Ας πεθάνουν για την οικονομία*

image_pdfimage_print
γράφει ο Ηλίας Ιωακείμογλου

Υπάρχει μια ταπεινωτική στιγμή στη ζωή ενός ποδοσφαιριστή· πρόκειται για την στιγμή κατά την οποία ένας αντίπαλος περνάει την μπάλα ανάμεσα από τα πόδια του δύστυχου ποδοσφαιριστή μας, ο οποίος για μια στιγμή (ή περισσότερες) χάνει την αίσθηση της ύπαρξης της μπάλας. Ακριβώς έτσι ταπεινωμένη και υπαρξιακά χαμένη θα έπρεπε να νιώθει η Αριστερά σήμερα, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς, διότι η φύση της κρατικής διαχείρισης της επιδημίας άλλαξε δραματικά μετά τον Οκτώβριο του 2020 χωρίς αυτό να γίνει αντιληπτό από την Αριστερά, ούτε εντός ούτε εκτός Kοινοβουλίου, ούτε στην Ελλάδα ούτε σε άλλη χώρα. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Όπως είχαν προβλέψει τα μαθηματικά επιδημιολογικά μοντέλα ήδη από τον Απρίλιο του 2020, η επιδημία έρχεται και φεύγει με διαδοχικά κύματα. Το πρώτο κύμα, του χειμώνα και της άνοιξης του 2020, που ήταν σύντομο, το διαδέχθηκε ένα μακρύ κύμα που διήρκεσε από τον Οκτώβριο του 2020 μέχρι τον Μάρτιο του 2021. Ένα τρίτο κύμα θα πρέπει τώρα να παλέψει ενάντια στα αποτελέσματα του εμβολιασμού για να επικρατήσει.
Αυτή η περιοδολόγηση θα ήταν σχεδόν αδιάφορη εάν δεν παρατηρούσαμε στα στατιστικά στοιχεία πολύ μεγάλες διαφορές μεταξύ του πρώτου και του δευτέρου κύματος: Όπως φαίνεται στο διάγραμμα,1 όπου εμφανίζονται τα στοιχεία, ενδεικτικά, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πέντε μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών, ο αριθμός των νεκρών του Covid-19 ανά εκατομμύριο πληθυσμού στην διάρκεια του δευτέρου κύματος ήταν κατά προσέγγιση τετραπλάσιος σε σχέση με το πρώτο κύμα. Αυτό αποτελεί όμως ένα παράδοξο, διότι η πείρα και οι γνώσεις που είχαν αποκτηθεί στην διάρκεια του πρώτου κύματος θα έπρεπε να είχαν καταστήσει τον αγώνα κατά της επιδημίας αποτελεσματικότερο, και το δεύτερο κύμα μικρότερης έντασης και διάρκειας. Αντί γι’ αυτό, το δεύτερο κύμα συγκρινόμενο με το πρώτο εμφανίζεται ως καταστροφή.

Διάγραμμα 1. Θάνατοι από Covid-19 ανά εκατομμύριο κατοίκων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε πέντε μεγάλες χώρες.
Διάγραμμα 2. Ετήσιοι ρυθμοί μεταβολής ΑΕΠ σε επιλεγμένες χώρες.

Για να μπορέσουμε να εξηγήσουμε την διαφορά μεταξύ πρώτου και δευτέρου κύματος θα πρέπει τώρα να στραφούμε στα οικονομικά στοιχεία της περιόδου, και ιδιαίτερα στις μεταβολές της παραγωγής (δηλαδή στις μεταβολές του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, του ΑΕΠ). Όπως φαίνεται στο διάγραμμα 2, η ύφεση στην διάρκεια των δύο κυμάτων είχε πολύ διαφορετικό βάθος: στο ναδίρ του πρώτου κύματος, η μείωση κατά μέσον όρο ανήλθε σε περίπου 15%, ενώ στην διάρκεια του δευτέρου κύματος περιορίστηκε σε περίπου 5% κατά μέσο όρο. Επομένως, η υποχώρηση της παραγωγής  κατά το πρώτο κύμα ήταν κατά προσέγγιση τριπλάσια από την αντίστοιχη υποχώρηση κατά το δεύτερο κύμα. Παρατηρούμε λοιπόν μιαν αντιστροφή: στο πρώτο κύμα είχαμε λίγους νεκρούς Covid-19 και βαθιά οικονομική ύφεση, ενώ στο δεύτερο κύμα συνέβη το αντίστροφο, δηλαδή είχαμε πολλούς νεκρούς και συγκριτικά ρηχή ύφεση.

Αυτή η παρατήρηση μας δίνει και το κλειδί για να κατανοήσουμε τι ακριβώς συνέβη. Είναι γενικά αποδεκτό στην επιστημονική βιβλιογραφία ότι ο αριθμός των μολύνσεων με τον ιό είναι ευθέως ανάλογος του αριθμού των επαφών και των συναντήσεων που πραγματοποιούν τα άτομα ενός πληθυσμού σε συνθήκες επιδημίας. Αυτός δε ο αριθμός είναι ευθέως ανάλογος του όγκου της παραγωγής. Η υψηλότερη παραγωγή αυξάνει την διεπιφάνεια των πιθανών μολύνσεων, επομένως και τα κρούσματα και τον αριθμό των νεκρών.

