1

Ο «χειμώνας του 1942», ο πόλεμος που «θα διαρκέσει πολύ ακόμη», η ακροδεξιά κι ο σεξισμός, τα δικαιώματα και οι ελευθερίες

Τι εννοεί ο Άδωνις όταν προτρέπει να προετοιμαστούμε για τον δυσκολότερο χειμώνα ύστερα από το 1942; Γιατί ο Μακρόν προειδοποιεί για το «τέλος της ανεμελιάς»; Τι σημαίνει η προειδοποίηση του γ.γ. του ΝΑΤΟ Στόλτεμπεργκ ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία «θα διαρκέσει πολύ ακόμη»; Γιατί τόσες πολλές κρίσεις (οικονομική, ενεργειακή, επισιτιστική, κρίση στις διεθνείς σχέσεις, κρίση αναπαραγωγής των εργαζόμενων τάξεων) μαυρίζουν τον ορίζοντα της ανθρωπότητας και ποια είναι η σχέση τους με την κλιματική κρίση; Τι σημαίνει η θεαματική άνοδος της άκρας δεξιάς στη Σουηδία και τι θα σημάνει η άνοδος της ακροδεξιάς Μελόνι των «Αδελφών για την Ιταλία» στην πρωθυπουργία; Είναι «ξαφνική και αναπάντεχη» ή προδιαγεγραμμένη η αύξηση των γυναικοκτονιών και η αντεπίθεση των σεξιστικών αντιλήψεων και πρακτικών; Γιατί η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιμένει στο κρεσέντο καταστολής ενώ βαδίζουμε προς τις εκλογές; Πώς συνδέονται όλα αυτά και ποια πρέπει να είναι η απάντηση από το κίνημα, την Αριστερά και τον αντικαπιταλιστικό χώρο;

Ποιες είναι οι αιτίες της ακρίβειας (ενέργεια, τρόφιμα, κατοικία)…

Είναι γνωστό ότι η ενεργειακή και επισιτιστική κρίση, δηλαδή η εκρηκτική άνοδος στις τιμές των προϊόντων της ενέργειας και των τροφίμων, άρχισε από τα τέλη του καλοκαιριού του 2021. Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν δημιούργησε το πρόβλημα, απλώς το όξυνε περισσότερο. Η μεγάλη αύξηση των τιμών (ακρίβεια) γρήγορα γενικεύτηκε σε όλη την γκάμα των προϊόντων.

  • Η λεγόμενη «ενεργειακή μετάβαση» στην «πράσινη ενέργεια» στην Ευρώπη είχε σχεδιαστεί πάνω στο φυσικό αέριο (σαν μεταβατικό καύσιμο, παρόλο που είναι ορυκτό καύσιμο) και βασιστεί στις «πράσινες» μπίζνες και στο χρηματιστήριο ρύπων. Όποιο και αν είναι το πρόβλημα, ο καπιταλισμός μία «λύση» γνωρίζει: τις μπίζνες και την αγορά. Αυτή η «λύση» είχε ήδη εξασφαλίσει την αναρχία και αναποτελεσματικότητα του σχεδίου «μετάβασης» πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία: ό,τι χανόταν από τη μείωση της προσφοράς προϊόντων άνθρακα (λόγω μείωσης των επενδύσεων σε αυτόν τον τομέα) δεν αναπληρωνόταν από τις «πράσινες» μπίζνες, ενώ οι απαραίτητες δημόσιες υποδομές προσέκρουαν στον τοίχο της «δημοσιονομικής πειθαρχίας». Όσο για το χρηματιστήριο των ρύπων, από υποτιθέμενος μηχανισμός πειθαρχίας στην πράσινη μετάβαση, έγινε η χαρά του κερδοσκόπου…

  • Η έκρηξη της ακρίβειας στα τρόφιμα έχει -μεταξύ άλλων- στρατηγικές αιτίες που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή: μείωση των καλλιεργήσιμων επιφανειών (λόγω συχνότερων και πιο καταστροφικών πυρκαγιών, λόγω ξηρασίας, λόγω ερημοποίησης από την ξηρασία αλλά και από την αποσάθρωση του εδάφους που φέρνει ο ραγδαίος χαρακτήρας των βροχών) και μείωση της απόδοσης των καλλιεργειών (λόγω μετατόπισης των κλιματικών ζωνών, προβλημάτων λειψυδρίας και ποιότητας των υδάτινων αποθεμάτων, μείωσης των σμηνών μελισσών που επιτελούν το αναντικατάστατο έργο της επικονίασης). Σε αυτές ο πόλεμος προσέθεσε το πρόβλημα με τα ουκρανικά σιτηρά και οι δυτικές κυρώσεις προσέθεσαν το πρόβλημα της έλλειψης ρωσικών λιπασμάτων αλλά και ρωσικών σιτηρών. Το χρηματιστήριο εμπορευμάτων πρόσθεσε την έξαρση της κερδοσκοπίας.

  • Η έκρηξη της ακρίβειας στα ενοίκια και στο κόστος στέγασης γενικότερα οφείλεται στη διαρκή επέκταση της αγοράς στη στέγη με αντίστοιχη διαρκή μείωση της ιδιοκατοίκησης – ακόμη και τα σπίτια που κατοικούμε εντάχτηκαν κατά κάποιον τρόπο στην αγορά μέσω του airbnb. Δεν είναι λοιπόν η αύξηση της ζήτησης που επέκτεινε την αγορά, αλλά αντίθετα η συνειδητή και σχεδιασμένη από τις κυβερνήσεις επέκταση της αγοράς που αύξησε τη ζήτηση (υποχρέωσε περισσότερους ανθρώπους να αναζητούν στέγη στην αγορά ενοικίων) και εκτόξευσε την κερδοσκοπία. Η κατάργηση του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας και οποιουδήποτε σχεδίου λαϊκής στέγης σε συνδυασμό με την απαλλοτρίωση εργατικής στέγης μέσα από την μηχανισμό διαχείρισης των «κόκκινων δανείων» δεν ήταν χωρίς λόγο ή σχέδιο ούτε χωρίς συνέπειες.

Η αύξηση της ζήτησης λόγω επανεκκίνησης της οικονομίας ύστερα από τα lock down λόγω πανδημίας ήταν αιτία για να αυξηθούν οι τιμές, αλλά στη συνέχεια με τον πόλεμο στην Ουκρανία έχουμε πλέον πρόβλημα προσφοράς, λόγω των δυτικών κυρώσεων στα ρωσικά ενεργειακά προϊόντα αλλά και επειδή κλιμακώθηκε ο διακρατικός ανταγωνισμός και αυτό όξυνε την αποδιάρθρωση των εφοδιαστικών αλυσίδων και την κρίση του «ελεύθερου εμπορίου». Ήταν το κατάλληλο πλαίσιο για να πάρει τη σκυτάλη η κερδοσκοπία. Καθώς η τιμή όλων των εμπορευμάτων διαπραγματεύεται στα χρηματιστήρια εμπορευμάτων, οι κερδοσκόποι οργάνωσαν ένα πολύ πλούσιο «πάρτι» σε βάρος όλων μας, με τεράστιες διακυμάνσεις στις τιμές από μέρα σε μέρα, ακόμη και στη διάρκεια της ίδιας συνεδρίασης.

Συμπέρασμα: Τι φταίει για την ακρίβεια; Ότι η «ενεργειακή μετάβαση» αφέθηκε στις «πράσινες» μπίζνες και το χρηματιστήριο ρύπων, δηλαδή στην αγορά και το κίνητρο του κέρδους˙ ότι αυτό το σύστημα είναι εγγενώς ανίκανο να σκεφτεί και να οργανώσει απάντηση στην κλιματική κρίση, η οποία αναπόφευκτα κλιμακώνεται, με μία από τις συνέπειές της να είναι η επισιτιστική κρίση˙ότι ο ενεργειακός ανταγωνισμός των ισχυρών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων (για κοιτάσματα, προμήθειες και αποθέματα, αγωγούς και δρόμους μεταφοράς), που ήταν μία από τις αιτίες, ίσως η σημαντικότερη για την πυροδότηση του πολέμου στην Ουκρανία, στο έδαφος του πολέμου οξύνεται ακόμη περισσότερο και γενικεύεται, σπάζοντας διαρκώς νέους κρίκους στις εφοδιαστικές αλυσίδες και το «ελεύθερο εμπόριο»˙ ότι η καθολική επέκταση της εμπορευματοποίησης των κοινωνικών αγαθών, η διάλυση του κοινωνικού κράτους και η διαρκής λιτότητα στους μισθούς, που ισοδυναμεί με επέκταση των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας και πλήρη υπαγωγή των εργαζόμενων τάξεων σε αυτά, δίνει φτερά στην κερδοσκοπία, που σε αυτές τις συνθήκες «αλλάζει πίστα», γίνεται οργιώδης˙ότι οι κυβερνήσεις δεν θέλουν σε κανένα ζήτημα και για κανέναν λόγο να θίξουν την απόλυτη εξουσία της Αγοράς και του Κέρδους.

και ποια η απάντηση;

Οι αιτίες του προβλήματος προσδιορίζουν τις προβλέψεις για το μέλλον, αλλά και τα μέσα για την αντιμετώπισή του. Είναι φανερό ότι οι βασικές αιτίες δεν θα αρθούν, αντίθετα κάποιες από αυτές θα επιδεινώνονται. Είναι επίσης φανερό ότι ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός «δεν μπορεί να μην είναι ο εαυτός του», άρα οι λύσεις που σκέφτεται υπόσχονται «αίμα και δάκρυα» για την κοινωνική πλειονότητα (αυτούς κι αυτές που ζουν από τη δική τους εργασία κι όχι από την εργασία των άλλων).

  • Αυξάνουν τα επιτόκια (γιατί αυτή τη «συνταγή» γνωρίζουν) και έτσι μετατρέπουν την οικονομική επιβράδυνση σε ύφεση, αφού το πρόβλημα δεν είναι η υπερθέρμανση της ζήτησης αλλά οι ελλείψεις στην προσφορά. Στη συνέχεια, είτε θα κάνουν πίσω τρομάζοντας από τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες της ύφεσης, οπότε θα έχουμε στασιμοπληθωρισμό, είτε θα το πάνε μέχρι τέλους, οπότε η ύφεση θα προσλάβει μεγαλύτερο βάθος, με πιθανή συνέπεια ένα «κραχ» στις αγορές αλλά και χρεοκοπίες επιχειρήσεων και κρατών.

  • Ασκούν παράλληλα τη γνωστή πολιτική «επιδομάτων», η οποία ουδεμία σχέση έχει με αυτό που συνηθίσαμε να ονομάζουμε επιδοματική πολιτική και να το συνδέουμε με τις παροχές του κοινωνικού κράτους. Πρόκειται για επιδότηση του επιχειρηματικού τομέα, η οποία μάλιστα με τις προπληρωμένες κάρτες είναι απευθείας επιδότηση χωρίς τα χρήματα να περνούν καν από τους λογαριασμούς των καταναλωτών (γιατί ο νεοφιλελεύθερος ρατσισμός ενάντια στην εργατική τάξη διδάσκει ότι αυτοί οι «κατώτεροι» μπορεί να ξοδέψουν τα χρήματα για να ικανοποιήσουν τις «χαμερπείς» τους ανάγκες και να μην καταλήξουν στις εταιρείες ενέργειας).

  • Κάνουν ακόμη και εθνικοποιήσεις εταιρειών του ενεργειακού τομέα (στη Γαλλία και την Γερμανία), αλλά μόνο για να μην χρεοκοπήσουν και λειτουργήσουν σαν Lehman Brothers του ενεργειακού τομέα. Αφού το κράτος καλύψει τις ζημιές τους, θα τις αποδώσει ξανά ακμαίες στον ιδιωτικό τομέα.

  • Αποφεύγουν να θίξουν τα γρανάζια της αγοράς και της κερδοσκοπίας. Κάτω από την απειλή της ύφεσης και σοβαρών κοινωνικών και πολιτικών συνεπειών στην Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέθεσε πρόταση για αποσύνδεση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος από την τιμή του φυσικού αερίου (το πλέον αυτονόητο μέτρο), χωρίς να είναι ακόμη βέβαιο ότι θα υιοθετηθεί από την ΕΕ.

  • Αποφεύγουν να στηρίξουν το εργατικό εισόδημα (η Λαγκάρντ είπε ότι οι εργαζόμενοι πρέπει «να περιορίσουν τις μισθολογικές τους απαιτήσεις»!) ενώ η ακρίβεια καλπάζει.

  • Ετοιμάζονται να περικόψουν ακόμη και αυτή την πολιτική των επιδοτήσεων, στο όνομα της δημοσιονομικής πειθαρχίας.

Συγκέντρωση δυνάμεων και αριστερή ατζέντα μάχης

Υπ’ αυτές τις συνθήκες, ο Άδωνις διαβάζει βουλωμένο γράμμα: πράγματι έρχεται πολύ δύσκολος χειμώνας για τις εργαζόμενες τάξεις. Η κατάσταση λοιπόν δεν αφήνει περιθώρια για παθητικότητα και αδράνεια. Απαιτείται κινητοποίηση, πρωτοβουλίες, συγκέντρωση δυνάμεων για κοινές μάχες πάνω σε μια κοινή προγραμματική ατζέντα. Τα βασικά συστατικά μιας τέτοιας ατζέντας μάχης έχουν ήδη εκ των πραγμάτων αναδειχθεί:

  • Αύξηση μισθών και τιμαριθμική αναπροσαρμογή (ΑΤΑ) για να αντιμετωπιστούν οι απώλειες από την ακρίβεια, η οποία για τα χαμηλότερα στρώματα των εργαζόμενων τάξεων ξεπερνά το 20% (υπερκαλύπτοντας τις τελευταίες αυξήσεις του κατώτερου μισθού, που εξάλλου ήταν «παγωμένος» από το 2012)!

  • Μείωση των συντελεστών ΦΠΑ στα ενεργειακά προϊόντα (ηλεκτρικό ρεύμα, πετρέλαιο, φυσικό αέριο) – μείωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα – αποσύνδεση της τιμής ηλεκτρικού ρεύματος από την τιμή του φυσικού αερίου – κατάργηση του χρηματιστηρίου ενέργειας (του «ναού» της κερδοσκοπίας) – εθνικοποίηση χωρίς αποζημίωση των εταιρειών ενέργειας (αν αυτά «επιτρέπεται» να γίνονται για τη γερμανική θυγατρική της ρωσικής Rosneft, επιβάλλεται να γίνονται για να προστατευτεί το εργατικό εισόδημα και να μην παγώσουν οι εργαζόμενοι). Στα καθ’ ημάς, εθνικοποίηση της ΔΕΗ, όχι για να αποδοθεί ξανά στους μετόχους αλλά ως βήμα για να γίνει ξανά η ενέργεια από χρηματιστηριακό προϊόν κοινωνικό αγαθό.

  • Επανασύσταση της Εργατικής Κατοικίας και υλοποίηση προγράμματος εργατικής κατοικίας, με στόχο να αυξηθεί κι όχι να μειωθεί η ιδιοκατοίκηση.

  • Υγεία – παιδεία – ενέργεια – περιβάλλον – εργατική κατοικία, έξω από τις αγορές, έξω από το κερδοσκοπικό και χρηματιστηριακό «κύκλωμα».

Τα λόγια όμως δεν αρκούν˙ θα χρειαστεί να συσπειρωθούν δυνάμεις, οι ευρύτερες δυνατές, να αναληφθούν πρωτοβουλίες και να οργανωθούν κινητοποιήσεις πάνω σε ένα τέτοιο πρόγραμμα μάχης.

Να σταματήσει εδώ και τώρα ο πόλεμος στην Ουκρανία!

«Πληρώνουμε μια άλλη χώρα για να πολεμά έναν φρικτό πόλεμο στο δικό της έδαφος, ώστε να μην χρειαστεί να πολεμήσουμε έναν χειρότερο πόλεμο στο έδαφος ενός συμμάχου μας στο ΝΑΤΟ», μου είπε ο Φρέντερικ Κάγκαν από το American Enterprise Institute. “Ακούγεται μάλλον ψυχρό όταν τίθεται με αυτόν τον τρόπο, δεν νομίζεις;”». Αυτά έγραφε πρόσφατα σε άρθρο του αρθρογράφος του Bloomberg! Ο πόλεμος στην Ουκρανία, πόλεμος ιμπεριαλιστικός – άδικος από τις δύο πλευρές, παίρνει τα χαρακτηριστικά βρόμικου πολέμου που διαρκεί χωρίς να διαφαίνεται το τέλος του. Εκεί συναντιούνται και τρίβονται οι τεκτονικές πλάκες του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού, προκαλώντας «ρίγη» πολεμοκαπηλίας, μιλιταρισμού και εθνικισμού, αλλά και φρενίτιδα εξοπλιστικού ανταγωνισμού.
Πρέπει λοιπόν να κινητοποιηθούμε για το σταμάτημα του πολέμου εδώ και τώρα, αλλά και ενάντια σε όλα όσα αυτός προκαλεί ή απλώς οξύνει. Αυτό δεν θα φέρει μια δίκαιη ειρήνη, αλλά θα είναι προτιμότερο από τη φρίκη και τις πολλαπλές οδυνηρές συνέπειες της συνέχισής του.

Αγώνας ενάντια στον κρατικό αυταρχισμό, την άκρα δεξιά και τον φασισμό

Ένα διεθνές ρεύμα πολύμορφης και ετερόκλητης άκρας δεξιάς, παραδοσιακής και «μεταμοντέρνας», την οποία συμπληρώνουν νεοναζιστικές ομάδες, κομματίδια ή κόμματα (όπως στην Ελλάδα η Χρυσή Αυγή και το κόμμα του Κασιδιάρη), είναι σε διαρκή άνοδο και μαζικοποιείται τα τελευταία χρόνια: Τραμπ και «τραμπισμός» στις ΗΠΑ, Μπολσονάρου στη Βραζιλία, Μελόνι και Σαλβίνι στην Ιταλία, Vox στην Ισπανία και AfD στη Γερμανία, Όρμπαν στην Ουγγαρία. Όχι το ίδιο επιθετικά, με τον ίδιο τρόπο και στον ίδιο βαθμό και με ή χωρίς αναφορές ή νοσταλγία προς την κληρονομιά του φασισμού και του ναζισμού του Μεσοπολέμου, τους ενώνει ωστόσο

ο επιθετικός ρατσισμός και η ξενοφοβία, ο αυταρχισμός, η ισλαμοφοβία και ο αντισημιτισμός, η ανοιχτή ή έμμεση απόρριψη της (αστικής) κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, ο μισογυνισμός, η λατρεία στα ορυκτά καύσιμα και ο κλιματοσκεπτικισμός, ο μιλιταρισμός, η περιφρόνηση για τα δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες, η συνωμοσιολογία και η αστυνομική αντίληψη για την Ιστορία, το μίσος για την κοινότητα LGBTQ, ο σκοταδισμός και η παθολογική προσκόλληση στο τρίπτυχο «Πατρίς-Θρησκεία-Οικογένεια». Συνιστούν μεγάλο κίνδυνο όχι μόνο γι’ αυτό που αντιπροσωπεύουν ως κόμματα ή ρεύματα, όχι μόνο γιατί βρέθηκαν ή αναμένεται να βρεθούν στην κυβέρνηση στις αντίστοιχες χώρες, αλλά και γιατί επιβάλλουν πολιτική ατζέντα και μετατοπίζουν συνολικά προς θέσεις ή πρακτικές ή συμμαχίες άκρας δεξιάς κόμματα της παραδοσιακής δεξιάς (όπως η αγγλική δεξιά με ηγέτιδα πλέον την Τρας ή ο Μητσοτάκης στην Ελλάδα) ή και ακροκεντρώους όπως ο Μακρόν, δίνοντας τον τόνο σε μια επικίνδυνη συνολική αυταρχοποίηση του πολιτικού συστήματος και του κράτους.

