Του Στέλιου Φαζάκη
Το ότι οι ευρωεκλογές της 9ης Ιούνη θα έφερναν “περίεργα” αποτελέσµατα είχε φανεί από αρκετό καιρό πριν. Τα κόµµατα εξουσίας έβλεπαν ότι θα υπάρχει µεγάλη αποχή ψηφοφόρων και δεν υπήρχαν περιθώρια για διευρυµένες νίκες και θριαµβολογίες. Γι’ αυτό είχαν βάλει εξαρχής χαµηλά τον πήχη των επιδόσεων τους. Παρ΄όλα αυτά η αποχή ήταν πανευρωπαϊκά πολύ µεγαλύτερη από την αναµενόµενη και στην Ελλάδα έφτασε σχεδόν στο 60%!
Εκλογική απεργία;
Τα αποτελέσµατα των ευρωεκλοΤα αποτελέσµατα των ευρωεκλογών σε κάθε περίπτωση εκφράζουν την ευαρέσκεια ή την δυσαρέσκεια των εκλογέων απέναντι στην κυβερνητική πολιτική που ασκείται σε κάθε χώρα ξεχωριστά. Η περίφηµη “προεκλογική ατζέντα” έχουµε συνηθίσει να αφορά τα εγχώρια θέµατα και ελάχιστα τις πολιτικές εξελίξεις και την πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην Ελλάδα, πολύ χαρακτηριστικά, η αντιπαράθεση των τελευταίων εβδοµάδων, πριν τις εκλογές, επικεντρώθηκε από τη Ν.∆ και τον ΣΥΡΙΖΑ στη δήλωση “πόθεν έσχες” του Κασσελάκη, αποκαλύπτοντας για άλλη µια φορά τον κυνισµό αυτών που διεκδικούν την µαζική ψήφο του εκλογικού σώµατος. Αντίθετα, η ακρίβεια, η υποχώρηση του κράτους πρόνοιας, η έλλειψη δικαιοσύνης, η διεύρυνση των ανισοτήτων κλ.π. είναι οι πραγµατικές και σηµαντικές αιτίες που οδήγησαν ένα τεράστιο κοµµάτι των ψηφοφόρων στην αποχή.
Όµως η αποχή δεν ήταν µόνο ελληνικό φαινόµενο. Στην Κροατία π.χ. έφτασε το 80%, στην Ολλανδία το 53% και στην Κύπρο το 50%.
Η παρόµοια εικόνα σε Ελλάδα και άλλες χώρες δείχνει πόσο κοινά και φλέγοντα είναι τα προβλήµατα για όλους τους λαούς της Ευρώπης. Παρά τις όποιες “εθνικές” παραλλαγές και εξαιρέσεις, όσο κι αν προσπαθούν οι κυβερνήσεις να αποµακρύνουν τους πολίτες τους από την πληροφόρηση για ό,τι συµβαίνει στα ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων, οι επιπτώσεις της “ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης” που µοιάζει όλο και περισσότερο µε ολοκληρωτισµό και όχι “σπίτι των λαών”, έρχονται και συναντούν την καθηµερινότητα των λαών, χειροτερεύοντας, αντί να βελτιώνουν τις συνθήκες διαβίωσης. Η Ε.Ε. βρίσκεται µόνιµα και επιδεινούµενα σε κρίση, οικονοµική, πολιτική, ταυτοτική, ενώ προστίθενται και τα προβλήµατα από την στρατιωτική εµπλοκή της στους ιµπεριαλιστικούς ανταγωνισµούς ΗΠΑ-Ρωσίας-Κίνας, αλλά από µειονεκτική θέση.
Η αποχή των Ευρωπαίων είναι σε µεγάλο βαθµό συνειδητή επιλογή αποδοκιµασίας και αγανάκτησης για τις ελίτ, στις χώρες τους και στην Ε.Ε. Ένα µεγάλο κύµα αµφισβήτησης που µε ορολογία …ξεχασµένων εποχών και αιτηµάτων θα µπορούσε να χαρακτηριστεί “εκλογική απεργία”. Τα επιχειρήµατα των ανθρώπων που δεν πήγαν να ψηφίσουν είναι ακριβώς έτσι: “ δεν νοµιµοποιώ τη διαδικασία και την εξουσία σας. Όλο αυτό γίνεται για να εξυπηρετήσετε συγκεκριµένα συµφέροντα και σε καµία περίπτωση το καλό των Ευρωπαίων πολιτών”. Αν ονοµάζαµε λοιπόν την αποχή “εκλογική απεργία”, θα µπορούσαµε να ισχυριστούµε ότι ήταν πολύ πετυχηµένη µε δυναµική …”αυτοδυναµίας”. Αυτό που έλειπε ήταν το πολιτικό υποκείµενο και η οργάνωση. Καµιά πολιτική δύναµη δεν µπορεί να διεκδικήσει ότι εκφράζει την αποχή. Θα µπορούσε να είναι το αποτέλεσµα ενός µαζικού αγώνα και καλέσµατος της Αριστεράς ή της Αναρχίας, όµως δεν υπήρχε κάτι τέτοιο. Είναι ακριβώς αυτό που λέγεται: η Αριστερά θα πρέπει να ξαναµάθει να ακούει τον κόσµο που καλείται να εκφράσει. ∆ε µπορεί να µη δίνει το ταξικό πρόσηµο σε µια τέτοια τεράστια, εκκωφαντική αποχή.
