Του Αλέξη Λιοσάτου
Το ενδεχόμενο πολέμου μεταξύ Ιράν και ΗΠΑ είναι κοντινότερο από ποτέ, μετά τη δολοφονία του Νο2 ηγέτη του Ιράν, Κασέμ Σουλεϊμανί (στις 3/1/2020). Η δολοφονία του στρατηγού, επικεφαλής των «Φρουρών της Επανάστασης», από τις ΗΠΑ αποτελεί τον ορισμό της ιμπεριαλιστικής τρομοκρατίας. Ο Αμερικανός Πρόεδρος σε συνεργασία με τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ αποφασίζει και εν ψυχρώ δολοφονεί τον στρατιωτικό ηγέτη μιας άλλης χώρας στα εδάφη μιας τρίτης χώρας (του Ιράκ), παρακάμπτοντας τα εκλεγμένα όργανα των ΗΠΑ, τα εκλεγμένα όργανα του Ιράκ, κάθε διεθνή καπιταλιστικό οργανισμό. Έπειτα αναλαμβάνει περήφανα την ευθύνη λέγοντας ότι δολοφόνησε τον «Νο 1 παγκόσμιο τρομοκράτη»…
Η διεθνής τρομοκρατία, το bullying του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, δεν σταματά εκεί: «Με μια πρωτοφανή κίνηση στην ιστορία της διπλωματίας των τελευταίων δεκαετιών οι ΗΠΑ απαγόρευσαν στον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν να παρακολουθήσει τις εργασίες του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ»,1 σε μια κίνηση που δείχνει πού έχουν γραμμένους τους «συμμάχους» τους οι ΗΠΑ όταν πρόκειται για τα συμφέροντα των δικών τους πετρελαϊκών, οπλοκατασκευαστικών και λοιπών πολυεθνικών κολοσσών.
Πρόκειται για απύθμενο ιμπεριαλιστικό θράσος, με στόχο την επίδειξη ισχύος όχι μόνο στο Ιράν αλλά και παγκοσμίως και δη στους βασικούς ανταγωνιστές του αμερικανικού καπιταλισμού, τις Κίνα και Ρωσία. Ο Σουλεϊμανί δεν ήταν τρομοκράτης, αλλά ανώτατος ηγέτης μιας χώρας με 80 εκατομμύρια πληθυσμό. Δεν απέχει πολύ από το να αρχίσουν να δολοφονείται από ρουκέτες και drones κάθε «ανεπιθύμητος» για τις ΗΠΑ ηγέτης μόνο και μόνο επειδή «μπορούν» – και ύστερα υπερήφανα κι ευθέως την ευθύνη… Μόνο και μόνο αυτό είναι ένας καλός λόγος για να γεμίζουμε με ταξικό μίσος, να θέλουμε να ανατρέψουμε αυτό το σύστημα σε διεθνή βάση, για να παίρνουμε κάθετα θέση απέναντι στον κυριολεκτικά Νο 1 παγκόσμιο τρομοκράτη, τις ΗΠΑ.
Ποιο είναι το πλαίσιο πάνω στο οποίο «ήρθε
κι έδεσε» η δολοφονία Σουλεϊμανί;
Πάνω απ’ όλα βρίσκεται η σχετική κρίση ηγεμονίας του αμερικανικού ιμπεριαλισμού που ξεδιπλώθηκε μετά την εισβολή του 2003 στο Ιράκ. Η αποτυχία των ΗΠΑ στο Ιράκ καθώς και η διεθνής οικονομική κρίση του 2008 τροφοδότησαν και συνάμα επιβεβαίωσαν ότι η συγκριτική ισχύς των ΗΠΑ φθίνει. Τα επόμενα χρόνια η Ρωσία πέτυχε διπλωματικές και στρατιωτικές επιτυχίες σε βάρος των ΗΠΑ, ενώ η Κίνα έγινε πρώτη οικονομική δύναμη στην κόσμο* απλώνοντας σε όλον τον πλανήτη επενδύσεις κι επιρροή.
Η εισβολή και κατοχή των ΗΠΑ στο Ιράκ του 2003, εκτός από εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς Ιρακινούς, αλλεπάλληλους θρησκευτικούς εμφυλίους και συνθήκες θερμοκηπίου για τρομοκρατικές οργανώσεις τύπου ISIS, προκάλεσε επίσης και την αυξανόμενη επιρροή του Ιράν στο ιρακινό κράτος, ενίσχυσε δηλαδή τον βασικό εχθρό των ΗΠΑ στην περιοχή (το σχέδιο για επέμβαση στη Μέση Ανατολή, με τελικό στόχο το Ιράν, για αναδιάταξη των δυνάμεων προς το φιλοαμερικανικότερο είχε εξαγγελθεί από τη δεκαετία του ’90 στις ΗΠΑ…). Το Ιράν έφτασε να ελέγχει την ιρακινή κυβέρνηση, αν και αυτή συνυπάρχει με τον αμερικανικό παράγοντα που συνέχισε να πατά πόδι στην περιοχή πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά.
