1

ΛΑΡΚΟ: ένα κρατικό νεκροταφείο εργατών

Aυτούς τους νεκρούς θα τους κλάψουν ελάχιστοι.Ούτε πολλά δάκρυα θα κυλήσουν ούτε πολλά κείμενα θα γραφτούν γι αυτούς. Είναι οι δύο τελευταίοι νεκροί στο κάτεργο της ΛΑΡΚΟ.
– Ενα Κρατικό Νεκροταφείο Εργατών –
Πριν από λίγες μέρες , αργά το βράδυ της Παρασκευής 24 Ιανουαρίου ένας 34χρονος εργάτης σκοτώθηκε σε νταμάρι της ΛΑΡΚΟ λίγες ώρες πριν από την κινητοποίηση των εργαζομένων της εταιρείας με αιτήματα ενάντια στο ξεπούλημα από το κράτος , στην απώλεια των θέσεων εργασίας και και τα ανύπαρκτα μέτρα ασφαλείας που έχουν οδηγήσει στον θάνατο δεκάδες εργάτες τα τελευταία χρόνια.
Ο Γιώργος Ψαρράς, 55 ετών, πατέρας 3 παιδιών, τον Νοέμβριο του 2019 έκανε το τελευταίο του μεροκάματο στο χώρο της χαλυβουργίας – κοκκοποίησης του εργοστασίου στη ΛΑΡΚΟ στη Λάρυμνα Φθιώτιδος.Σκοτώθηκε από μεγάλη έκρηξη, κατά τη διάρκεια των εργασιών στο τελικό στάδιο επεξεργασίας του σιδηρονικελίου. Μόλις 48 ώρες νωρίτερα, την Δευτέρα 4/11/2019, είχε σημειωθεί ένα σοβαρό περιστατικό, κατά τη διάρκεια του οποίου σώθηκαν από θαύμα οι ηλεκτρολόγοι, όταν ένα συρματόσχοινο κόπηκε και ένα φορτίο 25 τόνων έπεσε στο κενό. Είχαν περάσει ελάχιστοι μήνες από τις 12/7/2019, όταν ένας ακόμα εργαζόμενος, 36 ετών, χτυπήθηκε θανάσιμα στο κεφάλι την ώρα που εκτελούσε εργασίες στη γερανογέφυρα του ίδιου εργοστασίου.Στις 9 του Δεκέμβρη 2013 ένας εργαζόμενος 40 ετών με τρία παιδιά έπεσε από ύψος 25 μέτρων και σκοτώθηκε την ώρα της δουλειάς. Τον Ιανουάριο ανακοινώθηκε το πόρισμα της αιτίας του ατυχήματος, που με τη συνδρομή συναδέλφων του από το ξεπουλημένο σωματείο, ενοχοποίησε τον ίδιο τον νεκρό. Το εργοδοτικό κατασκεύασμα της απαλλαγής των διευθυνόντων από κάθε ευθύνη έφτασε να τυφλωθεί μπροστά στον άθλιο και πανάρχαιο εξοπλισμό που έχει η εταιρεία.
Η επικείμενη απόρριψη της αίτησης αναίρεσης που είχε καταθέσει η ΛΑΡΚΟ για την καταδικαστική απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), η οποία απαιτούσε από την επιχείρηση να επιστρέψει 136 εκατ. ευρώ (περισσότερα από 150 εκατ. με τους τόκους) στο ελληνικό Δημόσιο για «παράνομες κρατικές ενισχύσεις». Στην ΛΑΡΚΟ ένας εργαζόμενος κάνει δουλειά για δύο,τα μέτρα ασφαλείας και οι συντηρήσεις είναι ουσιαστικά ανύπαρκτα κι έτσι η απαξίωση του εργοστασίου εξυπηρετεί το ”ξεπούλημα”.Η μετοχική σύνθεση έχει ως εξής: ΤΑΙΠΕΔ 55,2%, Εθνική Τράπεζα 33,4% και ΔΕΗ 11,4.
