Η Κούβα επαναφέρει τον θεσμό του πρωθυπουργού. Τι σημαίνει αυτό;

image_pdfimage_print

Μεταφράσαμε και δημοσιεύουμε το παρακάτω κείμενο για τις πολιτικές εξελίξεις στην Κούβα, που βρήκαμε στη σελίδα της 4ης Διεθνούς. Είναι γνωστό ότι δεν ασπαζόμαστε τη θέση του αρθρογράφου (ότι η Κούβα ήταν σοσιαλιστική το 1959 ή το 1976 ή ότι –ακόμα χειρότερα- ο Ραούλ Κάστρο απαλλοτρίωνε πολυεθνικές και οδηγούσε τις μάζες στην …επανάσταση μέχρι πριν λίγους μήνες). Η Κούβα μετά το 1990 θα έμπαινε –και όντως μπήκε- στην ίδια τροχιά μετεξέλιξης που ακολούθησαν και τα υπόλοιπα πρώην σοβιετικά καθεστώτα: από καθεστώτα κρατικού καπιταλισμού σε κλασικά καπιταλιστικά καθεστώτα – τύπου Κίνας και Ρωσίας. Το τουριστικό κεφάλαιο παίζει όλο και μεγαλύτερο ρόλο στην οικονομία της Κούβας, κι αυτό ξεκίνησε επί Φιντέλ και γιγαντώθηκε επί Ραούλ. Το κείμενο ωστόσο είναι αποκαλυπτικό προς όσους είχαν κι έχουν αυταπάτες για τη «σοσιαλιστική Κούβα». Το μικρό κράτος της Καραϊβικής μπαίνει σε ακόμα μεγαλύτερη τροχιά «δυτικοποίησης», αποκτώντας με τις ευλογίες του Ραούλ Κάστρο επικεφαλής έναν μεγαλοξενοδόχο , που αδιαφορεί ακόμα και για το αν για μεγάλο ποσοστό των φτωχών κατοίκων της πρωτεύουσας η πρόσβαση στο πόσιμο νερό είναι δυσπρόσιτη. Κι αυτή η εξέλιξη σημειώνεται χωρίς καμία αντεπανάσταση (σε αντίθεση με αυτό που πιθανά υπονοεί ο συγγραφέας, κάνοντας στο τέλος του κειμένου, αντιπαραβάλλοντας τον Ραούλ με τον Κρουζ) : οι ρίζες της εξέλιξης είναι προφανές ότι βρίσκονται στο γραφειοκρατικό καθεστώς που χτίσανε ο Φιντέλ και ο Ραούλ, με τη βοήθεια της ΕΣΣΔ.

http://www.internationalviewpoint.org/spip.php?article6342

 

Nέος Πρωθυπουργός αναλαμβάνει καθήκοντα στην Κούβα

Η Κούβα επαναφέρει τον θεσμό του πρωθυπουργού, μια θέση που είχε καταργηθεί το 1976 με το πρώτο σοσιαλιστικό σύνταγμα της χώρας και που επιστρέφει με το νέο σύνταγμα που καταρτίστηκε τον Μάιο του 2019. Ποιος είναι αυτός ο νέος επικεφαλής της κυβέρνησης που κανείς δεν περίμενε; Πώς πήρε τη δουλειά και ποιες είναι οι πιθανές πολιτικές στοχεύσεις;

Κανείς δεν τον περίμενε σε αυτή τη θέση. Το δελτίο τύπου που αναγγέλλει τον διορισμό του τονίζει ότι είναι ένας “μετριοπαθής και απλός” άνθρωπος, κάτι που δεν ακούγεται πολύ αξιόπιστο. Ο νέος πρωθυπουργός ήταν διευθυντής ξενοδοχείου, έπειτα πρόεδρος των διευθυντών ξενοδοχείων μιας επαρχίας, και αργότερα Υπουργός Τουρισμού.

Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και των κρατών που περιστρέφονταν γύρω από το Κρεμλίνο, η Κούβα γνώρισε τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση της τη δεκαετία του 1990. Μέχρι τις αρχές αυτής της δεκαετίας, η τουριστική βιομηχανία ήταν αδύναμη. Οι λεγόμενες σοσιαλιστικές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και της Σοβιετικής Ένωσης, που αντιπροσώπευαν σχεδόν το 85% των εμπορικών εταίρων της χώρας, δεν πρόσφεραν κερδοφόρο τουρισμό και πρακτικά η Κούβα επιβίωνε πουλώντας ζάχαρη στη Μόσχα.

Η προαναφερθείσα οικονομική κρίση υποχρέωσε την κυβέρνηση να στραφεί πλήρως στην προώθηση του τουρισμού. Έτσι, (ο τουρισμός) σήμερα αποτελεί τη βιομηχανία με την υψηλότερη σταθερή ανάπτυξη στη χώρα, με σχεδόν 5 εκατομμύρια ξένους επισκέπτες ανά έτος.