Η περιοχή της Μέσης Ανατολής έγινε το κύριο πεδίο όξυνσης των ανταγωνισμών μεταξύ μεγάλων και μεσαίων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και οι εξελίξεις έφεραν ακόμα πιο κοντά σε συμμαχία Κίνας και Ρωσίας μεταξύ τους αλλά και με το Ιράν. Οι ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια ταλαντεύονται πάνω στο πόση στρατιωτική πυγμή πρέπει να χρησιμοποιήσουν – και όχι στο αν αυτή «χρειάζεται». Οι Δημοκρατικοί, που άσκησαν δριμύτατη κριτική στον Τραμπ για τη δολοφονία Σουλεϊμανί, έχουν εξίσου ή και χειρότερες ιμπεριαλιστικές και δολοφονικές περγαμηνές από τους Συντηρητικούς. Οικονομικά οι ΗΠΑ έχουν μπει σε πορεία συγκριτικής εξασθένησης δίχως γυρισμό και ο μόνος παράγοντας που μπορεί να καθυστερήσει (όχι να ανατρέψει – τουλάχιστον όχι χωρίς παγκόσμιο πόλεμο) το… πεπρωμένο είναι η στρατιωτική πυγμή. Η οικονομία, η πολιτική κατάσταση, οι διπλωματικές σχέσεις των ΗΠΑ δεν ευνοούν έναν νέο πόλεμο «τύπου Ιράκ» στο Ιράν. Στο Ιράκ δεν τα κατάφεραν και νίκησε το Ιράν, στη Συρία έχασαν και κέρδισε η Ρωσία ενώ ενισχύθηκαν οι τοπικοί υποϊμπεριαλισμοί (κυρίως Τουρκία, Ιράν, Ισραήλ, Σαουδική Αραβία) και αυτά προϊδεάζουν για πολύ χειρότερες πανωλεθρίες στο Ιράν. Ο πόλεμος του Ιράκ ήταν από τους βασικούς παράγοντες εξασθένησης της αμερικανικής οικονομίας που οδήγησαν στη «βουτιά» του 2008. Από την άλλη, όσο περνάει ο καιρός η Κίνα θα αυξάνει την οικονομική ισχύ της έναντι των ΗΠΑ και την ιμπεριαλιστική επιρροή της στον πλανήτη και θα μειώνει τη στρατιωτική διαφορά της από τις ΗΠΑ, χτίζοντας πιο στέρεες συμμαχίες με τη Ρωσία αλλά και μεσαίες δυνάμεις. Άλλωστε, η πιο «μετριοπαθής» τακτική των ΗΠΑ δοκιμάστηκε τα προηγούμενα 4-5 χρόνια, π.χ. στη Συρία, και όχι μόνο δεν απέδωσε αλλά αποθράσυνε τοπικούς μεσαίους «παίκτες», εξόργισε παραδοσιακούς συμμάχους των ΗΠΑ, όπως Ισραήλ και Σαουδική Αραβία, ενίσχυσε Κίνα και Ρωσία κ.ο.κ. Αυτός είναι ο λόγος που «νομοτελειακά» οι ΗΠΑ είναι υποχρεωμένες να επιστρατεύουν την στρατιωτική τους υπεροπλία «εδώ και τώρα», έστω και σπασμωδικά.
Ο λαϊκός παράγοντας σε Ιράν-Ιράκ
εισβάλλει στο προσκήνιο
Αυτά ισχύουν ως γενικό πλαίσιο. Στο πλαίσιο αυτό όμως, είχαμε την επανεμφάνιση στην περιοχή του «αραβικού πεζοδρομίου», μαζικών κινητοποιήσεων με εξεγερτικά χαρακτηριστικά. Πιο συγκεκριμένα, τον Οκτώβρη ξέσπασε μαζική εξέγερση στο Ιράκ, όπου εργάτες και φτωχοί, σιίτες και σουνίτες, εξεγέρθηκαν ενάντια στη φτώχεια και την ανεργία, την έλλειψη νερού και ηλεκτρικού ρεύματος και απαιτώντας δημοκρατία.2,3
Εξεγέρθηκαν απέναντι στην φιλοϊρανική κυβέρνηση, που κατέστειλε βίαια την εξέγερση, με πάνω από 500 νεκρούς (485 ήταν λίγες εβδομάδες πριν4). Για να μην ξεχνιόμαστε, η κλασική ταξική ανάλυση αφορά και το Ιράκ και το Ιράν, χώρες με «άγριο» καπιταλισμό και αυταρχικά καθεστώτα. Στην καταστολή των κινητοποιήσεων πρωταγωνίστησε ο Σολεϊμανί, δηλαδή αφενός η κυβέρνηση, ο στρατός και η αστυνομία του Ιράκ (που είχαν τη δική του κάλυψη) και αφετέρου οι παραστρατιωτικές ομάδες που καθοδηγεί και χρηματοδοτεί (είναι δηλαδή εξίσου ένας ταξικός εχθρός, ένα αντεργατικό κάθαρμα, ένας χασάπης για τον οποίο δεν λυπόμαστε καθόλου και η… προσωπικότητα του οποίου σίγουρα δεν είναι ο λόγος για τον οποίο είμαστε απέναντι στις ΗΠΑ).