Η ΛΑΡΚΟ ιδρύθηκε από τον Πρόδρομο Αθανασιάδη Μποδοσάκη το 1963.Όσο ο μεγαλονταβατζής από την Μικρά Ασία εφτιαχνε οικισμούς με σχολεία, νηπιαγωγεία, αθλητικές εγκαταστάσεις, εκκλησίες και πολιτιστικά κέντρα για τους εργαζόμενους και παράλληλα μεγάλωνε την αυτοκρατορία του και το ”ονομα” του συσσορέυοντας κέρδη,οι εργαζόμενοι πέθαιναν ο ένας μετά τον άλλον στον βωμό της εξέλιξης και του εκσυγχρονισμού.Στο κάτεργο του Μποδοσάκη και του ελληνικού κράτους,συνολικά έχουν σκοτωθεί πάνω από 70 εργάτες.
Την Τρίτη 1η Μαρτίου 1988, στις 8.30 το πρωί, εκτελείται στο Ψυχικό ο Αλέξανδρος Αθανασιάδης–Μποδοσάκης από την 17Ν. Δύο άνδρες που επέβαιναν σε μια μοτοσικλέτα τον πρόλαβαν στο φανάρι του Ψυχικού πυροβολώντας τον πέντε φορές. Ο ίδιος δεν πρόλαβε να χρησιμοποιήσει το πιστόλι που πάντα είχε γεμάτο μαζί του, επειδή φοβόταν για τη ζωή του.Η πολυσέλιδη προκήρυξη της 17Ν συντάχθηκε με ημερομηνία 22.2.1988 και είχε τίτλο «Ενας δολοφόνος της εργατικής τάξης λιγότερος» :
«Αποφασίσαμε λοιπόν να εκτελέσουμε τον Αλέξανδρο Αθανασιάδη-Μποδοσάκη.Σαν κύριος μέτοχος σήμερα,αλλά και σαν κύριος υπεύθυνος της Διοίκησης του ομίλου τουλάχιστον την τελευταία 20ετία είναι υπεύθυνόςτηςγια όλα τα εγκλήματα ενάντια στην εργατική τάξη.Είναι υπεύθυνος για όλες τις απάτες του ομίλου ενάντια στη χώρα.Ο Αθανασιάδης Μποδοσάκης είναι το κλασικό υπόδειγμα του καπιταλιστή της λματ.Μεσαιωνικού τύπου εκμετάλλευση,αδιαφορία για την υγεία των εργατών και για το περιβάλλον,το σακάτεμά τους,καταστροφή και μόλυνση του περιβάλλοντος.»
Η ΛΑΡΚΟ είναι μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες του ελλαδικού χώρου και δραστηριοποιείται στην εξόρυξη σιδηρονικελίου. Οι βασικές της εγκαταστάσεις βρίσκονται στην Λάρυμνα Φθιώτιδας, όπου γίνεται η επεξεργασία του μεταλλεύματος, ενώ οι εξορύξειςπραγματοποιούνται σε Κεντρική Εύβοια, Βοιωτία και Καστοριά. Οι εξαγωγές της αποτελούντο 2,1% των συνολικών εγχώριων εξαγωγών και είναι η μεγαλύτερη μεταλλουργική εταιρείαστην Ευρώπη. Η ΛΑΡΚΟ διαπράττει με τρεις τρόπους ρύπανση: η μία πραγματοποιείται στις περιοχές εξόρυξης, η δεύτερη στη θαλάσσια περιοχή του βόρειου ευβοϊκού όπου η εταιρεία εναποθέτει τη λεγόμενη «σκουριά» και η τρίτη στην Λάρυμνα, στο εργοστάσιό της.Οι καταστροφές από την εξόρυξη είναι: κόψιμο χιλιάδων δέντρων, αποψίλωση δασών,τεράστιες ποσότητες μπάζων που καλύπτουν ολόκληρες πλαγιές, καταστροφή υδροφόρου ορίζοντα, διάνοιξη δρόμων για τα βαρέα οχήματα. Η εξόρυξη γίνεται μόνο επιφανειακά, μετη δημιουργία τεράστιων κρατήρων που σε βάθος μπορεί να ξεπερνούν και τα 200 μέτρα.Ακόμη στην περιοχή εξόρυξης γίνεται και ο χημικός εμπλουτισμός του μεταλλεύματος, που είναι επίσης ρυπογόνος.Στον Β. Ευβοϊκό εναποθέτει 1.500.000-2.000.000 τόνους σκουριάς κατ΄έτος.Στην Λάρυμνα το εργοστάσιο παράγει αέριους ρύπους, μικροσωματίδια, σκουριά, υγρά απόβλητα, επιχωματώνει την θάλασσα και υγρότοπους, και καταστρέφει δάση της περιοχής και γεωργική γη.
