της Σάσας Χασάπη
Οι συνεχείς γυναικοκτονίες, βιασµοί, όλα τα περιστατικά έµφυλης βίας, τα οποία µε θάρρος δηµοσιοποίησαν τα θύµατα, αλλά και το κατεξοχήν νεολαιίστικο κίνηµα που βγήκε στους δρόµους για την υπεράσπισή τους, επέβαλαν το θέµα της βίας και του φεµινισµού στα φετινά θέµατα των πανελλαδικών εξετάσεων στο µάθηµα της Νεοελληνικής γλώσσας και Λογοτεχνίας. Παρότι η προσέγγιση των τριών κειµένων, τα οποία έπρεπε τα παιδιά να επεξεργαστούν, φαίνεται προοδευτική, αν διαβάσει κανείς προσεκτικά θα διαπιστώσει ότι καθόλου δεν αντιµετωπίζουν το ζήτηµα από τη σκοπιά αυτή.
Διαβάζουµε στο πρώτο κείµενο για την ηµέρα καταδίκης της βίας εναντίον των γυναικών, απόσπασµα από το βιβλίο του Σταύρου Τσακυράκη, «∆ικαιοσύνη: η ουσία της πολιτικής», (εκδ. Μεταίχµιο, 2019, σ. 202 ): «…σήµερα, όµως, ηµέρα κατά της βίας εναντίον των γυναικών, δεν µπορεί παρά να αναλογιζόµαστε µε ενοχή τη µεγαλύτερη αδικία που υπήρξε από καταβολής κόσµου, να συµπονούµε τις αµέτρητες γυναίκες θύµατα, και να προσπαθούµε να οραµατιζόµαστε δικαιοσύνη». Ενώ το κείµενο εντοπίζει στην ιστορία της ανθρωπότητας έστω µερικώς την ρίζα της γυναικείας καταπίεσης (αναπαραγωγή), το παραπάνω σηµείο είναι προκλητικό γιατί η συµπόνοια και η ενοχή προς τα δολοφονηµένα ή (παρα) βιασµένα θύµατα δεν αποτελεί πρόθεση δικαίωσης ή δικαιοσύνης. Επιπλέον, ρατσιστικά, το κείµενο τοποθετεί το ζήτηµα ως πρόβληµα κατά βάση των ανατολικών κοινωνιών, αφού στις δυτικές κοινωνίες τέτοια περιστατικά θεωρούνται τάχα «παράνοµα». Στο δεύτερο κείµενο «Φεµινισµός και Νεοφεµινισµός», που ήταν πρόσφατο άρθρο της Μαρίλιας Παπαθανασίου, στην εφηµερίδα «Το Βήµα», προβάλλεται η άποψη της Μπελίντα Κανόν, συγγραφέα και δ. συγκριτικής λογοτεχνίας, στο πλαίσιο του δεύτερου φεστιβάλ φιλοσοφίας, στο Γαλλικό Ινστιτούτο της Αθήνας, µε τίτλο «Μεταµορφώσεις του αρσενικού και του θηλυκού». Το απόσπασµα υπερασπίζεται το φεµινιστικό κίνηµα την εποχή της Σιµόν Ντε Μποβουάρ, αλλά όχι το σηµερινό, µέσα στο οποίο κυρίαρχη είναι η θεωρία των ταυτοτήτων και η θεωρία της πατριαρχίας ως αιτία της γυναικείας, έµφυλης καταπίεσης. Ανεξάρτητα από την κριτική µας στη θεωρία της πατριαρχίας και των ταυτοτήτων, οι διατυπώσεις «ενίοτε το να είσαι θύµα γίνεται εύσηµο…πρόκειται για ιδεολογία που εκφράζεται ως “πάθος για θυµατοποίηση”» είναι αντιδραστικές, συνιστούν κυνισµό, προσβολή όλων των θυµάτων και των καταπιεσµένων και όσων αγωνίζονται, ενάντια στο σεξισµό, την έµφυλη καταπίεση και βία. Το τρίτο απόσπασµα από το διήγηµα του Χρήστου Οικονόµου, «Οι κόρες του Ηφαιστείου», εκδ. Πόλις, 2017, σσ. 163-164, ενώ προσπαθεί να αλλάξει το στερεότυπο ρόλο του ανδρικού φύλου, ως ισχυρού, καταφέρνει µάλλον το αντίθετο.
Εν ολίγοις τα θέµατα που επέλεξε η επιτροπή θεµάτων δεν παρουσιάζουν τίποτα άλλο παρά την κυρίαρχη άποψη για το ζήτηµα του γυναικείου, έµφυλου, πασπαλισµένη µε λίγη κατανόηση και συµπόνοια, σαν να µην έχουν υπάρξει καταγεγραµµένοι θάνατοι, δολοφονίες, βιασµοί, ξυλοδαρµοί, ταπεινώσεις, παρενοχλήσεις, λόγω φύλου, σε χώρους δουλειάς, στο σπίτι, στο δρόµο. ∆εν περίµενε κανείς κάτι καλύτερο, από ένα υπουργείο, που προωθεί τα πιο αντιδραστικά ιδεολογήµατα και τροφοδοτεί τα πιο συντηρητικά αντανακλαστικά της κοινωνίας. Μοναδικός αντίπαλος στο σκοταδισµό είναι οι διεκδικήσεις, τα αιτήµατα και οι αγώνες του κινήµατος και της Αριστεράς, που πρέπει να ξαναβρουν τον βηµατισµό τους.
Υποβολή απάντησης