Όταν ο… ανώτατος άρχων «πολεοδομεί επί χάρτου»

image_pdfimage_print

Οι εξαγγελίες Μητσοτάκη για 5 μεγάλα έργα: «δωρεάν» και με άγνωστο κόστος

Της Τόνιας Κατερίνη*

Στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησής του ο Κυριάκος Μητσοτάκης έβγαλε, ως άλλος μάγος, από το καπέλο την εξαγγελία πέντε μεγάλων έργων, με στόχο -όπως διακηρύσσει- την αναβάθμιση των αντίστοιχων περιοχών και την «ενίσχυση της ανάπτυξης».

1. Την ενοποίηση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου με το Μετσόβιο Πολυτεχνείο – ευχαριστώντας μάλιστα το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος που ανέλαβε το κόστος της μελέτης.

2. Την κατεδάφιση των φυλακών Κορυδαλλού και τη δημιουργία στη θέση τους πάρκου-πολυχώρου πολιτισμού για τους νέους και τους δημότες της περιοχής.

3. Την αναμόρφωση των εγκαταστάσεων της ΔΕΘ σε πρότυπο εκθεσιακό κέντρο με χώρους πρασίνου και τη συνολική αναβάθμιση της εμπειρίας του επισκέπτη.

4. Τη μετατροπή του «Βασιλικού» Κτήματος στο Τατόι σε αγροδιατροφική μονάδα με περιπατητικές διαδρομές ανοιχτό σε όλους τους επισκέπτες.

5. Τη δημιουργία Διεθνούς Κέντρου Καινοτομίας στο Κερατσίνι και συγκεκριμένα στο χώρο των παλαιών λιπασμάτων στη Δραπετσώνα.

Στην πραγματικότητα βέβαια δεν πρόκειται για πέντε καινούργιες ιδέες, αλλά για πέντε ιδέες που συζητιούνται με διαφορετικό τρόπο εδώ και χρόνια. Κάποιες από αυτές, όπως για παράδειγμα το έργο των λιπασμάτων, έχουν δρομολογηθεί, ενώ και η αναβάθμιση του χώρου της ΔΕΘ υπάρχει από καιρό στις κυβερνητικές ατζέντες.

Πέρα όμως από την λαθροχειρία της ανάδειξης παλιών ιδεών σαν καινοτομίες, οι κυβερνητικές εξαγγελίες – προτάσεις πάσχουν πολλαπλά. Ακολουθώντας παλιότερα αλλά και πρόσφατα πρότυπα, όπου ο… ανώτατος άρχων μπροστά σε ένα χάρτη ή μια μακέτα πολεοδομεί, τα πέντε «μεγάλα έργα» είναι προβληματικά τόσο στην ουσία όσο και στη διαδικασία με την οποία εξαγγέλλονται. Τσουβαλιάζουν πραγματικές αναγκαιότητες με ειδικές σκοπιμότητες και όλα αυτά χωρίς ουσιαστική μελέτη, αλλά με την ευγενή προσφορά ποικίλων χορηγών να χρηματοδοτήσουν κατά το δοκούν τις επιθυμητές λύσεις.

«Μήνυμα» στον κατασκευαστικό κλάδο…

Αλλά ας δούμε τα θέματα λίγο πιο συγκεκριμένα:

1. Η ανάπλαση του χώρου των λιπασμάτων στη Δραπετσώνα αποτέλεσε αίτημα και αντικείμενο αγώνα των κατοίκων για πολλά χρόνια. Ο δήμος Δραπετσώνας – Κερατσινίου, που κατέχει ένα μέρος μόνο από τον χώρο, έχει ήδη προχωρήσει στη διαμόρφωση πάρκου. Το 2017 έγινε αρχιτεκτονικός διαγωνισμός ιδεών που έδωσε ενδιαφέρουσες ιδέες για την κατεύθυνση της ανάπλασης αυτού του σημαντικού αστικού πόλου. Ωστόσο, το έργο δεν έχει ακόμα προχωρήσει καθώς προσκρούει στο γεγονός ότι ο χώρος ανήκει σε ιδιωτικά συμφέροντα και δεν έχει απαλλοτριωθεί όπως θα όφειλε να γίνει για έναν χώρο αυτής της σημασίας. Τι μας λέει σήμερα η πρωθυπουργική εξαγγελία με την πρόταση για κέντρο διεθνούς καινοτομίας αν όχι ότι πάμε πολλά βήματα πίσω από τη δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου με χρήσεις για τις ανάγκες των κατοίκων σε μια λύση που θα βασιστεί στην εκμετάλλευση και την ικανοποίηση επιχειρηματικών συμφερόντων;

2. Η ανάδειξη του κτήματος του Τατοΐου, η αποκατάσταση των κτηρίων και η απόδοσή του στους κατοίκους ως ιστορικού και περιβαλλοντικού πάρκου είναι στην ατζέντα των σχετικών υπουργείων επί πολλά χρόνια. Ήδη το 2012 ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος εξήγγειλε τη δημιουργία ομάδας που επεξεργάζεται το ζήτημα από τη θεσμική πλευρά, καθώς κάθε παρέμβαση πρέπει να λάβει υπόψη ότι το Τατόι αποτελεί τμήμα του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας και υπόκειται στο σχετικό πλαίσιο προστασίας. Η δημιουργία ξενοδοχειακής μονάδας, που περιλαμβάνεται στις πρωθυπουργικές εξαγγελίες, είναι ασύμβατη με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο αλλά απόλυτα συμβατή με τη μέχρι σήμερα αντίληψη των κυβερνήσεων που βλέπουν την προστασία του περιβάλλοντος σαν εμπόδιο στην ανάπτυξη. Πώς θα υπερπηδήσει τα θεσμικά ζητήματα προστασίας του χώρου η νέα κυβέρνηση μένει να το δούμε.