Εδώ και πολλά χρόνια η ΛΑΡΚΟ λειτουργεί «στο κόκκινο». Υπάρχει μια πορεία συνεχούς απαξίωσής της, καθώς οι τράπεζες ,η Εθνική κατά πρώτο λόγο ,αναζητούν τρόπο να την πουλήσουν. Η εταιρία καταγράφει κέρδη, τα οποία όμως εμφανίζονται ως ζημίες, επειδή πρέπει να αποπληρωθούν τα δάνεια που άφησε ο Μποδοσάκης.
Οι διοικήσεις της εταιρίας, εκμεταλλευόμενες την κρίση, έχουν μετατρέψει το εργοστάσιο σε κάτεργο. Εντατικοποίηση της δουλειάς, λειψό προσωπικό σε κρίσιμα πόστα σε κάθε βάρδια,λειτουργία 24 ώρες την ημέρα 365 μέρες το χρόνο, έλλειψη ακόμα και στοιχειωδών μέτρων προστασίας των εργατών, ασυντήρητος και κακοσυντηρημένος εξοπλισμός, πλήρης αδιαφορία για την ασφάλεια και την υγεία των εργατών χαρακτηρίζουν τη λειτουργία της επιχείρησης που παράγει ένα υπερπολύτιμο εμπόρευμα. Ετσι, τα «ατυχήματα» είναι συχνά. Μόνο που δε γίνονται γνωστά, επειδή δεν είναι θανατηφόρα.
Τον Σεπτέμβριο του 2019 η ΛΑΡΚΟ κατέστρεψε ένα καθαρό πευκοδάσος 300 περίπου στρεμμάτων δίπλα ακριβώς από τα καμμένα της μεγάλης φωτιάς του φετινού καλοκαιριού στην Εύβοια.Οι κάτοικοι από το χωριό Σταυρός του δήμου Διρφύων Μεσσαπίων έβλεπαν τις τελευταίες ημέρες δασεργάτες και άλλα μηχανήματα σ’ ένα από τα ελάχιστα πευκοδάση που απέμειναν από την φωτιά, που περικύκλωσε το χωριό τους το περασμένο καλοκαίρι και φέτος τον Αύγουστο. Αρχικά είχαν την πληροφορία από το δασαρχείο Χαλκίδας ότι πρόκειται για νόμιμο καθαρισμό που κάνει ο Συνεταιρισμός του Μύστρου.Τελικά πρόεκυψε ότι ναι μεν ο καθαρισμός γίνεται από τον συγκεκριμένο συνεταιρισμό, όμως τα πεύκα κόβονται από την ΛΑΡΚΟ για να εκμεταλλευτεί μεταλλευτικά το δάσος. Την εκμετάλλευση αυτή επιβεβαίωσε και ο γεωλόγος της ΛΑΡΚΟ, Γιάννης Μπουροδήμος.