Όπως (υπο)γράφει αναρχική συλλογικότητα της Μ. Ανατολής «Ο Κασέμ Σολεϊμανί ήταν ένας γενοκτόνος που σκότωσε χιλιάδες άνδρες, γυναίκες και παιδιά στις συγκρούσεις της Συρίας, του Ιράκ και της Υεμένης».5
Ενώ η Συμμαχία Σοσιαλιστών γράφει για τη δολοφονία περισσότερων από 1.500 διαδηλωτών από τους ένοπλους του Σολεϊμανί, στις διαδηλώσεις που ξέσπασαν τον Νοέμβριο 2019 με αφορμή την αύξηση της τιμής του πετρελαίου, για τους χιλιάδες πολιτικούς κρατούμενους που σαπίζουν στις φυλακές του Ιράν και γενικά για τον ρόλο του στην καταστολή των εξεγερμένων μαζών στο Ιράν, τη Συρία και το Ιράκ. Συμπληρώνοντας ωστόσο ότι η δολοφονία του από τις ΗΠΑ δεν είναι προς το συμφέρον των λαών της Μέσης Ανατολής αλλά εναντίον τους.6 Στο ίδιο μήκος κύματος και η ανακοίνωση της RCIT (που έχει δυνάμεις σε Παλαιστίνη-Ισραήλ, Πακιστάν, Υεμένη), που αναφέρει, όπως και η Συμμαχία Σοσιαλιστών, ότι πολλοί στη Συρία και το Ιράκ είναι αυτοί που χάρηκαν με τη δολοφονία του βασικού οργανωτή της αντεπαναστατικής καταστολής σε αυτές τις χώρες, αλλά δεν μπορούν να αφήνουν έξω από την ανάλυσή τους τις αντιδραστικές επιδιώξεις του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού.7
Κι έτσι είναι. Δεν ξέρουμε αν οι υπολογισμοί του αμερικανικού Πενταγώνου εκτίμησαν τη δεδομένη στιγμή ως στιγμή αδυναμίας για το Ιράν (με διαδηλώσεις σε Ιράν-Ιράκ, την κυβερνητική αστάθεια στο Ιράκ – ήδη από τα τέλη του Νοεμβρίου η εξέγερση οδήγησε στην παραίτηση του πρωθυπουργού Μαχντί8) αλλά ξέρουμε ότι αυτή η δολοφονία θα λειτουργήσει προς αντιδραστική κατεύθυνση. Ακόμα κι αν δεν επιβεβαιωθεί το ενδεχόμενο ενός περιορισμένου ή πιο γενικευμένου πολέμου που θα αφήσει πίσω του εκατόμβες νεκρών και διαλυμένες ζωές, η επιθετικότητα των ΗΠΑ θα λειτουργήσει υπέρ του αντιδραστικού καθεστώτος της Τεχεράνης και όχι εις βάρος του, θα ευνοήσει ακόμα πιο συντηρητικές και χαοτικές «λύσεις»9 και όχι δημοκρατικότερες, όπως έγινε και στις άλλες χώρες όπου «εξήγαγαν δημοκρατία και πολιτισμό» οι ΗΠΑ με τις βόμβες τους (βλέπε χαρακτηριστικά Ιράκ και Αφγανιστάν) – ο «αντιδυτικός» φονταμενταλισμός, η λογική του «ιερού πολέμου» και του «αδύνατο να συνυπάρξουν οι δυο πολιτισμοί των χριστιανών και των μουσουλμάνων», οι σεκταριστικοί εμφύλιοι και τα τυφλά χτυπήματα στις καπιταλιστικές μητροπόλεις της Δύσης θα ισχυροποιηθούν ακόμα περισσότερο στην ευρύτερη περιοχή – νέα και χειρότερα «ISIS» επωάζονται στο όχι τόσο μακρινό μέλλον.
Ένα άλλο αποτέλεσμα της δράσης των ΗΠΑ, μάλλον αναμενόμενο με βάση τη διεθνή πείρα των τελευταίων χρόνων, μπορεί να είναι η εκ νέου ενίσχυση των μεγάλων ανταγωνιστών της: η Ρωσία προωθεί αυτή τη στιγμή με πιο ευνοϊκούς όρους οπλικά συστήματα στο Ιράκ, ένα «ντιλ» που είχε κλείσει λίγους μήνες πριν αλλά ακυρώθηκε λόγω αμερικανικών πιέσεων.10
Είναι πιθανό να μέτρησε για τις ΗΠΑ όσον αφορά τη στιγμή που επέλεξαν τη δολοφονία Σολεϊμανί ότι το Ιράν είναι πιθανό να έχει σύντομα την πρώτη του πυρηνική κεφαλή,11 (ενώ οι ΗΠΑ έχουν …6.80012) αλλά και πολιτικοί υπολογισμοί ενόψει προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ. Προς αυτά συνηγορεί και η πρόσφατη δήλωση του Ερντογάν ότι «Στη δική μου προεδρία το Ιράν ποτέ δεν θα έχει πυρηνικά όπλα».13
Τι προηγήθηκε της δολοφονίας Σολεϊμανί
Το τελευταίο διάστημα οι επιθέσεις με ρουκέτες κατά αμερικανικών στόχων στο Ιράκ είχαν πληθύνει και φαίνεται ότι αυτό έγινε με «δάκτυλο» Ιράν – Σολεϊμανί. Ήταν μια απάντηση στις oικονομικές κυρώσεις των ΗΠΑ.14,15
Στα τέλη Δεκεμβρίου επίσης μια επίθεση με πυραύλους σε ιρακινή στρατιωτική βάση κοντά στο Κιρκούκ σκότωσε έναν Αμερικανό πολίτη-εργολάβο και τραυμάτισε μερικούς Αμερικανούς στρατιώτες και ιρακινό προσωπικό. Αν και όχι απαραίτητα.16
Οι αμερικανικές αρχές απάντησαν με βόμβες κατά φιλοϊρανικών στρατοπέδων, προκαλώντας δεκάδες νεκρούς και τραυματίες.17
Eπίσης στα τέλη Δεκέμβρη ανακοίνωσαν κοινές στρατιωτικές ασκήσεις Κίνα, Ρωσία και Ιράν, κάτι που είναι γνωστό ότι αποτελεί μεγάλο φόβο και ταυτόχρονα κάποιου είδους casus belli για τις ΗΠΑ.18
Στις 31/12 πραγματοποιήθηκε κατάληψη της αμερικανικής πρεσβείας του Ιράκ από φιλοϊρανούς.17
Kαι τελικά στις 3/1 ήρθε η δολοφονία του Ιρανού στρατηγό.