Μπορούμε λοιπόν τώρα να δούμε καθαρότερα τι συνέβη: Τα μέτρα που επέβαλε η κρατική εξουσία στη διάρκεια του πρώτου κύματος και αφορούσαν την καραντίνα, τις μετακινήσεις και τις συναθροίσεις ατόμων κ.λπ., δηλαδή όλα τα μέτρα που μείωναν τότε την κοινωνική διεπιφάνεια στην οποία ήταν δυνατόν να συναντηθούν τα άτομα και να μεταδώσουν την ασθένεια, και επομένως όλα τα μέτρα που έθεταν σε αργία ένα μέρος του εργατικού δυναμικού άρα και του παραγωγικού δυναμικού, και προκαλούσαν βαθιά οικονομική ύφεση, ήταν εκείνα χάρη στα οποία ο αριθμός των νεκρών διατηρήθηκε σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Η οικονομική ύφεση ήταν το τίμημα που καταβλήθηκε για να μην αυξηθεί ο αριθμός των νεκρών. Αντιθέτως, τα μέτρα που επέβαλε η κρατική εξουσία στην διάρκεια του δευτέρου κύματος ήταν σαφώς υγειονομικά ελλιπή και αντιφατικά και αύξαναν την επικίνδυνη διεπιφάνεια μετάδοσης της ασθένειας προκειμένου να λειτουργήσει σε όσο δυνατόν μεγαλύτερο βαθμό η οικονομία (από τις μονάδες παραγωγής έως το μετρό της Αθήνας και αλλού).

Αυτά δεν συνέβησαν μόνο στην Ελλάδα: η ύφεση περιορίστηκε δραστικά σε όλες τις χώρες του αναπτυγμένου καπιταλισμού και σε όλες αυτές τις χώρες καταβλήθηκε το αντίτιμο σε ανθρώπινες ζωές. Ως αποτέλεσμα, και υπό την υπόθεση ότι ο εμβολιασμός θα αποδώσει τα υπεσχημένα, η παγκόσμια οικονομία εκτιμάται (OECD Μάρτιος 2021) ότι βρίσκεται μπροστά σε μια διετία πολύ υψηλών ρυθμών οικονομικής μεγέθυνσης που θα αναιρέσουν σε σημαντικό βαθμό τις οικονομικές ζημιές που προκάλεσε η επιδημία. Οι μόνες ζημιές που δεν θα «σβηστούν» θα είναι οι νεκροί, που προσεγγίζουν τώρα στην Ευρώπη το ένα εκατομμύριο.

Υπήρξε, λοιπόν, στην διάρκεια της επιδημίας μια μετατόπιση στην διαχείριση της υγειονομικής κρίσης από το πρώτο κύμα, που προστάτευε κυρίως τις ανθρώπινες ζωές και δευτερευόντως την οικονομία, στο δεύτερο κύμα, που προστατεύει κυρίως την οικονομία και δευτερευόντως (έως καθόλου) τις ανθρώπινες ζωές. Για ποιο λόγο όμως συνέβη αυτό, τι υπάρχει στην φύση του καπιταλιστικού κράτους που το καθιστά δυνατό, γιατί η Αριστερά περί άλλα τυρβάζει, είναι άλλα θέματα, για άλλο άρθρο.

*Το άρθρο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό της Θεσσαλονίκης
«Η Κόκκινη», τεύχος Μαΐου 2021, με τον τίτλο Επιδημία, φάση δεύτερη


 

Αναδημοσίευση από commune.org.gr

2 Σχόλια

  1. Αν -ακόμη και στα ίδια σάιτ- παρατηρούσε ο Η.Ι. τι έγινε σε χώρες που ΔΕΝ απέτυχαν στην διαχείριση της πανδημίας , ούτε με κριτήρια ζωών ΟΥΤΕ με κριτήτια οικονομίας, δηλαδή Ταϊβάν, Σιγκαπούρη, Ν.Ζηλανδία, Ν.Κορέα, (Κούβα) κ.α., θα έβλεπε ότι δεν ισχύουν ακριβώς όσα λέει. Αυτές οι χώρες είχαν ελάχιστους θανάτους όλο αυτό το διάστημα, δεν διαφαίνεται κάποια δομή “κύματος” μετά το πρώτο χτύπημα της πανδημίας, ενώ ταυτόχρονα δεν σημείωσαν σοβαρή πτώση στο ΑΕΠ τους (από λιγότερο του 1% μέχρι 5%, με εξαίρεση την Κούβα, που όμως εκεί μπορεί να οφείλεται αλλού).
    Τότε ο Η.Ι. θα καταλάβαινε ότι θα πρέπει να υπάρχει μια άλλη βασικότερη παράμετρος που έκανε τις δυτικές χώρες να θυσιάσουν ζωές, αφού ΔΕΝ ήταν γενικά αναγκαίο ΟΥΤΕ για καπιταλιστικές χώρες να διαλέξουν ανάμεσα σε οικονομία και ζωές. Και θα έψαχνε την λύση π.χ. στην αποδόμηση των δημόσιων συστημάτων υγείας στη Δύση, διαδικασία που “δεν” έπρεπε να… σταματήσει για χάρη των ζωών, αφού εξαρχής εναντίον τους στρέφεται ούτως ή άλλως.

