του Αλέξη Λιοσάτου
O Nίκος Μπογιόπουλος έγραψε ένα κείμενο για την «επέτειο» της πτώσης της ΕΣΣΔ (26/12/1991). Στόχος του συγγραφέα είναι να πείσει ότι το –σοσιαλιστικό κατά τον ίδιο- καθεστώς του κρατικού καπιταλισμού στην ΕΣΣΔ, είναι ανώτερο από τον σημερινό ιδιωτικό καπιταλισμό που επικρατεί στη Ρωσία αλλά και σε όλον πρακτικά τον πλανήτη. Για το ΚΚΕ τα καθεστώτα της ΕΣΣΔ, της Κίνας, της Κούβας κλπ αποτελούσαν λίγο-πολύ, παρά τα «προβλήματα», σοσιαλιστικά καθεστώτα. Εδώ το θέμα μας δεν είναι η ταξική φύση της ΕΣΣΔ (έχουμε ασχοληθεί σε άλλα κείμενα) αλλά τα πολύ ενδιαφέροντα που γράφει ο Ν.Μπ. για τη σημερινή Ρωσία του Πούτιν, για να καταδείξει τη διαφορά από το καθεστώς που επικρατούσε πριν το 1991:
ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΗ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ
Ο πληθυσμός της Ρωσίας, λόγω της εκτίναξης της θνησιμότητας, μειώθηκε κατά 7 εκατομμύρια. Το ποσοστό θνησιμότητας στη Ρωσία είναι τόσο υψηλό ώστε να συγκρίνεται με εκείνο χωρών της Αφρικής. Τα αίτια της αυξανόμενης θνησιμότητας αποδίδονται στην κατάρρευση του συστήματος Υγείας, της Πρόνοιας, στην κακή διατροφή και στην υπαγωγή των Ρώσων σε καθεστώς στρεσογόνων καταστάσεων, όπως η ανεργία. Οι Ρώσοι άνδρες έχουν σήμερα προσδόκιμο επιβίωσης τα 61,4 έτη. Ο μέσος όρος ζωής των Ρώσων είναι κάτω από πολύ φτωχότερες χώρες, όπως π.χ. το Μπαγκλαντές. Η θνησιμότητα των παιδιών στον πρώτο χρόνο της ζωής τους έφτασε να είναι έως και 2 φορές υψηλότερη απ’ ό,τι στις οικονομικά αναπτυγμένες χώρες. Ο παιδικός πληθυσμός, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2009, είχε μειωθεί τουλάχιστον κατά 12%. Η δε μητρική θνησιμότητα στη Ρωσία καταγράφηκε έως και κατά τουλάχιστον 5 φορές υψηλότερη απ’ ό,τι στις οικονομικά αναπτυγμένες χώρες.
ΑΛΚΟΟΛ- ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ
Μόνο από τη μαζική έξαρση του αλκοολισμού που σημειώθηκε μετά την ανατροπή, σε διάστημα μιας 20ετίας στη Ρωσία έχασαν τη ζωή τους πάνω από 3 εκατομμύρια άνθρωποι! Μόνο τη δεκαετία 1999 – 2009, όπως καταγράφεται από την υπηρεσία του ΟΗΕ, ο αριθμός των ναρκομανών αυξήθηκε κατά 60%. Η Ρωσία έχει μετατραπεί στη μεγαλύτερη αγορά ηρωίνης με το 20% του παγκόσμιου εμπορίου του συγκεκριμένου «προϊόντος» να διενεργείται στο έδαφός της.
