Αγαπητοί σύντροφοι-αγαπητές συντρόφισσες, χαιρετίζουμε τις εργασίες της συνδιάσκεψής σας και ευχόμαστε τα πιο γόνιμα αποτελέσματα!

Σκεφτόμαστε ότι η καλύτερη συμβολή μας θα είναι μια ειλικρινής -και συνοπτική βέβαια- κατάθεση βασικών σκέψεων για τα ζητήματα που απασχολούν την αντικαπιταλιστική Αριστερά.

Ζήτημα πρώτο: η συγκυρία

Θα τονίσουμε τρία χαρακτηριστικά, που θεωρούμε θεμελιώδη:

• Για πρώτη φορά στην ιστορία των δομικών οικονομικών κρίσεών του, ο καπιταλισμός δεν έχει σχέδιο για την αντιμετώπισή της, πέρα από την άγρια εκμετάλλευση της εργατικής τάξης και την επιστροφή σε μορφές καπιταλισμού της απόλυτης υπεραξίας.
• Για πρώτη φορά εδώ και έναν αιώνα συγκλίνουν μια δομική οικονομική κρίση του καπιταλισμού και μια κρίση ηγεμονίας στο ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο.
• Για πρώτη φορά στην ιστορία του καπιταλισμού ωριμάζει και ξεσπά στην τωρινή συγκυρία μια κρίση του μακρού ιστορικού χρόνου, η κλιματική κρίση, η οποία συμφύεται αναπόφευκτα τόσο με την οικονομική κρίση όσο και με την κρίση ηγεμονίας στο ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο (μέσω της ενεργειακής κρίσης, της από-παγκοσμιοποίησης και της κρίσης στις εφοδιαστικές αλυσίδες κ.λπ.).

Αυτή η συναστρία των κρίσεων, που συγκλίνουν όλες στη συγκυρία που ζούμε, συνθέτει τις όψεις μιας γενικής καιν ιστορικού χαρακτήρα κρίσης του καπιταλισμού. Πολλά, κρίσιμης σημασίας και ιστορικού χαρακτήρα γεγονότα και εξελίξεις θα συμβούν όχι στο μακρινό μέλλον αλλά στην επόμενη δεκαετία και μέχρι το βάθος δύο δεκαετιών.

Ζούμε μια ιστορική συγκυρία με εξίσου ιστορικές διακυβεύσεις, στο πλαίσιο της οποίας ο ιστορικός χρόνος συμπυκνώνεται. Δεν υπάρχουν λοιπόν περιθώρια για σπατάλη χρόνου και για πολιτική ψυχολογία business as usual. Ό,τι είναι απαραίτητο και ουσιαστικό να γίνει, επείγει και δεν μπορεί να αφεθεί στον μακρό ιστορικό χρόνο.

Ζήτημα δεύτερο: τι θέλουμε να οικοδομήσουμε

Σε μια τέτοια συγκυρία, η διαπιστωμένη τις δεκαετίες της ανόδου του νεοφιλελευθερισμού αδυναμία του ρεφορμισμού γίνεται απόλυτη: δεν υπάρχει χώρος για στοιχειώδη ρεφορμιστικά σχέδια. Στην Ελλάδα ακόμη περισσότερο. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι όλα τα γεγονότα της κεντρικής πολιτικής σκηνής είναι αδιάφορα, αφορούν μόνο τις αστικές δυνάμεις και δεν πρέπει να αφορούν την αντικαπιταλιστική αριστερά. Για δύο λόγους:

• Γιατί έχει σημασία να μη νικήσει στις εκλογές η ΝΔ του Μητσοτάκη. Μια νίκη του Μητσοτάκη δεν θα είναι μόνο ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και ήττα του κινήματος και της Αριστεράς, που θα δώσει νέα ώθηση στην επιθετικότητα των αστρικών δυνάμεων.
• Γιατί ο ρεφορμισμός δεν είναι μόνο πολιτικο-ιδεολογικό ρεύμα και πολιτικοϊδεολογικός μας αντίπαλος, αλλά και ελπίδες ή προσδοκίες εργατικών στρωμάτων και νεολαίας που επενδύονται σε λάθος πολιτική κατεύθυνση με το κριτήριο της χρήσιμης ψήφου που μπορεί να έχει αποτέλεσμα στην κεντρική πολιτική σκηνή.
• Γιατί ο ρεφορμισμός ανασυντάσσεται γρηγορότερα απ’ ό,τι η επαναστατική και αντικαπιταλιστική αριστερά. Δεν υπάρχει μεν χώρος για ρεφορμιστικές πολιτικές, αλλά καθώς η κατάσταση για την εργατική τάξη και τη νεολαία χειροτερεύει διαρκώς, υπάρχει χώρος για ρεφορμισμό, στη λογική να αποφευχθεί το χειρότερο και να υπάρξει έστω μια μικρή απάλυνση των δεινών.

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, πρέπει να ξεκαθαριστούν ποιοι είναι οι στόχοι των οργανώσεων της αντικαπιταλιστικής αριστεράς. Αν θέλουμε να είμαστε σε επαφή με την ιστορική συγκυρία, ο στόχος δεν μπορεί να είναι άλλος από τη μαζική πολιτική εκπροσώπηση των πιο προωθημένων τμημάτων της εργατικής τάξης και της νεολαίας σε αντικαπιταλιστική βάση. Ο μαζικός αντικαπιταλιστικός πόλος.

Ζήτημα τρίτο: Πώς μπορεί η εκλογική παρέμβαση να υπηρετήσει τον στόχο της οικοδόμησης μαζικής αντικαπιταλιστικής αριστεράς

Μπροστά στις επερχόμενες εκλογές, το πρώτο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί, είναι αν η όποια συμμαχία για εκλογικό κατέβασμα εντάσσεται σε ένα σχέδιο οικοδόμησης μαζικού αντικαπιταλιστικού πόλου ή απλώς σε μια εκλογική παρέμβαση που δεν θα έχει καμία συνέχεια την «επόμενη μέρα». Κατά τη γνώμη μας, η δεύτερο εκδοχή πρέπει να αποκλειστεί. Αν η συγκυρία έχει αυτά τα χαρακτηριστικά και το βασικό πρόβλημα του δικού μας ταξικού στρατοπέδου είναι η ιστορικών διαστάσεων κρίση εκπροσώπησης των πιο προωθημένων τμημάτων της εργατικής και της νεολαίας, και αν μάλιστα ο ιστορικός χρόνος πιέζει ασφυκτικά, το μόνο που δεν χρειάζεται είναι νέα σπατάλη πολύτιμου χρόνου και δυνάμεων μέσω εκλογικών συγκολλήσεων που ο επείγων χαρακτήρας τους δεν έχει να κάνει με τις επείγουσες διακυβεύσεις της ιστορικής συγκυρίας αλλά με τις επείγουσες ανάγκες εκλογικής καταγραφής «όπως όπως» δυνάμεων της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς.

Κατά τη γνώμη μας, οι δύο μεγάλες συνεισφορές της ΑΝΤΑΡΣΥΑ ήταν

α) τα βήματα που έκανε στη συσπείρωση, συνεργασία και κοινή δράση ενός δυναμικού μερικών χιλιάδων αγωνιστών και αγωνιστριών της αντικαπιταλιστικής αριστεράς, σε πολιτικό επίπεδο αλλά και στους κοινωνικούς χώρους και στο κίνημα,

β) η δημιουργία ενός αντικαπιταλιστικού προγραμματικού πλαισίου για τη συνεργασία αυτών των δυνάμεων.

Ωστόσο, κατά τη γνώμη μας βαρύνεται και με πολλά προβλήματα, που υποσκάπτουν τη δυναμική των δύο βασικών της συνεισφορών και την καθηλώνουν πολιτικά. Δεν θα αποτελούσαν όμως λύσεις στα προβλήματα της ευρύτερης αντικαπιταλιστικής αριστεράς το να ακυρώσει την ίδια της τη συνεισφορά. Όποια μορφή και αν έχει μια κοινή εκλογική κάθοδος, δεν μπορεί να αποφύγει κατ’ ελάχιστο μια εκλογική διακήρυξη που να αποτελεί στιβαρή βάση για κοινή παρέμβαση, πριν και μετά τις εκλογές, στα κρίσιμα μέτωπα της περιόδου:

• εργατικό εισόδημα-εργασιακές σχέσεις-«κοινωνικό κράτος»
• δημοκρατικά -κοινωνικά και πολιτικά- δικαιώματα
• πόλεμος-εθνικισμός-μιλιταρισμός (με τα δύο μεγάλα κεφάλαια: ελληνο-τουρκικός ανταγωνισμός και πόλεμος στην Ουκρανία-ανταγωνισμός των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων)
• προσφυγικό
• κλιματική αλλαγή

Αν δεν πρόκειται για αποκλειστικά εκλογική πλατφόρμα που θα διαλυθεί, κατά κοινή και εκ των προτέρων παραδοχή, στα εξ ων συνετέθη την επομένη των εκλογών, ένα πρόγραμμα εκλογικής καθόδου δεν μπορεί να στηριχτεί μόνο σε θέσεις αντι-λιτότητας, αιτημάτων για τον πληθωρισμό και την ενεργειακή κρίση και δημοκρατικών αιτημάτων, που σε όλα τα υπόλοιπα σημαντικά θα καλύπτει τις βαθιές διαφωνίες με την παλιά «τεχνική» του ΣΥΡΙΖΑ και της ΛΑΕ: γενικολογίες και κατάλληλα επιλεγμένες προτάσεις ώστε να επιδέχονται πολλαπλών ή και αντίθετων αναγνώσεων.

Αυτή ήταν η «τεχνική» του «πλατιού κόμματος πολιτικής ενότητας» τύπου ΣΥΡΙΖΑ και ΛΑΕ που ξόρκιζε όχι μόνο τη στρατηγική αλλά και την ειλικρινή συμφωνία στα απολύτως απαραίτητα ώστε να κάνουμε πολιτική στη συγκυρία χωρίς να λέμε υποτίθεται τα ίδια ενώ στην πραγματικότητα εννοούμε πολύ διαφορετικά.

Ένα πρόγραμμα που θα φιλοδοξεί να είναι ένας βασικός πυλώνας για τη συγκρότηση του αντικαπιταλιστικού πόλου δεν χρειάζεται ένα μάξιμουμ πρόγραμμα κόμματος, χρειάζεται όμως τις απολύτως απαραίτητες συμφωνίες πάνω στα 5 βασικά πολιτικά της περιόδου, που θα είναι ειλικρινείς και τέτοιες ώστε να εξασφαλίζουν ότι θα μπορούμε να κάνουμε πολιτική με λυμένα τα χέρια όταν ο κόμπος «φτάνει στο χτένι»:

• Που θα μπορούμε να πούμε ανοιχτά σύνορα για τους πρόσφυγες όχι σαν αξιακό πρόταγμα σε ανύποπτο χρόνο, αλλά την κρίσιμη στιγμή όπως τον Φεβρουάριο του 2020, όταν οι πρόσφυγες επιχείρησαν να περάσουν μαζικά από τον Έβρο και τη Λέσβο, χωρίς θεωρητικά άλλοθι ότι τα σύνορα θα καταργηθούν στον κομμουνισμό.
• Που θα είμαστε ξεκάθαροι στη θέση ότι ο ελληνοτουρκικός ανταγωνισμός είναι αντιδραστικός και από τις δύο πλευρές, ώστε να μην είμαστε άφωνοι από τώρα την κρίσιμη στιγμή ενός θερμού επεισοδίου να αποδειχθεί ότι είμαστε σε αντίπαλα στρατόπεδα. Που θα συμπληρώνουμε αυτή τη θέση με τη θέση «καλοδεχούμενοι οι μετανάστες στη χώρα μας, τις πόλεις μας και τις γειτονιές μας, με ίσα δικαιώματα στη μόρφωση, την υγεία και την εργασία.
• Που στον πόλεμο της Ουκρανίας θα είμαστε με τη θέση ότι είναι ιμπεριαλιστικός πόλεμος δι’ αντιπροσώπων και δεν θα είμαστε με τον ρωσικό ιμπεριαλισμό, πιστεύοντας ότι είναι μια μάχη ανάμεσα στον δυτικό ιμπεριαλισμό και τους φορείς του υποτιθέμενου «εκδημοκρατισμού» των διεθνών σχέσεων, της πολυπολικότητας που ανάγεται σε πρόταγμα της Αριστεράς κ.λπ. κ.λπ.