    Νομίζω ότι έχει επιβεβαιωθεί “πανηγυρικά” και πένθιμα η άποψη που είχε διατυπωθεί ήδη από την περσινή άνοιξη ότι τα αποτυχημένα μέτρα της Δύσης (και της ελληνικής κυβέρνησης) ποτέ δεν αποσκοπούσαν να σωθούν ζωές αλλά να σωθούν επικοινωνιακά οι κυβερνήσεις χωρίς να παρθούν τα από τότε γνωστά και αναγκαία μέτρα που θα έσωζαν ζωές. Όσο για την οικονομία, δεν ενδιαφέρει τους κυβερνώντες η οικονομία γενικά ,αλλά η οικονομία των μεγάλων. Δείτε πόσο πλούτισαν μέσα στην πανδημία οι πλουσιότεροι. Δεν τους χαλάει να καταστραφεί και λίγο ακόμα μικρό κεφάλαιο λόγω μέτρων -δήθεν λόγω πανδημίας.

  2. Αυτά είναι από άρθρα που δημοσιεύτηκαν σε ΑΥΤΟ το σάιτ πέρσι και έχουν επιβεβαιωθεί. Η ανάλυση του σ. Η.Ι. είναι πιο πίσω και από αυτά ακόμη.

    Μάρτης 2020: “Ο τρόπος να αντιμετωπιστεί πετυχημένα ο κορωνοϊός, δηλαδή με τους ελάχιστους νεκρούς, όσους περίπου θα είχε και μια επιδημία «κανονικής» γρίπης, δεν είναι η γενική καραντίνα……Στην πραγματικότητα η γενική καραντίνα είναι ο τρόπος να αντιμετωπιστεί μη επιτυχημένα η πανδημία, να αντιμετωπιστεί επικοινωνιακά……Μήπως όμως, αν και η εξάπλωση συνεχίζεται και τώρα, είναι ωστόσο αρκετά πιο μετριασμένη ώστε να βοηθηθεί το ΕΣΥ να αντιμετωπίσει την πανδημία; ΟΧΙ! Η εξάπλωση όντως μετριάζεται μεν με τα κλειστά σχολεία-ΚΑΠΗ-σπίτια, αλλά το ΕΣΥ δεν μπορεί ούτε έτσι να αντιμετωπίσει την πανδημία. Η Καστοριά, με το άρρωστο ιατρικό προσωπικό χωρίς μέτρα ασφαλείας, την σχετικά μεγάλη μερίδα νοσούντος πληθυσμού και τον νεκρό που καταγεγραμμένα (μιας που υπάρχουν και μη καταγεγραμμένοι θάνατοι) πέθανε στο σπίτι του λόγω των ελλείψεων στο ΕΣΥ, δείχνει το δρόμο για όλη τη χώρα.”
    Απρίλης 2020: “Αυτή είναι η πολιτική που ευθύνεται για τους ως σήμερα περίπου εκατό νεκρούς……Όσοι αποδέχονται το συστημικό αφήγημα για επιτυχημένη αντιμετώπιση του κορωνοϊού στην Ελλάδα……Και χίλιοι να ήταν οι νεκροί, το ίδιο θα προσπαθούσαν να πουν……Με κριτήριο την προστασία ζωών, η κυβερνητική πολιτική απέτυχε. Από την άποψη του πόσοι έχουν πειστεί από την συστημική προπαγάνδα, για την ώρα η κυβερνητική πολιτική είναι αρκετά πετυχημένη. Εκτός αυτών, τις προηγούμενες εβδομάδες αποδείχτηκε και κάτι άλλο. Η βασική κυβερνητική πρόθεση, μέσω της «καραντίνας», να καταστείλει κοινωνικές κινητοποιήσεις, συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας ή πράξεις αλληλεγγύης από σωματεία, αριστερές οργανώσεις κι επιτροπές κατοίκων……Μπορεί να ελπίζουν κάποιοι ότι το καλοκαίρι θα εξαφανιστεί ο ιός και δεν θα επανεμφανιστεί. Κάτι που δεν προκύπτει από επαρκή στοιχεία. Ή ότι έγκαιρα θα διατεθεί εμβόλιο αποτελεσματικό. Κάτι που επίσης δεν προβλέπεται. Όλα αυτά είναι απλώς τζόγος με ανθρώπινες ζωές. Που ήδη έχει κοστίσει στα θύματα και τις οικογένειές τους.”

Υποβολή απάντησης

Η ηλ. διεύθυνσή σας δεν δημοσιεύεται.


*


Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.