του Αλέξη Λιοσάτου
Κυβερνητική “μέριμνα” για τις επιχειρήσεις κατασκευής μασκών
Όσο δεν υπήρχε στοκ, ο Τσιόδρας μάς έλεγε ότι οι μάσκες δεν είναι απαραίτητες. Μόλις οι επιχειρήσεις άρχισαν να στοκάρουν μαζικά, μας είπε ότι είναι υποχρεωτική. Όταν μέτρησαν τις ημερήσιες ανάγκες και την ημερήσια παραγωγική δυνατότητα των επιχειρήσεων και άρχισε η «καζούρα» από τα σόσιαλ μίντια, μίλησαν για «αυστηρές συστάσεις». Απ’ότι φαίνεται, μέτρησαν καλύτερα ότι η υποχρεωτική χρήση τους για κάποιες κατηγορίες, συν ότι η αγορά τους από επιχειρήσεις, μαζί με την αγορά από εύπορα στρώματα, καλύπτει την προσφορά… Η υπόθεση μάσκες είναι σερβίς προς τους ιδιώτες κατασκευαστές μασκών.
Να φοράμε ή όχι;
Να φοράμε φυσικά. Προσπαθώντας να διατηρήσουμε τις κοινωνικές αποστάσεις και το επόμενο διάστημα, είναι σημαντικό να φοράμε και μάσκα στους κλειστούς χώρους (αλλά και σε ανοιχτό, εφόσον δεν μπορεί να αποφευχθεί ο συνωστισμός), τόσο για να προστατευόμαστε από όσους βρίσκονται στον ίδιο χώρο όσο και –το σημαντικότερο- για να προστατεύουμε εμείς τον κοινωνικό μας περίγυρο, καθώς πρέπει να συνεχίσουμε να συμπεριφερόμαστε σαν δυνητικοί φορείς για αρκετό καιρό (μέχρι η επιστημονική κοινότητα να καταλήξει σε ασφαλέστερα συμπεράσματα για τα χαρακτηριστικά του ιού, να ανακαλύψει αποτελεσματικότερα φάρμακα ή εμβόλιο κι εν πάση περιπτώσει μέχρι η πανδημία να τεθεί οριστικά υπό έλεγχο).
Ωστόσο για να είναι η χρήση μάσκας απόλυτα ασφαλής κι όχι άλλη μια πιθανή αιτία μόλυνσης θα πρέπει να είναι μιας χρήσης– κι όταν λέμε μιας χρήσης, σημαίνει ότι φοράμε πχ τη μάσκα στο σπίτι, βγαίνουμε και δεν την ξαναγγίζουμε μέχρι να επιστρέψουμε στο σπίτι. Αυτό είναι σχεδόν απίθανο, επειδή πρώτον στην καθημερινότητά μας μπορεί να χρειαστεί να βγάλουμε τη μάσκα μας ξανά και ξανά για διάφορους λόγους, δεύτερον υπάρχουν έρευνες που δείχνουν ότι οι άνθρωποι αγγίζουν το πρόσωπό τους περίπου 23 φορές την ώρα, άρα εκατοντάδες φορές τη μέρα, άρα είναι πολύ πιθανό να αγγίξουν το πρόσωπό τους –και τη μάσκα-, και τρίτον άλλη μελέτη διαπίστωσε πως «μόνο το 21% των ανθρώπων είναι σε θέση να κρατήσει τις μάσκες για την συνιστώμενη ώρα»1,
Συνεπώς ακόμα πιο ασφαλές είναι να κυκλοφορούμε με επιπλέον μάσκες στην τσάντα μας – και φυσικά και αντισηπτικό.