Τέλος, ένα αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα πρέπει να διαπνέεται από τη θέση ότι η στρατηγική μας κατεύθυνση δεν είναι ο «εκδημοκρατισμός του κράτους» (που, μεταξύ άλλων, τρέφει τον κυβερνητισμό της αστικής διαχείρισης, αλλά η αποδυνάμωση των μηχανισμών του παράλληλα με την ενίσχυση των στοιχείων εργατικής και λαϊκής αντι-εξουσίας στην κατεύθυνση της ανατροπής και του σοσιαλισμού.

Εκτιμούμε ότι οι επερχόμενες εκλογές θα σηματοδοτήσουν το τέλος του πολιτικού κύκλου του 2015, για την κεντρική πολιτική σκηνή, αλλά και για το κίνημα και την Αριστερά. Ένας νέος πολιτικός κύκλος θα ανοίξει.
Εκτιμούμε επίσης ότι στις εκλογές οι βεβιασμένες συγκολλήσεις της τελευταίας στιγμής, εκβιάζοντας καταστάσεις και ρυθμούς και προσπερνώντας οπορτουνιστικά τα σοβαρά προβλήματα για χάρη μιας εκλογικής συρραφής της τελευταίας στιγμής, μόνο νέες ήττες και απογοητεύσεις μπορούν να φέρουν. Με βάση όσα έγιναν ή δεν έγιναν τα προηγούμενα χρόνια, δεν υπάρχουν δυνατότητες για νέα, ουσιαστικά ξεκινήματα τους τελευταίους μήνες πριν τις εκλογές. Σε αυτή τη βάση, μόνο νέα εκλογικά και πολιτικά «ατυχήματα» μπορούμε να έχουμε.

Εκτιμούμε λοιπόν ότι ως ευρύτερος αντικαπιταλιστικός χώρος είμαστε αντικειμενικά σε θέση εκλογικής αδυναμίας. Αυτό όμως δεν είναι λόγος να εκβιάσουμε την άρση αυτής της αδυναμίας όπως-όπως. Με το βλέμμα στην «επόμενη μέρα» και τον νέο πολιτικό κύκλο που θα σηματοδοτήσουν οι εκλογές, το ελάχιστο που πρέπει να κάνουμε, είναι να μην κάνουμε βήματα πίσω.

Κατά τη γνώμη μας, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ αξίζει υποστήριξης στις εκλογές για τα δύο βασικά θετικά της κεκτημένα, τα οποία πρέπει να κληρονομηθούν στις διεργασίες της «επόμενης μέρας» για έναν ευρύτερο αντικαπιταλιστικό πόλο που δεν θα βαρύνεται με τις αδυναμίες που την καθηλώνουν.

Αντίθετα, θα είναι αρνητική «κληρονομιά» η υποχώρηση σε πολιτικές φόρμουλες συνεργασίας που επαναφέρουν την πολιτική κουλτούρα συνεργασιών του ΣΥΡΙΖΑ και της ΛΑΕ, αυτή την πολιτική κουλτούρα που ηττήθηκε «θεαματικά» το 2015.

Την «επόμενη μέρα» ύστερα από τις εκλογές, όλες οι εν δυνάμει συνιστώσες του αντικαπιταλιστικού χώρου θα μετρηθούμε πάνω σε δύο βασικά πράγματα:
α) αν θα κληρονομήσουμε για τα εγχειρήματα του μέλλοντος τη θετική κληρονομιά και την πολιτική ωριμότητα που κατακτήθηκε, παρά τις ήττες και αποτυχίες, όλα τα προηγούμενα χρόνια

β) αν θα επιδείξουμε την πολιτική βούληση και γενναιότητα να κάνουμε τις αναγκαίες υπερβάσεις για ένα νέο ελπιδοφόρο εγχείρημα συγκρότησης μαζικού αντικαπιταλιστικού πόλου.

Σε αυτή την κατεύθυνση, δεν είναι μόνο το πρόγραμμα και η αναγκαία στρατηγική πυξίδα˙ είναι εξίσου, και σε συνδυασμό, ο τρόπος που κάνουμε πολιτική, η αντίληψη του ενιαίου μετώπου και το πώς συνδυάζουμε τη στρατηγική ακαμψία με την τακτική ευελιξία χωρίς να τα θεωρούμε ανταγωνιστικά στοιχεία, είναι το εμπόδιο του ηγεμονισμού ότι ο πυρήνας του αντικαπιταλιστικού-επαναστατικού κόμματος είμαστε εμείς και θα πρέπει να ηγεμονεύσουμε πάνω σε όλους τους άλλους.

Σε μια συγκυρία που ο ιστορικός χρόνος πιέζει ασφυκτικά, δεν μας περισσεύουν πολλές ζωές για να θυσιάσουμε δίνοντας παράταση ζωής σε αυταπάτες και λαθεμένες φόρμουλες που κρίθηκαν και ηττήθηκαν όχι μία αλλά πολλές φορές και κατ’ εξακολούθηση.

Του Στέλιου Φαζάκη

Σχεδόν έναν αιώνα μετά το αποτυχημένο «Πραξικόπημα της Μπυραρίας» του Χίτλερ και του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματός του (Μόναχο, 8 Νοεμβρίου 1923), ξαφνιαστήκαμε μαθαίνοντας ότι στις 7 Ιανουαρίου 2023 το γερμανικό κράτος αποσόβησε την προετοιμασία ενός πραξικοπήματος στη χώρα, από την οργάνωση «Πολίτες του Ράιχ». Από μία πλευρά, ισχύει σίγουρα ο γνωστός αφορισμός «η Ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα», αφού οι συνθήκες που επικρατούν σήμερα στη Γερμανία καμία σχέση δεν έχουν με εκείνην την περίοδο. Aπό μια άλλη πλευρά όμως, μήπως η Ιστορία έχει να μας διδάξει ότι κάτι που σήμερα μοιάζει με φάρσα, αύριο μπορεί να εξελιχτεί σε κάτι σοβαρό; Μήπως οι οικονομικοί-πολιτικοί «γίγαντες», όπως η Γερμανία, έχουν ευάλωτα σημεία; Μήπως τελικά ο -εμφανιζόμενος σαν πανίσχυρος- καπιταλισμός φοβάται την ανατροπή; Και από ποιους;

Τι έγινε το μακρινό 1923

Η Γερμανία τότε ήταν ο μεγάλος χαμένος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Ο λαός λιμοκτονούσε κυριολεκτικά κάτω από το βάρος των πολεμικών απωλειών, ανθρώπινων και οικονομικών, αλλά κυρίως, λόγω των τρομερών αποζημιώσεων που επέβαλαν οι νικητές. Η εξέγερση των Σπαρτακιστών είχε κατασταλεί το 1919 και η κομμουνιστική προοπτική είχε χαθεί. Τέσσερα χρόνια μετά τη συνθηκολόγηση, η κατάσταση χειροτέρευε, με τη «Δημοκρατία της Βαϊμάρης» να μην έχει λύσεις για οικονομική βελτίωση, με τα εθνικιστικά μορφώματα, όπως των ναζί, να βρίσκουν γόνιμο έδαφος ανάπτυξης στις εργατικές μάζες. Το πραξικόπημα του 1923 μπήκε σε εφαρμογή από τον Χίτλερ και τους συνοδοιπόρους του, με ομηρίες, καταλήψεις κυβερνητικών κτηρίων κ.λπ. και οδήγησε σε ένοπλες οδομαχίες της αστυνομίας με τους ναζί, που πρόσκαιρα ηττήθηκαν. Οι πραξικοπηματίες, αν και καταδικάστηκαν, βγήκαν «ηθικά νικητές». Απέκτησαν ακόμα μεγαλύτερη δημοσιότητα και δημοφιλία μέσα από τη δικαστική αίθουσα. Οι ποινές τους ήταν ελάχιστες, παρότι αντιμετώπιζαν την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας. Ο Χίτλερ καταδικάστηκε σε πενταετή φυλάκιση, όμως έμεινε στη φυλακή μόλις οκτώ μήνες, διάστημα που του έδωσε την ευκαιρία να γράψει το ιδεολογικό μανιφέστο του ναζισμού «Ο αγών μου». Ακολούθησε η δεκαετής άνοδος των ναζί, μέχρι το 1933, που ο Χίτλερ ορίστηκε καγκελάριος από τον Γερμανό πρόεδρο Χίντενμπουργκ, ο οποίος με το αναγκαστικό «διάταγμα του εμπρησμού του Ράιχσταγκ» τον όπλισε με το δικαίωμα να καταργήσει, «προσωρινά», το πλαίσιο των πολιτικών δικαιωμάτων και να εγκαθιδρύσει τη φασιστική δικτατορία.

Οι «Πολίτες του Ράιχ»

Οι σημερινοί επίδοξοι πραξικοπηματίες συνελήφθησαν στο στάδιο της προετοιμασίας, αναίμακτα. Σύμφωνα με ανακοινώσεις των γερμανικών αρχών, οι «Πολίτες του Ράιχ» βρίσκονταν εδώ και καιρό υπό παρακολούθηση, μέχρι να μαζευτούν αρκετά στοιχεία, από την Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία και την Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος. Ένα μέλος της οργάνωσης είχε σκοτώσει αστυνομικό πριν από δύο χρόνια, γεγονός που σήμανε συναγερμό. Η ανάπτυξη της οργάνωσης και η προετοιμασία για «κάτι μεγάλο» θεωρήθηκε σοβαρή απειλή. Τελικά πραγματοποιήθηκαν έφοδοι σε 150 σημεία, σε 50 από αυτά βρέθηκε οπλισμός και συνελήφθησαν 25 άτομα την πρώτη μέρα της επιχείρησης.

Ηγέτες της οργάνωσης ήταν ένας «πρίγκιπας» και ένας πρώην στρατιωτικός των ειδικών δυνάμεων. Επίσης ψηλά στην ιεραρχία ήταν μια πρώην ακροδεξιά βουλευτής και εισαγγελέας. Πολλοί ακόμα απόστρατοι και εν ενεργεία στρατιωτικοί πιστεύεται ότι είναι μέλη. Θα ακολουθήσουν κι άλλες συλλήψεις και αναμένεται να βρεθεί ακόμα περισσότερος οπλισμός, που έκλεβαν από τις γερμανικές ένοπλες δυνάμεις. Υπήρχε και η υπόνοια συνεργασίας της οργάνωσης με ρωσικές υπηρεσίες, αλλά δεν αποδείχτηκε κάτι τέτοιο.