Σύμφωνα με τον δασάρχη Χαλκίδας μετά από τηλεφωνική επικοινωνία μαζί του οι κάτοικοι ενημερώθηκαν ότι η ΛΑΡΚΟ έχει όλες τις νόμιμες άδειες, οι οποίες έχουν δοθεί πριν από την φωτιά. Ερωτηθείς για το αν γίνεται οι περιβαλλοντικοί όροι να επανεξεταστούν αφού έχει αλλάξει όλο το οικοσύστημα από την μεγάλη φωτιά, απάντησε ότι αυτό δεν γίνεται σε καμία περίπτωση και ότι το εργοστάσιο έχει άδειες και για τα καμμένα.
Το κράτος ισχυρίζεται πως αυτή η κατάσταση και η ”τροχιά χρεωκοπίας” της ΛΑΡΚΟ υφίσταται απ την δεκαετία του 1980.Το ιστορικό όμως ,κατά μεγάλο μέρος διαψευδει αυτό το αφήγημα που προφανώς κινείται προς το ξεπούλημα και την ιδιοτικοποίηση.Πάντως από το 1977 εώς το 2010 η εταιρεία κατέγραφε κέρδη και υλοποιούσε μεγάλα και μακροχρόνια επενδυτικά σχέδια.
Αναλυτικα :
1977
Εγκατάσταση της μεγαλύτερης μεταφορικής ταινίας (7.5χλμ) μεταλλεύματος στην Ευρώπη στα Μεταλλεία της Εύβοιας, η οποία εξοικονομεί ενέργεια και περιορίζει τους ρύπους μειώνοντας τα δρομολόγια μεταφοράς με φορτηγά.
1989
Μετά την εκκαθάριση της παλαιάς ΛΑΡΚΟ, η νέα ΛΑΡΚΟ ιδρύεται με μετόχους την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (ΕΤΕ), τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρικού (ΔΕΗ) και τον Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων (ΟΑΕ).
1992
Πιστοποίηση της εταιρείας με ISO 9000 για την ποιότητα του προϊόντος.
1992
Έναρξη εκμετάλλευσης κοιτασμάτων της Λεροπηγής στον νομό της Καστορίας και ανάπτυξη των ομώνυμων μεταλλείων.
2000-2001
Υλοποίηση επενδυτικού προγράμματος στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ενέργειας (ΕΠΕ) ύψους 20 εκατ. Ευρώ που αφορούσε την ανακατασκευή και τον εκσυγχρονισμό βασικών μεταλλουργικών μονάδων παραγωγής. Η ΛΑΡΚΟ πετυχαίνει κερδοφορία
2004
Η ΛΑΡΚΟ εισέρχεται πάλι σε περίοδο κερδοφορίας.
2005-2007
Υλοποίηση δεύτερου επενδυτικού προγράμματος στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητας (ΕΠΑΝ) ύψους 40 εκατ. ευρώ που αφορά στην ολοκλήρωση της ανακατασκευής και εκσυγχρονισμού των μονάδων παραγωγής του Μεταλλουργικού Εργοστασίου Λάρυμνας.
2006
Η ΛΑΡΚΟ μεταφέρει τα κεντρικά γραφεία σε νέο μοντέρνο αυτοτελές κτίριο στο Μαρούσι.
2007
Τα μελλοντικά σχέδια περιλαμβάνουν ανακατασκευή και πλήρη εκσυγχρονισμό της μεγαλύτερης Ηλεκτροκαμίνου του Εργοστασίου Λαρύμνης, ο εκσυγχρονισμός της Μονάδας Παραγωγής Οξυγόνου, πλήρη ανακαίνιση του συστήματος Ηλεκτροφίλτρων για την αποτελεσματικότερη δέσμευση της σκόνης που εκλύεται κατά την μεταλλουργική επεξεργασία.
2010: Επαναλειτουργια σε πληρη δυναμικότητα το Β’ εξάμηνο. Επιστροφή σε λειτουργική κερδοφορία.
Πίσω από την προσπάθεια να βγει η ΛΑΡΚΟ στο σφυρί και να πουληθεί τζάμπα ,βρίσκονται ξένα και εγχώρια επιχειρηματικά συμφέροντα, που εποφθαλμιούν τα περιουσιακά της στοιχεία– μεταλλεία και βιομηχανικές εγκαταστάσεις παραγωγής σιδηρονικελίου.