Τέλος, ακόμα και καθόλου να μην αγγίξουμε τη χειρουργική μάσκα, κρίνεται ακατάλληλη μετά από λίγες ώρες.2
Κάποιο άρθρο στα «Νέα» έγραφε ότι «μια τετραμελής οικογένεια χρειάζεται 4 με 6 μάσκες μιας χρήσης για τα παιδιά και άλλες τόσες για τους γονείς, το κόστος ανέρχεται στα 8 με 12 ευρώ τη μέρα και στα 240 με 360 ευρώ τον μήνα.» Ξέρουμε ότι οι απλές χειρουργικές μάσκες σήμερα κοστίζουν από 0,70 λεπτά έως 1,5 ευρώ3,οπότε ισχύει ο πολλαπλασιασμός για 4-6 μάσκες, όμως εφόσον θέλουμε να «επιστρέψουμε στην κανονικότητα» και επειδή όπως προανέφερα το πιθανότερο είναι να μην φτάνει 1 και 2 μάσκες σε κάθε διαδρομή, το πραγματικό κόστος είναι μεγαλύτερο, και πρέπει να προσθέσουμε και το κόστος των αντισηπτικών. Οι μισθοί και οι συντάξεις ωστόσο δεν αλλάξαν, συνεχίζουν να κυμαίνονται στην πλειοψηφία τους μεταξύ 300, 500 και 800 ευρώ.
(Δεν χρειάζεται να αναφερθούμε σε πιο μεγάλης προστατευτικότητας μάσκες, που είναι δύσχρηστες και πιο ακριβές, ούτε αυτές που διαθέτουν φίλτρο, οπότε προστατεύουν μεν καλύτερα αυτόν που τη φοράει αλλά καθόλου τους γύρω του.)
Κυβερνητικοί εκπρόσωποι βγήκαν στα κανάλια και δήλωσαν ότι υπάρχει επάρκεια σε μάσκες, με απόθεμα 30 εκατομμύρια τεμάχια. Επιπλέον η μηνιαία δυνατότητα παραγωγής της Ελλάδας φτάνει στα 9 εκατομμύρια τεμάχια το μήνα και θα φτάσει στα 18 εκατομμύρια τεμάχια το μήνα.4
Εύκολα αντιλαμβανόμαστε ότι
Α) Δεν υπάρχει επάρκεια σε μάσκες. Τα νούμερα δεν «βγαίνουν». 4 μάσκες επί 10 εκ κάνει 40 εκατομμύρια. Ο αναγκαίος αριθμός κατά άτομο είναι μεγαλύτερος έως πολύ μεγαλύτερος (εγώ θα πω ότι χρειαζόμαστε 20 και 30 μάσκες τη μέρα, κι αυτό ας το πολλαπλασιάσουμε επί 10 εκατομμύρια). Και να λάβουμε υπόψη ότι μεγάλος αριθμός μασκών θα κατευθυνθεί στους χώρους υγείας, μεγάλος αριθμός μασκών θα δεσμευτεί από εύπορα στρώματα αλλά κι επιχειρήσεις (που θα θέλουν να προμηθεύσουν το προσωπικό τους ή τους πελάτες τους) κλπ
Β) θα οδηγηθούμε σε μια κατάσταση όπου οι πολίτες θα κάνουν «οικονομία» στις μάσκες με κίνδυνο να μολύνουν τον εαυτό τους και τους γύρω τους.
Ίσως αυτός είναι ένας λόγος που οδηγηθήκαμε στην κωμικοτραγική κατάσταση να οδηγούμαστε από το «μάσκα υποχρεωτικά παντού» στο «μάσκα σε συγκεκριμένους χώρους», αφού μέχρι λίγες μέρες πριν πάσχιζαν να μας πείσουν ότι «δεν χρειάζεται μάσκα».