Ο κίνδυνος που αντιπροσωπεύουν δεν πρέπει να υποτιμηθεί! Αντίθετα, πρέπει να οργανώσουμε συστηματικά τον αγώνα ενάντια στο πρόγραμμα και τις πρακτικές τους.

Αγώνας ενάντια στον ρατσισμό

Τα μεταναστευτικά και προσφυγικά ρεύματα των τελευταίων δεκαετιών οφείλονται σε δύο βασικές αιτίες: στον πόλεμο (ιμπεριαλιστική επέμβαση, διακρατική σύγκρουση, εμφύλιος) και στην ακραία φτώχεια. Η επισιτιστική κρίση και η επικίνδυνη κλιμάκωση των ανταγωνισμών πρόκειται να τα διατηρήσουν και μαζικοποιήσουν, ενώ στο όχι πολύ μακρινό μέλλον θα υπάρξουν και μεταναστευτικά/προσφυγικά ρεύματα από αιτίες που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή (λόγω λειψυδρίας, λόγω εξαφάνισης νησιωτικών περιοχών ή εθνών από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας κ.λπ.).

Τα κράτη των αναπτυγμένων πόλων του καπιταλισμού (ΗΠΑ, κράτη-μέλη ΕΕ) επιλέγουν τον ρατσισμό σαν μέθοδο απώθησης, καταστολής, υποτίμησης (ώστε να αξιοποιούνται σε κάποιο βαθμό και ως πάμφθηνη εργατική δύναμη) αλλά και διαχείρισης του πληθυσμού των μεταναστών και προσφύγων, χτίζουν τείχη και καμπ-κολαστήρια στις χώρες πρώτης υποδοχής, νομιμοποιούν ή συγκαλύπτουν κακοποιητικές και δολοφονικές πολιτικές όπως οι επαναπροωθήσεις (pushbacks), οργανώνονται τα ίδια σαν «φρούρια» αποτροπής.

Η Ελλάδα, χώρα που υποδέχεται μετανάστες και πρόσφυγες από τα Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, έχει μετατραπεί σε χώρα-«φυλακή» προσφύγων αλλά και σε αντιπροσφυγικό «σύνορο» της ΕΕ. Επί κυβέρνησης Μητσοτάκη οι αντιπροσφυγικές πολιτικές οξύνθηκαν και οι επαναπροωθήσεις προσέλαβαν τρομακτικές διαστάσεις και εγκληματικές μορφές, με τη συνέργεια της Frontex και τη σιωπηλή συναίνεση των ευρωπαϊκών αρχών. Στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου και στον Έβρο συντελούνται μικρότερα και μεγαλύτερα εγκλήματα κατά των προσφύγων.

Όχι μόνο για λόγους δικαιοσύνης και ανθρωπισμού, αλλά και γιατί έχουμε ταχθεί με το μέρος των εκμεταλλευόμενων, των καταπιεσμένων και των αδυνάτων αυτού του κόσμου, λέμε «σύνορα ανοιχτά για την προσφυγιά», δικαίωμα στο άσυλο και σε μια ανθρώπινη ζωή, καλοδεχούμενοι οι πρόσφυγες στις γειτονιές μας, δικαίωμα στην υγεία και την εκπαίδευση, όχι στα καμπ-κολαστήρια και τις επαναπροωθήσεις, όχι στη ρατσιστική συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, στην Ελλάδα-φυλακή και την Ευρώπη-φρούριο, όχι στον ρατσισμό.

και τον σεξισμό

Οι γυναικοκτονίες, των οποίων ο αριθμός αυξάνεται διαρκώς, η ρύθμιση της κυβέρνησης Μητσοτάκη για την υποχρεωτική συνεπιμέλεια των παιδιών, η εμφάνιση και στη χώρα μας πρωτοβουλιών και αποπειρών να νομιμοποιηθούν στη δημόσια συζήτηση θέματα όπως της απαγόρευσης των αμβλώσεων (με τη συμβολή και της Εκκλησίας), γεγονότα όπως η δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου/της Zackie ή του ομαδικού βιασμού της Γεωργίας από φερέλπιδες γόνους μεγάλων επιχειρηματικών οικογενειών, είναι ασφαλής δείκτης κινδύνου για τα δικαιώματα των γυναικών και των παιδιών, καθώς και των LGBTQ ατόμων. Η νέα άκρα δεξιά έχει κάνει σημαία της και μέρος του προγράμματος και της πολιτικής της ατζέντας την ανοιχτή επίθεση σε αυτά τα δικαιώματα και ελευθερίες προσπαθώντας να αντιμετωπίσει έτσι την κρίση της παραδοσιακής οικογένειας και να θέσει ξανά κάτω από την μπότα του «πατρίς-θρησκεία-οικογένεια» τον αναπαραγωγικό ρόλο της οικογένειας και να κανονικοποιήσει σε αντιδραστική κατεύθυνση τα σεξουαλικά πρότυπα. Το γεγονός ότι πιο παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις ή και κράτη επιμένουν στην πολιτική του «δικαιωματισμού», του γάμου των ομοφυλοφίλων κ.λπ. ούτε υποβαθμίζει τον κίνδυνο ούτε πρέπει να κάνει πρότυπό μας ένα τέτοιο δικαιωματισμό. Οι μάχες για τα δικαιώματα των γυναικών, των παιδιών και των LGBTQ ατόμων έχουν κεντρική σημασία, όπως αποδεικνύουν -για παράδειγμα- οι μεγάλες κινητοποιήσεις και η σκληρή αντιπαράθεση για το δικαίωμα στην άμβλωση σε σημαντικές χώρες (Βραζιλία, ΗΠΑ, Πολωνία).




Οι εργάτες πετρελαίου του Ιράν υποστηρίζουν τις μαζικές κινητοποιήσεις και απειλούν με απεργία

 

Το ακόλουθο είναι ένα μήνυμα από το Οργανωτικό Συμβούλιο Κινητοποιήσεων των Εργατών Πετρελαίου.

Εμείς, οι εργάτες πετρελαϊκών έργων, με μία φωνή μαζί με τον λαό του Ιράν, για μια ακόμα φορά δηλώνουμε τον θυμό μας και το μίσος μας σχετικά με τη δολοφονία της Mahsa Amini -αυτής της νεαρής κοπέλας- από την Αστυνομία Ηθικής.  Υποστηρίζουμε τους λαϊκούς αγώνες κατά της οργανωμένης και καθημερινής βίας κατά των γυναικών και των φτωχών και  κατά της ανασφάλειας και της κόλασης που κυριαρχούν στην κοινωνία.

Η Mahsa, και άλλες σαν την Mahsa, είναι οι κόρες μας, η οικογένειά μας. Για πόσο ακόμα θα ανεχόμαστε τη βία κατά των γυναικών και την βαρβαρότητα της Αστυνομίας Ηθικής στους δρόμους υπό το πρόσχημα του χιτζάμπ; Για πόσο ακόμα θα ανεχόμαστε την πείνα και την ανασφάλεια; Αρκετά!

Για μας τους εργάτες και για μας τον λαό, το δικαίωμα να διαμαρτυρηθούμε είναι αναφαίρετο και
διαμαρτυρόμαστε ενάντια στην καταπίεση, στην τυραννία και στον κατασταλτικό μηχανισμό που μας έχει επιβληθεί
για πάνω από σαράντα χρόνια. Δεν είμαστε διατεθειμένοι να συνεχίσουμε να ανεχόμαστε άλλο αυτήν την σκλαβιά και την έλλειψη δικαιωμάτων.

Εμείς, οι εργάτες πετρελαίου, σας προειδοποιούμε οτι δεν θα σιωπήσουμε αν οι συλλήψεις, οι ανθρωποκτονίες, η
καταστολή και η παρενόχληση των γυναικών περί του καλύμματος δεν σταματήσουν, καθώς και αν δεν λήξει η καταπίεση του λαού. Ενώνοντας την φωνή μας με αυτή όλων των ανθρώπων θα διαδηλώσουμε και θα απεργήσουμε.

Ακούστε το μήνυμα μας, το μήνυμα των εργατών, το μήνυμα του λαού.

Σας προειδοποιούμε.

Το Οργανωτικό Συμβούλιο Κινητοποιήσεων των Εργατών Πετρελαίου
26/9/2022

Mετάφραση: Μανωλάκος Γιώργος

Πηγή: https://www.internationaliststandpoint.org




Τι αντιπροσωπεύει η μοναρχία, και η επερχόμενη όξυνση της ταξικής πάλης

 

Εξ ορισμού η μοναρχία είναι ένα σύμβολο ανισότητας. Δημιουργεί μια περίτεχνη ιεραρχία η οποία, με όλες τις παγιδεύσεις της, συστήνει μια κοινωνία όπου μόνο επουσιώδεις αλλαγές είναι εφικτές, και όπου η «φυσική τάξη των πραγμάτων» υπαγορεύει την εσωτερική ακολουθία των γεγονότων. Το θέαμα του πένθους που είδαμε την περασμένη εβδομάδα υπογράμμισε αυτή την ανισότητα. Η μεγαλοπρέπεια και η τελετή, οι διακηρύξεις και οι πομπές, όλα δείχνουν μια γιορτή του πλούτου και της εξουσίας. Η διαφωνία φιμώνεται, ακόμη και για εκείνους που κρατούν κενά πλακάτ που μπορεί να είναι έτοιμοι να πουν κάτι εναντίον της μοναρχίας.

Για όσους από εμάς ζουν στη Βρετανία, μας δίνει μια εικόνα ενός άλλου κόσμου: τα εκτιμώμενα 8 εκατομμύρια λίρες μόνο για την κηδεία έρχονται σε αντίθεση με τη φειδώ για τις συντάξεις και τα επιδόματα για τις πληρωμές χρεών. Η φροντίδα για όσους βρίσκονται στην ουρά  -τους μοιράζουν κουβέρτες, τα θέατρα και τα εστιατόρια είναι ανοιχτά για να προσφέρουν αναψυκτικά, τα τρένα που μεταφέρουν αργά το βράδυ τους πενθούντες στα σπίτια τους εκτός Λονδίνου-, όλα αυτά έρχονται σε αντίθεση με τη δυστυχία χιλιάδων αστέγων στην πόλη κάθε βράδυ, οι οποίοι δεν λαμβάνουν τίποτα από τις Αρχές. 

Η γενναιοδωρία που σπαταλήθηκε σε ό,τι έχει σχέση με το πένθος συγκρίνεται με την πολύ διαφορετική προσέγγιση των δημόσιων δαπανών γενικά, με το ΕΣΥ να βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης, με τους διευθυντές των σχολείων να ανησυχούν για το πώς θα θερμάνουν τα σχολικά κτήρια, με ένα ετοιμόρροπο σύστημα μεταφορών και με φόβους ότι πολλά από τα 4 εκατομμύρια παιδιά σε οικογένειες που ζουν σε συνθήκες φτώχειας θα βυθιστούν ακόμη περισσότερο στη μιζέρια αυτόν τον χειμώνα. 

Το να αναφέρει κανείς έστω και κάτι από αυτά θεωρείται σχεδόν ιεροσυλία, όπως και το να επισημάνει ότι βάσει άθλιων συμφωνιών με προηγούμενους πρωθυπουργούς των Τόρις, ο νέος βασιλιάς θα πληρώσει μηδενικό φόρο κληρονομιάς για μια από τις μεγαλύτερες περιουσίες στον κόσμο. Ο αισχρός πλούτος των Ουίνδσορ δεν θα αγγιχτεί, ενώ η νέα πρωθυπουργός φαίνεται ότι θα αυξήσει το ανώτατο όριο στα μπόνους των τραπεζιτών και θα εισαγάγει περισσότερες φοροελαφρύνσεις για τους πλούσιους και τις μεγάλες επιχειρήσεις. 

Ο αναγκαστικός χαρακτήρας του πένθους

Ο αναγκαστικός χαρακτήρας του πένθους είναι παντού: ενός λεπτού σιγή στους κινηματογράφους, ακύρωση ποδοσφαιρικών αγώνων, κλείσιμο των σούπερ μάρκετ και πολλών εκδηλώσεων και χώρων, μαθητές που καλούνται να προσευχηθούν για τη βασίλισσα. Η μακρά ουρά για να περάσει κανείς μπροστά από το φέρετρο είναι από μόνη της μια σκόπιμη προσπάθεια να δοθεί ορατότητα και θεατρικότητα στο πένθος – γιατί να μην εκδοθούν εισιτήρια με χρονομετρημένο εισιτήριο; 

Πουθενά δεν είναι πιο εμφανής ο από πάνω προς τα κάτω χαρακτήρας αυτού του θεάματος από τον ρόλο των κύριων ραδιοτηλεοπτικών μέσων ενημέρωσης -που επικουρούνται επαρκώς από τα αντίστοιχα έντυπα- τα οποία έχουν περάσει σχεδόν δύο εβδομάδες επιβάλλοντας το μήνυμα ότι «το έθνος» είναι ενωμένο στο πένθος. Η έκταση της κάλυψης είναι απίστευτη, η παραδοχή ότι οποιεσδήποτε εναλλακτικές απόψεις απλώς δεν μπορούν να διατυπωθούν, ο σεβασμός στη μοναρχία, ο υποτακτικός χαρακτήρας των ειδήσεων που συνδυάζεται μόνο με την ασήμαντη φύση τους, όλα αυτά συνδυάζονται για να παρουσιάσουν μια άποψη που θα χλευαζόταν αν επρόκειτο για μια δικτατορία και δεν θα έπρεπε να έχει καμία σχέση με οποιαδήποτε στοιχειωδώς σοβαρή δημοκρατία. 

Επίσης, δεν αντικατοπτρίζει τα πραγματικά συναισθήματα των ανθρώπων επιτόπου. Φίλοι μού λένε ότι το «επίσημο Λονδίνο» γύρω από τα κυβερνητικά και βασιλικά κέντρα βρίσκεται πράγματι σε πένθος, με πολλούς ανθρώπους στα μαύρα, σημαίες παντού και πολλές τελετές. Ακόμη και ένας 14χρονος εγγονός της βασίλισσας φοράει μετάλλια. Η σύνδεση μεταξύ της μοναρχίας και του στρατού είναι σαφής όχι μόνο μέσω των ρουριτανικών στολών (και σημειώστε τη μεγάλη διαμάχη για το αν ο πρίγκιπας Χάρι επιτρέπεται να φορέσει μία), αλλά και μέσω της παρουσίας των μεγάλων ένοπλων υπηρεσιών σε κάθε γωνιά. Αλλά στα περισσότερα μέρη του Λονδίνου δεν είναι έτσι. Υπάρχουν ελάχιστα σημάδια πένθους και η ζωή συνεχίζεται κανονικά. 

Ποικιλία αντιδράσεων

Υπάρχουν βέβαια διάφορες αντιδράσεις για τον θάνατο της βασίλισσας και τη μοναρχία γενικότερα. Αυτές περνούν από διάφορες αποχρώσεις του μοναρχισμού μέχρι μια πιο αγνωστικιστική προσέγγιση, μέχρι τον απόλυτο ρεπουμπλικανισμό και τον σοσιαλισμό. Υπάρχουν πολλοί που εκφράζουν σεβασμό κι υποτέλεια για τη βασίλισσα, τον οποίο δεν επεκτείνουν στους απογόνους της. Υπάρχουν άλλοι που το βλέπουν ως το τέλος μιας εποχής ή που τη βλέπουν να αντιπροσωπεύει μια πιο σταθερή και ευτυχισμένη εποχή. Προκαλεί επίσης μνήμες από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, στον οποίο πολέμησε η γενιά των γονέων μου. Ο μεγάλος αριθμός που περιμένει στην ουρά θα το κάνει για διάφορους λόγους, όπως έδειξε μια δημοσκόπηση σε ορισμένα από τα μέλη της. Για ορισμένους, ο θάνατος της βασίλισσας μπορεί να αντιπροσωπεύει μια νοσταλγία για τη χαμένη μεταπολεμική εποχή του κράτους πρόνοιας, της πλήρους απασχόλησης και της οικοδόμησης κατοικιών, πριν από τις λεηλασίες του νεοφιλελευθερισμού κατά το δεύτερο μισό της βασιλείας της. 

Η μοναρχία έχει επίσης έναν πολύ σημαντικό ρόλο ιδεολογικά, ο οποίος είναι να λειτουργεί ως ένας φαινομενικά ακίνδυνος και αμερόληπτος θεσμός που ενισχύει την κυριαρχία του κεφαλαίου (και του ιμπεριαλισμού, μην το ξεχνάτε ποτέ). Αυτός ο ρόλος είναι πολύ στο προσκήνιο αυτή τη στιγμή, και η περίοδος του πένθους θα χρησιμοποιηθεί όσο το δυνατόν περισσότερο από εκείνους που θέλουν να υπερασπιστούν το σύστημα. Αλλά ο σεβασμός, η αίσθηση της θέσης στην ιεραρχία, δεν είναι απαραίτητα μόνιμες ιδιότητες. 

Σημείο καμπής

Μια πολύ σημαντική πτυχή του θανάτου της βασίλισσας είναι ότι έρχεται σε ένα σημείο καμπής της βρετανικής κοινωνίας. Την ίδια εβδομάδα που περάσαμε από έναν μη εκλεγμένο μονάρχη σε έναν άλλο, είχαμε επίσης μια νέα πρωθυπουργό, εκλεγμένη από περίπου 80.000 Συντηρητικούς από την πιο στενή κοινωνική βάση που μπορεί να φανταστεί κανείς. Καλείται να αντιμετωπίσει πολλαπλά προβλήματα που έχουν να κάνουν με την οικονομική κρίση, τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία και κυρίως τις αυξήσεις των τιμών της ενέργειας και τον πληθωρισμό ευρύτερα. Η λίρα έχει υποχωρήσει έναντι του δολαρίου τις τελευταίες ημέρες. Έτσι, παρά εκείνους, όπως ο Andrew Neil στην «Daily Mail», που βλέπουν τη μεγαλοπρέπεια και την τελετή να αρνούνται την παρακμή της Βρετανίας, τα σκληρά οικονομικά γεγονότα διηγούνται  μια άλλη ιστορία. Την Τρίτη κάποια από τις σκληρές πραγματικότητες της ζωής στη Βρετανία θα αρχίσει να αναδύεται στις ειδήσεις. Τα συνδικάτα των σιδηροδρομικών πρόκειται να ανακοινώσουν περισσότερες απεργίες για την 1η Οκτωβρίου, οπότε θα απεργήσουν επίσης οι ταχυδρομικοί και οι λιμενεργάτες. Το πρώτο Σαββατοκύριακο του Οκτωβρίου θα είναι μια μεγάλη ημέρα δράσης από καμπάνιες για την κρίση του κόστους ζωής, και τα πολλαπλά ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι της εργατικής τάξης σε αυτή τη βαθιά άνιση κοινωνία θα αρχίσουν να κορυφώνονται. 