ΒΑΘΙΑ ΦΤΩΧΕΙΑ ΠΟΥ ΕΞΑΠΛΩΝΕΤΑΙ…
Εντός του 2015 1 στους 6 Ρώσους «ζούσε» – επισήμως – σε συνθήκες φτώχειας, που σημαίνει ότι δεν διέθετε ούτε καν τα 123 ευρώ μηνιαίως που έχουν ορίσει οι ρωσικές αρχές σαν όριο της φτώχειας στη χώρα… Σύμφωνα με στοιχεία του Δεκέμβρη 2018 το 22% των Ρώσων βρίσκεται στην κατηγορία των φτωχών, στην οποία ανήκουν τα άτομα τα εισοδήματα των οποίων δεν τους επιτρέπουν να αποκτήσουν τίποτα περισσότερο από τα βασικά είδη διατροφής. Σύμφωνα, δε, με τον διευθυντή του Ινστιτούτου Οικονομίας της ρωσικής Ακαδημίας Ρουσλάν Γκρίνμπεργκ «μόνο το 20% του ρωσικού πληθυσμού ζει άνετα. Για το ήμισυ σχεδόν του πληθυσμού η ζωή είναι απλώς μια μάχη επιβίωσης». Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία (και πάλι της UNICEF), ένα στα τρία παιδιά ζουν σήμερα κάτω από τα όρια της φτώχειας. Και κάτι ακόμα: Κάθε χρόνο στη μετασοβιετική Ρωσία εξαφανίζονται πάνω από 30.000 παιδιά, τα οποία είτε καταλήγουν στη «βιομηχανία» λευκής σαρκός, την παιδική πορνεία, είτε θυσιάζονται στο εμπόριο οργάνων…
ΚΑΙ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗ ΠΛΟΥΤΟΥ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΕΣ
Το 10% των πλουσιότερων ανθρώπων στη Ρωσία κατέχει το 85% του πλούτου της χώρας και το 1% των πλουσίων της χώρας κατέχει το 74% του συνολικού πλούτου της Ρωσίας. Η «επίδοση» κατατάσσει τη Ρωσία στη χώρα με τη μεγαλύτερη κοινωνική ανισότητα στον πλανήτη.
Ο αριθμός των Ρώσων δισεκατομμυριούχων σε σχέση με το 2004 τριπλασιάστηκε και από τους 36 πήγε στους 111. Αυτοί οι 111 άνθρωποι – σε ένα πληθυσμό 143 εκατομμυρίων – κατέχουν το 20% σχεδόν του συνολικού πλούτου.
https://www.imerodromos.gr/itan-mia-chora-poy-tin-elegan-sovietiki-enosi-2/
Το πώς καθεστώτα που οικοδομούσαν για δεκαετίες «κομμουνισμό» κατέρρευσαν σε μια νύχτα και σε λίγα χρόνια μετατράπηκαν σε καθεστώτα με ρεκόρ ταξικών ανισοτήτων και το πώς οι παλιοί γραφειοκράτες μεταμορφώθηκαν σε διεφθαρμένους κλέφτες και καπιταλιστές ας προσπαθήσουν να το εξηγήσουν στους ακολούθους τους ο Ν.Μπογιόπουλος κι οι απανταχού σταλινικοί ιστοριογράφοι κι αρθρογράφοι. Για εμάς τα καθεστώτα της ΕΣΣΔ ήταν κρατικοκαπιταλιστικά οικονομικά και δικτατορίες πολιτικά- καταπιεστικά καθεστώτα για τους εργάτες και τους φτωχούς, που εξασφάλιζαν καλύτερη ζωή μόνο για την κομματική και κρατική γραφειοκρατία.
Ο Ν.Μπογιόπουλος γράφει πως το ποσοστό των Ρώσων που νοσταλγούν την Σοβιετική Ένωση έχει εκτιναχθεί σήμερα στο 66% – το μεγαλύτερο ποσοστό που καταγράφηκε την τελευταία δεκαετία.
