιτικό υλικό» (κάτι σαν το “βάζουν κοινωνιολογία για να κάνουν τα παιδιά αριστερά” του Γεωργιάδη). Η νέα θητεία του Τραμπ περιλαμβάνει την πλήρη διάλυση των δημόσιων υποδομών, ξεκινώντας με την εκπαίδευση. Η (προτεινόμενη) κατάργηση του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Παιδείας σηματοδοτεί μια τεράστια υποχώρηση στη χρηματοδότηση των δημόσιων σχολείων, δίνοντας το προβάδισμα στα ιδιωτικά συμφέροντα και τις επιχειρηματικές επενδύσεις στον τομέα της εκπαίδευσης. Τα προγράμματα κουπονιών (vouchers) για ιδιωτικά σχολεία, που προωθεί η κυβέρνηση, αναμένεται να οδηγήσουν σε αύξηση των ανισοτήτων, καθώς οι πλουσιότερες οικογένειες θα έχουν (ακόμα) περισσότερες ευκαιρίες, ενώ οι πιο αδύναμες οικονομικά κοινότητες θα δουν τη δημόσια εκπαίδευση να καταρρέει. Η πολιτική αυτή εξυπηρετεί κυρίως τις μεγάλες εταιρείες εκπαίδευσης και τις… θρησκευτικές οργανώσεις που επιθυμούν να επεκτείνουν την επιρροή τους στα σχολικά προγράμματα.
Ενίσχυση της Αστυνομικής Καταστολής
Ένα άλλο στοιχείο που χαρακτηρίζει τις πρώτες ημέρες της νέας θητείας Τραμπ είναι η περαιτέρω στρατιωτικοποίηση της αστυνομίας και η ενίσχυση της κρατικής καταστολής. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε νέα προγράμματα χρηματοδότησης για τις δυνάμεις επιβολής του νόμου, επιτρέποντάς τους να αποκτήσουν πιο προηγμένα όπλα και εξοπλισμό που χρησιμοποιούνται συνήθως από τον στρατό.
Οι διαδηλώσεις που ήδη ξεσπούν αντιμετωπίζονται με ακραία καταστολή, ενώ νομοσχέδια που περιορίζουν το δικαίωμα στη διαμαρτυρία προωθούνται στο Κογκρέσο. Ο έλεγχος του κράτους επεκτείνεται και στις ψηφιακές επικοινωνίες, με πρόσχημα την “εθνική ασφάλεια”, γεγονός που εγείρει ανησυχίες για την ελευθερία του λόγου και τα πολιτικά δικαιώματα.
Επιθέσεις σε Μειονότητες και ΛΟΑΤΚΙ+ Άτομα
Η νέα κυβέρνηση στοχεύει με σκληρές πολιτικές τους μετανάστες, τις μειονότητες και τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Οι πρώτες εκτελεστικές εντολές περιλαμβάνουν:
Επιτάχυνση απελάσεων: Ένα από τα πιο “θεαματικά” επιθετικά προγράμματα απελάσεων που έχουν εφαρμοστεί, με στόχο εκατομμύρια μετανάστες χωρίς έγγραφα, ακόμα και όσων ζούσαν στις ΗΠΑ επί δεκαετίες. Επέκταση της πολιτικής «μηδενικής ανοχής», χωρίζοντας ακόμα και οικογένειες στα σύνορα. Περιορισμοί στο δικαίωμα ασύλου, αποκλείοντας αιτούντες από χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Μέσης Ανατολής. Τερματισμός του δικαιώματος της ιθαγένειας για παιδιά μεταναστών που γεννιούνται στις ΗΠΑ.
Περιορισμός δικαιωμάτων: Μείωση χρηματοδότησης οργανώσεων που προστατεύουν τα δικαιώματα μειονοτήτων, καθώς και προσπάθειες περιορισμού των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, όπως η απαγόρευση ένταξης τρανς ατόμων στον στρατό. Στήριξη νόμων που επιτρέπουν διακρίσεις κατά ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, ιδιαίτερα στον εργασιακό και εκπαιδευτικό τομέα. Αποδυνάμωση νομοθεσιών για την προστασία ΛΟΑΤΚΙ+ μαθητών στα σχολεία. Αναγνώριση μόνο δύο φύλων, αρσενικό και θηλυκό…
Οι πολιτικές αυτές ήδη ενίσχυσαν τη ρατσιστική και ομοφοβική βία, ενώ έδωσαν κρατική νομιμοποίηση στις διακρίσεις.
Υπάρχουν αντιστάσεις;
Απέναντι στη νέα επιθετική πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ, ήδη διαμορφώνονται κινήματα αντίστασης. Εργατικά συνδικάτα, οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, περιβαλλοντικές ομάδες και κοινότητες μεταναστών κινητοποιούνται ενάντια στις νεοφιλελεύθερες και αυταρχικές πολιτικές. Οι διαδηλώσεις, οι απεργίες και οι οργανωμένες καμπάνιες ενημέρωσης αναμένεται να ενταθούν, καθώς η κοινωνία αντιδρά.