Πριν από δεκαπέντε χρόνια, ο Φιντέλ Κάστρο διόρισε έναν νέο υπουργό για να υπηρετεί τη βιομηχανία αναψυχής: τον Μάνουελ Μαρέρο Κρουζ. Λίγο αργότερα, για λόγους υγείας, ο παλιός ηγέτης παρέδωσε την εξουσία στον μικρότερο αδελφό του, Ραούλ Κάστρο. Μετά από δύο χρόνια μεταβατικού καθεστώτος, τον Φεβρουάριο του 2008 ο Ραούλ Κάστρο ανακηρύχθηκε επισήμως Πρόεδρος του Συμβουλίου του Κράτους και των Υπουργών.

(Ο Ραούλ) τον Μάρτιο του 2009 προχώρησε σε μια αμφισβητήσιμη εκκαθάριση υπουργικού συμβουλίου, απολύοντας όλους τους υπουργούς της κυβέρνησης του Φιντέλ, υποστηρίζοντας ότι έτρεφαν μια επικίνδυνε φιλοδοξίες για εξουσία. Μόνο ένας υπουργός από όσους είχαν διοριστεί από τον παλιό ηγέτη επιβίωσε σε αυτή την αλλαγή: ο Υπουργός Τουρισμού που είχε διοριστεί από τον Φιντέλ λίγα χρόνια πριν.

Ο Μάνουελ Μαρέρο Κρουζ επιβίωσε όχι μόνο αυτής της εκκαθάρισης, αλλά και ολόκληρης της περιόδου της διακυβέρνησης Ραούλ, πριν γίνει αποδεκτός και από τον νέο πρόεδρο Μιγκέλ Ντίαζ-Κανέλ Μπερμούντες, που μάλιστα τον πρότεινε για τη θέση, και εγκριθεί από το κοινοβούλιο ως νέος πρωθυπουργός . Κάτι συμβαίνει εδώ, αφού όταν η εφημερίδα του κόμματος τον χαρακτήριζε «μετριοπαθή» σύντροφο, εννοούσε ότι ποτέ δεν τον ενδιέφερε η εξουσία.

Και είναι αλήθεια ότι ο Μαρέρο Κρουζ είναι ο τυπικός επιχειρηματίας που εργάζεται μόνο για την επιτυχία της επιχείρησης χωρίς να περιμένει μεγαλύτερη αναγνώριση από το αφεντικό πέρα από ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη. Δεν ήθελε να ανέλθει στην κυβέρνηση: το έκανε μόνο για να διατηρήσει την ανάπτυξη του τουρισμού της χώρας. Σε τέτοιο βαθμό, που κατέληξε να διορίζεται όχι μόνο ως υπουργός τουρισμού, αλλά και ως επικεφαλής του Επιχειρηματικού Ομίλου Gaviota – ιδιοκτησίας των ενόπλων δυνάμεων – που ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος του κουβανικού τουριστικού τομέα. Ενώ τα μέλη της υπόλοιπης πολιτικής και διοικητικής ηγεσίας της χώρας ανταγωνίζονταν μεταξύ τους για το ποιος θα καταλάβει θέσεις εξουσίας, αυτός ήταν αφοσιωμένος μόνο στο να εκπληρώσει το έργο του.

Στις 10 Απριλίου 2019, μετά από μακρές συζητήσεις με πολίτες και ένα συνταγματικό δημοψήφισμα, η Κούβα υιοθέτησε νέο σύνταγμα. Μέχρι τότε, ο Ραούλ Κάστρο – και πριν από αυτόν ο Φιντέλ- ήταν ταυτόχρονα Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος- του μόνου κόμματος στο νησί και συνεπώς του ανώτατου πολιτικού γραφείου στη χώρας-, Πρόεδρος του Συμβουλίου των Υπουργών, πρακτικά πρωθυπουργός και Πρόεδρος του Συμβουλίου του Κράτους, δηλαδή Επικεφαλής του Κράτους. Την ίδια περίοδο, τόσο ο Φιντέλ όσο και ο Ραούλ κατείχαν την ανώτατη στρατιωτική θέση στον στρατό που είχαν ιδρύσει. Ο Ραούλ ήξερε ότι επρόκειτο για αφύσικη συγκέντρωση εξουσίας και ότι κάποιος με τέτοια πολιτική και διοικητική δύναμη θα μπορούσε να προσανατολίσει το έθνος όπου ο ίδιος ήθελε.