Η οργάνωση υπάρχει από τη δεκαετία του ’80. Τα «πιστεύω» τους ήταν ένα συνονθύλευμα ακροδεξιών, ναζιστικών και συνωμοσιολογικών ιδεών. Δεν αναγνώριζαν το σημερινό γερμανικό κράτος και το σύνταγμα και είχαν φτιάξει δικές τους «κρατικές δομές». Σε κάποιες περιπτώσεις στο παρελθόν είχαν προσπαθήσει να εκδώσουν δικά τους «κρατικά» έντυπα, ταυτότητες κ.λπ. Συνολικά τα μέλη τους υπολογίζεται να ήταν μέχρι πέρυσι 21.000, ενώ περίπου 2.100 αποτελούσαν τον εν δυνάμει ένοπλο βραχίονα, στον «ανένδοτο αγώνα» για την κατάληψη της εξουσίας.

Η υγειονομική κρίση και οι καραντίνες των δύο τελευταίων ετών έφεραν νέους οπαδούς στην οργάνωση: συνωμοσιολόγους αντιεμβολιαστές που μέσα από το διαδίκτυο έρχονταν σε επαφή με κάθε πιθανό και απίθανο σενάριο. Παλιές και νέες «high tech» συνωμοσίες ήρθαν στην επιφάνεια και διασταυρώθηκαν με φασιστικές ιδέες και θρησκευτικές μισαλλοδοξίες, βομβαρδίζοντας με «αποκαλυπτικές» πληροφορίες όσους ήταν πρόθυμοι (και ευάλωτοι) να τις πιστέψουν.

Μια συνωμοσιολογική «Διεθνής» αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια και έχει αποκτήσει πολλούς οπαδούς, στρατολογώντας από τα πιο φτωχά λαϊκά στρώματα, αλλά όχι μόνο. Μετά την οικονομική κρίση του 2008 στις ΗΠΑ αναπτύχθηκαν διάφορες εκδοχές αυτής της στρεβλής ριζοσπαστικοποίησης σε πολλές χώρες. Στη χώρα μας, που ζει από το 2010 μέχρι σήμερα μια μεγάλη οικονομική κρίση η οποία πήρε τη μορφή ακραίας νεοφιλελεύθερης επίθεσης στις εργαζόμενες τάξεις, η ακροδεξιά ριζοσπαστικοποίηση εκφράστηκε κυρίως με την ενίσχυση της ναζιστικής Χρυσής Αυγής. Ευτυχώς, η σκληρή αυτή φασιστική απειλή ηττήθηκε – για την ώρα. Η ιστορία της «μπυραρίας» όμως, δείχνει ότι δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε. Η δίκη της Χ.Α. σε δεύτερο βαθμό συνεχίζεται, και η ριζοσπαστική Αριστερά πρέπει να παρακολουθεί και να πιέζει για την καταδίκη των φασιστών και να έχει τα μάτια ανοιχτά για τους επιγόνους της ναζιστικής οργάνωσης. Ξέρουμε ότι το σύστημα μπορεί και τους στηρίξει ξανά όταν τους χρειάζεται. Άλλες ομάδες ακροδεξιών και συνωμοσιολόγων στη χώρα μας, που θυμίζουν περισσότερο το «μοντέλο» των «Πολιτών του Ράιχ», είναι η «Ελλήνων Συνέλευσις» του Σώρρα, οι αντιεμβολιαστές «Ελεύθεροι ξανά» που ετοιμάζονται να πάρουν μέρος στις επόμενες εθνικές εκλογές και οι «Θεματοφύλακες του Συντάγματος». Αυτοί οι τελευταίοι αναφέρονται γιατί, όπως και οι Γερμανοί «Πολίτες του Ράιχ», είχαν προχωρήσει σε «αντιποίηση αρχής» με ψευτο-αστυνομικούς και άλλα ευτράπελα (κι επικίνδυνα μερικές φορές). Μπορούμε να πούμε ότι όλοι οι παραπάνω έχουν δεχτεί επιρροές από τα ρεύματα που αποκαλούνται alt–right (alt–ernative), εναλλακτική δεξιά.

ΗΠΑ και Βραζιλία

Μέλη αυτής της alt–right ακροδεξιάς -και οι πιο ριζοσπαστικοί συνωμοσιολόγοι- είναι οι QAnon, που το 2020 εισέβαλαν στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ, αρνούμενοι την εκλογική ήττα του Τραμπ. Δεν είναι και λίγο: Μασκαρεμένοι αλλά πάνοπλοι, κατέλαβαν το κυβερνητικό κέντρο της πιο ισχυρής χώρας του πλανήτη, δρώντας σαν ένοπλος βραχίονας του «τραμπισμού». Οι Δημοκρατικοί αντίπαλοι του Τραμπ, αλλά και οι εσωκομματικοί του αντίπαλοι, δεν φαίνονται πολύ ικανοί να τα βάλουν με τον ισοπεδωτικό λαϊκισμό του. Η πιθανότητα να ξαναβρεθεί στον Λευκό Οίκο ο Τραμπ ή κάποιος σαν κι αυτόν, αποτελεί πηγή έμπνευσης για τους ομοϊδεάτες τους όπου Γης. Στην περίπτωση της Γερμανίας έχει γίνει γνωστή η επικοινωνία των «Πολιτών του Ράιχ» με Αμερικανούς ακροδεξιούς. Γι’ αυτό εκπρόσωπος της αμερικανικής κυβέρνησης έσπευσε να συγχαρεί τη γερμανική κυβέρνηση για την εξουδετέρωσή τους.

Πριν από λίγες μέρες, γεγονότα ανάλογα μ αυτά στο Καπιτώλιο έγιναν και στη Βραζιλία, όπου οπαδοί του Μπολσονάρου κατέλαβαν κυβερνητικά κτήρια. Είναι ξεκάθαρο ότι προσπάθησαν να μιμηθούν τους Αμερικανούς, προσπαθώντας να επιβάλουν το εκλογικό αποτέλεσμα που θεωρούν ότι τους έκλεψαν. Στη Βραζιλία η διαφορά ανάμεσα στον νικητή Λούλα και τον Μπολσονάρου ήταν μισή ποσοστιαία μονάδα, οπότε είχαν την αυτοπεποίθηση για να προχωρήσουν. Θα ήθελαν να εξαναγκάσουν τον Λούλα σε παραίτηση, πράγμα που δε συνέβη, κατάφεραν όμως να διατρανώσουν διεθνώς ότι θα έχει μια αδύναμη θητεία και θα τους βρίσκει μπροστά του σε κάθε του βήμα.

Κινδυνεύουν οι μεγάλες χώρες από μερικούς «γραφικούς»;

Σε ένα διεθνές τοπίο που «μυρίζει μπαρούτι», με τον νέο Ψυχρό Πόλεμο Ανατολής – Δύσης να είναι γεγονός και τον ουκρανικό πόλεμο μέσα στην Ευρώπη να διαρκεί, οι εσωτερικοί τριγμοί δεν είναι αποδεκτοί. Η Ε.Ε. έχει αναπτύξει μηχανισμούς που δεν αφήνουν περιθώρια για παρεκκλίσεις πολιτικής, ούτε καν σε εκλεγμένες κυβερνήσεις, όπως συνέβη σε όλο τον Νότο και ιδιαίτερα στην Ελλάδα. Αυτός είναι ο λόγος που η Γερμανία δε μπορούσε να αφήνει τους «Πολίτες του Ράιχ» να ετοιμάζονται απρόσκοπτα.

Στις ΗΠΑ και τη Βραζιλία οι «γραφικοί» είναι για την ώρα πολύ χρήσιμοι για Τραμπ και Μπολσονάρου αντίστοιχα. Είναι ολιγάρχες, όπως και ο Πούτιν στη Ρωσία. Όπως και πολλοί άλλοι «ομόλογοί» τους, αποτελούν τερατογενέσεις του καπιταλιστικού συστήματος. Άλλοτε χρησιμοποιώντας εργαλειακά τέτοια «τέρατα» και άλλοτε αποτυγχάνοντας να τα αντιμετωπίσει, ο καπιταλισμός είναι ικανός να φέρει στην εξουσία ΚΑΙ τον φασισμό, όπως στην περίπτωση των ναζί στον Μεσοπόλεμο. Οι ΗΠΑ, «η χώρα της δημοκρατίας» θα μπορούσαν στις επόμενες εκλογές να βρεθούν κάτω από ένα είδος ολοκληρωτισμού από έναν ρεβανσιστικό Τραμπ. Το ίδιο και η Βραζιλία.

«Το μη μυθώδες ατερπνέστερον φανείται»

Ποιος λοιπόν θα μιλήσει στους λαούς για τα δίκαιά τους; Ποιος θα βοηθήσει τους ανθρώπους να απαλλαγούν από το παραμύθι της συνωμοσιολογίας, του εθνικιστικού «μεγαλείου» και της πολεμοκαπηλίας, της «εθνικής ανάγκης για ομοψυχία» με τους μικρούς και μεγάλους Τραμπ αυτού του κόσμου;
Το βάρος πέφτει στην Αριστερά, που έχει την ευθύνη να μιλήσει για την εκμετάλλευση στην «ειρήνη» και τα σφαγεία των πολέμων προς όφελος των ισχυρών. Τώρα, μπροστά στον κίνδυνο ενός τρίτου μεγάλου πολέμου, οι εξουσίες δείχνουν τον φόβο τους. Όμως μόνο από την πάλη του εργατικού κινήματος, των κινημάτων αντίστασης και της Αριστεράς θα κινδυνεύσει πραγματικά το σημερινό σύστημα με τις τερατογενέσεις του.

Έγινε στη Μυτιλήνη η δίκη των «24» – η μεγαλύτερη δικογραφία ποινικοποίησης της ανθρωπιστικής βοήθειας πανευρωπαϊκά

Του Θανάση Κούρκουλα

Ξεπερνούν κάθε νοσηρή ρατσιστική φαντασία οι δικαστικές διώξεις εναντίον δεκάδων αλληλέγγυων στους πρόσφυγες, διασωστών, εθελοντών και μελών μη κυβερνητικών οργανώσεων από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Βαριές, τερατώδεις και παντελώς αβάσιμες είναι οι κατηγορίες που έχουν αποδοθεί από το 2016 μέχρι σήμερα σε πολλούς ανθρώπους που δραστηριοποιούνταν στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Το πραγματικό «έγκλημά» τους ήταν ότι έσωζαν πρόσφυγες με διασωστικά σκάφη, ότι τους βοηθούσαν να αποβιβαστούν όταν οι βάρκες τους έφταναν στις ακτές των νησιών του Αιγαίου, ότι τους μοίραζαν κουβέρτες και τρόφιμα, ότι ήταν τα μάτια που έβλεπαν και τα αυτιά που άκουγαν την μεταχείριση που επιφύλασσαν στους πρόσφυγες οι ελληνικές αρχές από τη στιγμή που πατούσαν το πόδι τους σε ελληνικό έδαφος.