Βεβαίως υπάρχουν και οι υφασμάτινες μάσκες, μικρότερης προστασίας. Οι υφασμάτινες μάσκες «πωλούνται 2-2,5 ευρώ και φτάνουν έως και 6 ευρώ, ανάλογα με το είδος του υφάσματος» και είναι ποικίλης ποιότητας, «ανάλογα με το ύφασμα» με το οποίο είναι κατασκευασμένες.5
Και για τις υφασμάτινες μάσκες ισχύει ότι δεν είναι για να τις φοράς με τις ώρες, αφού «ποτίζουν» ακόμα πιο γρήγορα. Και σε αυτή την περίπτωση ισχύει ότι μια οικογένεια πρέπει να διαθέτει αρκετές μάσκες, ώστε να μη χρειάζεται …μπουγάδα τουλάχιστον 4-5 φορές τη μέρα. Και πάλι χρειάζονται πολλές υφασμάτινες μάσκες στη διάρκεια της μέρας, περισσότερες από ότι χειρουργικές. Κι αυτό συνεπάγεται και ανάλογο κόστος.
Τέλος αφθονούν οι προτροπές να φτιάξουμε μόνο μας αυτοσχέδιες μάσκες, που και πάλι η ποιότητά τους είναι «ανάλογα με το ύφασμα». Θα ήταν σημαντικό το κράτος και η επιστημονική κοινότητα να φροντίζουν για την ποιότητα των υφασμάτινων μασκών που κυκλοφορούν στην αγορά, αντί να μας αφήνουν στο έλεος επίδοξων κατασκευαστών ή σάιτ που μας προτρέπουν να φτιάξουμε μάσκα από … χαρτί και παλιά φανελάκια.
Και πάλι εξυπηρέτηση καπιταλιστικών συμφερόντων και «φίλων» του Μητσοτάκη
Όπως ο Νταβέλης της εταιρείας Animus στη Λάρισα, ο ένας εκ των δυο επιχειρηματιών και στενών φίλων της οικογένειας Μητσοτάκη, που θα αναλάβουν την μαζική παραγωγή χειρουργικών μασκών, που έγινε πανελληνίως γνωστός για τον θαυμασμό του στο χιτλερικό καθεστώς (βλέπε προπαγανδιστική αφίσα της ναζιστικής Ολυμπιάδας στο γραφείο του).
Είναι χαρακτηριστικό το ζήτημα της κυβερνητικής αντιμετώπισης της αναγκαιότητας ή όχι της χρήσης μασκών: Όταν δεν υπήρχε στοκ, ο Τσιόδρας μάς έλεγε ότι οι μάσκες δεν είναι απαραίτητες. Όσο μεγάλωνε το απόθεμα σε μάσκες, οδηγηθήκαμε σε μια σουρεαλιστική κατάσταση όπου περίπου ο συμπαθής λοιμωξιολόγος Δευτέρα-Τετάρτη-Παρασκευή αποφαινόταν ότι δεν χρειάζεται να φοράμε όλοι μάσκα και Τρίτη-Πέμπτη-Σάββατο ότι χρειάζεται να φοράμε. Όταν άρχισε να μεγαλώνει κι άλλο το επιχειρηματικό στοκ σε μάσκες, το εθνικό δίδυμο Τσιόδρα-Χαρδαλιά και κυβέρνηση κατέληξαν ότι είναι υποχρεωτική παντού με πρόστιμο 150 ευρώ για τους «παραβάτες». Έτσι και με τις παρούσες τιμές στη μάσκα εξασφαλίζονταν κέρδη εκατομμυρίων για τους κατασκευαστές. Τελικά όταν σύγκριναν τις πραγματικές ημερήσιες ανάγκες και την ημερήσια παραγωγική δυνατότητα των επιχειρήσεων, αλλά ενδεχομένως κι επειδή παράλληλα άρχισε η “καζούρα” από τα σόσιαλ μίντια, άρχισαν να μιλούν για “αυστηρές συστάσεις”. Φαίνεται πως υπολόγισαν ότι η υποχρεωτική χρήση τους για κάποιες κατηγορίες (και η διατήρηση του προστίμου) συν η αγορά τους από επιχειρήσεις συν η αγορά από εύπορα στρώματα, καλύπτει την προσφορά. Και στις δυο τελευταίες περιπτώσεις το πρόστιμο διατηρεί τη σημασία του για την εξασφάλιση κερδών στους σχετιζόμενους επιχειρηματίες. Τελικά η κυβερνητική απόφαση για τις μάσκες δεν παύει να αποτελεί σερβίς προς τους ιδιώτες κατασκευαστές μασκών και όχι απόφαση που έχει ως κριτήριο την υγεία των πολιτών. Και σίγουρα το σύνολο των κυβερνητικών χειρισμών (καμία ενίσχυση του ΕΣΥ, δώρα στους κλινικάρχες, δώρα στους ΚΕΚάρχες, χειρισμοί στο ζήτημα της μάσκας, καραντίνα α λα καρτ κλπ) δεν μας πείθουν καθόλου ότι πρέπει να τους εμπιστευτούμε την υγεία μας.