Καθώς πλησιάζει ο χειμώνας, η πραγματική δυστυχία θα είναι προ των πυλών για εκατομμύρια ανθρώπους. Είναι πιθανό ότι ο θαυμασμός στον βασιλιά Κάρολο Γ’ θα βοηθήσει στην εκτόνωση των εντάσεων, ακόμη και θα οδηγήσει τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν το νέο κύμα ταξικής πάλης που ανέβηκε κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού; Φαίνεται μάλλον απίθανο. Δεν έχει την υποστήριξη που είχε η βασίλισσα, η μειωμένη αίσθηση του δικαιώματός του είναι υπερβολικά εμφανής ακόμη και από τον περιορισμένο έλεγχο που έχει κάνει ως βασιλιάς μέχρι στιγμής, και τα προβλήματα με άλλα μέλη των απογόνων της βασίλισσας, κυρίως με τον πρίγκιπα Ανδρέα, είναι πολύ βαθύτερα. Η στέψη αφορά τον Κάρολο, όχι τη βασίλισσα, και θα δούμε πώς θα τα καταφέρει μέχρι τότε. Μπορεί ό,τι έγινε να είναι το καλύτερο που μπορούσε να γίνει και η υποστήριξη προς τη μοναρχία να μειωθεί περαιτέρω, όπως έχει ήδη μειωθεί μεταξύ των νέων τα τελευταία χρόνια. 

Γίνεται μια μεγάλη ιδεολογική μάχη πάνω σε αυτά τα ζητήματα. Θα διαμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο θα εξελιχθεί η βρετανική κοινωνία. Τα κοινοβουλευτικά κόμματα έχουν όλα παραταχθεί για να υποστηρίξουν τη μοναρχία (δείτε ακόμη και τη βουλευτή των Πρασίνων Καρολάιν Λούκας να ξεχειλίζει για ουράνια τόξα πάνω από το παλάτι) και παρά τα μεγάλα ζητήματα που βρίσκονται μπροστά μας, όπως το μέλλον της Ένωσης, δεν υπάρχουν σημάδια επίσημης εγκατάλειψης της υποστήριξης της βασιλικής οικογένειας. Αλλά η επίδραση του γεγονότος στις ζωές των εργαζομένων μπορεί να αρχίσει να οδηγεί σε αμφισβήτηση γι’ αυτό και για πολλά άλλα ζητήματα. Ούτε η νέα πρωθυπουργός Truss ούτε ο Keir Starmer των Εργατικών έχουν την παραμικρή ιδέα πώς θα αντιμετωπίσουν μια κρίση του μεγέθους που αντιμετωπίζει η Βρετανία, και οι Εργατικοί του Starmer είναι ουσιαστικά σιωπηλοί σχετικά με τη μοναρχία – ακόμη και η υποτιθέμενη αριστερά τους. Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι μια νέα έκρηξη ταξικής πάλης είναι απολύτως απαραίτητη για να μας προστατεύσει από αυτή την αρπακτική κυβέρνηση. Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μια συζήτηση σχετικά με το γιατί υποτίθεται ότι πρέπει να θαυμάζουμε έναν μη εκλεγμένο ηγέτη του οποίου το μόνο προσόν είναι αυτό της γέννησης. 

*Δημοσιεύτηκε στο https://www.counterfire.org/articles/analysis/23473-in-the-long-run-the-class-struggle-is-king-weekly-briefing

 

Πηγή: https://commune.org.gr/ti-antiprosopevei-i-monarchia-kai-i-eperchomeni-oxynsi-tis-taxikis-palis/?fbclid=IwAR1Aj0QFFp1xGt91hVtHC4LKHTrocH7CyDfJK-95Cq1HwExpApqNz2Axjps




Αλληλεγγύη στις Ιρανές γυναίκες που καίνε τη μαντήλα ΚΑΙ στις γυναίκες στη Δύση που φοράνε μαντήλα

Οι γυναίκες στο Ιράν επαναστατούν. Δικαιολογημένα αναπτύχθηκε ένα παγκόσμιο κύμα αλληλεγγύης. Το κάψιμο της μαντίλας μπροστά τους φονταμενταλιστές αποτελεί πράξη εξέγερσης σε ένα αυταρχικό καθεστώς που περνά μια σοβαρή κρίση. Πρόκειται για ένα στυγνά δικτατορικό καθεστώς που επικράτησε το 1979 μετά την Ιρανική επανάσταση κατά του απολυταρχικού και διεφθαρμένου Σάχη που κυβερνούσε από το 1953 υποτελές προς τις ΗΠΑ. Η Ιρανική Επανάσταση που ανέτρεψε τη δυναστεία των Παχλαβί υπό τον Σάχη Μοχάμαντ Ρεζά Παχλαβί δημιούργησε την λεγόμενη ισλαμική δημοκρατία υπό την εξουσία του Αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί. Η υποχρεωτική χρήση της μαντίλας για τις γυναίκες στα καθεστώτα αποτελεί καταπιεστικό καθημερινό μέτρο υποταγής σε βάρος των γυναικών ενός πατριαρχικού θεοκρατικού συστήματος στις χώρες αυτές. Κι αυτό αφορά επίσης φιλικές χώρες προς τις ΗΠΑ, όπως η Σαουδική Αραβία. Εξ ου και η τεράστια συμβολική αξία των πράξεων καψίματος της μαντίλας. Το ζήτημα της μαντίλας ωστόσο έχει διαφορετικό χαρακτήρα στις δυτικές χώρες και εδώ και χρόνια συζητείται. Στις δυτικές χώρες το θέμα της μαντήλας που ενίοτε παραπλανητικά συγχέεται με τη μπούρκα έχει στρεβλώσει το δημόσιο λόγο καθώς έχει μετατραπεί από ένα θρησκευτικό πολιτιστικό θέμα σε μείζον πολιτικό ζήτημα ως συμβολικός πόλεμος ανάμεσα στη κοσμικότητα και τον φονταμενταλισμό. Στις δυτικές χώρες η απαγόρευσης της μαντίλα εργαλειοποιήθηκε πολιτικά από την άκρα δεξιά και την όλο και λιγότερο ανεκτική κεντροδεξιά ως μέτρο κατά μουσουλμάνων μεταναστών. Αυτό έχει ενταθεί μετά τις επιθέσεις Ισλαμικών φονταμενταλιστών στην Ευρώπη. Παρατηρούνται μέτρα στη Γαλλία, Βέλγιο και Αυστρία κι αλλού έχουν περιορίσει τη πρόσβαση μουσουλμάνων γυναικών που φορούν μαντίλα σε σημαντικά δικαιώματα κι ωφελήματα στο δημόσιο χώρο. Σάμπως και πρόκειται για αντίποινα που εφαρμόζουν σε βάρος των μουσουλμάνων γυναικών πολλές από τις οποίες καμία σχέση δεν έχουν με τους Ισλαμικού φονταμενταλιστές και Σαλαφιστές και που είτε πολιτιστικά απλώς φορούν μαντίλα, είτε ανήκουν ακόμα στο κοσμικό και μετριοπαθές Ισλάμ. Αυτά λοιπόν τα ζητήματα έχουν γίνει αντικείμενο δημοσιών αντιπαραθέσεων που καταλήγουν σε δικαστήρια που καλούνται αν αποφασίσουν αναφορικά με την εξισορρόπηση τους δικαιώματος θρησκευτικής ελευθέριας, κοσμικότητας και των δικαιωμάτων των γυναικών. Με την εξέγερση των γυναικών στο Ιράν παρατηρούνται ορισμένες ρητορικές όπου υποβόσκει μια επικίνδυνη ρητορικής με ρατσιστικά στερεότυπα για την «βάρβαρη ή υπανάπτυκτη ανατολή» όπου παίζεται το γεωπολιτικό παιγνίδι όπου «η καλή δύση» με ηγέτιδα χώρα τις ΗΠΑ πασκίζει δήθεν για την δημοκρατία και την ελευθερία. Κι όμως πρόκειται για ένα μεγάλο ψέμα όταν βραχίονας για την εφαρμογή των πολιτικών των ΗΠΑ είναι η συμμαχία με οικονομική και πολιτική στήριξη από τα πιο αντιδραστικά και βάρβαρα καθεστώτα: Από το Ιράν του Σάχη, στον Πινοσέτ, το Νοτιαφρικάνικό απαρτχάιντ (η Θάτσερ διαφωνούσε με τις κυρώσεις) μέχρι τη Σαουδική Αραβία, πιστό σύμμαχο των ΗΠΑ, που είναι από τα πιο καταπιεστικά θεοκρατικά καθεστώτα στο κόσμο. Ωστόσο, δεν σταματάει στην υποκρισία και στην γεωπολιτική σκοπιμότητα της υπονόμευσης τα καθεστώτα λόγω συμφερόντων. Συμβαίνει και κάτι άλλο εντός των δυτικών χωρών. Αρπάζουν την ευκαιρία οι λογής νεοναζί, ρατσιστές κι Ισλαμόφοβοι, να θεωρήσουν ότι «δικαιώνονται» για την καταπίεση κατά γυναικών που ασκούν με πολιτικές στις Δυτικές χώρες που του απαγορεύουν να φορούν μαντήλα. Πρόκειται ξεκάθαρα για πολιτιστικό ρατσισμό που δήθεν υπερασπίζεται το «κοσμικό κράτος» ως πράξεις «απελευθέρωσης» των γυναικών. Στην πραγματικότητα όμως καταδικάζει τις γυναίκες αυτές στην ανεργία, την απόλυτη περιθωριοποίησης και καταπίεσης εφόσον τις καθιστά απόλυτα οικονομικά και κοινωνικά εξαρτώμενες από τους άντρες, από τους οποίους δήθεν θέλουν τις απελευθερώσουν. Εξ ου και η ανάγκη υπεράσπισης κι αλληλεγγύης με τις γυναίκες του Ιράν που καίνε τις μαντήλες στο Ιράν και σε άλλα φονταμεταλιστικά καθεστώτα. Με το ίδιο πάθος όμως πρέπει να υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα των γυναικών στην Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα και ΗΠΑ να φορούν τη μαντήλα, αν θέλουν. Στις ΗΠΑ είδαμε ιδρύτριες της οργάνωσης Black Lives Matter, όπως η καθηγήτρια Άντζελα Ντέιβις και δεκάδες άλλες μαύρες γυναίκες να οργανώνουν την πρωτοβουλία «Μαύρες Γυναίκες για την Υπεράσπιση της Ilhan Omar». Η Omar έγραψε ιστορία, όταν μαζί με τη Rashida Tlaib από το Μίσιγκαν έγιναν οι πρώτες μουσουλμάνες γυναίκες στο Κογκρέσο. Είναι επίσης το πρώτο μέλος του Κογκρέσου που φοράει χιτζάμπ λη μαντήλα. Η Ομάρ, η οποία γεννήθηκε στη Σομαλία και ήρθε στις Ηνωμένες Πολιτείες ως πρόσφυγας, έχει βρεθεί στο επίκεντρο πολλών δεξιών επιθέσεων από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά της (https://www.youtube.com/watch?v=AW4nF5KqF50). Όλες οι έρευνες καταδεικνύουν ότι οι πολιτικές στις δυτικές χώρες που απαγορεύουν την μαντήλα, δήθεν για να απελευθερώσουν τις γυναίκες, επιτυγχάνουν ακριβώς το αντίθετο: Τις καταπιέζουν περισσότερο, τις φυλετικοποιούν, τις περιθωριοποιούν και τις αποξενώνουν.

Το κείμενο των Aala Abdelgadir και της Βασιλικής Φούκα που μεταφράσαμε ένα ενδεικτικό ( «How will Austria’s new headscarf ban affect Muslims?» Washington Post, 3 Ιουνίου 2019, https://www.washingtonpost.com/politics/2019/06/03/how-will-austrias-new-headscarf-ban-affect-muslims/?fbclid=IwAR1JHyerL6-F38UGGdDt6mlro12PRDflBa4AGqNPXfuLjD57-HnCdoWiWfc

 

Πηγή: fb Nicos Trimikliniotis




Η πολύπλευρη κρίση, οι πολιτικές των κεντρικών τραπεζών και η Αριστερά

του Πέτρου Σταύρου

Ποιο είναι το πρώτο σημαντικό ερώτημα που πρέπει να θέσουμε, ειδικά σήμερα που ζούμε την «τέλεια οικονομική καταιγίδα», για την πολιτική των κεντρικών τραπεζών; Μήπως πρέπει να κάνουμε το σύνηθες ερώτημα για το αν οι αυξήσεις των επιτοκίων είναι η ενδεδειγμένη πολιτική για την αντιμετώπιση των πληθωριστικών φαινομένων; 

Σίγουρα θα πρέπει να αναρωτηθούμε και γι’ αυτό, αλλά αν θέλουμε να κάνουμε μια πιο διαφωτιστική προσπάθεια αναζήτησης θα πρέπει να ρωτήσουμε πρώτα κάτι άλλο, πιο θεμελιώδες από το παραπάνω ερώτημα, όπως: τι ακριβώς κάνει μια κεντρική τράπεζα και ειδικότερα τι ακριβώς κάνουν οι πιο σημαντικές κεντρικές τράπεζες του πλανήτη σαν την ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ, την ΕΚΤ, την τράπεζα της Ιαπωνίας και την τράπεζα της Αγγλίας; 

Η κεντρική τράπεζα είναι ένας κεντρικός σχεδιαστής των καπιταλιστικών οικονομιών

Υπάρχει ο κόσμος της νεοκλασικής θεωρίας και ο πραγματικός κόσμος της οικονομίας. Στον κόσμο της νεοκλασικής θεωρίας υπάρχουν αγορές στις οποίες ανταλλάσσονται προϊόντα. Δουλειά της κεντρικής τράπεζας, σύμφωνα με τα κυρίαρχα οικονομικά, είναι να κρατάει σταθερό το συνολικό πλαίσιο αυτών των ανταλλαγών. Για τον λόγο αυτό μπαίνει ένας στόχος για τον πληθωρισμό, ας πούμε 2%, και όταν ο μετρούμενος πληθωρισμός (ο μέσος όρος των τιμών κάποιων προϊόντων) τον υπερβαίνει, πρέπει να αυξηθούν τα επιτόκια για να επανέλθει ο πληθωρισμός στον στόχο. Αντίθετα, αν έχουμε πληθωρισμό κάτω από τον στόχο, θα πρέπει να μειωθούν τα επιτόκια για να αυξηθούν οι δαπάνες. Τι είναι το επιτόκιο στα κυρίαρχα οικονομικά; Είναι η τιμή του χρήματος, σήμερα, σε όρους της ίδιας ποσότητας χρήματος στο μέλλον. Τα οικονομικά υποκείμενα (δανειστές και δανειολήπτες) που συμμετέχουν σε αυτές τις αγορές χρήματος θυσιάζουν σημερινή ποσότητα κατανάλωσης (προϊόντων και υπηρεσιών) για την ποσότητα κατανάλωσης (προϊόντων και υπηρεσιών) του μέλλοντος ή αντίστροφα. 

Όμως, ο πραγματικός κόσμος δεν απαρτίζεται από τέτοιες αγορές. O πραγματικός κόσμος είναι ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής˙ ένα οικονομικό σύστημα των ιδιωτών ιδιοκτητών των μέσων παραγωγής που παράγουν προϊόντα-εμπορεύματα και όχι προϊόντα-αγαθά, δηλαδή εμπορεύματα που η τιμή τους εμπεριέχει κέρδος, σε αναφορά με τις κοινωνικές ανάγκες μεν, αλλά αποκλειστικά για το κέρδος τους και όχι για την ικανοποίηση των αναγκών αυτών. Αυτός ο κόσμος των εμπορευμάτων είναι και ο κόσμος του χρήματος, ταυτόχρονα και αξεδιάλυτα. Σε καμία περίπτωση δεν γίνεται αντιπραγματισμός. Το χρήμα δεν είναι απλώς ένα μέσο ανταλλαγής, στις δε πιστωτικές αγορές δεν ανταλλάσσεται σημερινή ποσότητα κατανάλωσης με κάποια άλλη ποσότητα κατανάλωσης στο μέλλον ή αντίστροφα. Η οντότητα τράπεζα, που δίνει ένα καταναλωτικό δάνειο σε κάποια/ον, δεν παραιτείται από τη σημερινή κατανάλωση, ίση με το ύψος του δανείου, για να καταναλώσει αργότερα με την επιστροφή του δανείου και του τόκου. Ούτε ο δανειολήπτης παραιτείται της μελλοντικής κατανάλωσης, προς χάριν της σημερινής, γιατί στο μέλλον θα καταναλώνει αυτό που αγόρασε σήμερα, δηλαδή τις υπηρεσίες που θα προσφέρει στο μέλλον αυτό το εμπόρευμα  που αγόρασε σήμερα. 

Στον πραγματικό κόσμο και στις καπιταλιστικές αγορές του χρήματος εκείνο από το οποίο παραιτούνται οι συναλλασσόμενοι είναι η ρευστότητα. Εκείνο που ανταλλάσσεται δεν είναι κατανάλωση ποσοτήτων, μεταξύ διαφορετικών στιγμών, αλλά διαθέσιμο εισόδημα με ρευστότητα. Αυτό είναι σημαντικό να το καταλάβουμε, διότι βρίσκεται στη βάση της πειθάρχησης και της εξουσίας που ασκούν οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί. Μια φοιτήτρια που έχει πάρει δάνειο έχει αυξήσει, αρχικά, το διαθέσιμο εισόδημά της για να μπορέσει να αγοράσει υπηρεσίες εκπαίδευσης και να ζήσει την φοιτητική της ζωή. Αργότερα, όμως, θα δεσμεύει ένα ποσό κάθε μήνα, από το μελλοντικό εισόδημά της, για να ξεπληρώνει το δάνειο. Δηλαδή, θα παραιτηθεί κάποιας ρευστότητας για να ξεπληρώσει το δάνειο. Κάποιο ποσό από το εισόδημά της θα είναι δεσμευμένο. Αυτή η ανταλλαγή εισοδήματος με ρευστότητα είναι μια πολύ σημαντική δύναμη πειθάρχησης και υπαγωγής στο κεφάλαιο. Ενώ η ανταλλαγή κατανάλωσης, μεταξύ χρονικών στιγμών, περιγράφει ένα υποκείμενο που παίρνει αποφάσεις, σωστές ή λάθος, μέσα σε έναν κόσμο σχετικής ασφάλειας, η ανταλλαγή εισοδήματος με ρευστότητα εντάσσει αυτό το υποκείμενο στους πραγματικούς οικονομικούς καταναγκασμούς και σε έναν κόσμο κινδύνου. 

Ας πάμε τώρα στο επίπεδο των κεντρικών τραπεζών.

Όταν σήμερα οι κεντρικές τράπεζες των ΗΠΑ και της ΕΕ πραγματοποιούν διαδοχικές αυξήσεις των επιτοκίων τους, δεν το κάνουν απλά για να καταστήσουν το χρήμα ακριβό. Δεν είναι μόνο το ακριβό χρήμα που προκαλεί μείωση της κατανάλωσης και των επενδύσεων και στη συνέχεια ύφεση και στο τέλος μείωση του πληθωρισμού. Οι μακροπρόθεσμες επενδύσεις των επιχειρήσεων δεν εξαρτώνται τόσο από τα επιτόκια των κεντρικών τραπεζών αλλά από τα επιτόκια της αγοράς και των μακροπρόθεσμων τίτλων, που δεν κινούνται, συνήθως, προς την κατεύθυνση που κινούνται τα επιτόκια των κεντρικών τραπεζών. Επίσης, οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν εξαρτώνται τόσο από την πίστωση όσο οι μικρές επιχειρήσεις, διότι έχουν καλύτερη αναλογία ίδιων προς ξένα κεφάλαια. Επιπρόσθετα, δεν εξαρτώνται όλοι οι κλάδοι παραγωγής από τα επιτόκια των κεντρικών τραπεζών. Για παράδειγμα, ο κατασκευαστικός κλάδος εξαρτάται από τα επιτόκια των κεντρικών τραπεζών περισσότερο από άλλους κλάδους και τομείς, γιατί ως κλάδος έχει μικρότερες δυνατότητες αυτοχρηματοδότησης. Ο κλάδος της παραγωγής αυτοκινήτων (και άλλων διαρκών καταναλωτικών αγαθών) επίσης. O κλάδος της ενέργειας όμως δεν εξαρτάται από τα επιτόκια των κεντρικών τραπεζών, ούτε ο κλάδος των τροφίμων. Όλοι οι κλάδοι εξαρτώνται από τα κεντρικά επιτόκια, εφόσον συμμετέχουν σε μεγάλο βαθμό στην αντιστάθμιση κινδύνου (αγορά παραγώγων), αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. 