Τι ακολούθησε
Από κει και πέρα ακολούθησε ένα μπαράζ όξυνσης των σχέσεων και απειλών ένθεν κι ένθεν, με το Ιράν να τάζει εκδίκηση, τον Τραμπ να απαντά ότι αν υπάρξει χτύπημα κατά των ΗΠΑ θα χτυπηθούν άμεσα 52 στόχοι του Ιράν, το Ιράν να ανταπαντά προχωρώντας σε βομβαρδισμό δυο στρατιωτικών βάσεων των ΗΠΑ στο Ιράκ και στην ανακοίνωση ότι αν οι ΗΠΑ απαντήσουν θα χτυπήσει άμεσα 100 στόχους των ΗΠΑ.19
Το Ιράν έκανε λόγο για 80 νεκρούς από την επίθεση στις αμερικανικές βάσεις, αν και αυτό δεν επιβεβαιώνονται από άλλες πηγές.13,19
Τέλος, το ιρακινό Κοινοβούλιο ζήτησε από την κυβέρνηση να εκδιώξει τις αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις από το Ιράκ.20
Ενώ όλα αυτά μεσοπρόθεσμα υπάρχει πιθανότητα να αποδειχθούν λεκτικοί λεονταρισμοί, δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί ότι βρισκόμαστε στο «σημείο μηδέν».
Ο Τραμπ ήδη προανήγγειλε μεγαλύτερη εμπλοκή του ΝΑΤΟ στη Μέση Ανατολή, ανακοίνωσε νέες σκληρές οικονομικές κυρώσεις εναντίον του Ιράν και εκθείασε τον στρατό των ΗΠΑ ως τον πιο ισχυρό στον πλανήτη.21
Μάλλον στα ψιλά πέρασε η είδηση ότι βρίσκεται σε εξέλιξη τεράστια κινητοποίηση των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων, ενώ δέκα μεταγωγικά ελικόπτερα προσγειώθηκαν την Τρίτη (7/1) στην αεροπορική βάση της Ελευσίνας. Ανεφοδιάστηκαν και πέταξαν την επομένη για την Σούδα όπου έλαβαν νέο ανεφοδιασμό και αναχώρησαν για την Μέση Ανατολή.22
Οι ΗΠΑ είναι πιθανό «απλώς» να κλιμακώνουν την τακτική τους «στρατιωτικές απειλές, στρατιωτική πυγμή + διαπραγματεύσεις», μια τακτική που χαρακτηρίζει όλα τα στρατόπεδα στη Μ. Ανατολή, από τις υπερδυνάμεις και τις μεσαίες δυνάμεις μέχρι τα ντόπια καθεστώτα και τους τζιχαντιστές. Ακόμα ωστόσο κι αν πρυτανεύσουν πιο ρεαλιστικοί υπολογισμοί (από μεριάς ΗΠΑ γιατί «ρεαλιστικά» δεν μπορούν να σηκώσουν τέτοιου μεγέθους πόλεμο, παρόλο που είπαμε ότι ο «ρεαλισμός» αποδεικνύεται κι αυτός εις βάρος τους) και από μεριάς Ιράν (που δεν μπορούν να τα βάλουν με τις ΗΠΑ, ακόμα κι αν συμπαραταχθούν μαζί τους με πάθος Ρωσία-Κίνα, κάτι που σαφώς δεν είναι δεδομένο, ίσως ούτε καν πιθανό), υπάρχει συσσωρευμένο τόσο εύφλεκτο υλικό που μια λάθος κίνηση, η αυτόνομη δράση κάποιων «σκληροπυρηνικών» κέντρων, κάποια προβοκάτσια, ακόμα και μια στρατιωτική δράση συνειδητά ενταγμένη στο πλαίσιο της «ένοπλης διαπραγμάτευσης» μπορεί να ξεπεράσει την «ουδό διαπραγματεύσεων» και να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις με απρόβλεπτες συνέπειες για όλον τον πλανήτη, μια που σε αυτήν εμπλέκεται ένα φάσμα δυνάμεων που εκτείνονται από την Ανατολή μέχρι τη Δύση, πολλές από αυτές με πυρηνικά όπλα.