Συμπέρασμα
Αν το κράτος το εννοεί ότι είναι σημαντικό να φοράμε μάσκα για να προστατευτούμε από την πανδημία (είτε είναι υποχρεωτικό είτε … ισχυρή σύσταση), αντί να επιβάλλει πρόστιμα των 150 ευρώ, χρειάζεται να εξασφαλίσει πολύ μεγαλύτερη παραγωγή μασκών (χειρουργικών ή υφασμάτινων καλής ποιότητας), να τις διανέμει δωρεάν στους πολίτες (ακόμα και με την «παλιά τιμή» της χειρουργικής μάσκας το κόστος δεν είναι αμελητέο για μια οικογένεια, εφόσον είναι απαραίτητο να φοράμε τη μάσκα πάντα και ΣΩΣΤΑ) μαζί με αντισηπτικά (που και αυτά έχουν γίνει πανάκριβα), να εξασφαλίζει σε όλους τους μαζικούς χώρους δωρεάν διάθεση αντισηπτικών και μασκών.
Διαφορετικά η κυβερνητική υποκρισία περισσεύει. Οι ταξικές ανισότητες θα καθορίσουν τον βαθμό …ορθής χρήσης της μάσκας και θα κρίνουν τον βαθμό αυτοπροστασίας από τη χρήση της, ενώ θα επιβεβαιωθεί το γνωστό ανέκδοτο σε μια παραλλαγή: «εμείς θα κάνουμε πως φοράμε μάσκα κι αυτοί θα κάνουν πως μας επιβραβεύουν».
Η κυβέρνηση ακόμα μια φορά προσπαθεί να μετακυλήσει τις ευθύνες της στην ατομική ευθύνη, χωρίς να φροντίσει για την «ατομική ενημέρωση» ή για …το ατομικό πορτοφόλι. Ακόμα πιο σημαντικό, ένα κράτος που πραγματικά ενδιαφέρεται για τους πολίτες του είναι υποχρεωμένο να αντιμετωπίζει τέτοιου είδους ζητήματα με κεντρικό σχεδιασμό αντί να τα εγκαταλείπει στη διακριτική ευχέρεια της αγοράς και σε όσους έχουν στόχο το ατομικό κέρδος. Η υγεία του πληθυσμού μπορεί να προστατευτεί και να εξασφαλιστεί καθολικά μόνο με κυβερνητική-κρατική ευθύνη, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις πανδημίας. Και το «δημόσια δωρεάν υγεία για όλους» πρέπει να εξειδικεύεται πλέον από την Αριστερά και τα συνδικάτα και στα υπο-αιτήματα «όχι στο πρόστιμο των 150 ευρώ- δωρεάν μάσκες και αντισηπτικά για όλους σε επαρκείς ποσότητες».
Αρθρογραφία:
2. https://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1517-83822006000300003
4. https://www.iefimerida.gr/ellada/nikos-papathanasis-ohi-ypohreotiki-maska-dromo
Υποβολή απάντησης