Δεν είναι, λοιπόν, τα επιτόκια ο κυρίαρχος μηχανισμός μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής, γιατί δεν αφορούν τη συνολική οικονομία. Όταν αναρωτηθούμε ποιος είναι ο πραγματικά ισχυρός μηχανισμός μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής, θα πρέπει να στραφούμε πάλι προς τη ρευστότητα. Εκείνο που, μάλλον, κάνει η άνοδος των κεντρικών επιτοκίων είναι να επηρεάσει τη διάθεση των εμπορικών τραπεζών να δανείσουν, κυρίως βραχυπρόθεσμα, την οικονομική δραστηριότητα, κι αυτό είναι που αφορά τη συνολική οικονομία και όχι τόσο το ύψος των επιτοκίων της κεντρικής τράπεζας και το πιο ακριβό χρήμα. 

Επειδή, λοιπόν, μια κεντρική τράπεζα επηρεάζει τις συνθήκες ρευστότητας μιας οικονομίας, μπορούμε να θεωρήσουμε αυτήν την τράπεζα κεντρικό σχεδιαστή της οικονομίας. Μια κεντρική τράπεζα είναι ο κεντρικός σχεδιαστής (στοιχείο του συλλογικού καπιταλιστή μιας οικονομίας) γιατί μπορεί και το κάνει, λόγω θέσης, σε μια ιεραρχία. Η κεντρική τράπεζα επηρεάζει τη ρευστότητα της οικονομίας και μέσω αυτού του μηχανισμού τελικά και τον πληθωρισμό, εξαιτίας της δεσπόζουσας θέσης που κατέχει στην ιεραρχία του χρήματος και όχι απλά γιατί χρησιμοποιεί τα επιτόκια, σαν ένα εργαλείο μεταξύ άλλων. 

Ως κεντρικός σχεδιαστής και ανεξάρτητος τεχνοκράτης μιας καπιταλιστικής οικονομίας η κεντρική τράπεζα έχει να λύσει και ένα σοβαρό ρυθμιστικό πρόβλημα. Όταν μια οικονομία επεκτείνεται και αναπτύσσεται ή βγαίνει από μια σοβαρή κάμψη, όπως αυτή που γνώρισαν πολλές δυτικές οικονομίες κατά την πανδημία, τότε η κεντρική τράπεζα θα πρέπει να ρυθμίσει και να επανεντάξει την προσπάθεια του ατομικού κεφαλαιοκράτη, για την προσέλκυση εργασίας στην επιχείρησή του, με το μακροπρόθεσμο συμφέρον της συνολικής καπιταλιστικής τάξης. Στις ΗΠΑ, λόγω της σημαντικής ανάκαμψης αλλά και λόγω φαινομένων όπως είναι η «μεγάλη παραίτηση», εκφράστηκε -και συνεχίζει να εκφράζεται- με δυναμικό και αυθόρμητο τρόπο η απαίτηση για ψηλότερους μισθούς και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Ορισμένοι μεμονωμένοι καπιταλιστές ή ακόμα και ολόκληροι παραγωγικοί κλάδοι, στην προσπάθειά τους να προσελκύσουν εργατική δύναμη, προσφέρουν καλύτερες συνθήκες εργασίας και υψηλότερους μισθούς. 

Στο πλαίσιο αυτό, είναι ξεκάθαρο τι προσπαθεί να κάνει η ομοσπονδιακή κεντρική τράπεζα: καθιστώντας πιο δύσκολες τις συνθήκες ρευστότητας για τη συνολική οικονομία, προσπαθεί να μειώσει τη ζήτηση των επιχειρηματιών για εργασία και με αυτό να αναγκάσει τους εργαζόμενους να δεχθούν χαμηλότερους μισθούς ή χειρότερες συνθήκες εργασίας. 

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πάλι, υπάρχει ένα τρομακτικά πιο σύνθετο ρυθμιστικό πρόβλημα αυτήν την περίοδο. Η Ευρώπη, εκτός του ότι αντιμετωπίζει σημαντική έλλειψη ειδικοτήτων και διαθέσιμης εργατικής δύναμης σε τομείς των υπηρεσιών, ταυτόχρονα έχει απολέσει τον έλεγχο της ενεργειακής της βάσης. Το φυσικό αέριο, είτε μέσω αγωγών είτε ως LNG, δεν μπορεί να εισαχθεί στις απαιτούμενες ποσότητες. Ταυτόχρονα όμως συμβαίνει και κάτι άλλο: οι τιμές της ενέργειας αυξάνονται πολύ ταχύτερα από τις τιμές των άλλων εμπορευμάτων. Το γεγονός αυτό διακλαδώνεται ως εξής: Από την μια πλευρά μεταφέρονται χρηματικοί πόροι στους παραγωγούς ενέργειας (τους οποίους στερούνται άλλοι παραγωγικοί κλάδοι) και από την άλλη, μεταφέρονται χρηματικοί πόροι από τους παραγωγούς ενέργειας στο χρηματοπιστωτικό σύστημα μέσω του μηχανισμού αντιστάθμισης κινδύνου. Με λίγα λόγια, λόγω του ότι ο επανέλεγχος της ενεργειακής βάσης της ΕΕ δεν πρόκειται να επιτευχθεί σύντομα, η σημαντική μείωση της κατανάλωσης ενέργειας αλλά και άλλων εμπορευμάτων είναι ο μόνος τρόπος, στο μεσομακροπρόθεσμο διάστημα, για να ξεπεραστούν αυτές οι πρωτοφανείς ιστορικές συνθήκες οικονομικής δυσπραγίας της ΕΕ και τα προβλήματα ρύθμισης της οικονομίας. 

Η ρύθμιση της ρευστότητας, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με στόχο την αντιμετώπιση του παραπάνω πολυσύνθετου προβλήματος, βρίσκεται πίσω από τη συνεχή αύξηση των ευρωπαϊκών επιτοκίων. Οπωσδήποτε, βρίσκονται και άλλοι λόγοι, όπως η αντιμετώπιση της υποτίμησης του ευρώ έναντι του δολαρίου, όμως η εκτίμησή μας είναι πως ο πιο σημαντικός λόγος είναι η διαχείριση της απώλειας του ελέγχου της ενεργειακής βάσης των ευρωπαϊκών οικονομιών και της παραγωγής τροφίμων. Είναι κάτι παραπάνω από φανερό ότι, για την λογική της ΕΚΤ, η κατανάλωση της ενέργειας πρέπει να περιοριστεί. Η αύξηση των επιτοκίων είναι σήμα προς τις κυβερνήσεις να περιορίσουν τις επιδοτήσεις κατανάλωσης και προς τα μισθωτά στρώματα να ξεχάσουν ότι οι αυξήσεις μισθών μπορεί είναι η λύση στο πρόβλημα της ακρίβειας. 

Εκείνο που πρέπει να κατανοήσουμε, από τις κινήσεις τόσο της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ όσο και της ΕΚΤ, είναι ότι δεν έχουν στη διάθεσή τους κάποιο μαγικό ραβδάκι με το οποίο ακριβαίνουν το χρήμα˙ καθιστούν τις επενδύσεις πιο δύσκολες, ρίχνουν τη ζήτηση και κατά συνέπεια τον πληθωρισμό. Εκείνο που κάνει κάθε φορά μια κεντρική τράπεζα, είναι να επαναρυθμίζει τις γενικές συνθήκες ρευστότητας και μέσω αυτών να προσπαθεί να αντιμετωπίσει τα βασικά ρυθμιστικά προβλήματα της καπιταλιστικής παραγωγής. Το αν τα καταφέρνει, σε αυτόν τον πολύπλοκο σκοπό, είναι ένα άλλο ερώτημα. 

Πώς λειτουργεί η αύξηση των επιτοκίων;

Τέλη της δεκαετίας του ’70 με αρχές της δεκαετίας του ’80, ο Paul Volker, επικεφαλής της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ, κατάφερε να δαμάσει το «τέρας» του πληθωρισμού με μια γιγαντιαία, διψήφια, αύξηση των επιτοκίων. Ήταν γνωστός θιασώτης του νεοφιλελευθερισμού που εκτίμησε ως στρατηγική και ιστορική την ήττα των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας που είχε πετύχει ο Ronald Reagan το προηγούμενο διάστημα. (Βέβαια, εκτός της νίκης του επί του πληθωρισμού, αποβιομηχάνισε και τριτογενοποίησε ολόκληρη την αμερικανική οικονομία. Όμως αυτό είναι μια άλλη ιστορία.) Το γεγονός είναι πως ο πληθωρισμός νικήθηκε. Η ιστορική, για τα αμερικανικά δεδομένα αυστηροποίηση των όρων ρευστότητας έλεγξε τις τιμές, αλλά «βούλιαξε» την μεταποιητική βάση των ΗΠΑ. Ποιοι έχασαν και ποιοι κέρδισαν από αυτό, είναι γνωστό. Μια μικρή λεπτομέρεια μόνο για να κλείσουμε την ιστορία του Volker. Ο πληθωρισμός δεν νικήθηκε αμέσως, παρά την τερατώδη αύξηση των επιτοκίων, αλλά έπειτα από δύο χρόνια. Εκείνο που πρέπει να κρατήσουμε σε αυτό το σημείο είναι πως οι ίδιοι οι μονεταριστές, όπως ο πατριάρχης αυτών ο Milton Freedman, εκτιμούν ότι η μετάδοση της νομισματικής πολιτικής, μέσω επιτοκίων, στη συνολική οικονομία μπορεί να απαιτήσει και 2 χρόνια.

Γενικά, κατά την εποχή της «μεγάλης μετριοπάθειας» (Great Moderation 1985 – 2007), η πολιτική των κεντρικών τραπεζών συγκέντρωσε την υποστήριξη και εμπιστοσύνη ευρέος φάσματος οικονομικών θεσμών του καπιταλισμού. Οι κυβερνήσεις μετέφεραν όλη την ευθύνη της μακροοικονομικής πολιτικής στις κεντρικές τράπεζες και στο εργαλείο των επιτοκίων. Η σταθερότητα των τιμών θεωρείται το υψηλότερο καθήκον όλης της θεσμικής πυραμίδας που στηρίζει τις οικονομικές πολιτικές. Την εποχή της «μεγάλης μετριοπάθειας» ακολούθησε μία περίπου δεκαετία πολύ χαμηλής ανάπτυξης και υψηλής ανεργίας, όπου οι «φούσκες» των στεγαστικών δανείων και η χρηματοπιστωτική κρίση ανάγκασαν τις κεντρικές τράπεζες να εγκαταλείψουν το εργαλείο των υψηλών επιτοκίων και να το αντικαταστήσουν με τη λεγόμενη «ποσοτική χαλάρωση». 

Και ερχόμαστε στις μέρες μας, όπου η Isabel Schnabel της ΕΚΤ, στην ομιλία της στη συνάντηση των κεντρικών τραπεζών στο Jackson Hall των ΗΠΑ τον Αύγουστο, επισήμανε πως οι εποχές της μεγάλης μετριοπάθειας και της στασιμότητας δίνουν τη θέση τους στην εποχή της μεγάλης αστάθειας (Great Volatility) και πως η ΕΚΤ θα πρέπει να πάρει τον «δρόμο της αποφασιστικότητας» και να ακολουθήσει μια πιο επιθετική πολιτική. 

Άρα, θεωρείται, πως με την επιστροφή στην πολιτική των θετικών επιτοκίων ανακτάται ο παλιός βαθμός αξιοπιστίας (credibility) των κεντρικών τραπεζών. Δεν είναι τυχαίο πως ακόμα και κεντροαριστεροί οικονομολόγοι και αναλυτές εκτιμούν ότι μπορεί να προκληθεί, με την αύξηση των επιτοκίων των κεντρικών τραπεζών, μια μικρή επιβράδυνση της ανάπτυξης και των μισθών και ίσως μια μικρή αύξηση της ανεργίας, αλλά με όφελος την τιθάσευση του πληθωρισμού, που είναι το μείζον αυτήν την περίοδο. Μπορεί όμως η κεντρική τράπεζα να ελέγξει τις τιμές χωρίς να καταστρέψει την οικονομία; Μπορούν να επηρεαστούν, με ελεγχόμενο τρόπο, η ανεργία, οι επενδύσεις και τελικά οι τιμές των εμπορευμάτων από την πολιτική των υψηλών επιτοκίων; Και αν ναι, πώς και με ποιον τρόπο; 

Ας δούμε κάποιες απαντήσεις στα προηγούμενα ερωτήματα:

Πρώτον, οι τιμές των περισσότερων προϊόντων, όπως και οι προσλήψεις και οι απολύσεις, ελέγχονται από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Η κεντρική τράπεζα, με την πολιτική των επιτοκίων, δεν μπορεί να επιβληθεί, άμεσα, σε μια κατάσταση που ελέγχεται από τις δραστηριότητες των ιδιωτικών επιχειρήσεων. Επίσης, με την αύξηση των επιτοκίων δεν θα μπορέσει να επηρεάσει άμεσα την οικονομική δραστηριότητα κλάδων ή επιχειρήσεων που δεν στηρίζονται στην πίστωση (μεγάλες επιχειρήσεις που μπορούν να αυτοχρηματοδοτηθούν ή να εκδώσουν εταιρικά ομόλογα, κλάδοι που δεν έχουν τόσο έντονη κυκλικότητα). Με την αύξηση των επιτοκίων, όμως, θα επηρεάσουν, αμέσως, τη διάθεση δανεισμού και θα αυξήσουν το κόστος εξυπηρέτησης του ιδιωτικού και δημόσιου χρέους. Η αύξηση των επιτοκίων μπορεί να επηρεάσει τις τιμές κάποιων προϊόντων, μπορεί και όχι. Σίγουρα όμως θα κάνει την αποπληρωμή του χρέους δυσκολότερη, μειώνοντας το διαθέσιμο εισόδημα των οικονομικά δρώντων. Μειώνοντας το διαθέσιμο εισόδημα, μειώνεται η κατανάλωση και κάποιες μορφές επένδυσης καθώς και οι βραχυπρόθεσμες χρηματοδοτήσεις κεφαλαίων κίνησης των επιχειρήσεων. Η αύξηση των επιτοκίων, πάνω από κάποιο όριο, θα προκαλέσει σίγουρα και σειρά πτωχεύσεων σε όσους κλάδους έχουν αποκτήσει μεγάλη εξάρτηση από την αντιστάθμιση κινδύνου. 

Δεύτερον, η αύξηση των επιτοκίων, συνήθως, επιφέρει απότομη και μεγάλη πτώση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων. Η πτώση της τιμής των περιουσιακών στοιχείων μειώνει τα κεφάλαια των εγγυοδοτικών μηχανισμών του κράτους ή των ιδιωτών, των ασφαλιστικών ταμείων, των κατοικιών και αυξάνει τις αποδόσεις των ομολόγων, αποθαρρύνοντας την κατανάλωση και τον νέο δανεισμό. 

Τρίτον, η αύξηση των επιτοκίων επηρεάζει δυσανάλογα τη δραστηριότητα και την απασχόληση ορισμένων κλάδων, κυρίως αυτών που έχουν έντονη κυκλικότητα (κατασκευές, τουρισμός, αεροπορικές μεταφορές, διαρκή καταναλωτικά αγαθά κ.λπ.). Γενικά δηλαδή, η αύξηση των επιτοκίων θα επηρεάσει ένα μάλλον στενό φάσμα τιμών, μόνο σε συγκεκριμένους κλάδους. Σήμερα όμως οι τιμές δεν αυξάνονται τόσο σε αυτούς τους κλάδους, αλλά αυξάνονται δραματικά στην ενέργεια, τα τρόφιμα και τα ενοίκια. 

Τέταρτον, οι συνέπειες της αύξησης των επιτοκίων δεν εκδηλώνονται αμέσως, αλλά έχουν μια χρονική υστέρηση που μπορεί να φτάσει και τα 2 έτη. Σε ορισμένες περιπτώσεις εκδηλώνονται συνέπειες και κατά το 4ο έτος της νομισματικής αυστηροποίησης, σύμφωνα με το μοντέλο FRB/US της Ομοσπονδιακής Τράπεζας. Είναι δυνατόν, δηλαδή, η κεντρική τράπεζα, λόγω υστέρησης, να μην μπορεί να ελέγξει της συνέπειες των παρεμβάσεών της και έτσι να μην αντιδράσει εγκαίρως σε μια επερχόμενη ύφεση. 

Και τα τέσσερα χαρακτηριστικά λειτουργίας της αύξησης των επιτοκίων μάς δείχνουν ότι οι παρεμβάσεις μιας κεντρικής τράπεζας, με κυρίαρχο εργαλείο τα επιτόκια, δεν επιδρούν άμεσα στις τιμές και τον πληθωρισμό αλλά έμμεσα, μέσω των καναλιών ρευστότητας και της μείωσης της ζήτησης και της πίστωσης. Αυτού του είδους η νομισματική πολιτική έχει μεγαλύτερη επίδραση όταν ο πληθωρισμός είναι ο κλασικός, δηλαδή, η γενική αύξηση των τιμών λόγω υπερθέρμανσης της οικονομίας, και όχι όταν οφείλεται, όπως σήμερα, στην «ιδιοσυγκρασία» ορισμένων βασικών εμπορευμάτων όπως είναι η ενέργεια και τα τρόφιμα. Στην περίπτωση της «ιδιοσυγκρασιακής» αύξησης της τιμής των βασικών προϊόντων, η νομισματική πολιτική αύξησης των επιτοκίων αστοχεί με μεγαλύτερη συχνότητα. Επίσης, οι τρόποι μετάδοσης των συνεπειών της νομισματικής σύσφιξης μας λένε ότι η κεντρική τράπεζα, σε πολύ λίγες περιπτώσεις, θα επιτύχει μικρή και ελεγχόμενη αποκλιμάκωση της παραγωγής. Το πιθανότερο είναι να προκαλέσει σοβαρή ύφεση στην οικονομία, μέσω των καναλιών υπερχρέωσης και αθέτησης πληρωμών.

Ο Paul Volker κατάφερε μεγάλο πλήγμα στον πληθωρισμό, για δεκαετίες, αλλά με κόστος αρχικά μια μεγάλη ύφεση και στη συνέχεια μια μεγάλη σε διάρκεια στασιμότητα της οικονομίας. Μπορούμε να πούμε ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων επηρέασαν καθοδικά τις τιμές; Μπορεί να το έκαναν και αυτό. Αλλά αν πούμε, από την αρχή, ότι αυτό έκαναν, τότε παραβλέπουμε την πιο σημαντική τους επίδραση, που ήταν πάνω στα δικαιώματα των εργαζομένων και στην σκλήρυνση ενός, ούτως ή άλλως, ταξικού κρατικού θεσμικού συστήματος. 