Στη Συρία, που ήταν σχετικά «εύκολος στόχος», έγινε μια «λελογισμένη σύγκρουση», μια «συγκρουσιακή συνεννόηση» μεταξύ ΗΠΑ-Ρωσίας, αλλά έδειξε πως μια «απλή επέμβαση» σήμερα δεν είναι καθόλου απλή κι εμπλέκει σωρεία δυνάμεων. Σε τυχόν σύρραξη ΗΠΑ-Ιράν τα μεγέθη που θα συγκρουστούν και οι καταστροφικές δυνάμεις που θα απελευθερωθούν θα είναι πολλαπλάσιες και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει τη μετατροπή περιφερειακής σύγκρουσης σε γενικευμένη. Η όξυνση των διεθνών ανταγωνισμών κάνει ολοένα και πιθανό ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Όσο κι αν υπάρχει ο αντίλογος ότι «ναι, αλλά τώρα οι υπερδυνάμεις φοβούνται η μία την άλλη εξαιτίας των πυρηνικών», υπάρχει κι ο αντίλογος στον αντίλογο, ότι ο καπιταλισμός βασίζεται στο αδυσώπητο κυνήγι του κέρδους, στη μάχη για κυριαρχία και ηγεμονία, ότι ο «τζόγος» είναι έμφυτο χαρακτηριστικό του κι ότι εν τέλει ποτέ δεν χαρακτηριζόταν -μόνο- από ψυχρή λογική, ότι η «τρέλα» τον χαρακτηρίζει διαχρονικά, διαφορετικά δεν μπορούν να εξηγηθούν ούτε οι δύο ΠΠ ούτε ο φασισμός ούτε το Ολοκαύτωμα ούτε η ατομική βόμβα στις Χιροσίμα-Ναγκασάκι ούτε πολλά άλλα.
Ακόμα και στην «καλύτερη περίπτωση» που η όξυνση των σχέσεων των δυο χωρών μείνει στην τρέχουσα φάση της, έχει ήδη διαφανεί ότι το πρώτο θύμα θα είναι (εκ νέου) το ίδιο το Ιράκ, με έναν νέο «πόλεμο δι’ αντιπροσώπων» στα εδάφη του.
Η ελπίδα είναι στο αντιπολεμικό-αντιιμπεριαλιστικό- εργατικό κίνημα στις εμπλεκόμενες χώρες
Για το καπιταλισμό στο ιμπεριαλιστικό στάδιο της παρακμής του, ο συνεχής ανταγωνισμός μεταξύ των κεφαλαίων μετατρέπεται σε πάλη μεταξύ κρατών και είναι συνυφασμένος με τον πόλεμο, τον ρατσισμό και τον εθνικισμό, με την καταστροφή των παραγωγικών και διανοητικών δυνατοτήτων της ανθρωπότητας. Δυο παγκόσμιοι πόλεμοι και δεκάδες μικρότεροι πόλεμοι, χούντες και αντιδραστικά καθεστώτα, αντεπαναστατικές σφαγές το έχουν αποδείξει αυτό: τα κέρδη των μεγάλων εταιρειών (που αυτά υπηρετούν σαν πιστά σκυλιά τα κράτη και οι στρατοί) μπαίνουν πάνω από τις ζωές των ανθρώπων.
Η λύση βρίσκεται στη διεθνή εργατική αλληλεγγύη και στις μάχες μέσα σε κάθε χώρα για να ανατραπούν ο ιμπεριαλισμός και ο πόλεμος σε κοινωνικό-ταξικό εμφύλιο μέσα σε κάθε χώρα και η προοπτική αυτού του πολέμου είναι ο διεθνής σοσιαλισμός, μια διεθνής κοινωνία των ανθρώπων που θα παράγουν και θα καρπώνονται τον πλούτο συλλογικά, χωρίς όπλα, χωρίς εθνικιστικά μίση και κυρίως χωρίς κεφάλαιο και καπιταλιστές που γεννούν όλα αυτά για να διαιρούν και να ξεζουμίζουν τα δισεκατομμύρια εργάτες και φτωχούς. Μας υποχρεώνουν στη Δύση να ζούμε με την απειλή του πολέμου πάνω από το κεφάλι μας ενώ οι λαοί της Μέσης Ανατολής βιώνουν άμεσα τη φρίκη του θανάτου σε μαζική κλίμακα. Γιατί; Για να συντηρείται ένα σύστημα που 8 άνθρωποι έχουν τόσο πλούτο όσο ο μισός πλανήτης, ένα σύστημα όπου μόνο το 10% των χρημάτων για εξοπλισμούς θα αρκούσε για να εξαλειφθεί η παγκόσμια φτώχεια.23,24
Στην κατεύθυνση αυτή η απάντηση θα ήταν:
1) Ένα μαζικό αντιπολεμικό και εργατικό κίνημα στις χώρες της Δύσης και δη στις ΗΠΑ και την ΕΕ, που θα απαιτούσε και θα επέβαλλε μπλοκάρισμα της πολεμικής μηχανής, λεφτά για τους φτωχούς-όχι για εξοπλισμούς, να επιστρέψουν οι φαντάροι από τις ξένες χώρες, να διαλυθεί το ΝΑΤΟ, να κλείσουν όλες οι στρατιωτικές βάσεις. Ένα κίνημα που θα έδειχνε αλληλεγγύη στους Άραβες και γενικά στους κατοίκους της Μ. Ανατολής (εργάτες και φτωχούς, αλλά και στους πρόσφυγες-μετανάστες), που θα επέβαλλε νίκες κατά των «εδώ» κυβερνήσεων και θα έδειχνε τον δρόμο της ταξικής πάλης στα ταξικά του αδέρφια «εκεί», για να πάψουν να κυριαρχούν στις δυνάμεις αντίστασης στον δυτικό ιμπεριαλισμό οι δυνάμεις του θρησκευτικού σεκταρισμού και του φονταμενταλισμού.