Η δίκη των «24»

Μία τέτοια περίπτωση ομαδικού κατηγορητηρίου 24 αλληλέγγυων, που ατομικά ή ως μέλη ΜΚΟ βρέθηκαν στη Μυτιλήνη στα χρόνια της μεγάλης εισόδου προσφύγων, δικαζόταν στις 10 και 13 Ιανουαρίου από το Τριμελές Εφετείο Πλημμελειοδικών Βορείου Αιγαίου. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη δικογραφία ποινικοποίησης της ανθρωπιστικής βοήθειας πανευρωπαϊκά. Οι 24 κατηγορούνται για ένταξη και σύσταση εγκληματικής οργάνωσης, διευκόλυνση μεταφοράς υπηκόων τρίτων χωρών, ξέπλυμα μαύρου χρήματος, κατασκοπεία από κοινού, παράβαση του νόμου που αφορά παρεμβολή ραδιοσυχνότητας, παροχή ουσιωδών πληροφοριών σε εγκληματική οργάνωση, πλαστογραφία! Έρχονται αντιμέτωποι με πλημμελήματα (κατασκοπεία, πλαστογραφία) που μπορούν να επισύρουν έως και 8 χρόνια φυλάκισης για τον καθένα και με κακουργήματα (εγκληματική οργάνωση, διακίνηση προσφύγων, ξέπλυμα μαύρου χρήματος) που επισύρουν ποινή έως και 20 χρόνια.

Πρόκειται για παντελώς αστήριχτες-τερατώδεις κατηγορίες, με στόχο τον εκφοβισμό και την εκδίωξη των αλληλέγγυων από τα νησιά, για να διευκολυνθεί -ιδίως μετά τον Μάρτιο του 2020 και το «έπος» του Έβρου- η συστηματική δολοφονική πρακτική των παράνομων επαναπροωθήσεων προσφύγων, με χιλιάδες πρόσφυγες να έχουν απαχθεί και απελαθεί παράνομα μέχρι και σήμερα.

Ανάμεσά στους/στις κατηγορούμενους-ες είναι η Σάρα Μαρντίνι, μία από τις δύο κολυμβήτριες από τη Συρία που έγιναν παγκοσμίως γνωστές το καλοκαίρι του 2015, όταν κατάφεραν να φτάσουν στη Μυτιλήνη κολυμπώντας και σώζοντας δεκάδες συμπατριώτες τους και έχουν βραβευθεί μέχρι και από τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα. Η αδερφή της Γιούσρα Μαρντίνι διαμένει στο Βερολίνο, ασχολείται συστηματικά με την κολύμβηση και το 2016 συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο με την ολυμπιακή ομάδα προσφύγων. Η Σάρα προτίμησε να επιστρέψει στην Ελλάδα για να συνδράμει στη διάσωση και άλλων προσφύγων, ενώ δραστηριοποιείται και ως ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών. Η ιστορία των δύο κοριτσιών έχει εμπνεύσει την ταινία «The Swimmers», που προβάλλεται στο Netflix. Η Σάρα Μαρντίνι έχει φύγει από την Ελλάδα, αλλά της απαγορεύθηκε η εκ νέου είσοδος στη χώρα, αν και η ίδια έχει ζητήσει 5 φορές να αρθεί η απαγόρευση, να εμφανιστεί στο δικαστήριο και να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Εντέλει συμμετείχε στη δίκη διά του δικηγόρου της.

Στο εδώλιο του κατηγορουμένου κάθισαν επίσης ο εκπαιδευμένος δύτης Σιν Μπίντερ, καθώς και ο εθελοντής ναυαγοσώστης Νάσος Καρακίτσος του δικτύου ΜΚΟ ERCI, οι οποίοι -μαζί με τη Σάρα- είχαν παραμείνει προφυλακισμένοι για 106 ημέρες το 2018, μετά από τη σύλληψή τους. Η πρόσφατη δίκη στο Εφετείο (που αφορούσε μόνο τα πλημμελήματα) απάλλαξε όλους τους κατηγορούμενους από την κατηγορία της κατασκοπείας, ενώ το δικαστήριο δήλωσε αναρμόδιο για να δικάσει την πλαστογραφία και παρέπεμψε τους κατηγορούμενους στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο Μυτιλήνης. Όσον αφορά τα κακουργήματα, για τα οποία ακόμη συνεχίζεται η ανάκριση, αυτά θα δικαστούν κάποια στιγμή στο μέλλον από άλλο δικαστήριο.

Είναι μάλλον απίθανο οι «24» να καταδικαστούν για οποιοδήποτε αδίκημα, όμως ο στόχος της εκδίωξης των ενοχλητικών αλληλέγγυων από το θέατρο των εγκλημάτων του θεσμικού ρατσισμού έχει ήδη επιτευχθεί.

«Βιομηχανία» διώξεων

Η υπόθεση των «24», αφορά την περίοδο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Όπως ήταν φυσικό, κατά την περίοδο της κυβέρνησης Μητσοτάκη, το κυνήγι μαγισσών συνεχίζεται και κλιμακώνεται. Τουλάχιστον άλλες δύο δικογραφίες υπάρχουν «ανοιχτές» στην Ασφάλεια Μυτιλήνης που αφορούν τη δράση ΜΚΟ, οι οποίες και κατηγορούνται για παρόμοια αδικήματα. Στις 28 Σεπτεμβρίου 2020 η Ασφάλεια Μυτιλήνης εξέδωσε ανακοίνωση Τύπου με την οποία ενημέρωνε για την εξάρθρωση οργανωμένου κυκλώματος, που, όπως ανέφερε, «δραστηριοποιείτο συστηματικά στη διευκόλυνση της παράνομης εισόδου αλλοδαπών στην ελληνική επικράτεια, μέσω της νήσου Λέσβου». Η παραπάνω ανακοίνωση αφορά δικογραφία κακουργηματικού χαρακτήρα που σχηματίστηκε σε βάρος 35 ατόμων, μελών των διεθνών ΜΚΟ Mare Liberum, FFM (Forschungsgesellschaft Flucht und Migration), Sea Watch και Josoor, οι οποίες δραστηριοποιούνταν στην Λέσβο προσφέροντας βοήθεια σε πρόσφυγες και μετανάστες και οι οποίοι κατηγορήθηκαν ότι δρούσαν με παρόμοιο τρόπο με τους «24». Πρόκειται για άλλη μια copy–paste περίπτωση κατηγορητηρίου, όπου οι καταγγέλλοντες τις ελληνικές αρχές για παράνομες επαναπροωθήσεις μετατρέπονται σε υπόδικους, με στόχο τον εκφοβισμό τους και την αποφυγή της πίεσης πάνω στην κυβέρνηση.

Μια άλλη παρόμοια πρόσφατη περίπτωση είναι εκείνη του Παναγιώτη Δημητρά, διευθυντή της οργάνωσης Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ). Ο κ. Δημητράς απολογήθηκε, τον περασμένο Δεκέμβριο, για τις κατηγορίες της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης, με σκοπό τη διευκόλυνση εισόδου και παραμονής στη χώρα προσφύγων, τα στοιχεία και το γεωγραφικό στίγμα των οποίων γνωστοποιούσε στις ελληνικές αρχές, ζητώντας να υπαχθούν στην προβλεπόμενη διαδικασία ασύλου. Μετά την απολογία, η ανακρίτρια και η εισαγγελέας συμφώνησαν στην επιβολή του όρου της απαγόρευσης ενασχόλησής του με το ΕΠΣΕ, του οποίου είναι ιδρυτικό και βασικό μέλος για τριάντα ολόκληρα χρόνια, από το 1993, απαγορεύοντάς του στην πραγματικότητα κάθε δραστηριότητα υπεράσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ανάδειξης των παραβιάσεών τους από τις ελληνικές αρχές. Πρόκειται για πρωτοφανή αντισυνταγματική απόφαση, αφού -όπως επισημαίνουν 14 οργανώσεις δικαιωμάτων- «το πεδίο της ενασχόλησης με θέματα ασύλου δεν είναι γεωγραφικοί χώροι, για να μπαίνουν γεωγραφικοί περιορισμοί, ενώ το ενδιαφέρον για τα κοινά και η αλληλεγγύη δεν μπορούν να συνιστούν παράνομη δραστηριότητα, ώστε να απαγορεύεται η ενασχόληση μ’ αυτά. Σε αντίθετη περίπτωση, ακόμη και όλα τα όργανα των διεθνών αλλά και εθνικών φορέων και οργανισμών που έχουν καταγγείλει παρόμοια περιστατικά θα πρέπει να ελεγχθούν σαν εγκληματικές οργανώσεις (εφόσον έχουν δομή, ιεραρχία, διάρκεια, ρόλους»).

Στο φόντο οι επαναπροωθήσεις

Η ποινικοποίηση της αλληλεγγύης είναι αναπόσπαστο τμήμα του θεσμικού ρατσισμού σε βάρος των προσφύγων. Από το 2016 και μετά, το ερμητικό κλείσιμο των ανατολικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σφραγίστηκε με την περίφημη συμφωνία ΕΕ-Ελλάδας-Τουρκίας. Η αποτροπή αφίξεων προσφύγων στην ΕΕ και στην Ελλάδα τέθηκε ως βασικός στόχος ήδη από τις ημέρες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Η αλληλεγγύη αρχικά εξοστρακίστηκε από τα προσφυγικά στρατόπεδα και στη συνέχεια από τα παράλια των νησιών του Αιγαίου. Ενοχλητικοί αλληλέγγυοι -όπως οι «24»- συκοφαντήθηκαν και στοχοποιήθηκαν.  Οι πρώτες καταγγελίες παράνομων επαναπροωθήσεων στον Έβρο ήταν γεγονός ήδη επί των ημερών υπουργίας του ΣΥΡΙΖΑίου κ. Μουζάλα. Με κυβέρνηση την ΝΔ και ιδιαίτερα μετά από την «κρίση του Έβρου» τον Μάρτη του 2020, οι επαναπροωθήσεις κλιμακώθηκαν, συστηματοποιήθηκαν, από εξαίρεση έγιναν κανόνας. Χιλιάδες πρόσφυγες απάγονται αφού έχουν ήδη πατήσει το πόδι τους στα νησιά και στέλνονται «πίσω από εκεί που ήρθαν» χωρίς να έχουν καταγραφεί πουθενά. Οικογένειες προσφύγων παραμένουν αβοήθητες στις νησίδες του Έβρου και ο διεθνής Τύπος καταγγέλλεται για παραπληροφόρηση όταν αποκαλύπτει αυτά τα εγκλήματα. Ακόμα και πρόσφυγες που διασώζονται στο Ιόνιο, επαναπροωθούνται πίσω στα παράλια της Τουρκίας. Για να μπορούν όλα αυτά να συμβαίνουν, ακτιβιστές με ισχυρή δημόσια φωνή όπως ο Ιάσονας Αποστολόπουλος καταγγέλλονται σαν πράκτορες του Ερντογάν και μέλη ΜΚΟ βαφτίζονται κατάσκοποι και λαθροδιακινητές, με στόχο τη φίμωσή τους.

Από την πλευρά του κινήματος αλληλεγγύης και της Αριστεράς, είναι χρέος μας να μην υποχωρήσουμε στην πίεση. Να σταθούμε στο πλευρό των προσφύγων και των διωκόμενων αλληλέγγυων. Να φωνάξουμε δυνατά πως πρόκειται για κατασκευασμένες κατηγορίες με στόχο την απόκρυψη των εγκλημάτων του κυβερνητικού ρατσισμού σε βάρος των προσφύγων. Να απαιτήσουμε το τέλος των παράνομων επαναπροωθήσεων και την ένταξη προσφύγων και μεταναστών στην κοινωνική ζωή, με ίσα δικαιώματα με τον ντόπιο πληθυσμό.