Τελικά τι τιθάσευσε τον πληθωρισμό; Τα επιτόκια ή η περιστολή των δικαιωμάτων και του εισοδήματος των Αμερικανών εργαζομένων; Το εργαλείο ή το μέσο μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής;

Η λειτουργία των κεντρικών τραπεζών και των επιτοκίων από την πλευρά του εργατικού κινήματος και της αριστεράς

Ενώ στις ΗΠΑ η ομοσπονδιακή τράπεζα θεωρεί ότι υπάρχει σημαντικό ζήτημα «υπερθέρμανσης» της οικονομίας, λόγω των σημαντικών δημοσιονομικών και νομισματικών «πακέτων» ενίσχυσης της ζήτησης που υπήρξαν κατά τη διάρκεια των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας, αλλά και την πολύ χαμηλή ανεργία (3,6%) που χαρακτηρίζει την επάνοδο στην μεταπανδημική «κανονικότητα» της αμερικανικής οικονομίας,  στην ευρωπαϊκή ένωση η ΕΚΤ δεν μπορεί να προφασιστεί την ίδια αιτία. Η ΕΚΤ για να αυξήσει τα επιτόκια, για ένα σύνολο οικονομιών που ακολουθούν για χρόνια πολιτικές λιτότητας, έχουν διπλάσια και τριπλάσια ανεργία από τις ΗΠΑ, και έχουν αποφασίσει, με καθυστέρηση, πακέτο ενίσχυσης το οποίο δεν έχει δαπανηθεί ακόμα στην οικονομία, πρέπει να προφασιστεί κάτι άλλο και διαφορετικό από την «υπερθέρμανση». 

Η ανάλυση της ΕΚΤ δεν βλέπει στοιχεία υπερθέρμανσης των ευρωπαϊκών οικονομιών. Εκείνο που βλέπει είναι ένα διπλό εξωτερικό σοκ. Το πρώτο σοκ περιγράφεται από την ίδια την Lagarde ως  «[…] τα σημεία συμφόρησης στον εφοδιασμό που σχετίζονται με την πανδημία και οι αυξανόμενες τιμές αλληλοενισχύθηκαν, με τις εταιρείες να αντιδρούν στην απειλή των ελλείψεων παραγγέλνοντας όλο και νωρίτερα. Αυτό το ‘‘φαινόμενο bullwhip’’ έχει οδηγήσει σε άνοδο τις τιμές κατά μήκος της αλυσίδας τιμολόγησης. Ταυτόχρονα, η απάντηση της δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής στην πανδημία πέτυχε να προστατεύσει τα ονομαστικά εισοδήματα, υποστηρίζοντας έτσι μια γρήγορη ανάκαμψη της ζήτησης όταν οι οικονομίες μας άνοιξαν ξανά».

Το δεύτερο σοκ είναι βέβαια η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Όπως περιγράφεται και πάλι στα λόγια της Lagarde, «οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας έχουν αυξηθεί κατά 105% και 75%, αντίστοιχα, σε σχέση με τους μήνες πριν από την εισβολή και περίπου 650% και 450%, αντίστοιχα, το πρώτο εξάμηνο του 2021. Αυτή η άνοδος στην Ενέργεια συνέβαλε περίπου κατά 30% στο μετρούμενο ποσοστό πληθωρισμού από την αρχή του τρέχοντος έτους και, έμμεσα, συνέβαλε στη διεύρυνση των πιέσεων στις τιμές σε ολόκληρη την οικονομία».

Η ΕΚΤ μας έχει ενημερώσει πως μέχρι τώρα οι αυξήσεις των επιτοκίων που έχουν ανακοινωθεί είναι ουδέτερες. Το ουδέτερο επιτόκιο είναι το επιτόκιο που ενώ σταθεροποιεί τις τιμές δεν επηρεάζει θετικά ή αρνητικά την ανάπτυξη. Συνεχίζει όμως και λέει πως αν ο πληθωρισμός επιμείνει για μακρύ χρονικό διάστημα, το επιτόκιο θα γίνει περιοριστικό, δηλαδή, θα αυξηθεί τόσο που θα επηρεάσει αρνητικά την ανάπτυξη. Ας δούμε λοιπόν κάποια στοιχεία κριτικής ανάλυσης στις παραπάνω προθέσεις σκλήρυνσης της νομισματικής πολιτικής.

Πρώτον, τα εξωτερικά σοκ που επικαλείται η ΕΚΤ, είτε ισχύουν και είναι αδυσώπητες πραγματικότητες είτε δεν ισχύουν και είναι φαντασιώσεις, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με την νομισματική πολιτική. Στο πρώτο σοκ, των πιέσεων της εφοδιαστικής αλυσίδας, οι αυξήσεις των τιμών μπορεί να περιοριστούν από μόνες τους στο μέλλον. Η ΕΚΤ δεν μπορεί να επηρεάσει τις αντιδράσεις των επιχειρήσεων στην κρίση της εφοδιαστικής αλυσίδας. Ούτε να εμποδίσει την Κίνα να επανακάμψει στην παγκόσμια παραγωγή. Μάλλον άλλου είδους πολιτική χρειάζεται εδώ. Αυτήν την πολιτική δεν την προσφέρει η νομισματική παρέμβαση, συμβατική ή μη συμβατική. Μόνο η αντοχή στον χρόνο και οι διοικητικές πολιτικές ελέγχου των τιμών μπορούν να έχουν κάποια επίδραση. Επίσης, η ΕΚΤ δεν μπορεί να ελέγξει τις διεθνείς τιμές της ενέργειας ούτε να περιορίσει την επίδραση των γεωπολιτικών ή άλλων παραγόντων που επηρεάζουν τις τιμές αυτές. Για το σοκ αυτό, μόνο η οικονομική και τεχνολογική αλλαγή του ενεργειακού μοντέλου μπορεί να προσφέρει λύσεις – και αυτές μακροπρόθεσμα. 

Δεύτερον, το ουδέτερο επιτόκιο που επικαλείται η ΕΚΤ και οι σχετικές με αυτό αυξήσεις των επιτοκίων είναι ένα ιδεολόγημα για να στηριχθεί η πεποίθηση ότι οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να ελέγξουν απευθείας τον πληθωρισμό, με ελάχιστες ή μηδαμινές απώλειες εισοδήματος. Ο ισχυρισμός αυτός, όπως δείξαμε και παραπάνω, δεν ευσταθεί. Δεν μπορεί να υπάρξει σημαντική αύξηση των επιτοκίων που να επηρεάσει πτωτικά τον πληθωρισμό χωρίς να θίξει σοβαρά το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, δηλαδή, χωρίς να προκαλέσει μια μικρή ή μεγάλη ύφεση. 

Τρίτον, το κρίσιμο ζήτημα με την αύξηση των επιτοκίων σε αυτήν την συγκυρία, δεν είναι τόσο το αν το 0 γίνει 0,5%, 0,75%, 1,5% ή 2% και μείνει εκεί για καιρό, αλλά το πότε θα χτυπηθεί το σημείο καμπής της οικονομίας από τις συνεχόμενες αυξήσεις τους. Στην ευρωπαϊκή ένωση έχουμε ένα σύνολο αλληλοεξαρτώμενων οικονομιών που καθεμιά ξεχωριστά είναι ένα πολύπλοκο σύστημα θετικών και αρνητικών αναδράσεων. Είναι πιθανό κάποια διαδοχική αύξηση των επιτοκίων να «χτυπήσει» το σημείο καμπής μιας οικονομίας και να προκαλέσει αλυσιδωτή αντίδραση στις υπόλοιπες.

Τέταρτον, η δραστική αύξηση των επιτοκίων είναι πιθανότερο να επηρεάσει τις τιμές τομέων με κυκλικότητα που όμως δεν επικαλύπτονται με τους τομείς που πραγματικά βρίσκονται πίσω από την μεγάλη αύξηση των τιμών σε βασικά εμπορεύματα που εισέρχονται σε όλη την παραγωγή. 

Πέμπτον, θεωρώντας την κεντρική τράπεζα και τη νομισματική πολιτική αποκλειστικά υπεύθυνες για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού, είναι σαν να βάζουμε στην άκρη μια σειρά από πολιτικές ή διοικητικές παρεμβάσεις που σίγουρα είναι αποτελεσματικότερες και πιο εύστοχες. Τα υψηλά ενοίκια μόνο με μια άλλη στεγαστική πολιτική και έλεγχο της αγοράς μπορούν να μειωθούν. Οι τιμές της ενέργειας μόνο με μια σειρά βραχυπρόθεσμών και μακροπρόθεσμων μέτρων και πολιτικών μετατόπισης σε άλλο ενεργειακό μοντέλο μπορούν να μειωθούν. 

Έκτον, η ΕΚΤ δεν μπορεί να ακολουθήσει τους βηματισμούς της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ (η τελευταία αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων κατά 75 μονάδες βάσης είναι επιμονή σε μια επιθετική στρατηγική απέναντι στο εσωτερικό ταξικό μέτωπο που περνάει και στους υπόλοιπους καπιταλιστικούς πόλους) χωρίς να χτυπήσει και να διαπεράσει το σημείο καμπής των ευρωπαϊκών οικονομιών προς την ύφεση. Η ΕΚΤ δεν μπορεί να έχει τον πλήρη έλεγχο των συνεπειών του δικού της βηματισμού και των διαδοχικών αυξήσεων των επιτοκίων. Με δεδομένο ότι η μετάδοση της νομισματικής πολιτικής, μέσα από τα κανάλια της ρευστότητας, διαρκεί 24 μήνες και ίσως και παραπάνω, είναι δυνατόν κάποια από τις διαδοχικές αυξήσεις να «χτυπήσει» το σημείο καμπής, να διαλύσει την «ομοιοστασία» του οικονομικού συστήματος και η ΕΚΤ να συνεχίζει, αμέριμνη χωρίς δεδομένα, τις διαδοχικές αυξήσεις των επιτοκίων. Η ΕΚΤ ισχυρίζεται πως είναι εξαρτημένη από τα δεδομένα για το μέγεθος και τη συχνότητα των αυξήσεων στις οποίες προχωρεί. Το ερώτημα είναι το πότε θα λάβει τα δεδομένα της καμπής της οικονομίας για να «πατήσει» φρένο. Φαίνεται επίσης πως είναι εξαρτημένη και από τα δεδομένα της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ. Οι δύο ομάδες δεδομένων «θολώνουν» την ορατότητά της και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες αποφασίζει τις αυξήσεις. 

Στο σύνολό τους, τα έξι σημεία κριτικής οδηγούν στην εκτίμηση πως με τη συμβατική νομισματική πολιτική θα χρειαστούν ιστορικά ανεπανάληπτες αυξήσεις των επιτοκίων για να μειωθεί ο σημερινός πληθωρισμός με αυτά τα χαρακτηριστικά που διαθέτει. Τα αποτελέσματα της νομισματικής πολιτικής θα διαχυθούν στην οικονομία μέσω της δραματικής μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος, αφού πρώτα αλλάξουν, εξίσου δραματικά, οι συνθήκες ρευστότητας. Και όλα αυτά εφόσον συνεχιστούν οι διαδοχικές αυξήσεις των επιτοκίων, που απ’ ό,τι φαίνεται θα συνεχιστούν. 

Με δεδομένη αυτήν την νομισματική πολιτική τί πρέπει να σκεφτούμε ως αριστερές, οικολογικές και εργατικές συλλογικότητες; 

1. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χάσει τον έλεγχο της ενεργειακής της βάσης. Αυτό είναι κάτι που δεν αναστρέφεται εύκολα και γρήγορα. Ούτε όμως διαθέτει, για την ώρα, στρατηγική για τον επανέλεγχό της. Με δεδομένα την απουσία του ελέγχου της ενεργειακής βάσης και της στρατηγικής επανελέγχου της, η μόνη διέξοδος είναι η μεσομακροπρόθεσμη πειθάρχηση των ίδιων των ευρωπαϊκών κοινωνιών στη συνήθεια της έλλειψης και στην εγκράτεια. Τι μπορεί να πάει απέναντι σε αυτό; 

Μια πολιτική εξοικονόμησης και οικολογικής μετατροπής του παραγωγικού και καταναλωτικού μοντέλου είναι η απάντηση. Η εξοικονόμηση δεν είναι εγκράτεια αλλά άλλου είδους ευημερία, σε ένα άλλο οικολογικό και ενεργειακό πρότυπο παραγωγής. 

2. Η ΕΚΤ, παρά τα προβλήματα αξιοπιστίας, παραμένει στον ρόλο του κεντρικού σχεδιαστή της καπιταλιστικής οικονομίας της Ευρωζώνης. Η ΕΚΤ έχει να αντιμετωπίσει πολυπλοκότερα προβλήματα από οποιαδήποτε άλλη κεντρική τράπεζα της Δύσης. Παραμένει όμως ο βασικός θεσμός του συνολικού κεφαλαίου στην ΕΕ. Το ότι αναγκάζεται να παρέμβει σταδιακά αντιστρέφοντας την νομισματική πολιτική, από διευκολυντική σε όλο και πιο περιοριστική, σημαίνει ότι το σύστημα των αγοραίων τιμών δεν μπορεί να ρυθμίσει τον άναρχο χαρακτήρα των καπιταλιστικών οικονομιών. Μαζί με την απώλεια του ελέγχου της ενεργειακής βάσης παρακολουθούμε και την κατάρρευση μιας σειράς αγορών προϊόντων και υπηρεσιών. Η αριστερά και το εργατικό κίνημα θα πρέπει να εντάξουν και τις κεντρικές τράπεζες (όχι μόνο τους εργοδότες και τις κυβερνήσεις) στους αποδέκτες της λαϊκής δυσαρέσκειας και πίεσης. Οι εργαζόμενες τάξεις χρειάζονται και αυτές έναν κεντρικό και δημοκρατικό θεσμό προγραμματισμού στο πλαίσιο μιας άλλης οργάνωσης της οικονομίας. 

Οι κεντρικές τράπεζες θα έπρεπε να πολιτικοποιηθούν, εκ νέου, μη χάνοντας την ανεξαρτησία τους στη χάραξη της νομισματικής πολιτικής. Απλά, η ανεξαρτησία τους τώρα θα πρέπει να είναι απέναντι στα συμφέροντα του κεφαλαίου. 

3. Η κεντρική τράπεζα μπορεί να είναι ο κεντρικός σχεδιαστής της καπιταλιστικής οικονομίας, αλλά δεν μπορεί να επιτύχει την σταθερότητα των τιμών και τη γενικότερη ρύθμιση αυτής της οικονομίας απλά πατώντας το «κουμπί» της αύξησης των επιτοκίων ή της «εκτύπωσης» χρήματος. Η νομισματική πολιτική δεν είναι κατάλληλη πολιτική για όλες τις περιπτώσεις οικονομικών ρυθμίσεων και θα πρέπει να αντικατασταθεί από ένα φάσμα πολιτικών παρεμβάσεων σε κρίσιμους τομείς. 

Μια αριστερή οικονομική πολιτική δεν θα πρέπει να ενδιαφέρεται, πρωτίστως, για την σταθερότητα των τιμών αλλά για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού των λαϊκών τάξεων. Και η αντιμετώπιση του πληθωρισμού των λαϊκών τάξεων απαιτεί μια σειρά από συγκεκριμένες οικονομικές πολιτικές και όχι την ταξικά ιδιοτελή εμμονή στη νομισματική πολιτική.

4. Στο επίπεδο των κρατών-μελών της Ευρωζώνης, οι εθνικές κεντρικές τράπεζες μπορούν να αποκτήσουν πολιτικό ρόλο και να πάψουν να είναι παραρτήματα της ΕΚΤ. Μια αριστερή και ριζοσπαστική πολιτική δεν πρέπει να είναι υπέρ των αυξήσεων των επιτοκίων. Δεν πρέπει να είναι όμως και υπέρ των μηδενικών επιτοκίων, όταν τα τελευταία χρησιμεύουν μόνο για να υπάρχει άνετη πρόσβαση του κεφαλαίου στη χρηματοδότηση κάθε είδους περιουσιακών στοιχείων και τίτλων. Οι πολιτικές των εθνικών κεντρικών τραπεζών θα πρέπει να προτεραιοποιήσουν άλλα εργαλεία. Η πολιτική των υψηλών επιτοκίων της ΕΚΤ, καθώς και ο τρόπος που το επιχειρεί σταδιακά, θα μειώσει το διαθέσιμο εισόδημα, κυρίως των λαϊκών νοικοκυριών, θα περιορίσει τη ρευστότητα και θα χρησιμοποιήσει ξανά το χρέος ως μοχλό πειθάρχησης και κανονικοποίησης των οικονομικών σχέσεων. Η αντίπαλη πολιτική σε όλα αυτά είναι η διάθεση όλο και περισσότερου χώρου προστασίας από τις αγορές και τον πιστωτικό κίνδυνο. 

Η εθνική κεντρική τράπεζα, σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, θα μπορούσε να ανακατευθύνει την πίστωση σε χρήσιμους κοινωνικά σκοπούς και να χρηματοδοτήσει, με αγορά περιουσιακών στοιχείων, τις επενδύσεις που απαιτούνται για την αλλαγή του παραγωγικού και ενεργειακού μοντέλου, όπως και τις επενδύσεις που απαιτούνται για την οικολογική μετάβαση της οικονομίας. 

5. Συχνά, το επιθετικό χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο έχει τη μορφή της απειλής κλεισίματος των επιχειρήσεων ή των τραπεζών λόγω κεφαλαιακών αδυναμιών. Κατά την κρίση του 2008 κινδύνευαν οι τράπεζες και οι καταθέσεις. Σήμερα κινδυνεύουν οι μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις ενέργειας, λόγω αύξησης του κόστους της αντιστάθμισης κινδύνου και φυσικά μαζί με αυτές κινδυνεύουν και εκατομμύρια χρήστες ηλεκτρικού ρεύματος. Η κεντρική τράπεζα χρησιμοποιεί αυτήν την απειλή για να δικαιολογήσει τεράστιες παρεμβάσεις διάσωσης εμπορικών τραπεζών και άλλων ιδιωτικών επιχειρήσεων από την πτώχευση. 

Μια αριστερή δύναμη ανατροπής και ρήξης δεν θα πρέπει να την ενδιαφέρει η διάσωση των ιδιωτικών επιχειρήσεων όσο η διάσωση των κοινωνικά χρήσιμων λειτουργιών αυτών των επιχειρήσεων. Στο πλαίσιο μιας άλλη πολιτικής ρευστότητας, θα μπορούσε να διαχωριστεί η επιχείρηση, ως χρηματοπιστωτικός τίτλος, από την λειτουργία που εκτελεί. Η μία μπορεί να κλείσει, η άλλη δεν μπορεί να κλείσει. Οι κεντρικές τράπεζες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τις συνθήκες ρευστότητας για τη συνέχιση της παραγωγής και διανομής ρεύματος από την μερίδα της επιχείρησης που διατηρείται για να παράγει κοινωνικές λειτουργίες. Μπροστά στο μέγεθος της κρίσης που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν αρκούν οι ρυθμίσεις των αγορών ενέργειας. Απαιτείται και ένα άλλο εταιρικό μοντέλο τραπεζικής και ενεργειακής επιχείρησης, παράλληλα, με τον δημοκρατικό επανασχεδιασμό της οικονομίας.