2) Ένα μαζικό κίνημα κινηματικής κι ένοπλης αντίστασης στις χώρες της Μέσης Ανατολής που θα πάλευε ενάντια τόσο στον αμερικάνικο-δυτικό ιμπεριαλισμό όσο και απέναντι στα ντόπια αντιδραστικά καθεστώτα που άγονται και φέρονται πότε από τη μια και πότε από την άλλη ιμπεριαλιστική δύναμη αλλά και από το δικό «τους» εθνικό κεφάλαιο. Ένα κίνημα που θα ένωνε τους Άραβες, τους Ιρανούς, τους Εβραίους απέναντι σε σύνορα που εν πολλοίς τους επιβλήθηκαν, που θα διέλυε τις βάσεις του κράτους-χωροφύλακα, του Ισραήλ, που θα είχε τη δύναμη να διώξει όχι μόνο τους Αμερικανούς ιμπεριαλιστές αλλά και κάθε επίδοξο αντικαταστάτη τους (π.χ. Κίνα-Ρωσία, με τη βοήθεια του ρωσικού και κινεζικού σύγχρονου προλεταριάτου, φυσικά). Οι σοσιαλιστές σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει να εργαστούν και προφανώς το κίνημα στη Δύση βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση και δρα σε πιο θετικό περιβάλλον για να το πετύχει, άρα και οι ευθύνες του (μας) είναι μεγαλύτερες.
Από αυτά τα καθήκοντα απέχουμε παρασάγγας, ωστόσο είναι σωστές οι ανακοινώσεις σοσιαλιστών των ΗΠΑ που καλούν ενάντια στον πόλεμο, «έξω οι ΗΠΑ από το Ιράκ», να γυρίσουν πίσω οι Αμερικανοί στρατιώτες και αντιτάσσονται σε όλες τις κυρώσεις απέναντι στο Ιράν, είναι ελπιδοφόρες οι κινητοποιήσεις στο Ιράκ που συνεχίζονται με κεντρικό πλέον αίτημα «έξω οι κατακτητές του Ιράν και των ΗΠΑ, θέλουμε πίσω τη χώρα μας», ενώ έγιναν ήδη διαδηλώσεις σε πάνω από 70 πόλεις των ΗΠΑ ενάντια στο ενδεχόμενο πολέμου και επιστράτευσης.7,25,26,27
Στην ίδια μας τη χώρα είναι ο εχθρός
Η Ελλάδα είναι μπλεγμένη πολλαπλά στην όλη υπόθεση. Μάλιστα οι απειλές του Ιράν την αφορούν άμεσα, καθώς βρίσκεται εντός της εμβέλειας των ιρανικών πυραύλων28 και μπορεί να αποτελέσει στόχο τόσο για τις στρατιωτικές βάσεις που «φιλοξενούν Αμερικανούς» όσο και για τη στενή «φιλία»-συμμαχία με τις ΗΠΑ.
Βεβαίως την ελληνική άρχουσα τάξη δεν την απασχολούν αυτά τα ζητήματα, την απασχολεί να κάνει όλα τα χατίρια στις ΗΠΑ, να… εκλιπαρεί για την αγορά F-35 και να προσπαθεί να κερδίσει την εύνοιά τους απέναντι στην Τουρκία. Ο ελληνικός λαός συνεχίζει να πεινάει για να μπορεί ο Μητσοτάκης (και πριν από αυτόν ο Τσίπρας) να διατηρούν την πανευρωπαϊκή ποσοστιαία πρωτιά (και τη δεύτερη θέση στο ΝΑΤΟ) σε δαπάνες για εξοπλισμούς. Ο δε Κούλης, αφού λίγες μέρες πριν έκανε κονέ με τον χασάπη Νετανιάχου, έπειτα έσπευσε να στηρίξει την επιλογή του Τραμπ να δολοφονήσει τον Σολεϊμανί. Τέλος, υποσχέθηκε παραχώρηση των στρατιωτικών βάσεων σε ελληνικά εδάφη όποτε τις χρειαστεί ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός (εν προκειμένω δηλαδή στην κόντρα του με το Ιράν),29 κάτι που όπως είπαμε ήδη έγινε πριν… ειπωθεί.22 Λίγες δε εβδομάδες πριν, ελληνικά F-16 συμμετείχαν σε στρατιωτική αποστολή στη Συρία.30