Η άνοδος της άκρας δεξιάς
Πάντα είχαν την ευχέρεια οι ακροδεξιοί να αλλάζουν όσα λένε κατά καιρούς για να γίνουν αρεστοί σε µεγαλύτερα ακροατήρια, χρησιµοποιώντας έναν υπεραπλουστευτικό λόγο, δηµιουργία “εσωτερικών εχθρών”, οχύρωση πίσω από “εθνικά ιδεώδη” και “εθνικούς κινδύνους”. Εύκολες λύσεις µε βίαιη δράση ενάντια σε ευάλωτες οµάδες, αλλά πάντοτε προσαρµοσµένοι στο σύστηµα και όχι σε ρήξη µαζί του.
Σε µια περίοδο που ο πόλεµος βρίσκεται δίπλα µας και υπάρχει η απειλή µιας γενικευµένης παγκόσµιας ανάφλεξης, για την άκρα δεξιά ήταν ακόµα πιο εύφορο το έδαφος για να απευθυνθεί σε µεγαλύτερα ακροατήρια. Μπορούµε να σκεφτούµε ότι αυτοί που πείστηκαν από την “αντισυστηµική” ακροδεξιά πήγαν και ψήφισαν, ενώ η αποχή αφορά την πολύ µεγάλη µάζα που είναι οργισµένη, απογοητευµένη, προοδευτική σε µεγάλο βαθµό, αλλά δεν “ψήνεται” από κανέναν. Η ήττα των συστηµικών δεξιών και κεντρώων κοµµάτων σε όλη την Ευρώπη τονίζει ακόµα περισσότερο τις νίκες της άκρας δεξιάς, που σε µερικές περιπτώσεις µοιάζει σαρωτική, όπως στη Γαλλία, όπου ο Μακρόν καταποντίστηκε και κήρυξε εκλογές, ενώ η Λεπέν είναι πλέον το φαβορί. Παροµοίως, στην Ελλάδα η «Ελληνική Λύση» φάνηκε το µόνο κόµµα που κατάφερε να “εισπράξει” τις απώλειες των µεγάλων κοµµάτων. Την άνοδο της άκρας δεξιάς σε όλη την Ευρώπη θα την βρούµε µπροστά µας µε σοβαρές επιπτώσεις, όπως βλέπουµε στη Γερµανία (AfD), στην Ισπανία (VOX) κλ.π. Στο Ευρωκοινοβούλιο, όπως αναµενόταν η άκρα δεξιά θα είναι ενισχυµένη: 3η οµάδα µε 83 έδρες το ECR (Eυρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθµιστές) και 5η οµάδα το ID (Ταυτότητα και ∆ηµοκρατία) µε 58 έδρες. Οι παραπάνω ενδέχεται να συνεργαστούν ή και να ενωθούν, ενώ και το δεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόµµα διατηρεί “γραµµή επικοινωνίας” µαζί τους.
Η Αριστερά
Τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Ευρώπη συνολικά, η Αριστερά συνεχίζει να χρεώνεται τις ήττες και τις συνθηκολογήσεις της ρεφορµιστικής κεντροαριστεράς, που “δανείζεται” πάντα αριστερή ρητορική και εξαργυρώνει τον ενθουσιασµό για αλλαγή, καταλήγοντας να εξυπηρετεί στο τέλος τα συµφέροντα των αστών. Υπάρχουν σε διάφορες χώρες της Ε.Ε. κεντροαριστερά κόµµατα που είχαν κάποια βελτίωση στα ποσοστά τους, όµως εκ των προτέρων είναι γνωστό ότι θα ενσωµατωθούν στο κυρίαρχο νεοφιλελεύθερο και αντιλαϊκό ρεύµα της Ε.Ε. Στην Ελλάδα, σε αυτή την πορεία βρίσκεται εδώ και χρόνια το ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και η Νέα Αριστερά και η Πλεύση Ελευθερίας.
Το ΚΚΕ στις εκλογές διατήρησε τη δύναµη του, αλλά παραµένει εξαιρετικά συντηρητικό για να περιµένει κανείς να πρωτοστατήσει κάποτε σε µια “ταξική αντεπίθεση”.
Η εξωκοινοβουλευτική αντικαπιταλιστική Αριστερά παραµένει καθηλωµένη, εκλογικά τουλάχιστον. Ο µεγάλος κύκλος των µνηµονίων, του ΣΥΡΙΖΑ και της ήττας έχει κλείσει. Είναι ανάγκη να γίνει πολλή δουλειά µε ειλικρίνεια, συστράτευση, µεθοδικότητα και προσοχή για να αποφευχθούν νέες απογοητεύσεις και να ξαναρχίσουν να υπάρχουν θετικά αποτελέσµατα.
Υποβολή απάντησης