Το κεντρικό πολιτικό άρθρο της εφημερίδας “Κόκκινo Νήμα” Νο39 που κυκλοφορεί

Την τελευταία τριετία, οι αναλύσεις και εκθέσεις διάφορων καπιταλιστικών θεσμών -γνωστών και μη εξαιρετέων- αλλά και οι δημόσιες παρεμβάσεις «επώνυμων» με διεθνή φήμη, αποκτούν όλο και πιο έντονα… στοχαστικό χαρακτήρα. Στο τέλος του 2022, τρεις διακεκριμένοι «γκουρού» του συστήματος, ο Μπιλ Γκέιτς, ο Νουριέλ Ρουμπινί και ο Μοχάμεντ Ελ-Εριάν, είπαν τα δικά τους «κάλαντα» γεμάτα μαύρες προβλέψεις για τις οικονομικές -και όχι μόνο- προοπτικές για το 2023. Και στις 10 Ιανουαρίου, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός (WEF) εξέδωσε την ετήσια έκθεσή του για το 2023, υπερφορτωμένη με «μαύρες προφητείες». Είναι φανερό: οι «απέναντι» φοβούνται και εκφράζουν τους φόβους τους δημόσια – έστω και σε διπλωματική γλώσσα. Είναι σημαντικό να ακούσουμε τι έχουν να (μας) πουν…

To Φόρουμ του Νταβός… εκτιμά την ιστορική συγκυρία

Η πρόσφατη, των αρχών Ιανουαρίου, ετήσια έκθεσή του 2023 του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (World Economic Forum–WEF) του Νταβός περιέχει εντυπωσιακές εκτιμήσεις για τα επόμενα χρόνια. Μεταξύ άλλων, η έκθεση παραθέτει πίνακα στον οποίο ιεραρχεί τους σημαντικότερους κινδύνους που θα αντιμετωπίσει ο κόσμος για τα επόμενα δύο χρόνια και για τα επόμενα 10 χρόνια. Η κατάταξη είναι πράγματι εντυπωσιακή:

• Για την επόμενη διετία, ως υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνος καταγράφεται η «κρίση κόστους διαβίωσης». Υπ’ αριθμόν 2 κίνδυνος, οι «φυσικές καταστροφές και ακραία καιρικά φαινόμενα» και υπ’ αριθμόν 3 κίνδυνος η «γεωοικονομική αντιπαράθεση». Πιο χαμηλά στη λίστα βρίσκουμε τις κλιματικές απειλές («αποτυχία μετριασμού της κλιματικής αλλαγής», «Μεγάλης κλίμακας περιβαλλοντικές καταστροφές», «κρίση φυσικών πόρων»), στη μέση της κλίμακας τη «Διάβρωση της κοινωνικής συνοχής και κοινωνική πόλωση», 8η στη σειρά την απειλή «Εκτεταμένο κυβερνοέγκλημα και κυβερνοασφάλεια» και στην τελευταία θέση τη νεοεμφανιζόμενη σε τέτοιες εκθέσεις απειλή «Μεγάλης κλίμακας εξαναγκαστική μετανάστευση»!

• Για την επόμενη δεκαετία, από τη λίστα αφαιρείται ο κίνδυνος της «Κρίσης κόστους διαβίωσης» και αντικαθίσταται από έναν ακόμη κλιματικό κίνδυνο «Μείωση βιοποικιλότητας και κατάρρευση οικοσυστήματος»! Η μεγάλη αλλαγή ωστόσο είναι άλλη: οι πρώτοι έξι κίνδυνοι στη λίστα αφορούν άμεσα (οι 5 εξ αυτών) ή έμμεσα (ο 6ος) την κλιματική αλλαγή/κρίση και ένας 7ος είναι στην τελευταία θέση (7 στους 10 συνολικά)! Εντυπωσιακή επίσης είναι η κατάταξη των κινδύνων «Διάβρωση της κοινωνικής συνοχής», «Εκτεταμένο κυβερνο-έγκλημα και κυβερνο-ασφάλεια» και «γεωοικονομική αντιπαράθεση» στις θέσεις 7-9 της σχετικής λίστας.

Πρόκειται για καπιταλιστική εκτίμηση της ιστορικής συγκυρίας που τείνει να διαμορφωθεί, από την οποία απορρέουν κάποια σημαντικά συμπεράσματα:

• Στην επόμενη διετία δεν θα έχουμε απλώς ακρίβεια, αλλά «κρίση κόστους διαβίωσης». Η αφαίμαξη του εργατικού εισοδήματος από τον πληθωρισμό θα πάρει μεγάλες διαστάσεις και, σε συνδυασμό με την προαναγγελλόμενη ύφεση, θα δημιουργήσει συνθήκες κρίσης στην καθημερινότητα της εργατικής τάξης.

• Η «γεωοικονομική αντιπαράθεση» θα είναι κορυφαίος κίνδυνος. Με τον όρο αυτό, καθώς και με τον δίδυμο όρο «γεωπολιτική αντιπαράθεση», οι εκθέσεις των καπιταλιστικών οργανισμών εννοούν τον ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό. Η υποβάθμιση αυτού του κινδύνου στη λίστα των 10 χρόνων ενδεχομένως εμπεριέχει μια εκτίμηση ότι στην επόμενη διετία θα λήξει ο πόλεμος στην Ουκρανία και αυτό θα εξομαλύνει την κατάσταση όσον αφορά την ένταση του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού. Μια τέτοια εκτίμηση ωστόσο είναι λαθεμένη: Είναι ακριβώς η επόμενη δεκαετία, ίσως μάλιστα και η επόμενη πενταετία, που θα κριθεί το ζήτημα της παγκόσμιας οικονομικής πρωτοκαθεδρίας ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα, σε ιμπεριαλιστική Δύση και ιμπεριαλιστική Ανατολή συνολικότερα.

• Όσον αφορά την κλιματική αλλαγή, είναι φανερά τρία πράγματα:
  α) Ότι οι καπιταλιστές είναι πλέον βέβαιη πως όχι μόνο έχει χαθεί το «τρένο» της ανάσχεσης της κλιματικής κρίσης, όχι μόνο θα υπάρξει αποτυχία μετριασμού της κλιματικής κρίσης, αλλά θα υπάρξει και αποτυχία όσον αφορά στην «προσαρμογή» στην κλιματική κρίση, δηλαδή στην αντιμετώπιση των συνεπειών της,
  β) Ότι οι συνέπειες θα είναι τρομερές: όχι απλώς αύξηση της συχνότητας και της έντασης των ακραίων καιρικών φαινομένων, αλλά και μεγάλης κλίμακας φυσικές καταστροφές, κατάρρευση οικοσυστήματος και μεγάλης κλίμακας εξαναγκαστική μετανάστευση!

Πλησιάζουμε στα χρόνια που η κλιματική αλλαγή/κρίση δεν θα είναι απλώς μία κρίση ανάμεσα στις άλλες, αλλά Η Κρίση, που θα επισκιάσει όλες τις άλλες, θα συγχωνευτεί μαζί τους και θα προσδώσει στη μία-πολύπλευρη κρίση του καπιταλισμού εφιαλτικά χαρακτηριστικά.

Οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για τα επόμενα 2 και 10 χρόνια*

Για τα επόμενα 2 χρόνια	Για τα επόμενα 10 χρόνια
Κρίση κόστους διαβίωσης	Αποτυχία μετριασμού της κλιματικής αλλαγής
Φυσικές καταστροφές και ακραία καιρικά φαινόμενα	Αποτυχία προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή
Γεωοικονομική αντιπαράθεση	Φυσικές καταστροφές και ακραία καιρικά φαινόμενα
Αποτυχία μετριασμού της κλιματικής αλλαγής	Μείωση βιοποικιλότητας και κατάρρευση οικοσυστήματος
Διάβρωση της κοινωνικής συνοχής και κοινωνική πόλωση	Μεγάλης κλίμακας εξαναγκαστική μετανάστευση
Περιβαλλοντικές καταστροφές μεγάλης κλίμακας	Κρίσεις φυσικών πόρων
Αποτυχία προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή	Διάβρωση της κοινωνικής συνοχής και κοινωνική πόλωση
Εκτεταμένο κυβερνο-έγκλημα και κυβερνο-ασφάλεια	Εκτεταμένο κυβερνο-έγκλημα και κυβερνο-ασφάλεια
Κρίσεις φυσικών πόρων	Γεωοικονομική αντιπαράθεση
Μεγάλης κλίμακας εξαναγκαστική μετανάστευση	Περιβαλλοντικές καταστροφές μεγάλης κλίμακας

*Ετήσια έκθεση 2023 του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός (WEF Global Risk Report 2023)

Η οικονομική κρίση

Όσον αφορά την οικονομική κρίση, όλες οι προβλέψεις των καπιταλιστικών οργανισμών συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι το 2023 θα επιδεινωθεί σε όλες τις βασικές της παραμέτρους:

-η παγκόσμια οικονομία θα επιβραδυνθεί μέχρι τη στασιμότητα ή ίσως και την ύφεση

-Ο συνολικός πληθωρισμός θα μειωθεί, αλλά η ακρίβεια θα παραμείνει και θα ενταθεί, αφού η πτώση του πληθωρισμού δεν σημαίνει μείωση των τιμών, αλλά μείωση του ρυθμού περαιτέρω αύξησης των τιμών

-η ανεργία και ο πληθωρισμός θα φέρουν αύξηση της ανεργίας, μεγάλη μείωση του εργατικού εισοδήματος, μεγάλη μείωση της πραγματικής αξίας των καταθέσεων

– η μείωση του εισοδήματος σε συνδυασμό με την αύξηση των επιτοκίων, θα φέρουν μεγάλη αύξηση των δόσεων αποπληρωμής τραπεζικών δανείων, αλλά και νέα γενιά «κόκκινων» δανείων.

Οι εξαγγελλόμενες πολιτικές των κεντρικών τραπεζών και των κυβερνήσεων θα επιδεινώσουν όλες τις παραπάνω συνέπειες, καθώς:

• Οι κεντρικές τράπεζες ανακοινώνουν περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων, με αναπόφευκτες συνέπειες την ακόμη μεγαλύτερη οικονομική επιβράδυνση ή και ύφεση.

• Οι κυβερνήσεις, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις κυβερνήσεις των χωρών-μελών της Ευρωζώνης, εξαγγέλλουν επιστροφή στις σκληρές πολιτικές λιτότητας στις δημόσιες δαπάνες, που όπως έχει αποδειχθεί περίτρανα είναι λιτότητα μόνο για τις δαπάνες για το κοινωνικό κράτος (ενώ τις δαπάνες για την καταστολή και τους εξοπλισμούς δεν τις αγγίζει η λιτότητα).

Πρόκειται για προαναγγελία «μεγάλης κλίμακας καταστροφών» -για να δανειστούμε την έκφραση της έκθεσης του Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός- για την εργαζόμενη μεγάλη πλειονότητα του πλανήτη, για αυτούς και αυτές που ζουν από τη δική τους εργασία κι όχι από την εργασία των άλλων.