Συμμαχεί δε η ελληνική άρχουσα τάξη με τη χούντα της Αιγύπτου αλλά εσχάτως και με τον επίδοξο πραξικοπηματία Χαφτάρ31 της Λιβύης κατά της νόμιμης κυβέρνησής της, τακτική που φαίνεται ότι θα ακολουθήσουν και οι ΗΠΑ.32 Όλες αυτές οι «διπλωματικές κινήσεις» της Ελλάδας έχουν επίκεντρο τις ΑΟΖ, τους αγωγούς φυσικού αερίου, τα εφοπλιστικά συμφέροντα για τη μεταφορά αερίου και πετρελαίου33 και τις εξορύξεις σε Αιγαίο-Ιόνιο-Νοτιοανατολική Μεσόγειο και όλα αυτά σε ανταγωνισμό με την Τουρκία. Ο ελληνικός και ο τουρκικός υποϊμπεριαλισμός συγκρούονται στο Αιγαίο για τα συμφέροντα Ελλήνων και Τούρκων Βαρδινογιαννηδολάτσηδων, και ιδιαίτερα για τον ελληνικό επεκτατισμό η Τουρκία είναι ο μεγάλος εχθρός (αφού στα Βαλκάνια το ελληνικό κεφάλαιο έχει εξασφαλίσει εξέχοντα ρόλο οικονομικά, γεωπολιτικά, στρατιωτικά). Το ελληνικό κεφάλαιο επιδιώκει Αιγαίο κλειστή ελληνική λίμνη και αποκλεισμό της Τουρκίας από τις ΑΟΖ, συνεκμετάλλευση των πιθανών κοιτασμάτων φυσικού αερίου των Βαρδινογιαννηδολάτσηδων με τις ξένες δυτικές πολυεθνικές και ο Έλληνας φτωχός δεν θα κερδίσει τίποτα. Τι ρισκάρει το ελληνικό κεφάλαιο; Από την «πάρτη του» δεν ρισκάρει τίποτα, ωστόσο μπορούμε να πούμε ότι «ρισκάρει» να γίνει πόλεμος με την Τουρκία, στον οποίο θα κληθεί να πολεμήσει ο Έλληνας φτωχός για συμφέροντα άλλων. «Ρισκάρει» επίσης την περαιτέρω, ίσως και ανείπωτη, περιβαλλοντική καταστροφή που συνήθως συνοδεύουν αυτά τα «νέα κόλπα». «Ρισκάρει» ένα ολοένα μεγαλύτερο κομμάτι της «πίτας» για άχρηστους εξοπλισμούς που πληρώνει και πάλι ο φτωχός που «σφίγγει το ζωνάρι» από την πείνα, την ανεργία και τη στέρηση.29,34
Για να τα πετύχει αυτά, τζογάροντας κυριολεκτικά τις ζωές μας, η κυβέρνηση του Μητσοτάκη (και πριν από αυτή εκείνη του Τσίπρα) επιδιώκει να προβάλει ως το πιο πιστό σκυλί των ΗΠΑ, χωρίς καμία εγγύηση ότι θα πετύχει ευνοϊκή μεταχείριση έναντι της Τουρκίας. Η οποία με τη σειρά της κλυδωνίζεται από εσωτερική αστάθεια αλλά και τάσεις «φυγής προς τα μπρος» του Ερντογάν. Η πανίσχυρη τουρκική άρχουσα τάξη είναι απίθανο να δεχτεί η γιγάντια χώρα της να μείνει χωρίς ΑΟΖ για τα μάτια της ωραίας Ελλάδας και προχωρεί στις δικές της μονομερείς ενέργειες, τετελεσμένα κι εκβιασμούς. Κάπως έτσι καθημερινά τουρκικά μέσα βομβαρδίζουν την τουρκική κοινή γνώμη για τις ελληνικές προκλήσεις και τα ελληνικά μέσα για τις τουρκικές προκλήσεις, ενώ η θερμοκρασία και ο αντιτουρκισμός στα ελληνικά στρατόπεδα συνεχώς ανεβαίνει, ενώ έχουν αρχίσει οι «σκέψεις» για στράτευση στα 18 και διετή υποχρεωτική στρατιωτική θητεία κοκ. Κάπως έτσι συνδέονται η σύγκρουση Ιράν-ΗΠΑ με την αμερικανόφιλη κι επεκτατική εξωτερική πολιτική της Ελλάδας, συγκροτώντας έναν διπλό κίνδυνο πολέμου: Οι λαϊκές ανησυχίες για ελληνοτουρκικό πόλεμο είναι περισσότερες και πιο βάσιμες από ποτέ ενώ η Ελλάδα μπαίνει βαθιά στο στόχαστρο των φονταμενταλιστών της Μέσης Ανατολής σαν μαντρόσκυλο των ΗΠΑ με ενεργητική συμμετοχή.
Η σημερινή σύγκρουση Ιράν-ΗΠΑ έχει γίνει ήδη ξεκάθαρο ότι εμπλέκει πληθώρα δυνάμεων και είναι πολύ πιθανό αν ξεσπάσει πολεμική αναμέτρηση να γενικευτεί τόσο που να κάνει το Ιράκ ή τη Συρία να μοιάζουν παιδικό πάρτι. Κι αυτά είναι απλώς ένα κομμάτι στη μεγάλη εικόνα: στην αναμονή για μια νέα εκδήλωση οξείας οικονομικής κρίσης, που θα βάλει μπουρλότο στο ήδη σήμερα στημένο σκηνικό: στην όξυνση των ανταγωνισμών των μεγάλων δυνάμεων, στη στροφή προς την «εθνική αναδίπλωση», τον κρατικό προστατευτισμό και το εθνικό ταμπούρωμα, στην διεθνή άνοδο των εξοπλιστικών προγραμμάτων, στη διεθνή άνοδο της Ακροδεξιάς και του εθνικισμού, στις εστίες ανάφλεξης (χθες η Συρία, σήμερα το Ιράκ, αύριο τι;) που φέρνουν όλο και πιο κοντά το ενδεχόμενο γενικευμένης σύρραξης μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων.