_______

1 https://jacobin.com/2016/01/federal-reserve-interest-rate-increase-janet-yellen-inflation-unemployment/

2 https://www.bis.org/publ/qtrpdf/r_qt2209b.htm

3 http://jwmason.org/slackwire/inflation-interest-rates-and-the-fed-a-dissent/

4 https://braveneweurope.com/marc-beckmann-the-ecb-doubles-down-on-misguided-interest-rate-hike

5 https://cepr.org/voxeu/columns/looking-under-hood-two-faces-inflation

6 https://www.federalreserve.gov/econres/notes/feds-notes/overview-of-the-changes-to-the-frb-us-model-2018-accessible-20181207.htm#fig2

7 Βασικά εμπορεύματα με την έννοια ότι παρεμβαίνουν σε όλο το φάσμα της παραγωγής, η ενέργεια διότι τίποτα δεν παράγεται χωρίς ενέργεια και τα τρόφιμα μέσω της εργατικής δύναμης που επίσης τίποτα δεν παράγεται χωρίς αυτήν.  

8 https://www.youtube.com/watch?v=Hun1ZfZBnHA

9 https://www.fortunegreece.com/article/lagarde-ipsiloteros-tou-anamenomenou-o-plithorismos-to-epitokio-tha-gini-pio-perioristiko/

10 Όπως παραπάνω

11 http://jwmason.org/slackwire/inflation-interest-rates-and-the-fed-a-dissent/

12 https://www.insider.gr/oikonomia/243612/fed-o-paoyel-epimenei-sta-ypsila-epitokia-gia-ton-plithorismo-stis-ipa

13 https://jwmason.org/slackwire/at-jacobin-socializing-finance/

 

Πηγή: https://commune.org.gr/i-polyplevri-krisi-oi-politikes-ton-kentrikon-trapezon-kai-i-aristera/?fbclid=IwAR03o19Fc9tyfVcBwfHLaujW8OJC08_wW3JjjUt-zDfLIsM5ds-QJ41Etk8




Οι φυλακισμένοι Τροτσκιστές για το Φασισμό

Φυλακή Βερχνεουράλσκ, 1933

του Θόδωρου Κουτσουμπού

[ Το Σάββατο 24 Σεπτέμβρη, στη Λέσχη Σπάρτακος συμμετείχαμε στην παρουσίαση της μπροσούρας “Η φασιστική στροφή στη Γερμανία. Ένα ανέκδοτο κείμενο των τροτσκιστών από τις φυλακές του Βερχνιεουράλσκ”. Εισηγητές ήταν ο Κωστής Πλεύρης (ΟΚΔΕ-Σπάρτακος), ο Σταμάτης Καραγιαννόπουλος (Κομμουνιστική Τάση) και ο Θεόδωρος Κουτσουμπός (ΕΕΚ). Ακολούθησε συζήτηση με συμμετοχή αρκετών συντρόφων. Το παρακάτω κείμενο αποτελεί τη βάση της εισήγησης του Θόδωρου Κουτσουμπού. ]

Η Φασιστική στροφή στη Γερμανία, εκδόσεις Πρωτοποριακή Βιβλιοθήκη, γραμμένη από τους Τροτσκιστές φυλακισμένους στη φυλακή Βερχνεουράλσκ τον Απρίλη του 1933

Η φυλακή του Βερχνεουράλσκ

1. “Η επανάσταση”, έγραφε ο Λέον Τρότσκυ, “θα ανοίξει όλα τα μυστικά συρτάρια, θα αναθεωρήσει τις δίκες, θα αποκαταστήσει τους συκοφαντημένους, θα στήσει μνημεία στα θύματα, θα ρίξει αιώνιο ανάθεμα στους δήμιους. Ο Στάλιν θα εξαφανιστεί από τη σκηνή κάτω από το βάρος των εγκλημάτων του, σαν ο νεκροθάφτης της επανάστασης και η πιο απαίσια μορφή της Ιστορίας.” (Λέον Τρότσκι, Τα Εγκλήματα του Στάλιν, Αλλαγή, σελ. 311).

Όχι μόνο ο Στάλιν σαν πρόσωπο, αλλά ολόκληρο το σύστημα γραφειοκρατικής απολυταρχίας που κωδικοποιείται με το όνομα Σταλινισμός, το σύστημα που επιβλήθηκε στο σοβιετικό κράτος – δημιούργημα της πρώτης στον κόσμο προλεταριακής σοσιαλιστικής επανάστασης.

Σε έναν κόσμο σε διαρκή κίνηση και αλλαγή, σε μια εποχή με έντονους σπασμούς αλλά και επαναστατικές εκπλήξεις, ο χρόνος, ο πιο επαναστατικός παράγοντας στην ιστορία, Πανγεννήτωρ και Πανδαμάτωρ στην αρχαιοελληνική μυθολογία, πάντα βρίσκει ρωγμές και περάσματα, ακόμη και μέσα από τους υψηλούς και φαρδείς τοίχους των φυλακών, για να φωτίζει την αλήθεια. Οι παραποιήσεις, διαστρεβλώσεις, παραχαράξεις, τα ψέματα και οι συκοφαντίες των μηχανισμών καταπίεσης, στο τέλος δεν θα μπορέσουν να αποκρύψουν την αλήθεια, ούτε μπορούν να αποφύγουν τη Νέμεση της Ιστορίας.

Το βιβλιαράκι (μπροσούρα) που παρουσιάζουμε απόψε, με ένα κείμενο των φυλακισμένων τροτσκιστών για το φασισμό, γραμμένο μέσα στις φυλακές του Βερχνεουράλσκ την 1η Απρίλη του 1933, αμέσως μετά τη νίκη του Χίτλερ στη Γερμανία, είναι εξαιρετικά διαφωτιστικό, από πολλές σκοπιές.

Τον Φεβρουάριο του 2018, σε εργασίες που εκτελούνταν στη φυλακή Βέρχνεουράλσκ, στα νότια Ουράλια της Ρωσίας, ανακαλύφθηκε μια κρύπτη, κάτω από τις σανίδες του δαπέδου στο θάλαμο αρ. 312, με 30-35 χειρόγραφα ντοκουμέντα φυλακισμένων μελών της Τροτσκιστικής Αριστερής Αντιπολίτευσης των ετών 1932-1933. Τα περισσότερα από αυτά είχαν γραφτεί σε σημειωματάρια. Ένα από αυτά τα ντοκουμέντα αποτελεί το περιεχόμενο της παρούσας μπροσούρας για τον φασισμό.

Η ανακάλυψη των εγγράφων αυτών έχει εξαιρετική σημασία:

Δείχνει ότι μέσα στις φυλακές της σταλινικής καταπίεσης, υπήρχαν μαχητές αγωνιστές, σκεπτόμενοι άνθρωποι, με σπουδαίες πολιτικές ιδέες και αναλύσεις. Μαχητές που μέσα στις φυλακές διατηρούσαν και ανέπτυσσαν την επαναστατική σκέψη, παρά και ενάντια στο καθεστώς της απολυταρχίας που κτιζόταν πάνω στο λαβωμένο σώμα του κράτους του Οκτώβρη.

Εκείνα τα χρόνια, μετά το 1927 και την εξορία του Τρότσκυ στην Άλμα Άτα και μετά στο νησάκι Πρίγκηπος στην Τουρκία, εκατοντάδες, χιλιάδες, και συνολικά εκατομμύρια αγωνιστές, ρίχτηκαν στις φυλακές. Το 1933 οι φυλακισμένοι στο Βερχνεουράλσκ αριθμούσαν μερικές εκατοντάδες, από 200 έως 450 (ο Πιέρ Μπρουέ, στο Τροτσκιστές στη Σοβιετική Ένωση, υπολογίζει σε 200 με 250 τους φυλακισμένους στη φυλακή του Βερκχεουράκσκ το 1930, εκ των οποίων οι 120 δήλωναν ότι ανήκουν στην Αριστερή Αντιπολίτευση)… Το σοβιετικό θερμιδόρ εξελισσόταν σε βοναπαρτισμό και ανοικτή αντεπανάσταση. Οι Μπολσεβίκοι-Λενινιστές, οι οπαδοί του Τρότσκυ, ήταν οι πρωτοπόροι μαχητές και μέσα στις φυλακές, και η πιο συγκροτημένη ομάδα, οργανωμένοι σε πυρήνες και αχτίδες, εξέδιδαν χειρόγραφες εφημερίδες, είχαν οργανώσει δίκτυο επικοινωνίας μεταξύ τους και με άλλες φυλακές και με την οργάνωση της Διεθνούς Αριστερής (Κομμουνιστικής) Αντιπολίτευσης στο εξωτερικό, όπου έστελναν και λάμβαναν κείμενα με πληροφορίες, καταγγελίες και αναλύσεις.

Δελτίο της Αντιπολίτευσης, στα ρωσικά, στο εξωτερικό το 1933

Μέχρι την ανακάλυψη των ντοκουμέντων κάτω από το πάτωμα της φυλακής του Βερχνεουράλσκ, μόνο ένα μικρό μέρος της φιλολογίας της Τροτσκιστικής Αντιπολίτευσης που γράφτηκε μέσα στη Σοβιετική Ένωση αυτή την περίοδο ήταν γνωστό. Η σταλινική μυστική αστυνομία, OGPU-NKVD, έκανε ό,τι μπορούσε για να καταστρέψει τα έγγραφα που παρήγαγαν οι Τροτσκιστές. Μόνο λίγα ντοκουμέντα και μηνύματα μπόρεσαν να περάσουν πέρα από τα σύνορα, και μερικά δημοσιεύτηκαν στο Δελτίο των Μπολσεβίκων-Λενινιστών, της Αριστερής Αντιπολίτευσης (Бюллетень Оппозиции, большевиков-ленинцев), το οποίο εξέδιδε ο Λέον Τρότσκυ, με τη φροντίδα, κυρίως, του γιου του, Λεβ Σεντόφ.

Όπως σημείωναν σε άρθρο τους οι Βλαντιμίρ Βολκόφ και Κλάρα Βέις (που έχει δημοσιευτεί στη Νέα Προοπτική):

« Η ανακάλυψη αυτών των εγγράφων έχει μεγάλη ιστορική και πολιτική σημασία. Τα περιεχόμενα των τριών εγγράφων που έχουν δημοσιευθεί μέχρι στιγμής αποτελούν ισχυρή δικαίωση της δεκαετούς πάλης του Τροτσκιστικού κινήματος, το οποίο ίδρυσε την Τέταρτη Διεθνή το 1938, εναντίον του αντεπαναστατικού σταλινισμού. Η δημοσίευσή τους αποτελεί σημαντικό πλήγμα για τις σταλινικές και τις μετασοβιετικές σχολές πλαστογραφίας, οι οποίες, εδώ και δεκαετίες, έχουν προσπαθήσει να συκοφαντήσουν, να μειώσουν και να αποσιωπήσουν το Τροτσκιστικό κίνημα.
Τα έγγραφα επιβεβαιώνουν ότι η Αριστερή Αντιπολίτευση, ακόμα και μετά την εκδίωξή της από το Κομμουνιστικό Κόμμα και την φυλάκιση των μελών της, παρέμεινε μια τεράστια δύναμη. Όπως σημείωσε ο ιστορικός Αλεξάντερ Φοκίν, ο οποίος διδάσκει στο κρατικό πανεπιστήμιο του Τσελιαμπίνσκ και είναι μεταξύ εκείνων που εργάζονται για τη δημοσίευση αυτών των εγγράφων :
“Στην ιστοριογραφία, έχει εδραιωθεί η άποψη ότι μετά το 1927, μετά την ήττα του Τρότσκι, η Αριστερή Αντιπολίτευση στη Ρωσία έπαυσε de facto να υπάρχει. Αλλά αυτή η ανακάλυψη αποδεικνύει ότι ακόμη και η σταλινική φυλακή δεν θα μπορούσε να σπάσει αυτούς τους ανθρώπους. Οργανώθηκαν και συνέχισαν τον αγώνα. Με βάση τα χειρόγραφα, είναι σαφές ότι προσπαθούσαν πράγματι να δημιουργήσουν ένα συγκεκριμένο εναλλακτικό πρόγραμμα για την ανάπτυξη της ΕΣΣΔ.”»

Η Αριστερή Αντιπολίτευση εμφανίστηκε το φθινόπωρο του 1923, ζώντος του Λένιν, μετά την αποτυχημένη, λόγω της γραφειοκρατικής καθοδήγησης της Κομιντέρν και του ΚΚΓ, γερμανικής επανάστασης. Ήδη, στο εσωτερικό του νεότευκτου εργατικού κράτους, απομονωμένου από την ιμπεριαλιστική περικύκλωση, είχαν αναπτυχθεί ισχυρά γραφειοκρατικά φαινόμενα. Είναι γνωστό, και καλά τεκμηριωμένο, και υπάρχουν τα Άπαντα του Λένιν και στα ελληνικά, ιδίως στους τόμους 45 και 54, όλα τα στοιχεία που τεκμηριώνουν την οξύτατη πάλη του Λένιν, σε συμμαχία με τον Τρότσκυ, ενάντια στη γραφειοκρατία, η οποία βρήκε τον εκφραστή της στο πρόσωπο του παλιού επαναστάτη (στη “μολυβένια ουρά της επανάστασης”) Ιωσήφ Στάλιν. Και είναι γνωστό, ότι στην περίφημη Διαθήκη, ο Λένιν προτείνει την αντικατάσταση του Στάλιν από τη θέση του γενικού γραμματέα (μια θέση που μέχρι τότε είχε κυρίως διοικητικό ρόλο, αλλά με τον Στάλιν απέκτησε τρομερές υπερεξουσίες).

Δεν μπορούμε στην παρούσα βιβλιοπαρουσίαση να αναφερθούμε στην πορεία διαμόρφωσης της Αριστερής Αντιπολίτευσης που αργοτερα εξελίχθηκε αργότερα σε Διεθνή Αριστερή Αντιπολίτευση και Διεθνή Κομμουνιστική Αντιπολίτευση και στα μεγάλα πολιτικά ζητήματα για τα οποία πάλεψε. Ας σημειώσουμε όμως ότι έδιναν ένα εναλλακτικό σχέδιο για την πορεία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στο εσωτερικό της νεαρής Σοβιετικής Ένωσης, όσο και για την πορεία του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος και είναι σημαντικό να γνωρίζουμε αυτό το κομβικό σημείο της ιστορίας της γέννησης του κινήματος των Μπολσεβίκων-Λενινιστών, του κινήματος που σήμερα προσδιορίζεται ή αυτοπροσδιορίζεται ως τροτσκισμός.

Υπάρχουν πλήθος ιδέες που αναπτύσσονται εκείνη την περίοδο και εν πολλοίς στα Τετράδια των φυλακισμένων, για την αντιπαράθεση της θεωρίας της διαρκούς επανάστασης στο “σοσιαλισμό σε μία μόνο χώρα”, για την πορεία της ΝΕΠ, το οικονομικό σχέδιο, για την προσεκτικά σχεδιασμένη ανάπτυξη της βιομηχανίας χωρίς να τραυματίζει τη σχέση προλεταριάτου/αγροτιάς, την εθελοντική ανάπτυξη κολεκτιβοποιημένης γεωργίας, για την στρατηγική της Κομμουνιστικής Διεθνούς και τα μαθήματα από τη χαμένη Γερμανική επανάσταση του 1923 και 1924, την Κινέζικη επανάσταση του 1927, τη Γενική απεργία στην Αγγλία το 1926. Ακόμη για την σχέση της τέχνης με την επανάσταση, ενάντια στην ποδηγέτηση της τέχνης από τις ντιρεκτίβες του λεγόμενου σοσιαλιστικού ρεαλισμού που λίγο αργότερα θεσμοθετήθηκε επισήμως…

2. Εδώ θα περιοριστούμε στο καίριο ζήτημα της πάλης κατά του φασισμού, που αποτελεί, άλλωστε, το περιεχόμενο της μπροσούρας. Είναι ένα κομβικό ζήτημα που καθόρισε την πορεία της παγκόσμιας ιστορίας προς το φασισμό, τα κρεματόρια και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο – ζήτημα επίκαιρο ξανά σήμερα, όπως φαίνεται με τις εξελίξεις στη Σουηδία και Ιταλία, μέσα στις συνθήκες της πολύπλευρης και συνδυασμένης, ιστορικής και δομικής κρίσης του καπιταλισμού, των πολέμων και συνακόλουθων επαναστάσεων…

Η μπροσούρα των Σοβιετικών τροτσκιστών δείχνει ότι η ανάλυσή τους, μέσα από τη φυλακή του Βερχνεουράλσκ συμπίπτει, στα κύρια σημεία της με τις αναλύσεις και την (απεγνωσμένη) πάλη του Τρότσκι, εξόριστου στην Πρίγκηπο μέχρι το 1933, να επαναπροσανατολίσει το γερμανικό και παγκόσμιο προλεταριάτο, τα Κομμουνιστικά κόμματα και την Τρίτη Διεθνή, στη νικηφόρα αντιμετώπιση του φασισμού.

Χειρόγραφη μπροσούρα μέσα στη φυλακή, 1933. Τίτλος: H κατάσταση στη
χώρα  και τα καθήκοντα των Μπολσεβίκων – Λενινιστών

Το 1933 ήταν μια μεγάλη και αποφασιστική καμπή στην παγκόσμια ιστορία. Στη χώρα όπου το εργατικό κίνημα είχε τις μεγαλύτερες κατακτήσεις, ισχυρότατα συνδικάτα, το ισχυρότερο σοσιαδημοκρατικό κόμμα και το ισχυρότερο κομμουνιστικό κόμμα εκτός Σοβιετικής Ένωσης, με εκατοντάδες χιλιάδες μέλη, με χιλιάδες ένοπλους μαχητές, με εκατομμύρια ψηφοφόρους-οπαδούς, ο ναζισμός κατάλαβε την εξουσία. Να σημειωθεί ότι ο στρατιωτικός βραχίονας του KPD, η Kampfund gegen den Faschismus (Aγωνιστική Ένωση ενάντια στο Φασισμό) στα τέλη του 1931 αριθμούσε περί τις 100.000 μέλη. Στο Bερολίνο διέθετε περισσότερα από 7.000 μέλη. Yπήρχαν περιοχές στο Bερολίνο, όπως το Neukölln και το Treptow, με πάνω από 400.000 κατοίκους, που ήταν κάτω από τον έλεγχο του KPD. Tο SPD (το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα) είχε επίσης μια αντίστοιχη μαχητική οργάνωση, την Reichsbanner (Σημαία του Pάιχ) που αριθμούσε πάνω από 500.000 μέλη. Aρχικά, η Reichsbanner φτιάχτηκε για να υπερασπίσει τη «δημοκρατία» από την «απειλή του μπολσεβικισμού» όμως αργότερα υποχρεώθηκε να συγκρουστεί με τους φασίστες.

Oι αντιφασιστικές δυνάμεις ήταν σαφώς υπέρτερες από τις ναζιστικές. Tο 1929 το ναζιστικό NSDAP δήλωνε 130.000 μέλη (αριθμός μάλλον φουσκωμένος), όμως την ίδια χρονιά το KPD είχε 135.160 μέλη και στα τέλη του 1931 381.000 μέλη.

Aπό άποψη εκλογικής ισχύος και αποδοχής σε ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας στις εκλογές του Mαΐου 1924 το KPD παίρνει το 12,6% των ψήφων, το SPD 20,5%, οι εθνικοσοσιαλιστές 6,5%. Στις εκλογές του Mαΐου 1928 το SPD παίρνει το 29,8%, το KPD 10,6%, οι εθνικοσοσιαλιστές (NSDAP) μόλις 2,6%. H εκτίναξη των ναζί έρχεται τη χρονιά της μεγάλης ανεργίας. Στις εκλογές της 14ης Σεπτεμβρίου 1930 αυξάνουν τις έδρες τους στο Pάιχσταγκ από 12 σε 107 κερδίζοντας 6,4 εκατομμύρια ψήφους (από 810.100 ψήφους που είχαν στις προηγούμενες εκλογές) και ποσοστό 18,3%. Tην ίδια στιγμή, οι ψήφοι στο KPD αυξάνονται από 3,2 σε 4,6 εκατομμύρια (ποσοστό 13,1%), ενώ το SPD κερδίζει 8,6 εκατομμύρια ψήφους (24,5%). O Tρότσκι κρούει αγωνιωδώς τον κώδωνα του κινδύνου, αλλά οι σταλινικοί ηγέτες πανηγυρίζουν ικανοποιημένοι για την αύξηση των ψήφων τους κατά 44% και δεν βλέπουν τη δυναμική του 8πλασιασμού του αριθμού των ναζιστικών ψήφων. Aντίθετα, κατηγορούν τον Tρότσκι για ηττοπάθεια!

