της Δανάης Μανωλέσου
Ιστορικές οι μέρες αυτές για τις γυναίκες στην Ιρλανδία. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για την αντικατάσταση του νόμου που απαγορεύει τις αμβλώσεις ήταν ένα μεγάλο και περήφανο «Ναι» (66,4%). Ο συγκεκριμένος νόμος (8thAmendment) είναι σε ισχύ από το 1983. Από τότε, τουλάχιστον 170.000 γυναίκες έκαναν άμβλωση σε νοσοκομεία της Αγγλίας, δηλώνοντας Ιρλανδική διεύθυνση κατοικίας. Εκείνες που δεν μπορούσαν να πληρώσουν για το ταξίδι ή δεν είχαν το κατάλληλο διαβατήριο, δεν είχαν αυτή την επιλογή ποτέ.
Ο επίμαχος νόμος θεσμοθετήθηκε μετά από δημοψήφισμα που πρότειναν οι συντηρητικοί μαζί με την Καθολική Εκκλησία, και ορίζει ότι «η ζωή του εμβρύου και της γυναίκας που το φέρει είναι ίσες», οπότε και αφαιρεί στη γυναίκα το δικαίωμα της άμβλωσης –το αυτονόητο δικαίωμα, δηλαδή, του να αποφασίζει για το σώμα της. Ο νόμος αυτός απαγόρευε επίσης και τη δυνατότητα σε μια γυναίκα να ταξιδέψει σε άλλη χώρα για να κάνει την επέμβαση, ακόμα και το να τη συμβουλέψει κάποιος ή κάποια σχετικά με αυτό.Την ίδια χρονιά, η Sheila Hodgers, καρκινοπαθής, πεθαίνει δύο ημέρες μετά από πρόωρο τοκετό και αφού οι γιατροί τής αρνήθηκαν επανειλημμένα πρόσβαση σε άμβλωση, αντικαρκινικά φάρμακα ακόμα και παυσίπονα.
Το 1992, ένα 14χρονο κορίτσι αυτή τη φορά, η περίφημη «υπόθεση Χ», μένει έγκυος από το βιαστή του, αλλά του απαγορεύεται η έξοδος από τη χώρα για την πραγματοποίηση της άμβλωσης. Τελικά, η εντολή περιορισμού της μετακίνησης ακυρώθηκε, υπό την πίεση και της απειλής του θύματος πως θα αυτοκτονούσε. Έτσι, το Ανώτατο Δικαστήριο αποφασίζει ότι μια έγκυος γυναίκα μπορεί τελικά να κάνει άμβλωση σε περίπτωση που κινδυνεύει η ζωή της από την εγκυμοσύνη ή σε περίπτωση που απειλεί να αυτοκτονήσει. Ωστόσο, στην πραγματικότητα δεν δόθηκε χρηματοδότηση για τη δημιουργία των κατάλληλων υποδομών ούτε για την εκπαίδευση των γιατρών. Τελικά, αυτό που θεσμοθετείται εκείνη τη χρονιά είναι η δυνατότητα των γυναικών να μπορούν να ταξιδέψουν στο εξωτερικό για την πραγματοποίηση άμβλωσης και η δυνατότητα κάποιου επαγγελματία να παρέχει πληροφορίες σε σχέση με τη διαδικασία άμβλωσης στο εξωτερικό. Αλλά η δυνατότητα άμβλωσης -σε περίπτωση που η γυναίκα απειλεί να αυτοκτονήσει- απορρίπτεται.
Το 2012 αρχίζει μια προσπάθεια ενός πιο οργανωμένου τρόπου διεκδίκησης της ελεύθερης επιλογής των γυναικών στην άμβλωση, κι έτσι δημιουργείται η Abortion Right Campaign (ARC), ένα μέτωπο οργανώσεων, με βασικούς υποστηρικτές σχηματισμούς της Αριστεράς όπως οι Anti-Austerity Alliance, People Before Profit, Social Democrats και Independents 4 Change. Το Σεπτέμβρη εκείνης της χρονιάς, η ARC οργανώνει την «πορεία για την επιλογή» (March for Choice), με πολύ μεγάλη συμμετοχή κόσμου. Ένα μήνα μετά την πορεία, η Savita Halappanavar, μια Ινδή γυναίκα που ζούσε στην Ιρλανδία, βρίσκεται σε διαδικασία αποβολής σε νοσοκομείο του Galway. Λόγω επιπλοκών, επανειλημμένα ζητεί τον τερματισμό της κύησης, τον οποίον της αρνούνται. Η απάντηση που της δίνεται είναι ότι «η Ιρλανδία είναι μια καθολική χώρα και όσο υπάρχει ο καρδιακός παλμός του εμβρύου, δεν μπορεί να τερματιστεί η κύηση». Πέθανε λίγες μέρες μετά.