Αντί να περιμένουμε στωικά να επαληθευτεί με αρνητικό τρόπο το ρητό «το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον», πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πόσο πίσω στην… εξοπλιστική κούρσα έχει μείνει η δική μας τάξη, οι εργάτες, οι φτωχοί, οι καταπιεσμένες, της γης οι κολασμένοι. Χωρίς επαναστατικά κόμματα, χωρίς Αριστερά γενικώς, χωρίς συνδικαλιστική οργάνωση, χωρίς οργάνωση γενικώς, βεβαρημένοι με αλλεπάλληλες προδοσίες που διαπράχθηκαν στο όνομα κάποιας «Αριστεράς» (ακόμα και στις χώρες της Μέσης Ανατολής υπήρχαν τις δεκαετίες του ’50, του ’60 και του ’70 μαζικά κομμουνιστικά κόμματα, που επέλεξαν να γίνουν οι αντίστοιχοι «κωλοτούμπες» της εποχής τους με αποτέλεσμα να σβήσει η Αριστερά και να καλύψει το κενό το αντιδραστικό πολιτικό Ισλάμ). Να αποκτήσουμε την αίσθηση του κατεπείγοντος της ανασύνταξης και ενίσχυσης των επαναστατικών-αντικαπιταλιστικών δυνάμεων, να αντιληφθούμε τα ιστορικά καθήκοντα που πέφτουν στις πλάτες των αγωνιστ(ρι)ών και της Αριστεράς αλλά και το πού βρισκόμαστε μπροστά σε αυτά τα καθήκοντα. Η συνειδητοποίηση όλων αυτών είναι προϋπόθεση για να υπάρχει πιθανότητα να δράσουμε σε σωστή κατεύθυνση. Αυτό που υπάρχει σαν βασική πρώτη ύλη είναι η ταξική πάλη, οι συνεχείς εξεγέρσεις που γεννιούνται και αναγεννούνται όχι μόνο στη Μ. Ανατολή αλλά σε μεγάλο τμήμα του πλανήτη όπως βλέπουμε σήμερα. Πάνω σε αυτή την «ύλη» οφείλουμε να χτίσουμε τον υποκειμενικό παράγοντα που θα πάει τις εξελίξεις ένα βήμα παραπέρα στη μάχη για την απελευθέρωση της ανθρωπότητας από τον καπιταλισμό και τη βαρβαρότητα. Αν δεν το κάνουμε, εμείς ή κάποιοι άλλοι-δεν έχει σημασία, το μέλλον θα είναι ακόμα πιο γεμάτο από εικόνες καταστροφής και φρίκης.
Ο πόλεμος «μας κυκλώνει από παντού», τόσο σε εθνικό επίπεδο (Ελλάδα) όσο και σε διεθνές.
Στην Ελλάδα, τη «χώρα μας», το κύριο καθήκον της Αριστεράς είναι να παλέψουμε ενάντια τη δική μας αστική τάξη. Ενάντια στη συμμαχία της με ΕΕ-ΗΠΑ-ΝΑΤΟ, απαιτώντας καμιά ελληνική συμμετοχή, δραστική μείωση των στρατιωτικών δαπανών, ενάντια στις ΑΟΖ και τις εξορύξεις, ενάντια στον ελληνικό επεκτατισμό και τον Άξονα με Αίγυπτο-Κύπρο-Ισραήλ, ενάντια στον αντιτουρκικό εθνικισμό, τον ρατσισμό και την ισλαμοφοβία, διεκδικώντας βαριά φορολογία στο κεφάλαιο, αυξήσεις στους μισθούς, μαζικές προσλήψεις. Κυρίως όμως να κινηθούμε με στόχο πρωτοβουλίες που θα δυναμώνουν τη θέση μας στο εργατικό κίνημα ώστε να μπορεί την κρίσιμη στιγμή να κάνει τα παραπάνω πράξη και όχι απλά «συνθήματα»: να μπορεί να μπλοκάρει τα σχέδια του ελληνικού κεφαλαίου και των συμμάχων του. Η οικοδόμηση σχέσεων αλληλεγγύης με αντίστοιχες δυνάμεις σε άλλες χώρες και τελικά ένα ισχυρό διεθνές αντιπολεμικό εργατικό κίνημα που θα έχει τη δύναμη να χαλάει σε κάθε χώρα της «δικής του» εθνικής αστικής τάξης και της «δικής του» πολεμικής μηχανής είναι ο μοναδικός, αν και μακρύς, δρόμος για να γλιτώσουμε τα επόμενα μαζικά σφαγεία, την πείνα, το μίσος και τον θάνατο σε όλον τον πλανήτη.
Παραπομπές
4-https://www.telegraph.co.uk/news/global-protests-2019/
8-https://www.viadiplomacy.gr/irak-paretithike-o-prothipourgos-antel-ampntoul-machnti/
11-https://www.crisismonitor.gr/2019/11/04/to-iran-tha-echei-pyriniko-pyraylo-prin-tis-ekloges-ton-ipa/
12- https://www.fortunegreece.com/photo-gallery/i-chores-pou-ine-fortomenes-me-ta-perissotera-pirinika-opla-ston-kosmo/#8
14-https://www.iefimerida.gr/kosmos/irak-epithesi-stratiotes-ipa-hespomplah
15-https://www.iefimerida.gr/kosmos/royketa-epese-konta-stin-presbeia-ton-ipa-bagdati
17-https://www.capital.gr/diethni/3402085/ekriktiko–to–klima–kata–ton–ipa–sto–irak
20-https://www.iefimerida.gr/kosmos/synedriazei–ektaktos–irakino–koinoboylio
21-https://www.news247.gr/kosmos/diaggelma-tramp-gia-to-iran-live-eikona.7560645.html
24-https://www.doctv.gr/page.aspx?itemID=SPG10651
25-https://www.in.gr/2020/01/05/world/irak-epeisodiakes-diadiloseis-kata-tou-iran-kai-ton-ipa/
26-http://www.internationalviewpoint.org/spip.php?article6349
28-https://hellas-now.com/eyfyis-kinisi-apotropis-ton-iranon-enanti-ton-ipa/
30-https://www.redtopia.gr/3307-2/.
33-http://ecopress.gr/?p=16823
Υποβολή απάντησης