Στις 30 Ιανουαρίου 1933, αν και το ναζιστικό κόμμα ήταν μειοψηφία (συγκέντρωνε μόλις το 33%) σε συνεργασία με το Γερμανικό Εθνικό Λαϊκό Κόμμα, τους εθνικιστές Χαλυβδόκρανους, και με μεσολάβηση του πρώην στρατιωτικού και πρώην πρωθυπουργού φον Πάπεν, ο Χίτλερ διορίστηκε, από τον  πρόεδρο Χίντεμπουργκ, Καγκελάριος. Ο Χίντεμπουργκ είχε αναδειχθεί πρόεδρος με τις ψήφους των Σοσιαλδημοκρατών, στη βάση της πολιτικής του “μικρότερου κακού”.

Η άνοδος των ναζί στην εξουσία, στις 30 Ιανουαρίου και στις μετέπειτα εβδομάδες δεν συνάντησε αντιστάσεις, δεν συνοδεύτηκε καν από μια γενική απεργία. Όταν μια απεργία εξαγγέλθηκε, στις 5 Μάρτη, ήταν πλέον αργά και δεν πραγματοποιήθηκε καν απεργία ή κάποια άλλη αντίσταση. Ήταν μια επονείδιστη ήττα χωρίς μάχη. Μετά την έφοδο στον ουρανό με την Οκτωβριανή επανάσταση του 1917, η κυριαρχία του ναζισμού το 1933 σηματοδοτούσε την μεγαλύτερη ιστορική ήττα του γερμανικού και του παγκόσμιου προλεταριάτου. Συγχρόνως έθετε σε κίνηση τις μηχανές για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

3. Οι φυλακισμένοι τροτσκιστές γράφουν το κείμενό τους την 1 Απριλίου 1933, δύο μήνες μετά την ανάδειξη του Χίτλερ ως καγκελάριου στη Γερμανία, ένα σχεδόν μήνα από την προβοκάτσια με την πυρκαγιά στο Ράιχσταγκ και λίγες ημέρες μετά τους διωγμούς των κομμουνιστών και τα αντεργατικά και αντιδημοκρατικά μέτρα επιβολής της πιο στυγνής φασιστικής δικτατορίας. Παρά τις συνθήκες της φυλακής και της απομόνωσης, αυτοί οι μαχητές, πολλοί απ’ τους οποίους είχαν παλέψει για τη νίκη της Οκτωβριανής και στον εμφύλιο πόλεμο με τον Κόκκινο Στρατό για την απόκρουση των ιμπεριαλιστικών στρατιών, έχουν την διαύγεια σκέψης και τη μέθοδο που τους επιτρέπει για να συλλάβουν τη διεθνή φύση και τις διεθνείς συνέπειες της φασιστικής νίκης.

Το έγγραφο ξεκινάει (θέση 1) τοποθετώντας την άνοδο του ναζισμού στο πλαίσιο της κρίσης του παγκόσμιου καπιταλισμού:
«Το κρατικά οργανωμένο, αντεπαναστατικό πραξικόπημα που μόλις συνέβη στη Γερμανία -η αντεπανάσταση του Μαρτίου- είναι ένα γεγονός μέγιστης ιστορικής σημασίας. Ο ιμπεριαλιστικός παγκόσμιος πόλεμος δεν επέλυσε τις αντιφάσεις της καπιταλιστικής κοινωνίας. Αντιθέτως, τις παρόξυνε,  τις εμβάθυνε και τις ανέβασε σε  ανώτερο επίπεδο.» Και στη θέση 2: «Η παγκόσμια οικονομική κρίση κλόνισε βαθιά τα θεμέλια της καπιταλιστικής κοινωνίας. Ακόμη και ένας ιμπεριαλιστικός Λεβιάθαν όπως οι ΗΠΑ, σείστηκε από τα χτυπήματά της.» Αντιλαμβάνονται ότι η νίκη του φασισμού συνιστά στρατηγική ήττα για το παγκόσμιο εργατικό κίνημα και συγχρόνως απειλή πολέμου κατά της ΕΣΣΔ – την οποία, παρά τη γραφειοκρατικοποίηση, δηλώνουν αποφασισμένοι να υπερασπίσουν, συμπίπτοντας με την πολιτική γραμμή του Τρότσκυ.

Ομάδα φυλακισμένων τροτσκιστών

Σημαντικό μέρος του ντοκουμέντου ασκεί κριτική στην πολιτική του Γερμανικού Κομμουνιστικού Κόμματος (KPD) και της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Επιτίθεται με οξύτητα στην ηγεσία του KPD για τις ψευδαισθήσεις που δημιούργησε για τα δήθεν «σοσιαλιστικά» στοιχεία του προγράμματος του Εθνικοσοσιαλισμού, γιατί προσανατόλισε τους Γερμανούς εργάτες περισσότερο προς το ναζιστικό κόμμα, γιατί θεωρούσε την άνοδο του φασισμού ως «αριστερή ριζοσπαστικοποίηση των μαζών», ενώ, αντίθετα, καταπολεμούσε με μένος την τακτική του ενιαίου μετώπου των κομμουνιστών εργατών με τους σοσιαλδημοκράτες εργάτες, χαρακτηρίζοντας το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα ως σοσιαλφασιστικό. Σημειώνεται:
«Η επαναστατική φλυαρία της Κομμουνιστικής Διεθνούς έκρυψε σε τέτοιο βαθμό το αληθινό της πρόσωπο από τους εργάτες, ώστε ήταν ελάχιστα πιθανό να τολμήσουν να εκφράσουν πολλοί κομμουνιστές ανοιχτά τον φόβο τους ότι, ακριβώς τη στιγμή του φασιστικού πραξικοπήματος, η μάζα των έξι εκατομμυρίων κομμουνιστών θα έμενε παθητικός μάρτυρας αυτού του πραξικοπήματος. Όμως αυτό ακριβώς έγινε. Οι ηγέτες της Κομμουνιστικής Διεθνούς συνθηκολόγησαν μπροστά στο φασισμό, παραλύοντας έτσι, όλη την αντίσταση της εργατικής τάξης… Κι έτσι, το έτος 1933 θα καταχωρηθεί στην ιστορία πλάι πλάι στην ημερομηνία της 4ης Αυγούστου 1914» (όταν η Γερμανική Σοσιαλδημοκρατία ψήφισε τις πολεμικές πιστώσεις του Γερμανικού ιμπεριαλισμού για τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο). Αυτή η εκτίμηση, για το 1933, οδήγησε λίγες εβδομάδες αργότερα τον Τρότσκυ, όταν κανένα μάθημα δεν έβγαλε η ηγεσία της Κομιντέρν από την επονείδιστη ήττα, να ζητήσει τη δημιουργία νέου Κομμουνιστικού Κόμματος στη Γερμανία (τον Μάρτιο του 1933), και τη δημιουργία νέας επαναστατικής Διεθνούς (τον Ιούλιο) – της Τέταρτης Διεθνούς που θα αντικαθιστούσε την χρεοκοπημένη και εκφυλισμένη Τρίτη Διεθνή.

4. Στο ζήτημα της ανάλυσης του φασιστικού φαινομένου, οι φυλακισμένοι τροτσκιστές είχαν απείρως βαθύτερη ανάλυση από εκείνη των σταλινικών του KPD, του Στάλιν και της Κομιντέρν. Για την ακρίβεια, είχαν αντίθετη ανάλυση. Στη μπροσούρα συνδέουν την πάλη κατά του φασισμού με την ανάλυση του Τρότσκι, ήδη από το 1922. Τότε, στο 3ο (1921) και 4ο συνέδριο της Τρίτης Διεθνούς (1922) τέθηκε το ζήτημα της πάλης κατά του φασισμού, ενώ ο Τρότσκι διατύπωσε το δίλημμα-διακύβευμα της  μετέπειτα περιόδου, “κομμουνισμός ή φασισμός” (θέση 7).

Όμως, η γραφειοκρατική σκέψη, όπως και στα άλλα μεγάλα ζητήματα, καθιστούσε ανίκανες τις ηγεσίες του ΚPD και της Τρίτης Διεθνούς να διαμορφώσουν μια ορθή ανάλυση του φασιστικού φαινομένου και να οργανώσουν την πάλη εναντίον του.

Στην πραγματικότητα στην ηγεσία του KPD και της Kομιντέρν δεν είχαν καμμιά συνείδηση για την φύση του φασισμού. Oι θεωρητικές επεξεργασίες των Ιταλών κομμουνιστών, του Γκράμσι και του Tολιάτι (Έρκολι) το 1926, πήγαιναν παραπέρα την ανάλυση, αλλά μετά το 1928, η γοργά εκφυλιζόμενη Kομιντέρν τις έβαλε στην άκρη για να λανσάρει τη θεωρία του «σοσιαλφασισμού» και τη στρατηγική της «τρίτης περιόδου». Kατά τη θεωρία του σοσιαλφασισμού η σοσιαλδημοκρατία είναι δίδυμος αδελφός του φασισμού και μάλιστα πιο επικίνδυνος. Eξ ου, όλα τα πυρά στρέφονταν κατά των πιο επικίνδυνων εχθρών. Φυσικά, ακόμη πιο επικίνδυνος εχθρός και περισσότερο «φασίστες» ήταν οι εξ αριστερών κριτικοί του Στάλιν στην EΣΣΔ και στα τμήματα της Kομιντέρν, οι μπολσεβίκοι-λενινιστές κομμουνιστές που μαζί με τον Tρότσκυ αντιτάχθηκαν στη γραφειοκρατικοποίηση του πρώτου εργατικού κράτους στην ιστορία.

Στην πράξη, αυτή η (υπεραριστερή) πολιτική ενίσχυε την παγίδευση εκατομμυρίων εργατών στις τάξεις της ρεφορμιστικής σοσιαλδημοκρατίας, που είχε μετατραπεί σε κύριο στήριγμα του καπιταλισμού τόσο στην  καταστολή της εξέγερσης του Σπάρτακου, το Γενάρη του 1919, όταν με τη βοήθεια των ακροδεξιών Frikorps δολοφόνησαν την Ρόζα Λούξεμπουργκ, τον Καρλ Λήμπκνεχτ και 15.000 επαναστάτες εργάτες, όσο και σ’ όλη τη διάρκεια της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης.

Πόσο ελάχιστη συνείδηση υπήρχε για την καταστροφή που πλησίαζε φαίνεται στην εκτίμηση των αποτελεσμάτων των εκλογών του Σεπτεμβρίου 1930. H αύξηση των ψήφων στο KPD κατά 40% περίπου, από τα 3,2 εκατομμύρια στα 4,6 εκατομμύρια, έδωσε την αφορμή για πανηγυρισμούς στο γερμανικό κόμμα και την Kομιντέρν· αντίθετα, υποβαθμίστηκε πλήρως η εκτίναξη των φασιστών κατά 800%, στα 6,3 εκατομμύρια. H Rote Fahne, εφημερίδα του Kομμουνιστικού Kόμματος, την επομένη των εκλογών σχολίαζε τα αποτελέσματα ως την «αρχή του τέλους για τους νάτσηδες». Η υπεραισιοδοσία εναλλασσόμενη με την απαισιοδοξία, όπως και η εναλλαγή υπεραριστερών συνθημάτων με δεξιές στροφές, πάντοτε είναι χαρακτηριστικά του κεντρισμού και ακόμη περισσότερο του γραφειοκρατικού κεντρισμού.

Αν και ισχυρότερο από τους ναζιστές, και σε αριθμό ψήφων (τουλάχιστον μέχρι το 1930) και σε αριθμό ένοπλων μαχητών, το KPD είχει αφοπλιστεί πολιτικά και ιδεολογικά.

Ενώ η παραληρηματική εθνικιστική ναζιστική προπαγάνδα οργίαζε, το KPD παρεξέκλινε στον εθνικισμό. Στην προγραμματική διακήρυξη του κόμματος στις 24/8/1930, έθετε ζήτημα «εθνικής και κοινωνικής απελευθέρωσης του γερμανικού λαού» – σαν να ήταν η ιμπεριαλιστική Γερμανία αποικία. Aντιτασσόμενος στην προσαρμογή της ηγεσίας του KPD στον εθνικιστικό λόγο ο Tρότσκι προειδοποιούσε: «H πιο επικίνδυνη και πιο σφαλερή πολιτική είναι εκείνη που συνίσταται στην παθητική προσαρμογή στον εχθρό, στην προσπάθεια να του μοιάσουμε. Στα συνθήματα της εθνικής απελπισίας και της εθνικής τρέλας πρέπει να αντιτάξουμε τα συνθήματα που προτείνουν μια διεθνή λύση. Aλλά γι’ αυτό είναι απαραίτητο να αποτοξινώσουμε το κόμμα από το δηλητήριο του εθνικού σοσιαλισμού που το κυριότερο στοιχείο του είναι η θεωρία του σοσιαλισμού σε μια μόνη χώρα». (Λ. Tρότσκι, Γερμανία, ο φασισμός και το εργατικό κίνημα, σελ. 29, εκδ. Πρωτοποριακή Bιβλιοθήκη, 26 Σεπτέμβρη 1930).

Παρότι τα μέλη του KK Γερμανίας είναι εκείνα που έδιναν τις μάχες στο δρόμο, στις εργατικές συνοικίες και στα εργοστάσια κατά των ναζί, μπορεί κανείς να φανταστεί την σύγχυση των μελών του KK όταν έπαιρναν εντολές για οργάνωση κοινών απεργιών με τους ναζί, κοινών εκλογικών συγκεντρώσεων (μία από αυτές την περιγράφει με εξαιρετική ενάργεια ο Ντιέγκο Ριβέρα, ηγέτης τότε του ΚΚ Μεξικού) και οργάνωση του κοινού -«κόκκινου» για το KK, «μαύρου» για τους ναζί- δημοψηφίσματος για την ανατροπή του σοσιαλδημοκράτη προέδρου της Πρωσίας (9/8/1931) που όμως απέτυχε.

Υπήρχε πλήρης παρανόηση της φύσης του φασισμού. Σύμφωνα με τη διατύπωση του Στάλιν, που εκείνη την εποχή ήταν κανόνας απαράβατος:

«O φασισμός είναι η οργάνωση μάχης της μπουρζουαζίας που στηρίζεται στην ενεργή βοήθεια της σοσιαλδημοκρατίας. H σοσιαλδημοκρατία είναι αντικειμενικά η μετριοπαθής πτέρυγα του φασισμού». (Παράθεση από το Λ. Tρότσκι, Kαι Tώρα; εκδ. Πρωτοποριακή Bιβλιοθήκη, σελ. 28. Επίσης, στο J. V. Stalin, Concerning the International Situation, Works, Vol. 6, January-November, 1924, pp. 293-314 ). Στην αντιπαράθεση με τους ναζί, το αγαπημένο σλόγκαν του Tέλμαν, ηγέτη του KPD, ήταν: «μετά τον Xίτλερ εμείς». Eίχαν την αυταπάτη ότι οι ναζί θα συμπεριφέρονταν όπως τα άλλα κοινοβουλευτικά αστικά κόμματα: αφού πάρουν την εξουσία θα χρεοκοπήσουν πολιτικά, υπό το βάρος των οικονομικών προβλημάτων και της ανεργίας, και μετά θα έλθει η σειρά των κομμουνιστών.

Αλλά οι ναζί δεν ήταν ένα κοινοβουλευτικό κόμμα έστω υπεραντιδραστικό. Όπως εξηγούσε ο Tρότσκι:

ήταν η οργάνωση μάχης της μεγάλης μπουρζουαζίας που κινητοποιούσε την κατεστραμένη και αφηνιασμένη μικροαστική τάξη για την καταστροφή των προλεταριακών οργανώσεων. «[…] η ουσία και ο ρόλος του φασισμού είναι να διαλύσει ολότελα τις εργατικές οργανώσεις και να εμποδίσει την αποκατάστασή τους. Σε μια αναπτυγμένη καπιταλιστική κοινωνία, ο σκοπός αυτός δεν μπορεί να επιτευχθεί μονάχα με αστυνομικά μέσα. O μόνος δρόμος γι’ αυτό, είναι ν’ αντιταχθεί στην επίθεση του προλεταριάτου -τη στιγμή της εξασθένισής της- η επίθεση των λυσσασμένων μικροαστικών μαζών. Aυτό ακριβώς το ιδιαίτερο σύστημα της καπιταλιστικής αντίδρασης μπήκε στην ιστορία με το όνομα του φασισμού». (Λ. Tρότσκι, ό.π., σελ. 26).

H σταλινική θεωρία του «σοσιαλισμού σε μια μόνη χώρα» είχε την καταστροφική της επίπτωση. Aντί για μια διεθνιστική πάλη κατά της ιμπεριαλιστικής συμφωνίας των Bερσαλλιών εγκατέλειψαν το σύνθημα των Eνωμένων Σοσιαλιστικών Πολιτειών της Eυρώπης κι ακόμη αντικατέστησαν το σύνθημα της «προλεταριακής επανάστασης» με το σύνθημα της «λαϊκής επανάστασης». Aλλά και ο Xίτλερ διατεινόταν ότι πραγματοποιούσε «λαϊκή» επανάσταση. Kαι μάλιστα με μεγαλύτερο θράσος.

Το αποτέλεσμα ήταν ότι η πρόγνωση του Tέλμαν δεν επιβεβαιώθηκε. Aντί μετά τον Xίτλερ να έλθει η σειρά του, δυστυχώς, ήρθαν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης πρώτα για τον ίδιο και τους
κομμουνιστές συντρόφους του, μετά για τους σοσιαλδημοκράτες, μετά για τους Εβραίους, τους Τσιγγάνους, τους ομοφυλόφιλους και καθέναν που δεν ταίριαζε στο άρειο μοντέλο του αντισημίτη Pόζενμπεργκ και του Χίτλερ.