Ως εκ τούτου, με το νέο Σύνταγμα υπάρχει ο Γενικός Γραμματέας του Κόμματος – ο Ραούλ Κάστρο Ρουζ, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας – ο Μιγκέλ Ντίας Κανέλ Μπερμούντες και στις 21 Δεκεμβρίου – συμπτωματικά 140 χρόνια μετά τη γέννηση του Στάλιν – ο μόνος υπουργός που επιβίωσε μετά την αποχώρηση του Φιντέλ από την εξουσία και την άφιξη του αδελφού του Ραούλ (ο οποίος επίσης επιβίωσε στις νέες προεδρικές εκλογές και τις αντίστοιχες αλλαγές του υπουργικού συμβουλίου, καθώς και τις συνταγματικές αλλαγές), ο Μάνουελ Μαρέρο Κρουζ εξελέγη πρωθυπουργός.

Αλλά υπάρχει κάτι που δεν πρέπει να ξεχνάμε. Αν και ο «μετριοπαθής» χαρακτήρας του Μαρέρο –που ήταν ταυτόχρονα και ένας επιτυχημένος τεχνοκράτης – ήταν αυτό που εγγυήθηκε την επιβίωσή του ως Υπουργός Τουρισμού, ενώ πολλοί εκδιώχθηκαν, η μακρά πολιτική του επιβίωση και τώρα ο διορισμός του ως πρωθυπουργός επηρέασε και κάτι που πολλοί ξεχνούν.

Όταν ο νέος πρόεδρος Ντίας-Κανέλ δεν ήταν τίποτα περισσότερο από τον επικεφαλής του κόμματος σε μια απομακρυσμένη επαρχία στα ανατολικά της χώρας, ο Μαρέρο Κρουζ ήταν ο Επικεφαλής του τουρισμού σε ολόκληρη αυτή την επαρχία. Συμπτωματικά, η σημερινή Πρώτη Κυρία ήταν επίσης από εκείνη την επαρχία και εκεί ήταν που τη γνώρισε ο Ντίας-Κανέλ. Επίσης, καθαρά τυχαία, η σημερινή πρώτη κυρία διορίστηκε κατ’ εντολή του Μαρέρo ως διευθύντρια του γραφείου τουρισμού του Υπουργείου Πολιτισμού. Και μια λεπτομέρεια που δεν πρέπει να ξεχαστεί: σύμφωνα με το νέο Σύνταγμα, ο πρωθυπουργός διορίζεται μετά από πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας. Δηλαδή, ο Μαρέρο Κρουζ διορίστηκε από τον Ντίας-Κανέλ Μπερμούντες.

Ως επιτυχημένος πρόεδρος των διευθυντών ξενοδοχείων σε όλη την Κούβα, ο Μαρέρο Κρουζ γέμισε την παλιά πόλη της Αβάνας με ξενοδοχεία, αδιαφορώντας για τη συνεχιζόμενη κρίση πρόσβασης στο νερό, από την οποία υποφέρουν όσοι ζουν στην περιοχή αυτή της πρωτεύουσας. Αυτές οι εκλογές που έγιναν από τον πρόεδρο, επικυρώθηκαν από το κοινοβούλιο και εγκρίθηκαν από το Πολιτικό Γραφείο του Κόμματος, δείχνουν τις προθέσεις της νέας κυβέρνησης που σχηματίστηκε, ενώ οι παλιοί ηγέτες της επανάστασης του Ιανουαρίου 1959 απέρχονται από την εξουσία.

Ο πρώην Πρωθυπουργός, όπως και ο σημερινός, είχε και εκείνος μια γενειάδα, προερχόταν από μια απομακρυσμένη επαρχία στα ανατολικά της χώρας και είχε μια μακρά σταδιοδρομία πολιτικής αντίστασης όπως αυτός που μόλις διορίστηκε. Αλλά ο Φιντέλ Κάστρο – ο πρώην Πρωθυπουργός – αντιστάθηκε στις θανατηφόρες παγίδες του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού για το καλό της Κούβας, ενώ ο Μανουέλ Μαρέρο Κρουζ αφιερώθηκε στο να αντισταθεί στις παγίδες της κουβανικής γραφειοκρατίας για το δικό του το καλό. Η σχέση του Φιντέλ με τις πολυεθνικές ήταν να τις απαλλοτριώνει, η σχέση του Μαρέρο μαζί τους ήταν να τις προσελκύει. Η σχέση του Φιντέλ με τους εργαζόμενους ήταν να τους οδηγεί στην επανάσταση, η σχέση του Μαρέρο μαζί τους ήταν να τους βάζει να φτιάχνουν VIP ζώνες στα νέα ξενοδοχεία που χτίζονταν. Σε λιγότερο από τρεις μήνες, θα καθοριστούν μέτρα για την οικονομική κατεύθυνση της χώρας. Ένας πρωθυπουργός, δηλαδή ένας αρχηγός κυβέρνησης, θα παίξει σοβαρό ρόλο προς τη νέα κατεύθυνση του έθνους.

Κάντε το πρώτο σχόλιο

Υποβολή απάντησης

Η ηλ. διεύθυνσή σας δεν δημοσιεύεται.


*


Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.