Η εργατική τάξη στις ΗΠΑ ήδη διοργανώνει απεργίες σε μεγάλες επιχειρήσεις, ενώ νέες συμμαχίες μεταξύ συνδικάτων και ακτιβιστών ενισχύουν το μέτωπο της αντίστασης. Παράλληλα, η κοινωνική κινητοποίηση εντείνεται και σε διεθνές επίπεδο, με κινήματα αλληλεγγύης να σχηματίζονται σε διάφορες χώρες που επηρεάζονται από τις πολιτικές των ΗΠΑ.
Διαδηλώσεις υπέρ των μεταναστών: Χιλιάδες άνθρωποι έχουν κατέβει στους δρόμους σε πόλεις όπως η Νέα Υόρκη, το Σικάγο και το Λος Άντζελες, διαμαρτυρόμενοι για τις μαζικές απελάσεις και τις επιθέσεις ενάντια σε πρόσφυγες και μετανάστες. Οι διαμαρτυρίες ήταν αποτέλεσμα ενός κινήματος που οργανώθηκε μέσω του διαδίκτυου με τα hashtags #buildtheresistance και #50501, που σημαίνει 50 διαμαρτυρίες, 50 πολιτείες, μια μέρα.
LGBTQ+ Κινητοποιήσεις: Οι πολιτικές που περιορίζουν τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων έχουν προκαλέσει ισχυρές αντιδράσεις, με πορείες διαμαρτυρίας και εκστρατείες ενημέρωσης σε μεγάλες πόλεις. Η Εκστρατεία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία εκπροσωπεί τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, δήλωσε ότι «θα αντισταθούμε σε αυτές τις επιβλαβείς διατάξεις με ό,τι έχουμε».
Περιβαλλοντικές διαμαρτυρίες: Η καταστροφή περιβαλλοντικών ρυθμίσεων και η ενίσχυση των ορυκτών καυσίμων έχουν προκαλέσει διαδηλώσεις σε πολιτείες όπως η Καλιφόρνια και η Ουάσιγκτον.
Απεργίες και εργατικοί αγώνες: Χιλιάδες εργαζόμενοι ήταν ήδη μπροστάρηδες σε απεργίες ενάντια στην καταστολή των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων. Ιδιαίτερα στον τομέα της τεχνολογίας, του εμπορίου και του επισιτισμού, οι εργαζόμενοι απαιτούν καλύτερες συνθήκες εργασίας και δικαιώματα.
Επίσης οι πολιτικές του Τραμπ έχουν πυροδοτήσει ήδη διεθνείς διαμαρτυρίες, με κινήματα αλληλεγγύης να οργανώνουν πορείες και δράσεις κατά της ρατσιστικής και ιμπεριαλιστικής πολιτικής των ΗΠΑ.
Θα αφήσουμε το τέρας ανεξέλεγκτο; #Buildtheresistance
Οι πρώτες μέρες της δεύτερης προεδρίας του Τραμπ σηματοδοτούν μια σαρωτική επίθεση στις δημοκρατικές δομές, στους εργαζόμενους, το περιβάλλον, τις μειονότητες και τις διεθνείς σχέσεις. Με την αποχώρηση από παγκόσμιους οργανισμούς, τις εντάσεις της εξωτερικής πολιτικής και την υποβάθμιση των κοινωνικών δικαιωμάτων, οι ΗΠΑ μπαίνουν σε μια νέα φάση απομονωτισμού και αυταρχισμού. Ο Τραμπ δεν επιδιώκει συναινέσεις, αλλά απαιτεί υποταγή στην παντοδυναμία των ΗΠΑ.
Σε αυτό το φόντο, οι ντόπιοι εκπρόσωποι, η κυβέρνηση ΝΔ ήδη σπεύδει να δώσει εχέγγυα πίστης στον Τραμπ, επικαλούμενη τη «στρατηγική συμμαχία» και τους «ιστορικούς δεσμούς» με τις ΗΠΑ, μην διστάζοντας να κάνουν ακόμη και κωλοτούμπες. Ο Μητσοτάκης, πέρα από το ότι συμφώνησε με την πίεση που ασκεί ο Ντόναλντ Τραμπ στην ΕΕ και τα μέλη του ΝΑΤΟ για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ, ανέπτυξε και τη θέση του για την “woke” ατζέντα, στοιχιζόμενος με τις κορώνες του νέου Αμερικανού προέδρου, ο οποίος στην πρώτη ομιλία του μετά την ορκωμοσία του υποσχέθηκε στο ακροατήριό του ότι «θα υπάρχουν μόνο δύο φύλα: το αρσενικό και το θηλυκό», επαναφέροντας τις ΗΠΑ δεκαετίες πίσω..
Ότι κι αν πούμε εδώ για να συνοψίσουμε θα είναι λίγο. Η αντίσταση με κάθε τρόπο απέναντι σε αυτές τις πολιτικές είναι μονόδρομος, απαραιτήτως συντονισμένη και διεθνής, καθώς οι επιπτώσεις θα είναι παγκόσμιες και μακροχρόνιες για την επιβίωση των εργαζομένων, των κινημάτων και στις ΗΠΑ και παντού.
Υποβολή απάντησης