Ο καπιταλισμός έχει ξεμείνει από λύσεις

Όπως σημειώνει ο Ηλίας Ιωακείμογλου (βλέπε «Μπροστά στην 4η οργανική κρίση του καπιταλισμού», σελ. 6-7), ο καπιταλισμός βιώνει την 4η οργανική (άλλως, διαρθρωτική ή δομική) κρίση του. Οργανική, δομική, διαρθρωτική ή δομική, σημαίνει ότι δεν μπορεί να ξεπεραστεί με επιμέρους προσαρμογές κάποιων παραμέτρων, αλλά απαιτεί δομική αναθεώρηση του μοντέλου καπιταλιστικής συσσώρευσης. Εδώ ακριβώς έγκειται ο ιστορικός, γενικευμένος και αδιέξοδος χαρακτήρας αυτής της κρίσης, που προσλαμβάνει παρακμιακά και εκφυλιστικά χαρακτηριστικά: ο καπιταλισμός έχει ξεμείνει από λύσεις και απαντήσεις που να έχουν τον αναγκαίο δομικό χαρακτήρα:

• Έχει ήδη αποτύχει να ανακόψει την κλιματική αλλαγή/κρίση, για δύο βασικούς λόγους:
  α) Διότι για να την ανακόψει, θα έπρεπε να «αλλάξει δέρμα», να αρνηθεί το βασικότερο στοιχείο του γονιδιώματός του: την παραγωγή για το κέρδος, αλλά και τη διευρυμένη αναπαραγωγή. Ο καπιταλισμός όμως «δεν μπορεί να μην είναι ο εαυτός του».
  β) Διότι η φύση δεν είναι ένας «αντίπαλος» που μπορεί να αντιμετωπιστεί με τα γνωστά ως τα σήμερα μέσα: δεν «αντιδρά» στην ιδεολογική παραπλάνηση και την ιδεολογική σύγχυση, δεν υποτάσσεται με μέτρα καταστολής, η δε δομική αλλαγή που απαιτεί είναι αντίθετη με την ίδια τη φύση του καπιταλισμού.

• Αποτυγχάνει -συστηματικά και διαρκώς όλο και περισσότερο- στο να ανατάξει την παραγωγικότητα, της οποίας οι αυξήσεις αποκλιμακώνονται από δεκαετία σε δεκαετία και προσεγγίζουν πλέον αναιμικά ποσοστά, τέτοια που δεν μπορούν να ανατροφοδοτήσουν τη δυναμική επανεκκίνηση του συστήματος.

• Δεν υπάρχει παραγωγικός τομέας που να μπορεί να παίξει τον ρόλο της «ατμομηχανής», εξασφαλίζοντας νέα πεδία κερδοφορίας και ρυμουλκώντας τους υπόλοιπους τομείς σε μια νέα αναπτυξιακή δυναμική. Οι «πράσινες» επενδύσεις, στις οποίες κατευθύνονται όλο και περισσότερα κεφάλαια είναι ανταγωνιστικές με τις επενδύσεις στον τομέα των ορυκτών καυσίμων και αναγκασμένες να συνυπάρχουν με αυτές σε μια ισορροπία που δεν επιτρέπει μια λυτρωτική φυγή προς τα μπρος, περιορίζονται δε από τις αρχόμενες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής/κρίσης: στα επόμενα χρόνια, όλο και περισσότερο οι «πράσινες» επενδύσεις θα αφορούν τις τεχνολογίες δέσμευσης άνθρακα (για να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή, που όμως… δεν αντιμετωπίζεται), ενώ θα αυξάνεται η ανάγκη επενδύσεων για την αποκατάσταση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης: αποκατάσταση υποδομών και αποζημίωση πληττόμενων.

• Ο κλιμακούμενος ανταγωνισμός των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων αφενός έχει καταλυτικές οικονομικές συνέπειες, αφετέρου δεν μπορεί καν να εκτονωθεί εύκολα με ένα «Μεγάλο Πόλεμο», αυτοπροσώπως μεταξύ των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και μπλοκ, όπως συνέβη με τον Α’ και τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο.
  Οι καταλυτικές οικονομικές συνέπειες είναι:
  α) η διάσπαση ή και αποδιάρθρωση των διεθνών αλυσίδων εφοδιασμού,
  β) η κλιμάκωση του ενεργειακού ανταγωνισμού και κρίσης,
  γ) η ανεξέλεγκτη πορεία της κλιματικής αλλαγής – και των επιπτώσεών της.
  Στο σύνολό τους, όλα αυτά σημαίνουν ότι ο καπιταλισμός είναι αναγκασμένος να αποχαιρετήσει πολλά από τα οικονομικά πλεονεκτήματα της «παγκοσμιοποίησης»: το χαμηλό κόστος παραγωγής (αφού η προμήθεια πρώτων υλών, ενέργειας και ενδιάμεσων προϊόντων δυσκολεύει και γίνεται πιο ακριβή), το χαμηλό κόστος των τελικών προϊόντων (που θα ενσωματώνουν ένα υψηλότερο κόστος παραγωγής), τη διάχυση της καινοτομίας.
  Όσο για την αδυναμία εκτόνωσης του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού με ένα μεγάλο πόλεμο, η μεγάλη διαφορά είναι πλέον η ύπαρξη των πυρηνικών όπλων σε ποσότητα και «ποιότητα» τέτοια, που σε περίπτωση πυρηνικού πολέμου εξασφαλίζει τον αφανισμό του ανθρώπινου πολιτισμού. Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα είχε ήδη τελειώσει εις βάρος της Ρωσίας αν δεν υπήρχαν τα πυρηνικά όπλα της Ρωσίας, οι δε πρώτος και δεύτερος Παγκόσμιοι Πόλεμοι δεν θα είχαν τη γνωστή κατάληξη αν υπήρχαν πυρηνικά όπλα στη διάθεση των εμπόλεμων δυνάμεων.
  

Ο καπιταλισμός ξεμένει από λύσεις απέναντι στην πολυπαραγοντική δομική του κρίση. Ο συνηθισμένος τρόπος, δηλαδή μια μεγάλης έκτασης καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων (ζωντανής και νεκρής εργασίας) αποφεύγεται συστηματικά για έναν πολύ σημαντικό λόγο: επειδή τόσο τα κράτη όσο και οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά είναι σε ιστορικά υψηλό βαθμό υπερχρεωμένα. Το συνολικό χρέος είναι 4 φορές πάνω από το παγκόσμιο ΑΕΠ και υποχρεώνει κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες να «απαγορεύουν» (για όσο θα μπορούν ακόμη) την έξοδο από την κρίση με την «παραδοσιακή» μέθοδο της καταστροφής παραγωγικών δυνάμεων σε μεγάλη κλίμακα, δηλαδή με τον να επιτρέψουν μια ανεξέλεγκτη κρίση να κάνει εκτεταμένη «εκκαθάριση» αδύναμων κεφαλαίων.
Την ίδια στιγμή, μια άλλη, ιστορικά ιδιότυπη, διαδικασία καταστροφής παραγωγικών δυνάμεων, μέσω των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής/κρίσης, είναι μη επιθυμητή (διότι επιδεινώνει και δεν ανατάσσει την κρίση) αλλά και αναπόφευκτη ταυτόχρονα.

Η «κοινωνική πόλωση»

Ο κίνδυνος της «κοινωνικής πόλωσης» αναφέρεται και προβάλλεται συστηματικά τους τελευταίους μήνες σε όλες τις εκθέσεις των διεθνών καπιταλιστικών οργανισμών, οίκων αξιολόγησης του χρέους, επενδυτικών τραπεζών κ.λπ. (όπως και στην προαναφερθείσα έκθεση του Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός). Τι εννοούν οι… ποιητές; Εννοούν τον άμεσο κίνδυνο να προκληθεί κοινωνική πόλωση και αναταραχή εξαιτίας της βίαιης επιδείνωσης των όρων ζωής της εργαζόμενης πλειονότητας λόγω της ακρίβειας. Εννοούν επίσης, πιο ειδικά, τον εκ του πληθωρισμού προερχόμενο κίνδυνο να «ξυπνήσει» η διεκδικητική δράση των εργαζομένων και των συνδικάτων (και έτσι να «αφυπνιστεί» και η Αριστερά) στο έδαφος του αιτήματος για αύξηση των μισθών ως αντιστάθμισμα στην ακρίβεια.
Δεν μένουν πολλές σταθερές όρθιες για τον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό˙ για την ακρίβεια μένουν μόνο δύο: α) Η διαρκώς κλιμακούμενη καταστολή, β) η στρατηγική της λιτότητας. Επί σχεδόν 4 δεκαετίες νεοφιλελεύθερης «προσαρμογής» οι κυβερνήσεις έκαναν το παν ώστε να καθηλώσουν όχι μόνο το εργατικό εισόδημα αλλά και την ικανότητα της εργατικής τάξης να αντιστέκεται. Ξορκίζουν λοιπόν με κάθε τρόπο τον κίνδυνο να επιστρέψει το εργατικό κίνημα στον δρόμο των μαχητικών διεκδικήσεων. Αυτή είναι η βάση της σκληρής αντιπληθωριστικής πολιτικής των κεντρικών τραπεζών: θέλουν, πατάσσοντας τον πληθωρισμό, να περιορίσουν ή και απαλείψουν τον κίνδυνο της ανασύνταξης του εργατικού κινήματος και των αναπόφευκτων πολιτικών συνεπειών μιας τέτοιας ανασύνταξης.

Δεν υπάρχει χρόνος για να σπαταληθεί!

Εφόσον ισχύουν τα παραπάνω, είμαστε στην ιδιότυπη συγκυρία μιας γενικευμένης, πολυπαραγοντικής, δομικής κρίσης του καπιταλισμού, κρίσης που προσλαμβάνει ιστορικά χαρακτηριστικά καθώς συμφύεται με την κλιμακούμενη κλιματική κρίση, κρίσης αδιέξοδης διότι ο καπιταλισμός δεν διαθέτει λύσεις με δομικό χαρακτήρα, δηλαδή λύσεις αποτελεσματικές. Επιπλέον, ο συγχρονισμός κρίσεων του βραχυμεσοπρόθεσμου ιστορικού χρόνου (οικονομική, με όλες της τις πλευρές), κρίσεων του μεσομακροπρόθεσμου ιστορικού χρόνου (κρίση της «παγκοσμιοποίησης» και κρίση ηγεμονίας στο ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο) και κρίσεων του μακρού ιστορικού χρόνου (κλιματική κρίση και συναφείς κρίσεις όπως οι πανδημικές) προσδίδει στη συγκυρία δύο βασικά χαρακτηριστικά: ιστορικότητα και χρονική επίσπευση. Όλες οι κρίσεις συμπυκνώνονται σε μία, κι ο χρόνος στον οποίο θα κριθούν οι απαντήσεις συμπυκνώνεται στον Μεσοπρόθεσμο ορίζοντα των επόμενων δύο δεκαετιών αρχίζοντας από σήμερα!

Σε τέτοιες συνθήκες, το «ληθαργικό σύνδρομο» και το business as usual θα ήταν καταστροφή. Σε τέτοιες συνθήκες, επίσης, πρέπει να αξιολογούμε τον πολιτικό χρόνο όχι με βάση τον κανόνα της γραμμικότητας αλλά με βάση τον κανόνα «χθες ήταν νωρίς, αύριο θα είναι αργά». Υπάρχουν πράγματα που πρέπει να αρχίσουν έστω να γίνονται όχι κάποτε στο μέλλον, όχι «ίσως αύριο», αλλά… χθες. Και είναι δύο κατηγοριών:

• Η ανασυγκρότηση του εργατικού κινήματος και των κινημάτων αντίστασης, σε ταξική και μαχητική βάση και με όπλο τη συγκέντρωση δυνάμεων με βάση την κουλτούρα του ενιαίου μετώπου.