Είναι βέβαιο ότι σήμερα ο πληθυσμός νοσταλγεί την ΕΣΣΔ όπως και στην Ελλάδα νοσταλγεί τη δεκαετία του ’80, του ’90 και του 2000 (κάποιοι νοσταλγούν ακόμα και τη χούντα…) Η επιβράδυνση των ρυθμών συσσώρευσης και κερδοφορίας για τον διεθνή καπιταλισμό μετά το 1970 ήταν η βασική αιτία κατάρρευσης της ΕΣΣΔ στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Η διεθνής καπιταλιστική κρίση που έσκασε το 2008 και τα σκληρά μέτρα υπέρ του κεφαλαίου και κατά των εργατών και των φτωχών είναι ο λόγος που σήμερα οι φτωχοί στη Δύση νοσταλγούν την «παλιά καλά εποχή του καπιταλισμού» της δεκαετίας του ’80, του ’90 και του 2000, με τη μικρότερη ανεργία και τους καλύτερους μισθούς. Η επιδείνωση των ταξικών ανισοτήτων στην ΕΣΣΔ τη δεκαετία του ’90, περίοδος που χαρακτηρίστηκε με την αποθέωση του νεοφιλελευθερισμού και των ιδιωτικοποιήσεων σε Ανατολή και Δύση, είναι ο λόγος που σήμερα τα πράγματα είναι χειρότερα τόσο στην Ανατολή όσο και στη Δύση. Στη Δύση τα συνδικάτα και η Αριστερά επέβαλαν κάποια επιβράδυνση στην επιβολή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, ενώ στην Ανατολή αυτή η διαδικασία, ελλείψει συνδικάτων και Αριστεράς, έγινε περισσότερο «φαστ-τρακ». Άρα η νοσταλγία των πρώην σοβιετικών λαών για την ΕΣΣΔ δεν μας κάνει εντύπωση-ούτε σημαίνει κάτι αυτό για την ιδεολογία τους- διαφορετικά πχ οι Ρώσοι δεν θα ψήφιζαν τον (ακρο)δεξιό Πούτιν.
Τα στοιχεία του Ν. Μπογιόπουλου αποτελούν μια καλή απάντηση σε μεγάλο κομμάτι της σταλινογενούς Αριστεράς που λόγω παράδοσης και συνήθειας βλέπει με πιο φιλικό μάτι τη Ρωσία παρά πχ τις ΗΠΑ, υποστηρίζει τις δυνάμεις που συμμαχούν με τη Ρωσία (πχ Άσαντ στη Συρία), πανηγυρίζει για τις στρατιωτικές νίκες της Ρωσίας, εναποθέτει τις ελπίδες του για «απεξάρτηση της Ελλάδας από τις ΗΠΑ» στην εξάρτησή της από τη Ρωσία και γενικά μοιάζει να βλέπει στον Πούτιν τον άξιο διάδοχο του Στάλιν. Αυτές οι δυνάμεις (που έχουν μεν κέντρο την ιστοσελίδα Iskra αλλά έχουν αρκετή επιρροή μέσα στην ελληνική Αριστερά – χαρακτηριστικό είναι φίλα προσκείμενο στον Άσαντ και την στάση της Ρωσίας στο Συριακό εμφανίζεται συχνά-πυκνά και το … ΚΚΕ) συχνά αντιμετωπίζουν με δέος την στρατιωτική ισχύ ή τον οικονομικό πλούτο της Ρωσίας, προσπαθώντας –λένε- να χαράξουν γεωπολιτικές στρατηγικές για την αντιμετώπιση του ιμπεριαλισμού (που εντοπίζουν βασικά στις δυνάμεις των ΕΕ και ΗΠΑ) – παραβλέποντας ότι η Ρωσία είναι κι αυτή ιμπεριαλιστική δύναμη και ότι η ισχύς του ρώσικου καπιταλισμού βασίζεται στην άγρια εκμετάλλευση των ρώσων εργατών και του ρωσικού λαού. Πώς και γιατί ακριβώς μπορεί να βοηθήσουν οι Ρώσοι δισεκατομμυριούχοι την υπόθεση του ελληνικού σοσιαλισμού και πώς ακριβώς παλεύεται ο δυτικός ιμπεριαλισμός σε συμμαχία με τον ανατολικό ιμπεριαλισμό είναι κάτι που έχουν να εξηγούν στους φίλους τους οι υποστηρικτές τέτοιων απόψεων. Αλλά ο κόσμος που γυρεύει «γεωπολιτικές» στρατηγικές, πριν φανεί πρόθυμος να πιστέψει στον «προοδευτικό-απελυθερωτικό» ρόλο της Ρωσίας απανταχού της γης, καλό είναι να έχει υπόψη του αυτές τις πληροφορίες για το καθεστώς της, που συνήθως οι ρωσόφιλες αριστερές ηγεσίες αποκρύπτουν (γιατί αλλιώς πώς θα πείθανε για τον προοδευτικό ρόλο της;), προτιμώντας ρόλο συμπληρωματικό στη ρωσική πρεσβεία.
Υποβολή απάντησης