Το ξαφνικό ενδιαφέρον τους οφείλεται στην ανάκαμψη της τιμής του νικελίου και στις προοπτικές περαιτέρω ανόδου, που θα καταστήσει αποδοτική και κερδοφόρο τη ΛΑΡΚΟ.
Την προτιμούν όμως κλειστή, εκτός λειτουργίας, ώστε να αγοράσουν τα πάγια και τον εξοπλισμό της, χωρίς να «φορτωθούν» το προσωπικό και τα χρέη της. Βασικοί ενδιαφερόμενοι είναι το πολυεθνικο Γκρουπ Glencore και ο όμιλος Μυτιληναίου. Αλλοι δύο ξένοι όμιλοι, η βρετανική Bilitton και η καναδέζικη Sherritt, φέρονται ως πιθανοί υποψήφιοι αγοραστές.
Η εδρεύουσα στην Ελβετία Glencore είναι παγκόσμιος leader της αγοράς μετάλλων, με εξορυκτικές, βιομηχανικές και εμπορικές δραστηριότητες σε όλο τον κόσμο. Τα ηνία της κρατά ο Τέλης Μυστακίδης, ελληνας με βρετανική υπηκοότητα, ο οποίος είναι επίσης ο μεγαλύτερος μέτοχος της, μαζί με τον κρατικό επενδυτικό φορέα του Κατάρ.
Το επιχειρηματικό γκρουπ του κ. Μυστακίδη είχε εκδηλώσει στο παρελθόν ενδιαφέρον, θέτοντας όμως δύο όρους ως προϋπόθεση:
• Θα κλείσει η εκκρεμότητα με την επιστροφή έμμεσων κρατικών ενισχύσεων που ζητά η Κομισισόν
• Η εταιρεία θα πουληθεί απαλλαγμένη από το προσωπικό της, ώστε να προσληφθούν όσοι κριθούν αναγκαίοι και με νέες συμβάσεις με χαμηλότερες αποδοχές.
Οι όροι αυτοί μπορεί να εκπληρωθούν μόνον αν μπει λουκέτο στην εταιρεία και εκπλειστηριασθούν τα περιουσιακά της στοιχεία. Θα είναι η ιδανική λύση για την Glencore να ξεκινήσει την επαναλειτουργία των μεταλλευτικών και βιομηχανικών μονάδων χωρίς κανενός είδους βάρη.
Πηγές: https://tvstar.gr/eyvoia-articles/109362-apokleistiko-i-larko-ksilonei-katharo-pefkodasos-o-ti-apemeine-apo-ta-kammena-photo?fbclid=IwAR3lYEYBtgJwKmbJiJM-pWzcmgSOY3HhACsXCFWoG-ATI9BH19BuimG0DJ4
http://www.eksegersi.gr/%CE%95%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CF%81%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1/34200.%CE%95%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%B1%CE%BA%CF%8C%CE%BC%CE%B1-%CE%B4%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CF%86%CE%BF%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%BF%CF%82-%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%AC%CF%84%CE%B7%CF%82?fbclid=IwAR3wJ2REVqxej6pviYeYG7sRaiRHg7oLJfBom7O8yC0IKE2wpS5Efurnuxk
https://iskra.gr/%CE%BB%CE%B1%CF%81%CE%BA%CE%BF-%CE%B5%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CE%AC%CE%B2%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CE%B8%CE%B1/?fbclid=IwAR31I3AJfCOI0HGA8LuSxciVGvOdPvJRM3_RLlkEjksDtpQ83vLnOayehqY
http://epohi.gr/megalwnei-h-makavria-lista-sth-larko/?fbclid=IwAR0LKSkDfDMqJ-27NoIGRMVZdMf-f5zdfd5t0grKbM1_EJReJfgQr-5tR3w
Το κειμενο εγραψε ο Panos Flow