• Η ανασυγκρότηση της Αριστεράς, όχι στη μορφή της «παναριστεράς», όχι με βάση την αποτυχημένη φόρμουλα του «πλατιού κόμματος πολιτικής ενότητας», αλλά με βάση ένα σχέδιο συγκρότησης μαζικής αντικαπιταλιστικής οργάνωσης/κόμματος, που θα εδράζεται σε στρατηγικές απαντήσεις με βάση τη διαχωριστική μεταρρύθμιση ή επανάσταση και δεν θα συνενώνει χαλαρά χομπίστες των λόγων αλλά αγωνιστές και αγωνιστές ουσιαστικής στράτευσης, συλλογικής πειθαρχίας σε συνδυασμό με πλήρη ελευθερία έκφρασης «μέσα και έξω», και δράσης.

Το πρόγραμμα ΕSTIA II αποτελούσε πρόγραμμα στέγασης για ευάλωτες περιπτώσεις αιτούντων ασύλου. Το 2020 η αρμοδιότητα για τον συντονισμό του προγράμματος μεταβιβάστηκε από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στο ελληνικό κράτος, με την υπόσχεση για αύξηση των δικαιούχων του προγράμματος στα 40.000 άτομα. Αντ’ αυτού επήλθαν μειώσεις με αποτέλεσμα το 2022 το πρόγραμμα να καλύπτει μόλις 10.000 αιτούντες/αιτούσες άσυλο. Αυτό το διάστημα χιλιάδες εξαιρετικά ευάλωτων προσφύγων (μεταξύ των οποίων πολυμελείς οικογένειες, ανάπηροι, θύματα βασανιστηρίων, σοβαρά ασθενείς) έλαβαν εντολή να απομακρυνθούν από τα διαμερίσματα αυτά και την αναγκαστική μεταφορά τους σε στρατόπεδα-γκέτο έξω από τις πόλεις.  Άνθρωποι που έχουν βρει δουλειά και έχουν δεθεί με τους γείτονες τους ειδοποιούνται προφορικά ότι πρέπει να φύγουν από τα σπίτια και να επιλέξουν να μείνουν στο δρόμο ή να ξεριζωθούν για άλλη μια φορά και να θάψουν τα όνειρα τους σε ένα στρατόπεδο-γκέτο έξω από τον αστικό ιστό.

Το ίδιο συμβαίνει και με την C. Την 1η Δεκεμβρίου 2022, έλαβε μια κλήση από τον οργανισμό του στεγαστικού προγράμματος ESTIA, όπου της ζήτησαν να φύγει από το διαμέρισμα όπου μένει με τα τέσσερα παιδιά της. Τα παιδιά είναι μαθητές σε δημοτικό σχολείο του Συλλόγου μας και οδηγούνται σε διακοπή της φοίτησής τους.

Μοιάζει αδιανόητο το επίσημο κράτος και οι εκφραστές του να επιτίθονται στα παιδιά δημιουργώντας πλήθος μορφωτικών και ψυχολογικών προβλημάτων, αδιαφορώντας για τις συνέπειες.

Υποκριτές και Φαρισαίοι! Υποκριτικά όλα όσα ευαγγελίζονται περί αλληλεγγύης, καταπατούν ακόμα και τις διεθνείς συνθήκες για τα δικαιώματα των παιδιών. Ο σύγχρονος ολοκληρωτικός καπιταλισμός δεν γνωρίζει ούτε καν από συμπόνια!

Κι αυτό αφορά χιλιάδες ευάλωτες οικογένειες. Στις 31 Οκτωβρίου 2022 διέμεναν σε διαμερίσματα του ESTIA 4.305 άτομα όπως αναφέρει το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου τονίζοντας ότι ο τερματισμός του προγράμματος αποσκοπεί στην «περαιτέρω αποσυμφόρηση των αστικών κέντρων».

Ο τερματισμός του ESTIA ΙΙ αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της μεταναστευτικής πολιτικής της ΝΔ και προηγουμένως του ΣΥΡΙΖΑ, το αναγκαίο συμπλήρωμα των απομονωμένων καμπ- φυλακών, των επιχειρήσεων σκούπα που οδηγούν στη φυλάκιση χιλιάδων μεταναστ(ρι)ών, των pushbacks, των κρατικών δολοφονιών με ρατσιστικά κίνητρα και των ευρύτερων φυλετικών διακρίσεων.

Τα άτομα και οι οικογένειες που επηρεάζονται από τη λήξη του ESTIA είτε θα μείνουν άστεγα είτε θα μεταφερθούν ενάντια στη θέλησή τους σε καμπ που βρίσκονται έξω από την πόλη, μακριά από το κοινωνικό περιβάλλον που έχουν χτίσει, τις δουλειές τους και τα σχολεία τους. Τα καμπ αυτά, τα οποία χτίστηκαν με την υπογραφή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και με βασική κατεύθυνση από την της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αδυνατούν να προσφέρουν βιώσιμες συνθήκες διαμονής, αποκλείουν τις/τους πρόσφυγες/ισσες και μετανάστ(ρι)ες από την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και εκπαίδευσης και θεσμοθετούν νέες, βάναυσες μορφές ελέγχου.

Η πολιτική ασύλου και οι εξώσεις του ESTIA είναι ζητήματα αλληλένδετα.

Οι πρόσφυγες/ισσες, μετανάστ(ρι)ες δε χωράνε στις πόλεις της ανάπτυξης, όπως δε χωρούν κι οι ντόπιοι ενώ περισσεύουν ο εξευγενισμός, η τουριστικοποίηση, η εμπορευματοποίηση της κατοικίας προς όφελος των κερδοσκόπων του real estate, του AirBnB και των Τραπεζιτών που καραδοκούν για να αποσπάσουν από κάθε δανειολήπτη, ακόμη και την πρώτη του κατοικία. Είναι η άλλη όψη της πολιτικής που κλείνει τα σύνορα με φράχτες και την FRONTEX, πνίγει πρόσφυγες στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο και φυλακίζει χιλιάδες στις Αμυγδαλέζες.

Ο τερματισμός του προγράμματος ESTIA είναι απάνθρωπη ρατσιστική πολιτική, συνιστά μια προσπάθεια εκκαθάρισης και εξευγευγενισμού των αστικών κέντρων, στην ίδια κατεύθυνση με τα αυξανόμενα νοίκια, τους απλησίαστους λογαριασμούς ρεύματος και τα ολοένα ακριβότερα είδη πρώτης ανάγκης. Παρόμοια, το σύστημα εγκλεισμού σε καμπ συνδέεται με την κεντρική πολιτική κατεύθυνση “νόμου και τάξης” της ΝΔ, τη στρατιωτικοποίηση των γειτονιών μας και τον έλεγχο κάθε πλευράς της ζωής.

Στηρίζουμε την προσφύγισσα C και την οικογένειά της.

Καταγγέλλουμε τη βίαιη διακοπή της φοίτησης των παιδιών από το σχολείο που φοιτούν και απαιτούμε τη συνέχιση της παραμονής τους στην/σε κατοικία της περιοχής που σήμερα σπουδάζουν τα παιδιά.

Απαιτούμε την παράταση του προγράμματος φιλοξενίας ΕΣΤΙΑ ΙΙ με τη διακοπή των εξώσεων και του εκτοπισμού έξω από τις πόλεις. Άσυλο και στέγη μέσα στις γειτονιές, όχι στα στρατόπεδα γκέτο και φυλακές. Απαιτούμε οι Δήμοι να εξασφαλίσουν δομές φιλοξενίας και προγράμματα κοινωνικής κατοικίας για όλους τους άστεγους, πρόσφυγες και ντόπιους χωρίς διακρίσεις.

ΓΙΑ ΤΟ ΔΣ

Η πρόεδρος                                      Η γραμματέας

          Τάσσου Δήμητρα                              Πετροπούλου Έλενα

Διαβάστε περισσότερα: https://www.sylaristotelis.com/products/aristotelis-na-stamatisoyme-tis-egklimatikes-exoseis-prosfygon-apo-ta-spitia-toy-programmatos-estia-ii-stirizoyme-tin-prosfygissa-c-apo-to-kogko-gynaika-me-4-paidia-poy-foitoyn-se-scholeio-toy-syllogoy-mas/

Του Γιώργου Διαμάντη

Σκοπός του άρθρου που ακολουθεί είναι μια συνοπτική αποτίμηση της κατάστασης που διαμορφώνεται στον χώρο της εκπαίδευσης μετά τις εκλογές στα πρωτοβάθμια σωματεία (ΕΛΜΕ και ΣΕΠΕ), οι οποίες στους περισσότερους συλλόγους, τουλάχιστον των μεγάλων αστικών κέντρων, υπήρξαν πραγματικός θρίαμβος των αριστερών παρατάξεων. Δείχνουν άραγε αυτά τα αποτελέσματα μια γενική τάση του εκλογικού σώματος, θα μπορούσαν ίσως να ειδωθούν σαν προπομπός των αποτελεσμάτων των εθνικών εκλογών που ακολουθούν τους επόμενους μήνες; Το ερώτημα είναι δύσκολο να απαντηθεί. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι δείχνουν μια αυξανόμενη δυσαρέσκεια των εκπαιδευτικών απέναντι στην κυβέρνηση, ενώ σε μεγάλο βαθμό οφείλονται και στο κεντρικό για τον εκπαιδευτικό κόσμο θέμα της αξιολόγησης, που βρίσκεται πάλι στην επικαιρότητα.

Αν και είναι πράγματι εντυπωσιακό το γεγονός ότι σε πολλούς συλλόγους οι παρατάξεις που πρόσκεινται στο ΠΑΜΕ πήραν ποσοστά τετραπλάσια ή και πενταπλάσια από τα ποσοστά του ΚΚΕ στις τελευταίες εθνικές εκλογές, ενώ αυτές των Παρεμβάσεων κυριολεκτικά σάρωσαν, με ποσοστά εκατοντάδες φορές μεγαλύτερα από τα αντίστοιχα της άκρας αριστεράς, μια εκτίμηση ότι αυτό προοιωνίζεται ανάλογη στροφή του εκλογικού σώματος προς τ’ αριστερά, θα ήταν πολύ επισφαλής.

Παράγοντες τη εκλογικής νίκης της Αριστεράς

Οι κυριότεροι απ’ τους παράγοντες που συνέβαλλαν σ’ αυτά τα αποτελέσματα είναι συνοπτικά οι εξής:

Α. Η πλήρης απαξίωση στα μάτια των συναδέλφων των παρατάξεων που πρόσκεινται στη Ν.Δ., το ΠΑΣΟΚ και σε μεγάλο βαθμό και στον ΣΥΡΙΖΑ, εξαιτίας του συνδικαλισμού της ενδοτικότητας και της συναίνεσης που ασκούν όλα τα χρόνια των μνημονίων και μέχρι σήμερα. Αυτές οι παρατάξεις όλο αυτό το διάστημα ακολούθησαν πολιτικές στην καλύτερη περίπτωση άτολμες και στη χειρότερη ευθέως προδοτικές για τα συμφέροντα του κλάδου σε όλα τα κρίσιμα θέματα, και έχουν καταντήσει μια συνδικαλιστική γραφειοκρατία από την οποία το μόνο που μπορεί να περιμένει κανείς είναι μικρορουσφέτια και υποκριτικές εξαγγελίες αγώνων που σαμποτάρονται προκαταβολικά ή δεν πραγματοποιούνται ποτέ. Αυτό έγινε ιδιαίτερα φανερό σε ζητήματα όπως η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών ή οι ηλεκτρονικές ψηφοφορίες που προσπάθησε να επιβάλει η κυβέρνηση.