Ο θάνατος της Savitaήταν σοκαριστικός για τον κόσμο και έδωσε ώθηση να απαιτηθεί πιο επιτακτικά η κατάργηση του νόμου. Η ARC συνέχισε από τότε κάθε χρόνο να οργανώνει την «πορεία για την επιλογή» παράλληλα με καμπάνιες για υπογραφές για την κατάργηση του νόμου που απαγορεύει τις αμβλώσεις. H πορεία αυτή φτάνει το 2017 να συγκεντρώσει 10.000 κόσμο.
φωτογραφίες από την πορεία για την επιλογή του 2017
Παράλληλα, την τελευταία δεκαετία η Καθολική Εκκλησία χάνει ένα σημαντικό μέρος της «ηθικής» ακτινοβολίας της στην Ιρλανδία, καθώς αποκαλύφθηκαν πολλές περιπτώσεις συγκάλυψης σκανδάλων παιδικής σεξουαλικής παρενόχλησης κ.α.
Η ARC ήταν από τις οργανώσεις που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη μάχη του δημοψηφίσματος. Μαζί με το National Women‘s Council of Ireland και το Irish Family Planning Association, συγκρότησαν τον σχηματισμό “Together for Yes” για να οργανώσουν την καμπάνια υπερψήφισης του «Ναι» για την κατάργηση του επίμαχου νόμου. Τον σχηματισμό αυτό στήριξαν πολιτικές οργανώσεις από την αριστερά (People Before Profit, Sinn Fein), από το χώρο της οικολογίας (Green Party) και του κέντρου (Social Democrats), αλλά και άλλοι φορείς από το χώρο της διεκδίκησης των ΛΟΑΤΚΙ δικαιωμάτων (National LGBT Federation), από το φοιτητικό χώρο (φοιτητικός σύλλογος του University College of Dublin και ο Σύλλογος Φοιτητών Ιρλανδίας), καθώς και ένα από τα μεγαλύτερα σωματεία στην Ιρλανδία (SIPTU). To Fine Gael και το Fianna Fáil, τα δύο κόμματα που συνεργάζονται στην κυβέρνηση μειοψηφίας στην Ιρλανδία, διχάστηκαν ως προς το τι θα στηρίξουν στο δημοψήφισμα, αν και οι ηγέτες τους δήλωσαν ότι θα στηρίξουν ατομικά το «Ναι».
Αν και ένα τέτοιο θεμελιώδες δικαίωμα, του να αποφασίζει μια γυναίκα τι θέλει να κάνει με το σώμα της και τη ζωή της, θα έπρεπε να είναι δεδομένο, τελικά χρειάστηκε μια προσπάθεια πολλών χρόνων κι ένας συνδυασμός μαζικού κινήματος, πολιτικής στήριξής του και ξεπεσμού της Καθολικής εκκλησίας, για να έρθει η προχθεσινή ιστορική νίκη. Μετά τις πρώτες χαρές, τα επόμενα βήματα θα είναι, όπως δήλωσε και η εκπρόσωπος του ARC, Linda Kavanagh, «να συνεχίσουμε τον αγώνα, αρχικά, για να εφαρμοστεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και η υπόσχεση της κυβέρνησης ότι θα δοθεί η δυνατότητα άμβλωσης μέσα στις πρώτες 12 εβδομάδες κύησης, και στη συνέχεια, να εξασφαλίσουμε ότι θα έχουν όλες οι γυναίκες τη δυνατότητα πρόσβασης σε αυτή την επιλογή».
Υποβολή απάντησης