3. Η αναβάθμιση του χώρου της ΔΕΘ, που έχει εξαγγελθεί από καιρό, συνοδεύεται από τις καταγγελίες του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων για την παρέμβαση ανάπλασης σε ένα σημαντικό έργο με μελέτες κατ’ ανάθεση, χωρίς αρχιτεκτονικό διαγωνισμό. Οι καταγγελίες έμειναν αναπάντητες ως σήμερα αλλά τα ερωτηματικά ποιοι, πώς και με ποιες μελέτες θα αναπλάσουν τη ΔΕΘ σκιάζουν τόσο την προηγούμενη όσο και τη σημερινή κυβέρνηση και δημοτική αρχή.

4. «Άλλος ένας πρωθυπουργός που εξαγγέλλει την απομάκρυνση των φυλακών», σχολίασε ο δήμαρχος Κορυδαλλού. Το πάγιο αίτημα των κατοίκων του Κορυδαλλού δεν θα πρέπει να βρει απάντηση στη μεταφορά των φυλακισμένων σε μια ερημιά που θα κάνει τους «ανεπιθύμητους» αόρατους. Τίποτα θετικό δεν μπορεί να περιμένει κανείς από μια κυβέρνηση όπου ο υπουργός Δημόσιας Τάξης δηλώνει: «Δεν έχουμε έλλειμμα δικαιωμάτων, έχουμε έλλειμμα ασφάλειας».

5. Άφησα τελευταίο το από ό,τι φαίνεται ήδη ακυρωμένο έργο της ενοποίησης του Αρχαιολογικού Μουσείου με το Πολυτεχνείο, καθώς εδώ η κυβέρνηση πιάστηκε αδιάβαστη σε ό,τι αφορά το πλαίσιο λειτουργίας του Πολυτεχνείου αποκλειστικά ως εκπαιδευτικού ιδρύματος, όπως ορίζεται από το κληροδότημα. Πέρα όμως από αυτό, πρόκειται για μια εξαγγελία με καθαρά πολιτικό πρόσημο, καθώς η λειτουργία του Πολυτεχνείου στο κέντρο της πόλης, και η παραμονή του σαν πόλου ριζοσπαστικής κοινωνικής ζωής αποτελεί αγκάθι στην καρδιά κάθε εξουσίας.

Με όλα τα παραπάνω, μαζί και με την σπουδή να αρθούν και τα τελευταία πλαίσια προστασίας του φυσικού και αρχαιολογικού χώρου του Ελληνικού ώστε να προχωρήσει η «επένδυση», η σημερινή κυβέρνηση δίνει ένα δείγμα γραφής αυταρχισμού, απαξίωσης της κοινωνίας, υποτίμησης του επιστημονικού κόσμου και των ουσιαστικών διαδικασιών για το σχεδιασμό όχι απλώς ενός έργου αλλά κρίσιμων παρεμβάσεων στον αστικό χώρο.

Στην πραγματικότητα ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έχει παρά μόνο ένα ενδιαφέρον. Να διαμηνύσει στον προνομιακό σύμμαχο όλων των κυβερνήσεων, τον κατασκευαστικό κλάδο και μια σπεκουλαδόρικη αστική τάξη, που επλήγη άμεσα από την κρίση και συντέλεσε στον κλυδωνισμό των πολιτικών συσχετισμών, ότι το πανηγύρι των έργων του Δημοσίου θα ξαναρχίσει και η ελληνική οικονομία που μέχρι σήμερα, με ολέθριες συνέπειες, πάτησε πάνω στην ανάπτυξη του κατασκευαστικού τομέα θα ξαναβρεί το βηματισμό της. Ένα βηματισμό προς τα πίσω, που παγιώνει τον αντιπαραγωγικό προσανατολισμό της ελληνικής οικονομίας και αδιαφορεί για το περιβάλλον – αν υποθέσουμε ότι θα μπορέσει να υπάρξει και δεν αποτελεί προεκλογική φιλολογία σε μεταγενέστερο χρόνο.

Ανεξάρτητα όμως από το πόσο φαιδρές μπορεί να κρίνει κανείς τις κυβερνητικές εξαγγελίες και λαμβάνοντας υπόψη τα μέχρι σήμερα δείγματα αλαζονείας και αυταρχισμού, και με δεδομένη την αμηχανία της αξιωματικής «αντιπολίτευση» να αντιδράσει καθώς μέχρι σήμερα ασκούσε πειθαρχημένα ανάλογες πολιτικές (βλέπε Ελληνικό, Ακαδημία Πλάτωνος κ.λπ.), η εγρήγορση των κινημάτων για την ανάδειξη της σκοτεινής πλευράς των «successstories» και για την υπεράσπιση του περιβάλλοντος και του δημόσιου χώρου είναι ζωτικής σημασίας.

*Η Τόνια Κατερίνη είναι αρχιτέκτων μηχανικός, μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ

 

Κάντε το πρώτο σχόλιο

Υποβολή απάντησης

Η ηλ. διεύθυνσή σας δεν δημοσιεύεται.


*


Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.