Β. Η μαχητικότητα των αριστερών παρατάξεων και η προσωπική ακτινοβολία κάποιων δοκιμασμένων στελεχών τους που οδηγούν πολλούς εκπαιδευτικούς που ανήκουν σε άλλους πολιτικούς χώρους να τις ψηφίζουν για τα συνδικαλιστικά όργανα του κλάδου, έχοντας την πεποίθηση ότι αυτές τουλάχιστον δε θα τους «πουλήσουν» και ότι θα αγωνιστούν όσο μπορούν για τα αιτήματά τους. Εδώ βέβαια ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος της εμπέδωσης μιας νοοτροπίας ανάθεσης που συνοψίζεται στη λογική «εμείς τους ψηφίζουμε, αυτοί  ας τρέξουν». Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι σε σχέση με τον αριθμό των συναδέλφων που ψηφίζουν αριστερά, ο αριθμός αυτών που συμμετέχουν στις απεργίες είναι αισθητά μικρότερος, ακόμα μικρότερος είναι ο αριθμός αυτών που παίρνουν μέρος στα συλλαλητήρια και σχεδόν αμελητέος αυτός εκείνων που συμμετέχουν στις τακτικές ή έκτακτες γενικές συνελεύσεις των σωματείων ή πολύ περισσότερο στις απεργιακές επιτροπές, όπου αυτές υπάρχουν.

Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι φαινομενικά υπάρχει έλλειμμα αγωνιστικότητας στη μεγάλη πλειονότητα του κλάδου, και ότι η αντίθεσή του στην κυβερνητική πολιτική εκφράζεται κυρίως στις εκλογές των σωματείων, είναι βέβαιο ότι η μεγάλη μάζα των εκπαιδευτικών είναι διατεθειμένη να αγωνιστεί, αν βλέπει ότι υπάρχει σωστή οργάνωση των αγώνων και αν πιστεύει ότι υπάρχουν βάσιμες ελπίδες αυτοί να αποφέρουν καρπούς. Αυτό φαίνεται από τα τεράστια ποσοστά της αποχής από τις ηλεκτρονικές ψηφοφορίες, από τα πολύ ικανοποιητικά ποσοστά συμμετοχής στις διά ζώσης ψηφοφορίες που οργάνωσαν τα πρωτοβάθμια σωματεία, παρόλο που αυτές γίνονται πλέον σε εργάσιμες μέρες μετά το τέλος του διδακτικού ωραρίου, και από τα επίσης πολύ μεγάλα ποσοστά συμμετοχής σε απεργίες και διαδηλώσεις όταν αυτές γίνονται σε φάσεις αιχμής των αγώνων και είναι στοιχειωδώς καλά οργανωμένες, όπως π.χ. συνέβη στις 11/10/2021.

Τι να κάνουμε

Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες τα καθήκοντα της Αριστεράς συνίστανται κυρίως στα εξής:

1. Πρέπει να απευθυνθεί στον κόσμο με ειλικρίνεια και σαφή στόχευση. Για παράδειγμα, στον χώρο της πρωτοβάθμιας, τόσο το ΠΑΜΕ όσο και οι Παρεμβάσεις ακολουθούν πολιτική με πολλές παλινωδίες στο θέμα της αξιολόγησης. Απέναντι στην επίσημη γραμμή της ΔΟΕ, που προσπαθεί να τη ματαιώσει μέσω των πανομοιότυπων «ενιαίων κειμένων» που ανεβάζουν όλα τα σχολεία στις πλατφόρμες του υπουργείου, τα πιο μαχητικά σωματεία -όπου ηγεμονεύουν οι Παρεμβάσεις- απάντησαν κηρύσσοντας απεργία-αποχή από τα καθήκοντα της αξιολόγησης. Όμως δεν ακολούθησαν αυτό τον δρόμο ούτε όλα τα σωματεία στα οποία ηγεμονεύουν τα σχήματα των Παρεμβάσεων, ούτε αυτά στα οποία ηγεμονεύει το ΠΑΜΕ -αν και στα λόγια είναι υπέρ- ούτε ακόμα κι ο ένας από τους δύο εκπροσώπους των Παρεμβάσεων στο Δ.Σ. της ΔΟΕ. Αποτέλεσμα αυτών είναι ότι ακόμα και στα σωματεία που έχουν κηρύξει απεργία -αποχή, ο αριθμός των εκπαιδευτικών που συμμετέχουν είναι αισθητά μικρότερος από το άθροισμα των ψήφων που πήραν οι Παρεμβάσεις και το ΠΑΜΕ και υπάρχει ο κίνδυνος να μειωθεί ακόμα περισσότερο αν το υπουργείο, που ως τώρα τηρεί στάση αναμονής, αποφασίσει να σκληρύνει τη στάση του απειλώντας με μισθολογικές ή πειθαρχικές κυρώσεις τους απεργούς. Εδώ μια δημόσια συζήτηση μπροστά σε όλο τον κλάδο επιβάλλεται: όσοι δεν συμμετέχουν στην απεργία-αποχή πρέπει να κληθούν να απαντήσουν γιατί δεν το κάνουν, άσχετα αν ανήκουν στις Παρεμβάσεις ή στο ΠΑΜΕ. Το ζήτημα είναι πολύ σοβαρό, γιατί η μάχη για την αξιολόγηση είναι μια μάχη που κερδίζεται πολύ πιο εύκολα από μάχες που αφορούν π.χ. ασφαλιστικά ή μισθολογικά αιτήματα, εφόσον εδώ αρκεί μια στοιχειωδώς μαζική συμμετοχή για να αφαιρέσει από την κυβέρνηση κάθε δυνατότητα επιβολής διοικητικών ή πειθαρχικών μέτρων.

Αν συμμετείχαν στην απεργία-αποχή όλα τα πρωτοβάθμια σωματεία που ελέγχονται από τις Παρεμβάσεις το ΠΑΜΕ, ή μια σύμπραξη των δύο, θα είχαμε εντελώς διαφορετική κατάσταση, που όχι μόνο θα πίεζε την ομοσπονδία να κηρύξει η ίδια την απεργία-αποχή, αλλά θα είχε και πολλές πιθανότητες να οδηγήσει την κυβέρνηση στη σοβαρότερη ήττα της μέχρι σήμερα.

2. Η Αριστερά πρέπει να εκμεταλλευτεί την ηγεμονική της θέση αυτή τη στιγμή στο εκπαιδευτικό κίνημα για να πειραματιστεί με την εφαρμογή εργατικών θεσμών που μπορεί να αποδειχτούν πολύ αποτελεσματικοί. Τέτοιοι θεσμοί, που άλλωστε ανταποκρίνονται στις καλύτερες παραδόσεις του εργατικού κινήματος, θα μπορούσαν να είναι οι εξής: αιρετές και ανακλητές επιτροπές αγώνα που θα μπορούσαν να αναλάβουν την πολιτική διεύθυνση των απεργιών, ίδρυση και άνοιγμα των απεργιακών ταμείων σε μεγάλες απεργίες, απεργιακές φρουρές ώστε να αποτρέπεται η είσοδος απεργοσπαστών, ενημέρωση των γονέων με ανοιχτές επιστολές για τα αιτήματα του κλάδου και τη κατάσταση στην εκπαίδευση, συντονισμός με τους φοιτητές καθώς και με άλλους κλάδους για την κήρυξη απεργιών την ίδια στιγμή, ώστε αυτές να τείνουν να πάρουν χαρακτηριστικά πανεργατικής απεργίας, ενημέρωση των συναδέλφων με επιστημονικά στοιχεία για όσα τους απασχολούν, ανοιχτός διάλογος με τα κόμματα και τις οργανώσεις της Αριστεράς ώστε η συμπαράστασή τους στους αγώνες να μην είναι απλά λεκτική κ.λπ.

Αν όλα αυτά πραγματοποιηθούν, δε θα σημάνουν απλά μια ποιοτική αναβάθμιση του εκπαιδευτικού κινήματος, αλλά θα δώσουν κι ένα παράδειγμα μιας ανώτερου επιπέδου οργάνωσης των εργατικών αγώνων, που είναι βέβαιο ότι αργά ή γρήγορα θα αλλάξει τη σημερινή καταθλιπτική εικόνα.

Του Ελισαίου Φάκαρου

Το 38ο συνέδριο της ΑΔΕΔΥ ήταν εντελώς αδιάφορο: δεν αντιμετώπισε κανένα από τα προβλήματα των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα και, με ευθύνη των κυβερνητικών παρατάξεων, υψώθηκε η λευκή σημαία του ταξικού συμβιβασμού. Όλο το συνέδριο τελικά ασχολήθηκε με τους συσχετισμούς μεταξύ των παρατάξεων στο Γενικό Συβούλιο. Δεν πάρθηκε καμία απόφαση ούτε φτιάχτηκε ένα αγωνιστικό σχέδιο να αντιμετωπίσει την ακρίβεια και τις επιθέσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη που είναι σε εξέλιξη και διαλύουν μεγάλους τομείς του Δημοσίου (ασφάλιση, υγεία, παιδεία, δήμους). Η μόνη θετική εικόνα υπήρξε η απόφαση ενάντια στον νόμο Χατζηδάκη που αφορά στη λειτουργία των σωματείων, και την εφαρμογή του.

Συγκεκριμένα, υπήρξε απόφαση (με ευρεία πλειοψηφία) αντίθετη στις ηλεκτρονικές ψηφοφορίες σε όλα τα επίπεδα (σωματεία ομοσπονδίες- συνέδρια), οι οποίες θα πρέπει να γίνονται αποκλειστικά διά ζώσης. 

Στο πλαίσιο αυτό, με τις ψήφους των συνέδρων που εκλέχτηκαν με το ΜΕΤΑ και τις Παρεμβάσεις, αλλά και των ΔΑΣ-ΠΑΜΕ, ΕΑΕΚ και Συνδικαλιστικής Ανατροπής, υπερψηφίστηκε η απόφαση για μη κατάθεση κανενός στοιχείου στο ΓΕΜΗΣΟΕ τόσο από την ΑΔΕΔΥ και τις Ομοσπονδίες όσο και τα πρωτοβάθμια σωματεία.

Δεδομένης της ανυπαρξίας αποφάσεων και των συσχετισμών στο Γενικό Συμβούλιο, δεν διαφαίνεται στο επόμενο να υπάρχουν πρωτοβουλίες και οργάνωση αντιστάσεων από την πλευρά της ΑΔΕΔΥ. Έτσι, το βάρος πέφτει ξανά στα πρωτοβάθμια σωματεία, που θα πρέπει με τη δράση τους να κινητοποιήσουν τις ομοσπονδίες τους ώστε να προκύψουν κλαδικοί αγώνες που θα φέρουν πανεργατικό ξεσηκωμό.

Οι απεργιακοί αγώνες στη Μεγάλη Βρετανία, που οργανώνουν τα σωματεία κόντρα στον πληθωρισμό και την ακρίβεια με επαναλαμβανόμενες απεργίες ανά κλάδο, θα πρέπει να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΔΕΔΥ 2022* και έδρες στο Γενικό Συμβούλιο

Ψήφισαν: 631 (705), Λευκά: 2 (2), Έγκυρα: (629 (703)

*Σε παρένθεση τα αντίστοιχα αποτελέσματα του 2019