 

4. Mέχρι το 1933 ο Τρότσκυ και οι οπαδοί του, όπως και οι φυλακισμένοι του Βερχνεουράλσκ, πάλευαν για την διόρθωση των λαθών του KPD και επίσης της Τρίτης Διεθνούς. Θεωρούσαν τις οργανώσεις τους φράξια των επίσημων ΚΚ. Η άρνηση του KPD και της σταλινισμένης Κομιντέρν να διορθώσουν τα λάθη, η επιμονή τους στο “αλάθητο”, ότι όλα πήγαν καλά(!) έκανε τον Τρότσκυ να γράψει: “Αν οι βροντές του φασισμού δεν τους ξυπνάνε, δεν μπορούν να ξυπνήσουν με τίποτα”. Αρχικά, στις 14 Μάρτη του 1933, πρότεινε νέο κομμουνιστικό κόμμα στη Γερμανία. Λίγο αργότερα, προσανατολίστηκε στη δημιουργία νέας επαναστατικής Διεθνούς. Αντίθετα, η Κομιντέρν, που μέχρι τότε αρνιόταν το ενιαίο εργατικό μέτωπο και έστρεφε όλα τα πυρά της κατά της σοσιαλδημοκρατίας, λίγο αργότερα θα λανσάρει την πολιτική του “λαϊκού μετώπου”, ένα μέτωπο ταξικής συνεργασίας, ακόμα και με τα αστικά κόμματα – που εφαρμόστηκε στη Γαλλία, την Ισπανία (και την Ελλάδα με το βενιζελικό κόμμα) με καταστροφικά αποτελέσματα. Από τον υπεραριστερισμό της άρνησης συνεργασίας με τους “σοσιαλφασίστες” σοσιαδημοκράτες, στην δεξιά πολιτική της ταξικής συνεργασίας και με τα αστικά κόμματα…

Από το ντοκουμέντο για το φασισμό διαφαίνεται ότι οι φυλακισμένοι μπολσεβίκοι-λενινιστές θα ακολουθούσαν τον ίδιο δρόμο με τον Τρότσκι. Ήταν μαχητές επαναστάτες κομμουνιστές που μέσα στις απάνθρωπες συνθήκες των σταλινικών φυλακών, με την οργανωμένη πάλη τους, με μάχες σώμα με σώμα με τις δυνάμεις καταστολής των φυλακών, συχνά με ηρωικές απεργίες, και -κατά βάση- με σωστές και βαθειές αναλύσεις με τη μέθοδο του μαρξισμού, υπεράσπιζαν και συνέχιζαν την παράδοση του μπολσεβικισμού, του κόκκινου Οκτώβρη και του Κόκκινου στρατού, παράδοση που κηλιδωνόταν και καταστρεφόταν από την θερμιδωριανή και βοναπαρτιστική αντίδραση.

Αυτή την επαναστατική παράδοση συνεχίζουμε σήμερα εμείς, οι διεθνιστές κομμουνιστές-τροτσκιστές – συνεχιστές του έργου του Λένιν, του Τρότσκι και των Μπολσεβίκων-Λενινιστών των φυλακών του Βερχνεουράλσκ, της Κολυμά και της Βουρκούτα. Κανένα άλλο κίνημα στην ιστορία, παρεκτός ίσως ο πρωτόγονος χριστιανισμός, δεν δέχθηκε τόση καταπίεση, συκοφαντίες, βασανιστήρια και δολοφονίες. Είμαστε περήφανοι που είμαστε συνεχιστές αυτής της επαναστατικής παράδοσης.

Σήμερα, στις επαναστατικές συνθήκες που διαμορφώνει η άλυτη εδώ και 14 χρόνια παγκόσμια καπιταλιστική κρίση, η κρίση της πανδημίας, η κλιματική καταστροφή και ο πόλεμος στην Ουκρανία που απειλεί να εξελιχθεί σε παγκόσμιο, είναι απολύτως αναγκαία η Διεθνής των Εργατών, που για εμάς, είναι η Τέταρτη Διεθνής. Ενάντια στην υποταγμένη στο ΝΑΤΟϊκό ιμπεριαλισμό αριστερά (ακόμη και αυτή που αυτοπροσδιορίζεται ως… τροτσκιστική), και ενάντια στον εθνικοτροτσκισμό, και το ρεφορμισμό που καλύπτεται από αριστερά, “τροτσκιστικά” φτιασίδια, είναι αναγκαία η συσπείρωση των επαναστατικών διεθνιστικών δυνάμεων. Ένα είδος νέου Τσίμερβαλντ είναι χρήσιμο για να προχωρήσουμε σε μια μαζική επαναστατική Διεθνή που θα υψώνει τη σημαία του προλεταριακού διεθνισμού, της παγκόσμιας σοσιαλιστικής επανάστασης και του κομμουνισμού.

23-24 / 9 / 2022

 

Πηγή: https://www.neaprooptiki.gr/oi-fylakismenoi-trotskistes-gia-to-fasismo/?fbclid=IwAR1JTCTaKzHs0jPQgwNRCh34BBVVH9u9d_ViuSHoeJAuWmeh–_lKHm0zOI




Το Σωματείο Εργαζομένων Δήμου Ν. Φιλαδέλφειας / Χαλκηδόνας για την κινητοποίηση της 26ης Σεπτέμβρη

ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΔΗΜΟΥ Ν. ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ – Ν. ΧΑΛΚΗΔΟΝΑΣ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

26.09.2022

Η σημερινή κινητοποίηση των εργαζομένων στη Δ/νση Καθαριότητας και του Σωματείου Εργαζομένων Δήμου ΝΦ-ΝΧ, γνώρισε την ΚΑΘΟΛΙΚΗ συμμετοχή των συναδέλφων, οι οποίοι έχουν αγανακτήσει να ακούνε υποσχέσεις, για την βελτίωση των συνθηκών στο χώρο του αμαξοστασίου.

Η κινητοποίηση προκάλεσε την παρουσία του Αντιδημάρχου Καθαριότητας στο αμαξοστάσιο, ο οποίος δεσμεύτηκε, ότι σε 20 ημέρες θα υλοποιηθούν τα αιτήματα που αφορούν τον περιβάλλοντα χώρο του γκαράζ.

Οι δεσμεύσεις του Αντιδημάρχου εκτιμήθηκαν από τους εργαζόμενους σε συνέλευση που ακολούθησε και ΟΜΟΦΩΝΑ αποφάσισαν

Α. Διακοπή των εργασιών για σήμερα Δευτέρα εν αναμονή των πρώτων συνεργείων που υποσχέθηκε ο Αντιδήμαρχος.

Β. Μείωση στο διάστημα ανοχής που ζήτησε η δημοτική αρχή από 20 μέρες σε μια βδομάδα. Σε περίπτωση που αθετηθούν οι δεσμεύσεις το γκαράζ θα κλείσει επ’ αόριστον.

Η ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΙΟΝ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ  ΠΟΥ ΔΟΥΛΕΥΟΥΝ ΓΙΑ ΑΥΤΗΝ

Και οι άνθρωποι αυτοί (όπως και κάθε εργαζόμενος) θα πρέπει να εργάζονται σε αξιοπρεπείς συνθήκες με την απαραίτητη υγιεινή και ασφάλεια των εγκαταστάσεων και των οχημάτων.

Αν η δημοτική αρχή πιστεύει, ότι όλα στο γκαράζ είναι τέλεια ας δώσει στην δημοσιότητα υπογεγραμμένη έκθεση του Τεχνικού Ασφαλείας, ότι στο γκαράζ πληρούνται οι όροι υγιεινής και ασφάλειας και δεν υπάρχει κίνδυνος για την ζωή και ασφάλεια του προσωπικού.

Αν η δημοτική αρχή πιστεύει, ότι υπάρχουν προβλήματα, αλλά οι εργαζόμενοι πρέπει να κάνουν υπομονή, τους δηλώνουμε ότι η υπομονή έχει εξαντληθεί, καθώς εδώ και χρόνια (από τότε που επιλέχθηκε ο χώρος δίπλα στην εθνική) ακούνε μόνο υποσχέσεις χωρίς ουσιαστικά μέτρα.

ΛΥΣΗ ΤΩΡΑ

Για ασφαλείς συνθήκες εργασίας

Καταβολή των μέσων ατομικής προστασίας

Συντήρηση και ασφάλεια στα οχήματα καθαριότητας

Καταβολή καθυστερημένων υπερωριών

Μονιμοποίηση των συμβασιούχων

Τήρηση της πενθήμερης εργασίας Δευτέρα-Παρασκευή για τους συναδέλφους του ΟΑΕΔ

ΤΟ Δ.Σ.




15η Αντιρατσιστική Γιορτή: πάνω από 6.000 επισκέπτες/τριες! #antiratsistikigiorti

Πέρα από κάθε προσδοκία ήταν η φετινή συμμετοχή κόσμου στην 15η Αντιρατσιστική Γιορτή. Τον φιλόξενο χώρο του Γεωπονικού Πανεπιστήμιου επισκέφθηκαν φέτος πάνω από 6.000 άνθρωποι που ένωσαν τη φωνή τους μαζί μας για να κάνουμε «pushback στον ρατσισμό». Πρόκειται για την μεγαλύτερη συμμετοχή κόσμου από κάθε προηγούμενο διήμερο φεστιβάλ του Κυριακάτικου Σχολείου Μεταναστών και της Κίνησης «Απελάστε τον Ρατσισμό».

Και τις δύο μέρες οι χώροι των συζητήσεων γέμισαν από ανθρώπους και ιδέες. Οι συναυλιακοί χώροι πλημμύρισαν από κόσμο που χόρεψε και τραγούδησε μέχρι το πρωί. Οι μεταναστευτικές κουζίνες είχαν την τιμητική τους, ο παιδότοπος έσφυζε από παιχνίδι και παιδικές φωνές, οι εκθέσεις φωτογραφίας και σκίτσου έγιναν πόλος έλξης χιλιάδων ανθρώπων. Οι προβλέψεις προσβασιμότητας του φεστιβάλ, έδωσαν την ευκαιρία σε ανάπηρες/ους/α να συμμετάσχουν. Σε ένα πραγματικό πανηγύρι ιδεών, συνύπαρξης και πολιτισμού, αποδείχθηκε για άλλη μια φορά πως ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας στέκεται αλληλλέγγυο με όσους/ες/α δεν έχουν φωνή και την ίδια ώρα αντιστέκεται στις πολιτικές του ρατσισμού, του σεξισμού, της φτώχειας και της καταστολής.
Το μόνο που μας στενοχώρησε φέτος ήταν ο τραυματισμός – όχι βαρύς ευτυχώς – του αγαπημένου φίλου και συντρόφου Μάριου Λώλου σε αυτοκινητιστικό, λίγα μέτρα από την είσοδο του Φεστιβάλ την Κυριακή το βράδυ. Ευχόμαστε περαστικά στον φωτογράφο της καρδιάς μας 💜
Ευχαριστούμε θερμά όλα τα καλλιτεχνικά σχήματα που έδωσαν το παρών στη γιορτή μας. Τους ομιλητές/τριες που συμμετείχαν στις συζητήσεις καθώς και όσες/ους/α έκαναν παρεμβάσεις συμβάλλοντας στον διάλογο και στην ανάπτυξη πυρήνων αντίστασης και αλληλεγγύης. Όλες τις συλλογικότητες και εκατοντάδες ανθρώπους που δούλεψαν σκληρά για την επιτυχία της 15ης Αντιρατσιστικής Γιορτής. Θα ξανασυναντηθούμε στους δρόμους της αλληλεγγύης και της αντίστασης.
Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών
Κίνηση «Απελάστε τον Ρατσισμό»
📸 Aristotel Nikolli





Σωματείο Εργαζομένων Δήμου Ν.Φιλαδέλφειας – Ν. Χαλκηδόνας: Η τρομοκρατία τους δεν μας τρομάζει – Λύση στα δίκαια αιτήματα των εργαζομένων

Η δυναμική απόφαση των εργαζομένων της καθαριότητας σε προγραμματισμένη συνάντηση που είχε το το ΔΣ του Σωματείου μας, μαζί τους στις 21.09.2022, να γίνει διακοπή των εργασιών στην υπηρεσία, διότι δεν έχει καθόλου βελτιωθεί η κατάσταση του περιβάλλοντα χώρου του γκαράζ, η οποία εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων, εκνεύρισε τον Αντιδήμαρχο καθαριότητας. Δείχνει στους εργαζόμενους για μια άλλη φορά την επιθετική του συμπεριφορά, απέναντι στις αγωνιστικές τους διεκδικήσεις.
Την επόμενη μέρα και σε άσχετη υπηρεσιακή συνάντηση,ο Αντιδήμαρχος καθαριότητας, χωρίς να τον προκαλέσει κανένας κινήθηκε απειλητικά προς τον πρόεδρο του Σωματείου και σαν κοινός τραμπούκος, φτάνοντας σε απόσταση αναπνοής απ’ το πρόσωπό του και όλα αυτά μπροστά στα μάτια και αρκετών συναδέλφων, οι οποίοι μπήκαν στη μέση για να αποφευχθούν τα χειρότερα. Η τραμπούκικη στάση του προς τον πρόεδρο και το Σωματείου, συνοδεύτηκε από απειλές,
μεταφέροντάς του την αποκλειστική ευθύνη για την ομόφωνη απόφαση των εργαζομένων και του ΔΣ του Σωματείου μας να σταματήσουν οι εργασίες στην καθαριότητα από Δευτέρα 26.09.2022. Αυτό δείχνει την υπευθυνότητα και τη σοβαρότητα, με την οποία επιλύει και διαχειρίζεται ο κ. Αντιδήμαρχος τα προβλήματα, που προκύπτουν στην υπηρεσία που είναι πολιτικός προϊστάμενος.
Με απειλές και τραμπουκισμούς.
Παράλληλα εξαγγέλλει, ότι αρχίζουν από Δευτέρα οι εργασίες στο γκαράζ, κατόπιν δηλαδή της συνάντησης του Σωματείου με τους εργαζόμενους. Επίσης ενημερωνόμαστε από συναδέλφους, ότι κ. Κουτσάκης έχει αρχίσει να εξαπολύει τρομοκρατία προς τους εργαζόμενους στην καθαριότητα, προκειμένου να μη συμμετέχουν στην κινητοποίηση, δείχνοντας τον πανικό της διοίκησης, Καταγγέλλουμε την τραμπούκικη συμπεριφορά, καθώς και οποιαδήποτε απειλητική μέθοδο χρησιμοποιεί ο κ. Κουτσάκης για να διοικήσει, Αν θέλει να διοικήσει να φροντίσει να σεβαστεί την αξιοπρέπεια των εργαζομένων στη Δ/νση του και να φροντίσει να προστατεύονται τα δικαιώματά τους με υγιεινή, ασφάλεια, αξιοπρέπεια και όχι με δόλιες μεθόδους εκμετάλλευσης και τρομοκράτησης. Ο δήμος δεν είναι καφενείο.
Η απόφαση που πήραν οι εργαζόμενοι και στήριξαν την πρόταση του Σωματείου για να γίνει διακοπή των εργασιών στη Δ/νση καθαριότητας δεν προέκυψε αναίτια και σπασμωδικά. Πολλάκις έχουν όλα αυτά αναλυθεί στη Διοίκηση και από το ΔΣ του Σωματείου μας και από τους εργαζόμενους. Μόνο υποσχέσεις εξασφαλίζουμε, όμως και στην πράξη διαπιστώνουμε ότι τίποτα δεν προχωράει, μένουν μόνο στα λόγια. Έφτασε ο κόμπος στο χτένι πλέον. Από τις 06.07.2022 που ολοκληρώθηκαν οι συναντήσεις του ΔΣ του Σωματείου με τη Δημοτική αρχή, κατόπιν της δυναμικής μας κινητοποίησης στις 16.06.2022 περιμένουμε να ξεκινήσει να βελτιώνεται η κατάσταση στο γκαράζ, που αποτελεί ντροπή για τους συναδέλφους να εργάζονται σε τόσο επικίνδυνο χώρο, για την υγεία τους και την ασφάλειά τους. Τη Δευτέρα λοιπόν 26.09.2022 συνάδελφοι δεν θα λειτουργήσει η Δ/νση καθαριότητας με την ευθύνη του Σωματείου και την παρουσία των συναδέλφων στην υπηρεσία. Θα είμαστε όλοι (μόνιμοι αορίστου, ΙΔΟΧ, ΟΑΕΔ) εκεί, γιατί οι εκφοβισμοί δεν μας τρομάζουν. Γιατί η ευθύνη μας για τη ζωή μας και την εργασιακή μας αξιοπρέπεια είναι πάνω από τη διάθεση της διοίκησης να χειραγωγεί και να απειλεί.

Ολοι οι εργαζόμενοι στη Διεύθυνση καθαριότητας τη Δευτέρα στο γκαράζ

Όλοι οι υπόλοιποι εργαζόμενοι να βρίσκονται σε αγωνιστική ετοιμότητα στις υπηρεσίες τους, σε περίπτωση που η Δημοτική αρχή επιλέξει την αστυνομοκρατία

Η ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ
Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΘΑ ΤΗΝ ΣΠΑΣΕΙ

 

Ο πρόεδρος                                                  Η γραμματέας
Γιώργος Ορταντζόγλου                             Γεωργία Γερογιάννη




Ο λαός του Ξινού Νερού να αποτρέψει με τον αγώνα του την παράδοση των υδάτινων πόρων στους επιχειρηματίες

 

Σε αναβρασμό βρίσκονται οι κάτοικοι του Ξινού Νερού Φλώρινας (Δήμος Αμυνταίου), καθώς ιδιωτική επιχείρηση, αφότου απέτυχαν τα σχέδια ιδιωτικοποίησης της Δημοτικής Επιχείρησης ανθρακούχου νερού «Ξινό Νερό» λόγω των λαϊκών αντιδράσεων, έλαβε αδειοδότηση για αξιοποίηση πηγής, ξεκινώντας γεωτρήσεις σε σημείο όπου δίπλα σχεδιαζόταν να γίνει η νέα μονάδα της Δημοτικής Επιχείρησης.

Η λογική των επιχειρηματιών που στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουν βάλει στο στόχαστρο τους υδάτινους πόρους της περιοχής του Ξινού Νερού πρέπει να απαντηθεί αποφασιστικά από τον λαό του Ξινού Νερού και της περιοχής.

Το ΚΚΕ της περιοχής αναφέρει πως τα παραπάνω συμβαίνουν στο φόντο της απολιγνιτοποίησης, με τους επιχειρηματικούς ομίλους να έχουν γίνει πιο επιθετικοί στον ανταγωνισμό τους για το ποιος θα προλάβει τα χρήματα των διάφορων ταμείων (Ταμείο Ανάκαμψης, ΕΣΠΑ, «πράσινο ταμείο» κ.ά), καθώς «μυρίστηκαν» κέρδη από το φιλοεπενδυτικό περιβάλλον που έχουν διαμορφώσει στην περιοχή όλες οι κυβερνήσεις.

«Έχουν βάλει στο μάτι τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της περιοχής μας αγνοώντας λαϊκές αντιδράσεις για περιβαλλοντολογικά προβλήματα (ανεξέλεγκτη τοποθέτηση ΑΠΕ, καύση απορριμμάτων, αμίαντος, πράσινα χωριά αντιμετεγκατάστασης κ.ά.)»… «Αυτό είναι το πλάνο επενδύσεων που ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης από το βήμα της ΔΕΘ, αυτό είναι το αφήγημα της “δίκαιης” μετάβασης για την περιοχή μας που προβάλλουν όλα τα αστικά κόμματα. Ανεξέλεγκτη και ληστρική δράση των επιχειρηματικών ομίλων για τη μεγιστοποίηση των κερδών τους, φτώχεια, εξαθλίωση, καταστροφή του περιβάλλοντος για τους εργαζόμενους και τον λαό» γράφει η ανακοίνωσή του και καταλήγει στα αιτήματα:

– Καμία παραχώρηση του υδάτινου πλούτου σε ιδιώτες. Νερό κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα.

– «Ξινό Νερό» λαϊκή περιουσία χωρίς εμπλοκή ιδιωτών σε καμία από τις δραστηριότητές της.

– Προσλήψεις στη Δημοτική Επιχείρηση με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα.

– Υπογραφή ΣΣΕ με αυξήσεις στους εργαζόμενους της «Ξινό Νερό».

 

Πηγή: https://www.902.gr/eidisi/politiki/306944/o-laos-toy-xinoy-neroy-na-apotrepsei-me-ton-agona-toy-tin-paradosi-ton?fbclid=IwAR1p6Soq3z-aBrwY4Dn5iOTjo5Fidu5wiCCyYABZZyjh_M3hoPQv-wQExCk